23 ส.ค. เวลา 07:38 • การเมือง

รัฐธรรมนูญไทยไม่เป็นประชาธิปไตยตรงไหน

ใกล้ถึงวันตัดสินคดีนายกรัฐมนตรีกรณีคลิปเสียงฮุนเซ็น ทำให้มีเสียงวิพากษ์วิจารณ์กันมากอีกครั้งหนึ่ง หลังจากที่เคยถูกวิจารณ์มาหลายครั้งแล้วเกี่ยวกับอำนาจของศาลรัฐธรรมนูญว่าควรมีอำนาจในการปลดนายกรัฐมนตรีของประเทศหรือไม่
ผมจึงลองโยนรัฐธรรมนูญปี 60 ให้ AI ช่วยดูและให้เปรียบเทียบกับรัฐธรรมนูญของประเทศที่พัฒนาแล้ว แล้วช่วยให้ความเห็นว่ารัฐธรรมนูญไทยไม่เป็นประชาธิปไตยตรงไหนเมื่อเทียบกับหลักประชาธิปไตยตามหลักสากล ได้ผลดังนี้ครับ
1. ที่มาและอำนาจของ สว.
- วุฒิสภา 200 คน ถูกคัดเลือกผ่านกระบวนการคัดเลือกกันเองในกลุ่มอาชีพ ไม่ได้มาจากประชาชนทั้งโดยตรงหรือโดยอ้อม กลุ่มการเมืองกำหนดทิศทางได้ จึงไม่ได้เป็นตัวแทนของประชาชน แต่เป็นตัวแทนของกลุ่มการเมือง
- ทั้งที่ไม่ได้เป็นตัวแทนของประชาชนแต่มีอำนาจยับยั้งกฎหมาย แต่งตั้งสมาชิกองค์กรอิสระ
- ช่วง 250 คนจากการแต่งตั้งมีอำนาจลงคะแนนเลือกนายกรัฐมนตรี ทั้งที่ไม่ได้เป็นตัวแทนประชาชน
นี่คือข้อแรกที่มีความไม่เป็นประชาธิปไตยของรัฐธรรมนูญ
2. อำนาจองค์กรอิสระและศาลรัฐธรรมนูญ
- องค์กรอิสระและศาลรัฐธรรมนูญมาจากกระบวนการที่แต่งตั้งโดยฝ่ายที่ไม่ได้มาจากประชาชน แต่มีอำนาจตัดสิทธิทางการเมืองที่มาจากประชาชน
ข้อนี้สำคัญมากและเป็นข้อที่ทำให้การเมืองไทยไม่มีเสถียรภาพในปัจจุบัน และเมื่อการเมืองไม่มีเสถียรภาพ ก็ทำให้ประเทศพัฒนายาก
หลายคนบอกว่า ถ้าไม่มีศาลรัฐธรรมนูญ ก็ไม่มีใครมาจัดการกับนักการเมืองเลว
ถ้าตามหลักประชาธิปไตย ก็ต้องให้ประชาชนเป็นคนตัดสินผ่านการเลือกตั้ง และถึงแม้เค้าเลว แต่ถ้าประชาชนเลือกกลับมา ก็ต้องยอมรับ เหมือนกับที่ประเทศที่พัฒนาแล้วทำกัน ถ้าเห็นว่าเค้าเลว และมีหลักฐานเอาผิดก็ไปฟ้องร้องผ่านกระบวนการยุติธรรมตามปกติ แต่ไม่ใช่กระบวนการพิเศษแบบที่ไม่มีประเทศไหนทำกัน
1
3. ระบบตุลาการ ศาลไม่ได้มาจากประชาชน
- ในประเทศที่พัฒนาแล้ว ศาล แม้จะไม่ได้รับการเลือกจากประชาชน แต่สภาที่เป็นตัวแทนของประชาชนเป็นผู้รับรอง
- และในประเทศที่ศาลมาจากประชาชน ศาลต้องไม่มีอำนาจเหนือฝ่ายการเมืองและฝ่ายนิติบัญญัติ แต่ต้องคานซึ่งกันและกัน
4. อำนาจบริหารและอำนาจนิติบัญญัติไม่เป็นอิสระต่อกัน
- ในประเทศที่พัฒนาแล้ว ฝ่ายนิติบัญญัติแม้จะเป็นพรรคเดียวกัน สส.ก็มีสิทธิโดยสมบูรณ์ที่จะไม่เห็นด้วยกับฝ่ายบริหาร และไม่เห็นด้วยกับพรรคของตน แต่บ้านเรา สส.ฝ่ายรัฐบาล ถูกฝ่ายบริหารคุม ส่วน สส.ฝ่ายค้าน ก็ถูกพรรคคุม
