10 ก.ย. เวลา 12:00 • ประวัติศาสตร์

• ทำไมจักรพรรดิจีนเรียกว่า ‘ฮ่องเต้’ ?

นึกถึง ‘ฮ่องเต้’ เราก็ต้องนึกถึงคำที่ใช้เรียกจักรพรรดิของจีนโบราณ แต่สงสัยไหมว่า ที่มาของคำนี้มาจากไหน
แรกเริ่มเดิมทีตั้งแต่ยุคราชวงศ์ซาง (1,600-1,046 ปีก่อนคริสตกาล) จนถึงราชวงศ์โจว (1,046-256 ปีก่อนคริสตกาล) คำที่ใช้เรียกเจ้าผู้ปกครองสูงสุดของจีนนั้น ยังไม่ใช้คำว่าฮ่องเต้ แต่เป็น ‘หวาง’ (Wang 王) หรือที่ไทยเรียกตามสำเนียงฮกเกี้ยนว่า ‘อ๋อง’ คำ ๆ นี้มีความหมายว่า ‘กษัตริย์’
จนกระทั่งยุคที่ราชวงศ์โจวอ่อนแอ จนนำไปสู่ยุคแห่งสงครามอย่างยุคชุนชิวและจ้านกว๋อ บรรดาเจ้าแคว้นต่าง ๆ ที่เดิมอยู่ในตำแหน่งที่เรียกว่า ‘กง’ (Gong 公) ก็พากันตั้งตัวเป็นอ๋องหรือกษัตริย์ตามอย่างกษัตริย์ราชวงศ์โจว
ครั้น ‘ฉินอ๋องเจิ้ง’ กษัตริย์ของแคว้นฉินรวมแผ่นดินจีนเป็นหนึ่งเดียว จนนำไปสู่การก่อตั้งราชวงศ์ฉิน (จิ๋น) ในปี 221 ก่อนคริสตกาล อ๋องผู้นี้ก็มองว่า ตำแหน่งกษัตริย์หรืออ๋องดูด้อยเกินไปสำหรับพระองค์ จึงสมควรที่จะสถาปนาตำแหน่งใหม่ที่ยิ่งใหญ่กว่าอ๋อง นั่นก็คือ ‘หวงตี้’ (Huang di 皇帝) หรือฮ่องเต้ตามสำเนียงฮกเกี้ยน ที่มีความหมายว่า ‘จักรพรรดิ’
ที่มาของหวงตี้หรือฮ่องเต้ มาจากคำว่า ‘ซานหวง อู่ตี้’ (三皇五帝) หรือ ‘สามราชา ห้าจักรพรรดิ’ โดยผู้ปกครองทั้งแปดนี้ เป็นผู้ปกครองในตำนานของจีน ที่เต็มเปี่ยมด้วยคุณธรรมและมีคุณูปการต่ออารยธรรมจีน ตำแหน่งหวงตี้จึงเปรียบเสมือนการนำผู้ปกครองในอุดมคติของจีนมาอยู่ในตัวของจักรพรรดิ
ฉินอ๋องเจิ้งเมื่อกลายเป็นหวงตี้จึงกลายเป็น ‘ฉินสื่อหวงตี้’ หรือ ‘จิ๋นซีฮ่องเต้’ จักรพรรดิพระองค์แรกในประวัติศาสตร์ของจีน
อ้างอิง
• หนังสือมังกรสยายเกร็ด. สมชาย จิว. สำนักพิมพ์ยิปซี (2563)
#HistofunDeluxe
โฆษณา