🧠 จุลินทรีย์ในลำไส้กับบุคลิกภาพ งานวิจัยชี้ ‘อึเด็ก’ เปลี่ยนนิสัยหนูได้
ทุกคนคิดว่านิสัย ‘กล้าแสดงออก’ หรือ ‘ขี้อาย’ ของคุณมาจากไหนครับ? ส่วนใหญ่เราคงตอบว่ามาจากพันธุกรรม หรือการเลี้ยงดู... แต่จะเกิดอะไรขึ้นถ้าผมบอกคุณว่า อีกหนึ่งปัจจัยที่อาจกำลัง “ดึงเชือก” อยู่เบื้องหลังบุคลิกภาพของเรา คือสิ่งมีชีวิตเล็กๆ นับล้านล้านตัวที่อยู่ในลำไส้ของคุณ?
เป็นที่ยอมรับกันมากขึ้นเรื่อยๆ ครับว่าชุมชนจุลินทรีย์ในลำไส้ของเรา (Gut Microbiome) นั้นเชื่อมโยงกับสุขภาพ, อารมณ์ และความรู้สึกของเรา แต่คำถามที่ค้างคาใจนักวิทยาศาสตร์มาตลอดก็คือ... จุลินทรีย์เหล่านี้เป็นเพียง “ผู้โดยสาร” ที่เปลี่ยนแปลงไปตามพฤติกรรมของเรา หรือพวกมันคือ “ผู้มีส่วนร่วม” ที่ช่วยกำหนดพฤติกรรมของเรากันแน่?
🐭 เมื่อหนู...ได้รับ “นิสัย” ของเด็ก
Schematic of the animal experiment timeline.
เพื่อไขปริศนาว่าจุลินทรีย์ในลำไส้เกี่ยวข้องกับ “พื้นอารมณ์” (Temperament) อย่างไร แอนนา อาตซินกี (Anna Aatsinki) และทีมงานจากมหาวิทยาลัยตุรกุในฟินแลนด์ ได้ทำการทดลองที่น่าทึ่งที่สุดชิ้นหนึ่ง
- 1.ประเมินเด็ก: พวกเขาประเมินบุคลิกภาพของเด็กวัยหัดเดิน (อายุ 2.5 ปี) 27 คน และแบ่งกลุ่มเด็กที่ “กล้าแสดงออก” (exuberant) กับกลุ่มที่ “ขี้อายและเก็บตัว” (inhibited)
- 2.ปลูกถ่ายจุลินทรีย์: จากนั้น พวกเขาได้เลือกเด็กจากทั้งสองกลุ่มมากลุ่มละ 4 คน และ... ใช่ครับ คุณอ่านไม่ผิด... พวกเขาได้เก็บตัวอย่างอุจจาระของเด็กๆ ไปปลูกถ่ายให้กับหนูทดลองวัยเยาว์ที่ถูกล้างลำไส้จนสะอาดแล้ว
🔬 ผลลัพธ์อันน่าทึ่ง: ความกล้าที่ส่งต่อได้
เมื่อนำหนูเหล่านี้ไปทดสอบพฤติกรรมในสถานการณ์ต่างๆ ผลลัพธ์ที่ได้ก็ชัดเจนจนน่าตกใจ:
หนูที่ได้รับจุลินทรีย์จากเด็กกลุ่ม “กล้าแสดงออก” แสดงพฤติกรรมการ “กล้าสำรวจ” (exploratory behavior) มากกว่าหนูกลุ่มควบคุม หรือหนูกลุ่มที่ได้รับจุลินทรีย์จากเด็ก “ขี้อาย” อย่างเห็นได้ชัด!
ราวกับว่าความกล้าหาญหรือความอยากรู้อยากเห็นนั้นถูก “ส่งต่อ” ผ่านทางจุลินทรีย์ในลำไส้
🔍 กลไกที่ซ่อนอยู่ในสมอง
แล้วมันเกิดขึ้นได้อย่างไร? เมื่อทีมวิจัยวิเคราะห์เนื้อเยื่อสมองของหนู พวกเขาก็พบเบาะแสสำคัญ... หนูที่ได้รับจุลินทรีย์จากเด็ก “ขี้อาย” มี ารทำงานของเซลล์ประสาทที่ผลิตโดพามีน (Dopamine) น้อยกว่า
Change in locomotion in the novel non-social arena (NNSA) was not associated with the treatment group.
