💅การรักษาเชื้อราที่เล็บ (Onychomycosis)
เชื้อราที่เล็บพบในผู้ใหญ่อายุมากกว่า 60 ปี มากกว่า 20% และในอายุมากกว่า 70 ปี มากกว่า 50% อาจก่อให้เกิดอาการปวด ปัญหาทางจิตใจ และการติดเชื้อแทรกซ้อน
🚨สาเหตุของโรค
- เชื้อหลัก: Trichophyton rubrum (พบมากที่สุด)
- เชื้ออื่น: Trichophyton mentagrophytes, Epidermophyton floccosum
- เชื้อรา Dermatophytes: คิดเป็น 90% ในเล็บเท้า และ 50% ในเล็บมือ
- Candida albicans: ประมาณ 2% (พบในเล็บมือเป็นหลัก)
- เชื้อรา non-dermatophyte molds: ประมาณ 8%
💊การรักษาด้วยยากิน
- เล็บได้รับผลกระทบหลายเล็บ
- พื้นที่เล็บได้รับผลกระทบมาก
- ต้องการประสิทธิภาพสูง
▶️1. เทอร์บินาฟีน (Terbinafine)
- มีประสิทธิภาพสูงกว่ายาอื่น:
อัตราการหายจากเชื้อรา 70% (mycological cure)
รักษาได้หายขาด 38% (complete cure)
- เป็น first-line treatment โดย British Association of Dermatologists
- ใช้ได้ในผู้ป่วยเบาหวาน และ HIV
(ต้องติดตามการทำงานของตับ)
ขนาดยา: 250 มก. วันละ 1 ครั้ง
- เล็บมือ: 6 สัปดาห์
- เล็บเท้า: 12 สัปดาห์
ผลข้างเคียง:
ปวดหัว, ผื่นคัน, รับรสเปลี่ยนไป อาการทางระบบทางเดินอาหาร
ตับผิดปกติ (3.3%) - หายได้เมื่อหยุดยา
ข้อควรระวัง:
- ตรวจตับก่อนเริ่มรักษา
- หลีกเลี่ยงในผู้ป่วยโรคตับ โรคไต
- ไม่แนะนำในหญิงตั้งครรภ์
⏩2. ไอทราโคนาโซล (Itraconazole)
มีอันตรกิริยากับยาอื่นมาก (Drug Interactions)
มีผลต่อตับและหัวใจ หลีกเลี่ยงในผู้ป่วยโรคหัวใจ
ไม่แนะนำในหญิงตั้งครรภ์และให้นมบุตร
ขนาดยา:
- เล็บเท้า: 200 มก. วันละ 1 ครั้ง นาน 12 สัปดาห์
- เล็บมือ: 200 มก. วันละ 2 ครั้ง นาน 1 สัปดาห์ หยุด 3 สัปดาห์ ทำซ้ำ 2 รอบ
กินหลังอาหารเพื่อเพิ่มการดูดซึม
ประสิทธิภาพ:
- เล็บมือ:
อัตราการหายจากเชื้อรา 54% complete cure rates 14%
- เล็บเท้า:
อัตราการหายจากเชื้อรา 61% complete cure rates 47%
ผลข้างเคียง:
- ปวดหัว, ปัญหาทางเดินหายใจ, ท้องเสีย, ปวดท้อง
- ตรวจติดตามการทำงานของตับทุก 4-6 สัปดาห์
⏭️3. ฟลูโคนาโซล (Fluconazole)
ใช้รักษาเชื้อราที่เล็บในยุโรป
ใช้ off-label ในอเมริกา ออสเตรเลีย และ แคนาดา
มีประสิทธิภาพปานกลาง
ผลข้างเคียง:
- คลื่นไส้ ปวดหัว ผื่นผิวหนัง อาเจียน, ปวดท้อง
>>>>>>>
ประสิทธิภาพของ Fluconazole ในการรักษาเชื้อราที่เล็บ
1. ขนาดยาและระยะเวลาในการรักษา:
- ขนาดยา 150 มก./สัปดาห์ นานอย่างน้อย 6 เดือน มีผลข้างเคียงน้อยที่สุด
- ขนาดยา 300 มก./สัปดาห์ และ 450 มก./สัปดาห์ ให้ประสิทธิภาพใกล้เคียงกัน แต่ผลข้างเคียงสูงกว่า
2. อัตราการรักษาหาย:
- การตอบสนองทางคลินิก (clinical response):
95% ที่ 3 เดือน และ 96% ที่ 11 เดือน
- เล็บมือ: อัตราการหายจากเชื้อรา 88% (Mycological cure)
- เล็บเท้า: อัตราการหายจากเชื้อรา 79%
3. การศึกษาอื่นๆ ที่สนับสนุน:
