เจนละ คือ เสียมเรียบ ?
.
ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นภูมิภาคที่รับอารยธรรมทั้งจีนและอินเดียมาตั้งแต่สมัยโบราณ โดยมากจะรับวัฒนธรรมอินเดียมาใช้ สังเกตได้จากชื่อแว่นแคว้นอาณาจักรสมัยโบราณ เมื่อกล่าวถึงอาณาจักรโบราณก่อนสุโขทัย จะมีชื่ออาณาจักรที่ไม่เหมือนภาษาจากอินเดียที่เราคุ้นเคยหลายชื่อ เช่น ฟูนัน เจนละ เป็นต้น
เจนละที่เป็นหัวข้อของเรื่องนี้นั้น ปรากฏตามบันทึกของจีนครั้งแรกในสมัยราชวงศ์สุย ทางจีนใช้คำนี้เรียกต่อเนื่องมาจนถึงสมัยราชวงศ์หมิง โดยสมัยราชวงศ์หมิงชี้ชัดเจนว่าหมายถึง อาณาจักรของชาวเขมร
ส่วนเสียมเรียบ (សៀមរាប ) นั้นชาวกัมพูชาอ้างว่ามาจากการปราบกองทัพสยามจนราบเรียบ ณ บริเวณนั้น ในสมัยอยุธยาตอนต้น
เจนละ ที่จีนบันทึกนั้น เป็นอักษรจีน 眞臘 ออกเสียงสำเนียงจีนกลางว่า เจินล่า
ชื่อต่าง ๆ ของต่างประเทศในบันทึกจีนเกิดจากการที่จีนพยายามเรียกชื่อโดยพยายามหาตัวอักษร (บางครั้งสร้างตัวอักษรใหม่) ที่มีเสียงใกล้เคียง, ความหมายตรงกัน หรือหลายครั้งตรงทั้งเสียงทั้งความหมาย
ปัญหาคือเจนละเป็นสำเนียงจีนกลางหรือที่เรียกว่าสำเนียงจีนแมนดาริน ที่เพิ่งใช้เป็นสำเนียงของราชสำนักเมื่อราชวงศ์หมิงเป็นต้นมา
ส่วนในสมัยราชวงศ์สุยที่ก่อตั้งก่อนสมัยราชวงศ์หมิงเกือบ 800 ปี นั้นใช้อีกสำเนียงหนึ่งที่นักวิชาการเรียกว่า ภาษาจีนยุคกลาง (Middle Chinese)
ภาษาจีนยุคกลางนี้ออกเสียงแบบใดยังคงหลงเหลือหลักฐานหลายอย่าง เช่น พจนานุกรม Qieyun ที่บอกวิธีออกเสียงของยุคสมัยนั้นไว้ด้วย และนักวิชาการสมัยหลังนำหลักฐานดังกล่าว มาสืบสร้างหาวิธีออกเสียงตามหลักวิชาภาษาศาสตร์
ในที่นี้ขอสืบสร้างภาษาจีนยุคกลางตามการสืบสร้างของ William H. Baxter และ Zhengzhang Shangfang นักภาษาศาสตร์ชั้นนำด้านภาษาจีนยุคเก่าตามลำดับ
眞臘 เมื่อแยกอักษรทีละตัวจะเป็น
眞 ออกเสียงประมาณ tsyin จะคล้ายกับคำว่า ทเสียน โดยที่ออกเสียง ทะ เร็ว ๆ
หรือ /t͡ɕiɪn/ จะคล้ายกับคำว่า จิน
臘 ออกเสียง lap จะคล้ายคำว่า ลัป หรือ /lɑp̚/ จะคล้ายคำว่า ลั้ป
จึงออกเสียงประมาณ ทเสียนลัป หรือจินลั้ป ซึ่งทั้งคู่ก็มีความคล้ายเคียงคำว่า เสียมเรียบ
แสดงว่าจีนพยายามหาคำที่ออกเสียงคล้ายกับชื่อพื้นเมืองในสมัยนั้นจากการออกเสียงตัวอักษรในภาษาจีนยุคกลางได้
เมื่อลองหาความหมายของอักษรทั้งสองตัวพบว่า
眞 มีความหมายว่า แท้, จริง
臘 มีความหมายว่าไขผึ้ง, ชื่อเดือนสุดท้ายของเดือนตามปฏิทินจันทรคติจีน, เนื้อสัตว์ตากแห้ง (ถนอมอาหาร)
眞臘 จึงอาจจะแปลว่า ไขผึ้งบริสุทธิ์ หรือเนื้อตากแห้งบริสุทธิ์ ?
นักประวัติศาสตร์หลายท่านสันนิษฐานว่า ไขผึ้งน่าจะเป็นคำแปลที่ถูกต้อง เพราะในรายชื่อบรรณาการสมัยเจนละมีไขผึ้งอยู่ด้วย
จากหลักฐานข้างต้นกล่าวได้ว่าชื่อนี้มีมากกว่าพันปี ไม่ใช่เพิ่งจะมีสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนต้นอย่างที่ฝ่ายกัมพูชากล่าวอ้าง
ส่วนเสียมเรียบเมื่อพันกว่าปีที่แล้วจะมีความหมายว่าอะไรยังไม่อาจจะสรุปได้แน่ชัด
อ้างอิง
ภาพปก จารึกของพระเจ้าจิตรเสนมเหนทรวรมัน พระเจ้าแผ่นดินผู้ยิ่งใหญ่สมัยเจนละ
ที่มา เว็บไซต์สำนักศิลปากรที่ 10 นครราชสีมา เข้าถึงผ่าน https://www.finearts.go.th/fad10/view/39543-%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B9%84%E0%B8%9B%E0%B8%8A%E0%B8%A1-%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B6%E0%B8%81%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%8A%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B0%E0%B9%82%E0%B8%81
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