โดพามีน คือสารเคมีในสมองที่เชื่อมโยงโดยตรงกับความพึงพอใจ, การให้รางวัล และพฤติกรรมการกล้าได้กล้าเสีย... นี่จึงเป็นหลักฐานชิ้นแรกๆ ที่ชี้ว่าจุลินทรีย์ในลำไส้อาจกำลังปั้นแต่งบุคลิกภาพของเราโดยการเข้าไปปรับเปลี่ยนกลไกการทำงานของสมองโดยตรง
“งานวิจัยนี้แสดงให้เห็นว่าจุลินทรีย์ในลำไส้ช่วงต้นของชีวิตอาจช่วยปั้นแต่งแนวโน้มทางพฤติกรรมได้อย่างไร” แฮร์เรียต เชลเลเคนส์ (Harriët Schellekens) จากมหาวิทยาลัยคอลเลจคอร์กในไอร์แลนด์กล่าว “มันชี้ว่าจุลินทรีย์ของเราคือผู้มีส่วนร่วมอย่างแข็งขันในการพัฒนาทางอารมณ์ ไม่ใช่แค่ผู้โดยสารที่ติดสอยห้อยตามไปเฉยๆ”
🧬 อย่าเพิ่งเหมารวม: พันธุกรรมยังคงเป็นพระเอก
แน่นอนว่าเราต้องไม่ตีความเรื่องนี้จนเกินจริงครับ อาตซินกี ผู้นำทีมวิจัยเองก็ย้ำว่า “โดยรวมแล้ว บุคลิกของผู้ใหญ่ยังคงสัมพันธ์อย่างมากกับพันธุกรรม”
อย่างไรก็ตาม “ปัจจัยแวดล้อม ซึ่งอาจรวมถึงจุลินทรีย์ในลำไส้ สามารถมีอิทธิพลต่อความแปรผันของพฤติกรรมบางอย่างได้”
🏡 ปัจจัยสำคัญต่อสุขภาพและบุคลิกภาพของเด็กไทย
สำหรับคุณพ่อคุณแม่ชาวไทย งานวิจัยด้านโภชนาการและจุลินทรีย์ในลำไส้กำลังเผยข้อมูลที่น่าสนใจอย่างยิ่ง เพราะอาหารที่เด็กได้รับตั้งแต่วัยเยาว์ไม่ได้ส่งผลแค่ต่อสุขภาพกายและระบบขับถ่ายเท่านั้น หากยังอาจมีบทบาทสำคัญในการ หล่อหลอมพื้นฐานทางอารมณ์และบุคลิกภาพในระยะยาวอีกด้วย
แนวคิดนี้สอดคล้องกับคำกล่าวที่ว่า “You are what you eat” (คุณกินอะไร คุณก็เป็นอย่างนั้น) ซึ่งอาจไม่ได้หมายถึงสุขภาพร่างกายเพียงอย่างเดียว แต่ยังสะท้อนถึงนิสัยและพฤติกรรม ที่อาจถูกกำหนดบางส่วนจากอาหารและจุลินทรีย์ในลำไส้ การเลือกอาหารที่เหมาะสมจึงไม่เพียงช่วยให้ลูกมีสุขภาพแข็งแรง แต่ยังอาจช่วยสร้างสมดุลทางอารมณ์และพัฒนาบุคลิกภาพที่ดีในอนาคต
🎯 สรุปประเด็นสำคัญ
✅ จุลินทรีย์ปั้นนิสัย?: งานวิจัยใหม่ชี้ว่าจุลินทรีย์ในลำไส้อาจเป็น “ผู้มีส่วนร่วม” ในการกำหนดบุคลิกภาพและพื้นอารมณ์ของเรา ไม่ใช่แค่ “ผู้โดยสาร”
✅ การทดลองสุดทึ่ง: นักวิจัยปลูกถ่ายอุจจาระจากเด็กที่ “กล้าแสดงออก” และเด็ก “ขี้อาย” ให้กับหนูทดลอง
✅ ความกล้าที่ส่งต่อได้: หนูที่ได้รับจุลินทรีย์จากเด็กกล้าแสดงออก มีพฤติกรรม “กล้าสำรวจ” มากกว่าอย่างชัดเจน
✅ กลไกในสมอง: ผลกระทบนี้อาจเชื่อมโยงกับการที่จุลินทรีย์เข้าไปเปลี่ยนแปลงการทำงานของเซลล์ประสาทที่ผลิต “โดพามีน” ซึ่งเกี่ยวข้องกับการกล้าได้กล้าเสีย
✅ พันธุกรรมยังคงหลัก: แม้จะน่าทึ่ง แต่พันธุกรรมยังคงเป็นปัจจัยหลักในการกำหนดบุคลิกภาพ โดยมีจุลินทรีย์เป็นปัจจัยเสริมที่มีอิทธิพล
💬 แล้วคุณล่ะครับ...
การค้นพบว่าจุลินทรีย์ในลำไส้อาจมีผลต่อ ‘ความกล้า’ หรือ ‘ความขี้อาย’ ของเรา... ทำให้คุณอยากเปลี่ยนพฤติกรรมการกินของตัวเองเพื่อ ‘ปรับจูน’ นิสัยบ้างไหมครับ?
🔎 แหล่งอ้างอิง
1. Aatsinki, A. K., et al. (2025). Faecal transplantation from exuberant toddlers increases exploratory behaviour in rats. bioRxiv. https://doi.org/qb34
🙏 ถึงผู้อ่านทุกท่าน
หากคุณชื่นชอบและเห็นคุณค่าของงานที่ผมทำ การสนับสนุนเล็กๆ น้อยๆ จากคุณจะเป็นพลังสำคัญอย่างยิ่ง เปรียบเสมือน 'ค่ากาแฟ' ที่ช่วยต่อลมหายใจ และทำให้ผมสามารถเดินหน้าสร้างสรรค์ผลงานคุณภาพต่อไปได้ เพื่อให้พื้นที่แห่งการเรียนรู้ของเรายังคงอยู่
ผมหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะได้รับความเมตตาจากทุกท่าน เพื่อให้เพจนี้ได้เดินต่อไปครับ
Link สนับสนุนค่ากาแฟ [https://ezdn.app/witlyofficial]
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