- ศึกษาในผู้ป่วย 16 ราย กินยา 100 มก./วัน เป็นเวลา 6 เดือน: อัตราการรักษาหาย 64%
- ผู้ป่วยทั้งหมดดีขึ้นเมื่อประเมินด้วยสายตา (visual assessment score - VAS)
- ศึกษาในผู้ป่วย 11 ราย กินยา 300 มก./สัปดาห์ ใช้ร่วมกับยาทา (econazole nitrate cream 1%, sulconazole nitrate cream 1%, ciclopirox olamine lotion 1%, terbinafine cream 1%)
เล็บเท้า รักษาหายขาด 100% ในเวลา 6 เดือน,
เล็บมือ รักษาหายขาด 100% ในเวลา 3.7 เดือน
(ให้ผลรักษาโรคน้ำกัดเท้าไปด้วยพร้อมกัน)
ข้อได้เปรียบของการใช้ Fluconazole
- รูปแบบการบริหารยา: กินสัปดาห์ละครั้ง สะดวกต่อผู้ป่วย
- ความปลอดภัย: ขนาดยา 150 มก./สัปดาห์ มีผลข้างเคียงน้อย
- ประสิทธิภาพ: ได้ผลดีทั้งเล็บมือและเล็บเท้า
ข้อควรพิจารณา
- ระยะเวลาการรักษา: รักษาอย่างต่อเนื่องอย่างน้อย 6 เดือน
- การรักษาร่วม: ใช้ร่วมกับยาทา เพิ่มประสิทธิภาพการรักษา
- การติดตามผล: ประเมินการตอบสนองทุก 3 เดือน
สรุป: Fluconazole ขนาด 150 มก. สัปดาห์ละครั้ง เป็นเวลาอย่างน้อย 6 เดือน เป็นทางเลือกที่มีประสิทธิภาพและปลอดภัยสำหรับการรักษาโรคเชื้อราที่เล็บ โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่ไม่สามารถใช้ terbinafine หรือ itraconazole ได้
>>>>>>>
⏯️4. กริเซโอฟุลวิน (Griseofulvin) ไม่แนะนำในปัจจุบัน
เหตุผล: - ใช้เวลานาน (12-18 เดือน). - ประสิทธิภาพต่ำ
- ผลข้างเคียงมาก
💅💅💅
การรักษาด้วยยาทา เหมาะสำหรับ
- เล็บได้รับผลกระทบน้อย พื้นที่เล็บได้รับผลกระทบจำกัด
- ไม่สามารถใช้ยากินได้
- ต้องการหลีกเลี่ยงผลข้างเคียงจากยากิน
▶️1. เอฟินาโคนาโซล (Efinaconazole) 10%
- มีประสิทธิภาพสูงสุดในกลุมยาทา
- ใช้ได้ในเด็กอายุมากกว่า 12 ปี (มีกรณีใช้รักษาในเด็กอายุ16เดือน)
- ไม่ใช้ในหญิงมีครรภ์ และให้นมบุตร
- อาจเกิดผื่นคันที่ตำแหน่งทายา
- ทาวันละ 1 ครั้ง นาน 48 สัปดาห์
⏩2. ไซโคลพิรอกซ์ 8% (Ciclopirox)
- ใช้ได้ในเด็กอายุ 12 ปีขึ้นไป
- ไม่แนะนำให้ใช้ในหญิงมีครรภ์ หรือ ให้นมบุตร เนื่องจากมีข้อมูลจำกัด
ผลข้างเคียง:- ระคายเคืองเล็กน้อย - เล็บเปลี่ยนสี
ประสิทธิภาพ: Mycological cure 29-36%, complete cure rates 5.5-8.5% ยาทาเพียงอย่างเดียวจึงไม่เพียงพอสำหรับผู้ป่วยที่มีการติดเชื้อรุนแรง ยานี้จึงเหมาะสำหรับ:
- การติดเชื้อไม่รุนแรง
- ไม่สามารถใช้ยากินได้เนื่องจากมีข้อห้ามหรือผลข้างเคียง
- ต้องการการรักษาร่วมกับยากินเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ
การใช้: ทาวันละ 1 ครั้ง
ทายาอย่างสม่ำเสมอทุกวัน อย่างน้อย 48 สัปดาห์
แนะนำให้ล้างยาออกด้วยอะซิโตนทุกสัปดาห์ ร่วมกับการตะไบเล็บ เพื่อเพิ่มการซึมผ่าน ทำให้มีประสิทธิภาพดีขึ้น
⏯️ยาทาอื่นๆ
ทาวาโบโรล 5% (Tavaborole)
ทาวันละครั้ง นาน 48 สัปดาห์
ผลข้างเคียง:ผิวลอก ผิวแดง
อะโมโรลฟีน 5% (Amorolfine)
ทาสัปดาห์ละ 1-2 ครั้ง
>>>>>>>>>>>
.
