• ‘จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์’ คืออะไร? แล้วเกี่ยวอะไรกับโรมัน
สำหรับผู้ที่ชื่นชอบในประวัติศาสตร์หลาย ๆ คน จะน่าจะเคยรู้จักหรือคุ้นชื่อของ "จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์" (Holy Roman Empire) ที่ครอบครองดินแดนในยุโรปตอนกลาง ตั้งแต่ช่วงศตวรรษที่ 10 จนถึงปี 1806 อย่างแน่นอน
แต่นี้ก็ทำให้เกิดข้อสงสัยสำหรับใครอีกหลาย ๆ คนเช่นกัน โดยเฉพาะชื่อของจักรวรรดิแห่งนี้ ที่ว่าทำไมถึงต้องใช้คำว่าโรมัน แล้วมีอะไรเกี่ยวข้องกับจักรวรรดิโรมัน (Roman Empire) อันเกรียงไกรในยุคโบราณไหม แล้วทำไมต้องมีคำว่าศักดิ์สิทธิ์ด้วย?
ดังนั้นในบทความนี้ แอดมินจึงขออธิบายเรื่องราวของจักรวรรดิแห่งนี้ในแบบคร่าว ๆ กัน
โดยก่อนอื่น เราจะต้องรู้จักกับอาณาจักรแห่งหนึ่ง ที่มีชื่อว่า "อาณาจักรแฟรงก์" (Frankish Kingdom) กันก่อน
อาณาจักรแฟรงก์ เป็นอาณาจักรของชาวแฟรงก์ (Frank) ที่เป็นหนึ่งในกลุ่มชนเจอร์แมนิก (ชนเผ่าเยอรมัน) ที่เคยรุกรานจักรวรรดิโรมันตะวันตก (Western Roman Empire) มาก่อน จนในกระทั่งปี 476 เมื่อจักรวรรดิโรมันตะวันตกล่มสลายลง กลุ่มชนเจอร์แมนิกหลาย ๆ กลุ่มจึงได้สร้างอาณาจักรเป็นของตนเอง อยู่บนบริเวณที่เคยเป็นอาณาเขตของจักรวรรดิโรมันตะวันตกมาก่อน
สำหรับชาวแฟรงก์ พวกเขาก็ได้สร้างอาณาจักรของตนในปี 481 ครอบคลุมพื้นที่บริเวณตะวันออกเฉียงเหนือของฝรั่งเศส ดินแดนแผ่นดินต่ำ และตะวันตกของเยอรมนี โดยมีโคลวิสที่ 1 (Clovis I) เป็นกษัตริย์พระองค์แรก
เมื่อเวลาผ่านไป อาณาจักรแฟรงก์ก็ได้ขยายอำนาจมากขึ้นเรื่อย ๆ จนกระทั่งในช่วงศตวรรษที่ 8 อาณาจักรแฟรงก์ก็ได้มีกษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่นามว่า ชาร์เลอมาญ (Charlemagne) อันเป็นยุคสมัยที่เกรียงไกรที่สุดของชาวแฟรงก์ โดยพิชิตดินแดนตั้งแต่ฝรั่งเศส เยอรมนี ตอนเหนือของคาบสมุทรอิตาลี จนถึงยุโรปตอนกลาง
โดยหนึ่งในวีรกรรมสำคัญของชาร์เลอมาญ ก็คือการทำศึกกับชาวลอมบาร์ด (Lombard) ที่เข้ารุกรานศาสนจักรโรมันคาทอลิกที่ตั้งอยู่ในกรุงโรม
ชาร์เลอมาญสามารถเอาชนะชาวลอมบาร์ดได้สำเร็จ และด้วยวีรกรรมอันกล้าหาญนี้เอง ทำให้สมเด็จพระสันตะปาปาลีโอที่ 3 (Pope Leo III) ประมุขแห่งศาสนจักรฯ มองเห็นว่าชาร์เลอมาญเป็นกษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่แห่งยุค