- สส. บ้านเราจึงเป็นเพียงตรายางที่ทำตามที่พรรคสั่ง ไม่ใช่ตัวแทนประชาชนโดยสมบูรณ์
สถานการณ์นี้ คนจำนวนมากบอกว่าเป็นเพราะนักการเมืองเลว แต่สำหรับผม ถ้ารัฐธรรมนูญเขียนได้ดี ก็จะไม่เกิดเหตุการณ์นี้ขึ้น
1
5. กำหนดให้มียุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี
- บังคับให้ทุกรัฐบาลต้องปฏิบัติตามยุทธศาสตร์ชาติที่กำหนดโดยคณะกรรมการที่ไม่ได้มาจากการเลือกตั้ง
- หลักประชาธิปไตยต้องให้รัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้งมีอิสระในการกำหนดนโยบายเพื่อตอบสนองประชาชนในช่วงเวลาของตนเอง ไม่ควรถูกผูกมัดโดยกลุ่มที่ไม่ได้มาจากประชาชน
การกำหนดให้ทุกรัฐบาลต้องทำตามยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี เกิดขึ้นเพราะกลัวว่าฝ่ายการเมืองที่ไม่ได้มาจากกลุ่มของคณะปฏิวัติจะบริหารบ้านเมืองไม่เป็นไปตามที่ฝ่ายของตนเห็นว่าควรจะเป็นและจะทำให้ประเทศเสียหาย ก็เลยกำหนดเป็นกรอบไว้ให้เดิน ซึ่งเป็นการดูถูกผู้แทนที่ประชาชนเลือกมา และคือการดูถูกประชาชนอย่างร้ายแรง ในประเทศที่พัฒนาแล้ว จะผิดจะถูกก็ให้ประชาชนตัดสินใจ ไม่ใช่ชนชั้นนำมาตัดสินใจแทนประชาชน
6. การแก้ไขรัฐธรรมนูญทำได้ยาก
- ต้องได้รับเสียงเห็นชอบจากวุฒิสภาที่ไม่ได้มาจากการเลือกตั้ง
- ฝ่ายที่ไม่เห็นด้วย สามารถไปฟ้องให้ศาลรัฐธรรมนูญ ซึ่งไม่ใช่ตัวแทนประชาชน เป็นผู้ตัดสินว่าจะแก้ได้หรือไม่ได้
- ทำให้ประชาชนและผู้แทนที่มาจากการเลือกตั้งไม่สามารถปรับปรุงรัฐธรรมนูญได้โดยสะดวก ทั้งที่รัฐธรรมนูญควรเป็นกฎหมายสูงสุดที่ประชาชนมีสิทธิกำหนด
ในประเทศที่พัฒนาแล้ว รัฐธรรมนูญจะต้องแก้ไขได้ง่าย เพราะสถานการณ์โลกเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในปัจจุบัน หากแก้ยาก ไม่ทันโลกแน่นอน
นอกจากไม่เป็นประชาธิปไตยแล้ว ยังเป็นรัฐธรรมนูญที่ไม่มีประสิทธิภาพและไม่ยืดหยุ่น
7. มีมาตรายิบย่อย ถึง 279 มาตรา ประเทศที่เจริญแล้ว มีไม่กี่มาตรา
สหรัฐอเมริกา ประสิทธิภาพมาก มี 54 มาตรา ญี่ปุ่น มี 103 มาตรา ฝรั่งเศส 89 มาตรา ออสเตรเลีย 128 มาตรา อังกฤษ ไม่มีแม้แต่มาตราเดียว
หรือแม้แต่จีนที่ปกครองแบบพรรคเดียว ยังมีเพียง 143 มาตรา
ทั้งหมดนี้ คือสิ่งที่บอกได้ว่า ทำไมรัฐธรรมนูญประเทศนี้จึงเป็นปัญหาและเป็นสาเหตุให้ประเทศไม่พัฒนา
โฆษณา