ผู้ป่วยกลุ่มพิเศษ
↗️ผู้ป่วยเบาหวาน
- เทอร์บินาฟีน: ปลอดภัย ตรวจไตก่อนใช้
- ไอทราโคนาโซล: ปลอดภัย ไม่ต้องปรับขนาดยาในไตผิดปกติ
- ยาทา: ใช้ได้ มีประสิทธิภาพเท่ากับคนทั่วไป
↗️ผู้ป่วย HIV
- เทอร์บินาฟีน: ใช้ได้ ไม่มีปฏิสัมพันธ์กับยา HIV
- ไอทราโคนาโซล: ระวังปฏิสัมพันธ์กับ protease inhibitors
↗️ผู้ป่วยปลูกถ่ายอวัยวะ
- เทอร์บินาฟีน: ใช้ได้ แต่ต้องติดตามระดับ cyclosporine
- ไอทราโคนาโซล: ระวังปฏิสัมพันธ์กับยากดภูมิคุ้มกัน
↗️หญิงตั้งครรภ์และให้นมบุตร
- ห้ามใช้ยากินทุกชนิด
- ยาทาบางชนิดใช้ได้
↗️เด็ก
- เทอร์บินาฟีน: ใช้ได้ off label (ปรับขนาดตามน้ำหนัก)
- ไอทราโคนาโซล: ใช้ได้ off label
- ยาทา: เอฟินาโคนาโซลใช้ได้ในเด็กอายุ 12 ปี
ทาวาโบโรลใช้ได้ในเด็กอายุ 6 ปีขึ้นไป
‼️ข้อควรระวังและการติดตาม
ระหว่างรักษา
- เทอร์บินาฟีน: ไม่จำเป็นต้องตรวจเลือดซ้ำในคนปกติ
- ไอทราโคนาโซล: ตรวจตับทุก 4-6 สัปดาห์
- สังเกตอาการผลข้างเคียง
- ให้คำแนะนำเรื่องความปลอดภัย
หลังรักษา
- ติดตามผลการรักษา
- ป้องกันการกลับมาของโรค
- รักษาสภาพแวดล้อมให้แห้ง
- หลีกเลี่ยงการแช่น้ำนาน
⭕สรุปข้อเสนอแนะ
1. เทอร์บินาฟีน เป็นยาแนะนำอันดับแรกสำหรับยากิน
2. เอฟินาโคนาโซล เป็นยาทาที่มีประสิทธิภาพสูงสุด
3. ให้ข้อมูลที่ถูกต้องแก่ผู้ป่วยเกี่ยวกับความเสี่ยงและประโยชน์
4. พิจารณาปัจจัยของผู้ป่วยแต่ละคน เช่น อายุ โรคร่วม ยาอื่น
5. การรักษาต้องใช้เวลานาน ผู้ป่วยต้องมีความอดทน
6. ติดตามผลการรักษาและผลข้างเคียงอย่างสม่ำเสมอ
😀มีปัญหาเรื่องการใช้ยา เชิญปรึกษาเภสัชกรประจำร้านยา
💢Antifungal Selection for the Treatment of Onychomycosis: Patient Considerations and Outcomes, Dove Press, March 2024
.
BETTERCM 2025.09.11
เชื้อราที่เล็บ
💦น้ำกัดเท้า
🔰the Fungal CARE guide
ITRACONAZOLE
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
