👑 ไขความลับ 500 ปี: DNA จากคราบหินปูนเผย ‘ริชาร์ดที่ 3’ อาจป่วยเป็นโรคเหงือกรุนแรง
จะเกิดอะไรขึ้นถ้าผมบอกคุณว่า เราสามารถย้อนเวลากลับไป “ส่องดู” สุขภาพช่องปากของกษัตริย์อังกฤษเมื่อกว่า 500 ปีก่อนได้? และสิ่งที่พบอาจกำลังบอกเล่าเรื่องราวที่น่าทึ่งเกี่ยวกับชีวิตของราชันย์ผู้โด่งดังที่สุดคนหนึ่งในประวัติศาสตร์
เรื่องราวนี้ต้องย้อนกลับไปในปี 2012 เมื่อมีการค้นพบโครงกระดูกใต้ลานจอดรถในเมืองเลสเตอร์ ประเทศอังกฤษ ซึ่งต่อมาผลการวิเคราะห์ DNA ก็ได้ยืนยันว่านี่คือพระบรมศพของกษัตริย์ริชาร์ดที่ 3 ผู้สิ้นพระชนม์ในสมรภูมิบอสเวิร์ธฟิลด์เมื่อปี 1485 และล่าสุด นักวิทยาศาสตร์ก็ได้ทำการ “ขุดค้น” ครั้งใหม่ แต่ไม่ใช่ในดิน แต่เป็นบนพระทนต์ (ฟัน) ของพระองค์แทน
🦷 แคปซูลเวลาในคราบหินปูน
ทีมวิจัยนำโดย ทูริ คิง (Turi King) ได้ขูดเอาตัวอย่าง คราบหินปูน (dental calculus) หรือคราบพลัคที่แข็งตัวแล้ว ออกจากพระทนต์ที่ยังคงสภาพดี 3 ซี่ของพระองค์
ทำไมถึงเป็นคราบหินปูน? เพราะมันทำหน้าที่เหมือน “แคปซูลเวลา” ที่สมบูรณ์แบบ มันสามารถเก็บรักษา DNA ของจุลินทรีย์หรือเศษอาหารจากอดีตไว้ได้อย่างน่าทึ่ง และสิ่งที่พวกเขาพบก็ได้สร้างสถิติใหม่ให้กับวงการโบราณคดี
พวกเขาตรวจพบลำดับ DNA มากกว่า 400 ล้านลำดับ! “ไม่มีใครเคยหาลำดับ DNA โบราณได้ถึง 400 ล้านลำดับมาก่อน นั่นมันมหาศาลมาก” ลอรา เวย์ริช (Laura Weyrich) จากมหาวิทยาลัยเพนซิลเวเนียสเตตกล่าว “มันแสดงให้เราเห็นว่าเราอาจจะทำในสิ่งที่คิดว่าทำไม่ได้กับ DNA โบราณได้แล้ว”
👥 เมื่อราชันย์...ก็เหมือนสามัญชน
จากการวิเคราะห์ ทีมวิจัยสามารถระบุสายพันธุ์ของจุลินทรีย์ได้เกือบ 400 ชนิด และนี่คือจุดหักมุมแรกที่น่าสนใจ... จำนวนและชนิดของสายพันธุ์จุลินทรีย์ในช่องปากของกษัตริย์ริชาร์ดที่ 3 นั้น แทบไม่แตกต่างจากที่พบในคนธรรมดาทั่วไป ตลอดช่วง 7,000 ปีที่ผ่านมาเลย!
“มันกำลังบอกเราว่าคนชั้นสูงก็มีจุลินทรีย์สายพันธุ์เดียวกัน [กับคนอื่น] แม้จะมีไลฟ์สไตล์ที่หรูหรา หรือเดินทางและทำสงครามมาก็ตาม” เวย์ริชกล่าว
🕵️♂️ เบาะแสของโรคร้าย
แต่ในบรรดาจุลินทรีย์หลายร้อยชนิด มีแบคทีเรียตัวหนึ่งที่พบในปริมาณมากเป็นพิเศษ นั่นคือ Tannerella forsythia
แบคทีเรียชนิดนี้มีความเชื่อมโยงอย่างยิ่งกับ โรคปริทันต์อักเสบ (periodontal disease) หรือที่เรารู้จักกันในชื่อ โรครำมะนาด ซึ่งเป็นภาวะติดเชื้อที่เหงือกรุนแรงจนสามารถ ทำลายกระดูกที่รองรับฟันได้
แน่นอนว่าสุขอนามัยในช่องปากเมื่อศตวรรษที่ 15 นั้นไม่ดีนัก และริชาร์ดที่ 3 ก็มีฟันผุเมื่อพระองค์สิ้นพระชนม์ด้วยวัย 32 ปี แต่... นี่ไม่ได้หมายความว่าพระองค์ป่วยเป็นโรคปริทันต์อักเสบจริงๆ
“คนคนหนึ่งอาจมีแบคทีเรียที่อาจก่อโรคอาศัยอยู่ แต่พวกมันก็ไม่เคยทำให้เกิดโรคเลยก็ได้ ในขณะที่บางคนอาจเกิดการติดเชื้อขึ้นมา” ปิแอร์ สตอลล์ฟอร์ธ (Pierre Stallforth) จากสถาบันไลบ์นิซในเยอรมนีกล่าว