ดังนั้นในวันคริสต์มาสของปี 800 สมเด็จพระสันตะปาปาลีโอที่ 3 จึงทำพิธีสวมมงกุฎสถาปนาให้ชาร์เลอมาญเป็น "จักรพรรดิแห่งโรมัน" (Roman Emperor) เพื่อเป็นสัญลักษณ์ว่า ชาร์เลอมาญคือผู้สืบทอดความยิ่งใหญ่ของจักรวรรดิโรมันในอดีต
ทว่าในปี 814 หลังการสวรรคตของชาร์เลอมาญ อาณาจักรแฟรงก์ก็ได้เกิดความแตกแยกและการแย่งชิงอำนาจกัน จนในปี 843 อาณาจักรแฟรงก์ก็ถูกแบ่งเป็นสามส่วนคือ แฟรงก์ตะวันตก (West Frankish) แฟรงก์ตอนกลาง (Middle Frankish) และแฟรงก์ตะวันออก (East Frankish)
โดยแฟรงก์ตะวันตกจะพัฒนากลายเป็นฝรั่งเศส ที่ก่อตั้งเป็นราชอาณาจักรในปี 987 ส่วนแฟรงก์ตอนกลางจะถูกแบ่งระหว่างแฟรงก์ตะวันตกกับแฟรงก์ตะวันออกในปี 987 ขณะที่แฟรงก์ตะวันออกจะกลายมาเป็นจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ในปี 962 เมื่อออทโทที่ 1 (Otto I หรือออทโทมหาราช) กษัตริย์แห่งแฟรงก์ตะวันออกได้รับการสวมมงกุฎเป็นจักรพรรดิแห่งโรมัน
วอลแตร์ (Voltaire) นักปรัชญาการเมืองชื่อดังชาวฝรั่งเศส ได้เคยกล่าวไว้ว่า "จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์แท้จริงแล้ว ไม่ได้ศักดิ์สิทธิ์ , ไม่ใช่โรมัน และไม่ใช่จักรวรรดิ" (The Holy Roman Empire was neither Holy ,nor Roman ,nor an Empire)
นั่นก็เพราะชื่อของจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ เป็นเพียงแค่การใช้ชื่อโรมัน เพื่ออ้างว่าตนคือผู้สืบทอดอำนาจของจักรวรรดิโรมันในอดีต เพราะจักรวรรดิแห่งนี้ก่อตั้งขึ้นโดยชาวเยอรมัน และดินแดนส่วนใหญ่ของจักรวรรดิก็เป็นดินแดนของคนที่พูดภาษาเยอรมัน ส่วนการอ้างความศักดิ์สิทธิ์ของศาสนา ก็เพื่อสร้างการสร้างความชอบธรรมให้กับผู้ปกครองเท่านั้น
และที่สำคัญจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ แท้จริงแล้วเป็นเพียงการรวมตัวกันอย่างหลวม ๆ ของบรรดาราชอาณาจักร นครรัฐ แคว้นดัชชี หรือเขตปกครองต่าง ๆ ในดินแดนเยอรมนีและยุโรปตอนกลางมากกว่าหลายร้อยแห่ง จึงถือว่าไม่ได้เป็นจักรวรรดิที่อยู่รวมกันเป็นหนึ่งเดียวอย่างแท้จริง
อ้างอิง
• หนังสือประวัติศาสตร์ยุโรป ฉบับย่อ The History of the Europe in Bite-sized Chunks. เจคอบ เอฟ. ฟีลด์ (เขียน). ณิชาภา ชีวะสุจินต์ (แปล). สำนักพิมพ์ยิปซี 2025
• World History Encyclopedia. Holy Roman Empire. https://www.worldhistory.org/Holy_Roman_Empire/
• Kid Britannica. Holy Roman Empire. https://kids.britannica.com/kids/article/Holy-Roman-Empire/353261
#HistofunDeluxe
- 10
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
