1 ก.ย. เวลา 06:32 • หุ้น & เศรษฐกิจ

'รถไฟฟ้า' เส้นเลือดใหญ่ คนกรุงพึ่งมากกว่า 'รถเมล์'

เกี่ยวกับ "รถไฟฟ้า 20 บาท ตลอดสาย" ที่ยังรอความชัดเจน ว่า จะได้ดีเดย์เริ่มใช้งานจริงๆ ได้เมื่อไร หลังจากต้องขยับจากเดดไลน์ 1 ตุลาคม 2568 ออกไปนั้น
ระหว่างร้องเพลงรอ ท่ามกลางเสียงบ่นระงม.. "กรุงเทพธุรกิจ" ชวนมาส่องระบบขนส่งสาธารณะในกรุงเทพฯ โดยอ้างอิงข้อมูลจาก “Rocket Media Lab” ที่ผ่านมานั้นระบบขนส่งสาธารณะมีความสำคัญต่อคนกรุงมากน้อยแค่ไหน
🚌กว่าร้อยปี ขนส่งสาธารณะใน กทม.
กรุงเทพฯ มีระบบขนส่งมวลชนมาตั้งแต่ปี 2450 จากการเปิดกิจการรถเมล์ของ “เลิศ เศรษฐบุตร” ต่อมารัฐบาลของ ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมศ มีมติให้รวมกิจการเดินรถโดยสารประจำทางทั้งหมดและออกพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งองค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพฯ (ขสมก.) ในปี 2519 แต่ถึงอย่างนั้น รถเมล์ที่วิ่งในกรุงเทพฯ ก็ไม่ได้อยู่ในการกำกับดูแลของกทม. แต่อยู่ภายใต้การกำกับดูแลของกรมขนส่งทางบก กระทรวงคมนาคม
แม้ว่ากทม.จะไม่ได้เป็นผู้กำกับดูแลรถเมล์ แต่ก็มีความพยายามจะปรับปรุงพัฒนารถเมล์มาโดยตลอด โดยแผนพัฒนากรุงเทพฯ ในช่วงแรก มุ่งไปที่การเพิ่มสายรถเมล์ ระยะทาง และจำนวนรถเมล์เพื่อรองรับความต้องการของประชาชนที่เพิ่มมากขึ้น เรียกได้ว่าในช่วงนั้น รถเมล์คือขนส่งมวลชนระบบหลักของกรุงเทพฯ
ต่อมากรุงเทพฯ เริ่มมีรถไฟฟ้าบีทีเอส (สายสีเขียวอ่อน) ใช้ครั้งแรกในปี 2542 ดำเนินการโดยบริษัท ระบบขนส่งมวลชนกรุงเทพ จำกัด (มหาชน) ภายใต้สัมปทานของกรุงเทพฯ เปิดให้บริการอย่างไม่เป็นทางการครั้งแรกเมื่อวันที่ 5 ธันวาคม 2542 ก่อนจะเปิดบริการจริงในวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2543 โดยมีเส้นทางการเดินรถสองเส้นทางคือ อ่อนนุช-หมอชิต และสะพานตากสิน-สนามกีฬาแห่งชาติ และรถไฟฟ้ามหานคร หรือรถไฟฟ้าใต้ดินสายสีน้ำเงิน (MRT) เปิดให้บริการอย่างเป็นทางการ ในวันที่ 3 กรกฎาคม 2547
🚄 ผู้ใช้งานรถไฟฟ้า แซงหน้ารถเมล์
ถึงแม้ขนส่งมวลชนระบบรางอย่างรถไฟฟ้าจะมีมาตั้งแต่ปี 2542 แต่กว่าจะมีผู้ใช้บริการจำนวนมากจนแซงระบบขนส่งมวลชนเดิมอย่างรถเมล์ ก็ใช้เวลานานกว่า 10 ปี ภายหลังที่รถไฟฟ้าบีทีเอสมีส่วนต่อขยายจากสถานีวงเวียนใหญ่ ถึงจนถึงสถานีบางหว้าในปี 2556 แล้ว
จากข้อมูลสถิติจำนวนผู้โดยสารที่ใช้บริการระบบขนส่งสาธารณะในกรุงเทพฯ พบว่า ปี 2557 รถโดยสารประจำทางของ ขสมก. มีจำนวนผู้โดยสาร 306,010,547 คน-เที่ยวต่อปี (จำนวนผู้ใช้บริการที่เข้าและออกระบบขนส่ง นับเป็น 1 คน-เที่ยว) ในขณะที่จำนวนผู้โดยสารในระบบรถไฟฟ้าประกอบไปด้วยรถไฟฟ้าสายสีเขียว สายสีน้ำเงิน และแอร์พอร์ต เรล ลิงก์ มีจำนวนทั้งสิ้น 338,743,402 คน-เที่ยวต่อปี ซึ่งนับเป็นครั้งแรกที่รถไฟฟ้ามียอดผู้โดยสารแซงหน้ารถเมล์
ขณะที่จำนวนผู้โดยสารต่อปีในระบบรถประจำทางของ ขสมก. มีจำนวนลดลงอย่างต่อเนื่อง จากผลกระทบของแผนปฏิรูปรถเมล์ ทำให้เส้นทางเดินรถหลายสายของ ขสมก. ต้องเปลี่ยนมือไปเป็นของเอกชนแทน
ปัจจุบัน ขสมก. มีเส้นทางรถเมล์อยู่ที่ 118 เส้นทาง สวนทางกับระบบรถไฟฟ้าที่มียอดผู้โดยสารเพิ่มขึ้นต่อเนื่องทุกปี จากการที่มีเส้นทางรถไฟฟ้าสายใหม่เปิดให้บริการ ได้แก่ สายสีแดง สายสีเหลือง และสายสีชมพู ทำให้ในปี 2567 มีผู้โดยสารในระบบรถไฟฟ้าสูงถึง 518,213,450 คน-เที่ยวต่อปี ในขณะที่รถเมล์ของ ขสมก.มีผู้โดยสารจำนวน 214,600,348 คน-เที่ยวต่อปี
กราฟิก: รัตนากร หัวเวียง
โฆษณา