เวย์ริชเสริมว่า การจะยืนยันได้ว่าริชาร์ดที่ 3 ป่วยเป็นโรคนี้จริงหรือไม่นั้น จำเป็นต้องมีการวิเคราะห์ว่า เกิดการสูญเสียมวลกระดูกในขากรรไกรของพระองค์หรือไม่ ซึ่งเป็นขั้นตอนต่อไปที่ต้องทำ
🏡 จากริชาร์ดที่ 3 สู่ประวัติศาสตร์ไทย
เทคโนโลยีการสกัด DNA โบราณจากคราบหินปูนนี้ คือเครื่องมือที่ทรงพลังอย่างยิ่ง มันเปิดความเป็นไปได้ใหม่ๆ ให้กับนักโบราณคดีในประเทศไทยของเรา ลองจินตนาการดูสิครับว่าเราอาจจะสามารถรู้อาหารการกินและสภาวะสุขภาพของกษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยา, เจ้านายฝ่ายเหนือ หรือแม้กระทั่งมนุษย์โบราณที่บ้านเชียงได้ในรายละเอียดที่ไม่เคยทำได้มาก่อน นี่คือหน้าต่างบานใหม่สู่การทำความเข้าใจอดีตของแผ่นดินเรา
🎯 สรุปประเด็นสำคัญ
✅ ถอดรหัสประวัติศาสตร์จากคราบหินปูน: นักวิทยาศาสตร์สกัดลำดับ DNA กว่า 400 ล้านลำดับจากคราบหินปูนบนพระทนต์ของกษัตริย์ริชาร์ดที่ 3 ซึ่งเป็นสถิติใหม่ของวงการ
✅ ราชันย์ก็เหมือนสามัญชน: จุลินทรีย์ในช่องปากของพระองค์แทบไม่ต่างจากคนธรรมดาทั่วไปในยุคต่างๆ ซึ่งลบภาพจำว่าคนชั้นสูงจะมีสุขภาพช่องปากที่ดีกว่า
✅ พบเบาะแสโรคร้าย: พบแบคทีเรีย Tannerella forsythia ในปริมาณสูง ซึ่งเชื่อมโยงกับโรคปริทันต์อักเสบ หรือโรครำมะนาดรุนแรง
✅ ยังไม่ยืนยัน 100%: การมีอยู่ของแบคทีเรีย ไม่ได้หมายถึงการเป็นโรค จำเป็นต้องมีการวิเคราะห์การสูญเสียมวลกระดูกขากรรไกรเพิ่มเติมเพื่อยืนยันข้อสรุปนี้
💬 แล้วคุณล่ะครับ...
การค้นพบว่ากษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่ในประวัติศาสตร์อาจต้องเผชิญกับปัญหาสุขภาพช่องปากเหมือนกับเราๆ ทำให้คุณรู้สึกต่อบุคคลในประวัติศาสตร์เปลี่ยนไปอย่างไรบ้างครับ?
🔎 แหล่งอ้างอิง
1. Velsko, I. M., et al. (2025). The oral microbiome of King Richard III of England. bioRxiv. https://doi.org/p8wh
🙏 ถึงผู้อ่านทุกท่าน
ผมตั้งใจทำเนื้อหาเชิงสารคดีในเพจนี้ขึ้นมา เพื่อสร้างพื้นที่แห่งความรู้ที่เข้มข้นและเข้าถึงง่ายสำหรับทุกคน เนื้อหาทุกชิ้นเกิดขึ้นจากการค้นคว้าและเรียบเรียงอย่างสุดความสามารถโดยไม่มีองค์กรใดสนับสนุน
ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาตั้งแต่เดือนเมษายน ผมมีความสุขที่ได้แบ่งปันเรื่องราวต่างๆ และใช้ทุนทรัพย์ส่วนตัวในการดำเนินงานมาโดยตลอดด้วยความเต็มใจ แต่เมื่อเพจยังไม่มีรายได้เข้ามาเลย การที่จะสร้างสรรค์ผลงานดีๆ ต่อไปในระยะยาวก็เป็นเรื่องที่ท้าทายมากขึ้นทุกที
หากคุณชื่นชอบและเห็นคุณค่าของงานที่ผมทำ การสนับสนุนเล็กๆ น้อยๆ จากคุณจะเป็นพลังสำคัญอย่างยิ่ง เปรียบเสมือน 'ค่ากาแฟ' ที่ช่วยต่อลมหายใจ และทำให้ผมสามารถเดินหน้าสร้างสรรค์ผลงานคุณภาพต่อไปได้ เพื่อให้พื้นที่แห่งการเรียนรู้ของเรายังคงอยู่
ผมหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะได้รับความเมตตาจากทุกท่าน เพื่อให้เพจนี้ได้เดินต่อไปครับ
Link สนับสนุนค่ากาแฟ [https://ezdn.app/witlyofficial]
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
