พบ ‘ฉลามสีส้ม’ ครั้งแรกของโลก เกิดจากโรคพันธุกรรม-ภาวะผิวเผือก
พบ “ฉลามพยาบาล” ตัวสีส้มสดใสและมีตาสีขาว ความยาวมากกว่า 6 ฟุต ระหว่างที่ตกปลาในอุทยานแห่งชาติตอร์ตูเกโร ประเทศคอสตาริกา ที่ระดับความลึก 37 เมตร เมื่อเดือนสิงหาคม 2024 นักวิจัยจึงรีบจับมันเพื่อถ่ายภาพ ก่อนที่จะปล่อยไปอย่างรวดเร็ว
ปรกติแล้วฉลามพยาบาลจะมีสีน้ำตาลอ่อน ซึ่งช่วยให้กลมกลืนไปกับสภาพแวดล้อม และมีดวงตาสีดำขลับล้อมรอบด้วยกระจกตาสีขาว
แต่ฉลามตัวนี้กลับมีสีส้มสด ซึ่งนักวิจัยเชื่อว่าลักษณะที่ผิดปกตินี้เกิดจาก “ภาวะแซนโทโครอิซึม” เป็นภาวะการสร้างเม็ดสีที่ทำให้ผิวหนังของสัตว์มีสีเหลืองหรือสีทองมากเกินไป เนื่องจากเกิดการสลายตัวของเซลล์เม็ดเลือดแดง
ภาวะแซนโทโครอิซึมถือเป็นโรคที่หายากอย่างยิ่งในอาณาจักรสัตว์ ได้รับการยืนยันในปลา สัตว์เลื้อยคลาน และนกเพียงไม่กี่ชนิด และจากการวิจัยของมหาวิทยาลัยริโอกรานเด พบว่า ภาวะนี้ไม่เคยพบในปลากระดูกอ่อนที่ทะเลแคริบเบียนมาก่อน ไม่ว่าจะเป็นฉลาม กระเบน และปลากระเบน
ฉลามพยาบาลสีส้ม เครดิตภาพ: เฟซบุ๊ก Parismina Domus Dei
แต่ยิ่งไปกว่านั้น นักวิทยาศาสตร์ระบุว่า ฉลามตัวนี้น่าจะมี “ภาวะผิวเผือก” ซึ่งทำให้ร่างกายผลิตเมลานินลดลง และทำให้ลักษณะทางกายภาพหลายอย่างเป็นสีขาวซีด ในกรณีของฉลาม ดวงตาของมันมีสีขาวซีดและไม่มีม่านตา
เมื่อภาวะแซนโทโครอิซึมและภาวะเผือกมารวมกัน ทำให้เกิดเม็ดสีส้มอันน่าทึ่งของฉลาม แต่ด้วยความโดดเด่นทั้งสีตัวและสีตาที่แตกต่าง ยิ่งทำให้ปลาตัวนี้ถูกมองเห็นในน้ำได้อย่างเด่นชัด ซึ่งเสี่ยงต่อการถูกล่าโดยนักล่ามากขึ้น
ฉลามพยาบาล มีวิธีการหายใจแบบบูคคัล พัมพ์ (Buccal pump) ซึ่งเป็นการขยับบริเวณกระพุ้งแก้มเป็นจังหวะอย่างต่อเนื่องเพื่อดึงอากาศเข้าปอด เหมือนกับสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ แตกต่างจากฉลามชนิดอื่นที่ต้องว่ายน้ำตลอดเวลาเพื่อหายใจ
นักวิจัยเชื่อว่าสัตว์ที่เป็นโรคแซนโทโครอิซึมมีอัตราการรอดชีวิตที่ต่ำกว่า แต่การที่ปลาสีส้มอยู่รอดมาได้จนตัวใหญ่ขนาดนี้ ก็อาจทำลายความเชื่อนั้นไป และเกิดการคำถามเกี่ยวกับองค์ประกอบทางพันธุกรรมของฉลามพยาบาล
นอกจากการกลายพันธุ์ทางพันธุกรรมแล้ว ปัจจัยอื่น ๆ เช่น อาหาร การผสมพันธุ์ในสายเลือดเดียวกัน ความเครียด ความไม่สมดุลของฮอร์โมน และการเปลี่ยนแปลงทางเคมีของน้ำ ก็สามารถส่งผลต่อการสร้างเม็ดสีได้เช่นกัน
นักวิจัยกล่าวว่าจำเป็นต้องมีการวิจัยเพิ่มเติม เพื่อค้นหาปัจจัยทางพันธุกรรมหรือสิ่งแวดล้อม ที่อาจส่งผลต่อความผิดปกติของการสร้างเม็ดสีที่หายากนี้ในฉลาม
จากมุมมองด้านการอนุรักษ์ กรณีเช่นนี้เป็นเครื่องเตือนใจถึงความหลากหลายและความซับซ้อน แม้แต่สายพันธุ์ที่รู้จักกันดี เนื่องจากฉลามพยาบาลมักพบได้ทั่วไปในแถบแคริบเบียน และไม่ได้อยู่ในรายชื่อสัตว์ใกล้สูญพันธุ์ทั่วโลก
อย่างไรก็ตาม ฉลามพยาบาลก็ไม่ได้แตกต่างจากฉลามสายพันธุ์อื่น ๆ พวกมันยังคงถูกรุกรานจากกิจกรรมต่าง ๆ ของมนุษย์ เช่น การทำประมงเกินขนาด การทำลายถิ่นที่อยู่อาศัย
ฉลามพยาบาลสีส้ม เครดิตภาพ: เฟซบุ๊ก Parismina Domus Dei
สำหรับวิทยาศาสตร์ทางทะเลแล้ว ความผิดปรกติทุกอย่างของสัตว์ ถือเป็นกุญแจสำคัญในการทำความเข้าใจปริศนาอันกว้างไกลของสิ่งมีชีวิตในมหาสมุทร ดังนั้นภาพถ่ายและรายงานจากชาวประมงหรือนักตกปลาจึงถือเป็นข้อมูลอันมีค่าสำหรับนักวิจัยที่ศึกษาความหลากหลายทางชีวภาพทางทะเล
แม้ว่าฉลามพยาบาลตัวนี้อาจไม่ได้เปลี่ยนแปลงวิถีทางชีววิทยาทางทะเลในชั่วข้ามคืน แต่มันก็ขยายขอบเขตของสิ่งที่เรารู้ว่าเป็นไปได้ และนั่นคือแก่นแท้ของการค้นพบทางวิทยาศาสตร์
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
