• รู้ไหมการปฏิวัติรัสเซียในปี 1917 เกิดขึ้นถึงสองครั้งด้วยกัน
หากพูดถึงเรื่องราวการปฏิวัติรัสเซีย (Russian Revolution) ที่เกิดขึ้นในปี 1917 แล้ว เชื่อว่าหลายคนอาจจะยังมีความเข้าใจว่า การปฏิวัติในครั้งนี้ เป็นเหตุการณ์ที่วลาดิเมียร์ เลนิน และกลุ่มคอมมิวนิสต์บอลเชวิค ได้ก่อการปฏิวัติล้มล้างพระเจ้าซาร์นิโคลัสที่ 2 นำไปสู่จุดสิ้นสุดของระบอบกษัตริย์ของรัสเซีย และการสถาปนารัสเซียให้เป็นรัฐคอมมิวนิสต์แห่งแรกของโลก
แต่คุณรู้หรือไม่ว่า เหตุการณ์ที่พระเจ้าซาร์นิโคลัสที่ 2 ทรงสละราชบัลลังก์จนนำไปสู่จุดสิ้นสุดของระบอบกษัตริย์ของรัสเซีย กับเหตุการณ์ที่เลนินและบอลเชวิคได้ก่อการปฏิวัตินั้น เป็นคนละเหตุการณ์กัน นั่นก็เพราะว่า การปฏิวัติรัสเซียในปี 1917 แท้จริงแล้วเกิดขึ้นถึงสองครั้งด้วยกัน
โดยการปฏิวัติในครั้งแรกถูกเรียกว่า "การปฏิวัติเดือนกุมภาพันธ์" (February Revolution) เกิดขึ้นในช่วงวันที่ 8-16 มีนาคม 1917 โดยเป็นเหตุการณ์ที่ประชาชนรัสเซียนับแสนคนได้ออกมาชุมนุมประท้วงที่นครเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก เมืองหลวงของจักรวรรดิรัสเซีย หรือที่ในตอนนั้นเปลี่ยนชื่อใหม่เป็นเปโตรกราด (Petrograd ตอนนั้นตรงกับช่วงสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง ชื่อเซนต์ปีเตอร์สเบิร์กมีความเป็นเยอรมันมากไป)
การชุมนุมประท้วงในครั้งนั้น มีที่มาจากการที่ประชาชนรัสเซียเกิดความไม่พอใจต่อพระเจ้าซาร์นิโคลัสที่ 2 ทั้งในด้านการปกครอง ด้านเศรษฐกิจ รวมไปถึงไม่พอใจที่พระเจ้าซาร์นิโคลัสที่ 2 ทรงนำรัสเซียเข้าสู่สงครามโลกครั้งที่หนึ่ง จนทำให้มีชาวรัสเซียล้มตายเป็นจำนวนมาก
การปฏิวัติเดือนกุมภาพันธ์สิ้นสุดลง เมื่อพระเจ้าซาร์นิโคลัสที่ 2 ทรงสละราชสมบัติ ทำให้ระบอบกษัตริย์ของรัสเซียถึงจุดสิ้นสุดลง
หลังการปฏิวัติเดือนกุมภาพันธ์ และการสิ้นสุดระบอบกษัตริย์ของรัสเซีย รัสเซียก็ได้อยู่ในสภาวะของขั้วอำนาจคู่ (Dual Powers) ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่มีกลุ่มการเมืองสองกลุ่ม ที่ได้ต่อสู้และแย่งชิงอำนาจในการปกครองรัสเซีย
กลุ่มการเมืองทั้งสองกลุ่มนี้ ประกอบด้วยรัฐบาลชั่วคราว (Provisional Government) ซึ่งเป็นกลุ่มการเมืองที่มีแนวคิดแบบฝ่ายขวา และเป็นสมาชิกของสภาผู้แทนราษฎรในสมัยพระเจ้าซาร์มาก่อน โดยรัฐบาลชั่วคราวทำหน้าที่เป็นรัฐบาลปกครองรัสเซียในตอนนั้น
ส่วนอีกกลุ่มหนึ่งก็คือ โซเวียตเปโตรกราด (Petrograd Soviet) ซึ่งเป็นกลุ่มการเมืองของบรรดาทหาร แรงงาน และกลุ่มกรรมกรที่อาศัยอยู่ในเมืองเปโตรกราด โดยสมาชิกส่วนใหญ่ของโซเวียตเปโตรกราดจะมีแนวคิดทางการเมืองแบบฝ่ายซ้าย (โซเวียตมาจากภาษารัสเซีย sovét [сове́т] แปลว่า สภา) ซึ่งหนึ่งในกลุ่มการเมืองที่อยู่ในโซเวียตเปโตรกาด ก็คือกลุ่ม "บอลเชวิค" (Bolshevik) ที่มีผู้นำอย่าง วลาดิเมียร์ เลนิน นั่นเอง
ในที่สุดวันที่ 7-8 พฤศจิกายน 1917 เลนินพร้อมด้วยสมาชิกของบอลเชวิคก็ได้ก่อการปฏิวัติล้มล้างอำนาจของรัฐบาลชั่วคราว ซึ่งเหตุการณ์ในครั้งนี้รู้จักกันในชื่อ "การปฏิวัติเดือนตุลาคม" (October Revolution) หรือ "การปฏิวัติบอลเชวิค" (Bolshevik Revolution)
การปฏิวัติเดือนตุลาคมสิ้นสุดลงด้วยชัยชนะของเลนิน นำไปสู่การสถาปนาให้รัสเซียเป็นสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซีย ที่เป็นรัฐคอมมิวนิสต์แห่งแรกของโลก ก่อนจะนำรัสเซียถอนตัวจากสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง และเอาชนะเหนือฝ่ายต่อต้าน (หรือกองทัพขาว) ในสงครามกลางเมือง นำไปสู่การสถาปนาสหภาพโซเวียตอย่างเป็นทางการในปี 1922 (โดยระยะแรกประกอบด้วยรัสเซีย เบราลุส ยูเครน จอร์เจีย อาร์เมเนีย และอาเซอร์ไบจาน)
ว่าแต่สงสัยไหมว่า ในเมื่อถูกเรียกว่า "การปฏิวัติเดือนกุมภาพันธ์" และ "การปฏิวัติเดือนตุลาคม" แล้วทำไมวันที่เกิดการปฏิวัติถึงไม่ตรงกับชื่อล่ะ? คำตอบก็คือรัสเซียในตอนนั้นยังใช้ปฏิทินแบบเก่าอย่างปฏิทินจูเลียน (Julian Calendar) ซึ่งช้ากว่าปฏิทินเกรกอเรียน (Gregorian Calendar) ที่ประเทศส่วนใหญ่ใช้กันประมาณเกือบ 2 สัปดาห์ ก่อนที่รัสเซียจะเปลี่ยนมาใช้ปฏิทินเกรกอเรียนในปี 1918
อ้างอิง
• หนังสือประวัติศาสตร์ยุโรป ฉบับย่อ The History of the Europe in Bite-sized Chunks. เจคอบ เอฟ. ฟีลด์ (เขียน). ณิชาภา ชีวะสุจินต์ (แปล). สำนักพิมพ์ยิปซี 2025
• HISTORY. Russian Revolution. https://www.history.com/articles/russian-revolution
• Ducksters. World War I
Russian Revolution. https://www.ducksters.com/history/world_war_i/russian_revolution.php
#HistofunDeluxe
- 2
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
