12 พ.ย. เวลา 05:30 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี

😖 ลาก่อนตะกร้าลวด! นักวิทย์ใช้ ‘เจลแม่เหล็ก’ ดึงนิ่วในไต แก้ปัญหาผ่าตัดซ้ำซาก

ใครเคยเป็น “นิ่วในไต” คงจะเข้าใจดีถึงความเจ็บปวดที่ “สุดจะทน” ของมันนะครับ... เมื่อแร่ธาตุในปัสสาวะตกผลึกจนกลายเป็นก้อนหินแข็ง และมันไปติดอยู่ในไตหรือท่อไต มันคือความทรมานอย่างแท้จริง
แต่วิธีการรักษาก็อาจจะน่ากลัวไม่แพ้กัน...
😱 ฝันร้ายของการ “เก็บกวาด”
ในปัจจุบัน การรักษาที่เป็นมาตรฐานคือการ “สลาย” ก้อนนิ่วให้แตกเป็นชิ้นเล็กๆ ไม่ว่าจะด้วยการใช้เลเซอร์ส่องผ่านท่อที่สอดเข้าไป, หรือการใช้คลื่นเสียงกระแทกจากภายนอก
แต่ปัญหาที่แท้จริงคือขั้นตอน “การเก็บกวาด” ครับ ศัลยแพทย์จะต้องสอด “ตะกร้าลวด” (wire basket) ขนาดจิ๋วเข้าไปทางท่อปัสสาวะ เพื่อไล่ “ตัก” ชิ้นส่วนนิ่วออกมา ทีละชิ้น... ทีละชิ้น...
กระบวนการที่ต้องเข้าๆ ออกๆ ซ้ำๆ นี้ ไม่เพียงแต่สร้างความเสียหายให้กับเนื้อเยื่อ แต่ปัญหาก็คือในประมาณ 40% ของเคสทั้งหมด มักจะมีเศษนิ่วหลงเหลืออยู่! โดยเฉพาะชิ้นเล็กๆ ที่ลอดรูตะกร้าไปได้ ซึ่งแปลว่าคุณอาจต้องกลับมาผ่าตัดซ้ำอีกในอนาคต
✨ นวัตกรรมใหม่: “เจลแม่เหล็ก”
Schematic of ureteroscopic laser lithotripsy and the magnetic stone retrieval device.
แต่วันนี้ ความเจ็บปวดซ้ำซากนี้อาจกำลังจะจบลง... โจเซฟ เลียว (Joseph Liao) และทีมงานจากมหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด ได้พัฒนาแนวทางใหม่ที่ชาญฉลาดอย่างเหลือเชื่อ นั่นคือ เจลแม่เหล็ก และ ลวดแม่เหล็ก
วิธีการของพวกเขาคือ:
  • 1.
    ฉีดเจลแม่เหล็กชนิดพิเศษเข้าไปในไต เจลนี้จะไหลไป “เคลือบ” เศษนิ่วทุกชิ้น ไม่ว่าจะเล็กหรือใหญ่
  • 2.
    จากนั้น สอดลวดแม่เหล็กเข้าไปทางท่อปัสสาวะ
  • 3.
    ลวดแม่เหล็กจะ “ดูด” เจลที่ห่อหุ้มเศษนิ่วทั้งหมดให้ติดออกมาเป็นก้อนเดียว!
“มันเหมือนกับการใช้ไม้จิ้ม ‘สลายเสมหะ’ ที่เต็มไปด้วยเศษหินออกมา” เลียวอธิบายภาพได้อย่างชัดเจน “คุณสามารถดึงมันออกมาในปริมาณมากได้ในครั้งเดียว”
🌟 ทำไมถึงดีกว่า?
เทคนิคนี้มีข้อดีที่เหนือกว่าวิธีเดิมอย่างชัดเจน:
  • เจ็บน้อยกว่า: ศัลยแพทย์ไม่ต้องสอดเครื่องมือเข้าๆ ออกๆ นับสิบครั้ง ทำให้เนื้อเยื่อบอบช้ำน้อยลงมาก
  • สะอาดหมดจด: ไม่เหมือนตะกร้าลวดที่มีรู... เจลแม่เหล็กสามารถจับเศษนิ่วได้ทุกขนาด แม้แต่เศษผงที่เล็กที่สุด ซึ่งอาจหมายถึงการกำจัดนิ่วได้หมด 100% ในครั้งเดียว
ทีมวิจัยได้ทดสอบแนวทางนี้ในหมู 4 ตัว โดยใส่เศษนิ่วของมนุษย์จริงๆ เข้าไปในไตของพวกมัน และผลลัพธ์ก็คือ พวกเขาสามารถดึงเศษนิ่วออกมาได้หลายชิ้นพร้อมกันในครั้งเดียวได้สำเร็จ
🏡 นวัตกรรมการแพทย์ใหม่ที่อาจเปลี่ยนอนาคตการรักษาโรคนิ่วในไทย
ปัญหาโรคนิ่วในไตและทางเดินปัสสาวะถือเป็นเรื่องใกล้ตัวของคนไทย โดยเฉพาะในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (ภาคอีสาน) ซึ่งมีอัตราการเกิดโรคนิ่วสูงที่สุดในประเทศ จนถูกขนานนามว่าเป็น “เมืองหลวงแห่งโรคนิ่ว” สาเหตุสำคัญมาจากหลายปัจจัย ทั้งคุณภาพน้ำดื่ม อาหารการกิน และสภาพอากาศที่เอื้อต่อการเกิดโรค
ในบริบทเช่นนี้ การพัฒนาเทคโนโลยีเจลแม่เหล็ก (Magnetic Hydrogel Technology) จึงไม่ใช่เพียงนวัตกรรมที่ดูไกลตัว แต่กลับเป็น “ความหวังใหม่” ที่อาจเข้ามาปฏิวัติการรักษาผู้ป่วยชาวไทยนับแสนคน เทคโนโลยีนี้มีศักยภาพในการช่วยลดความเจ็บปวดจากการรักษา ลดค่าใช้จ่ายทางการแพทย์ และที่สำคัญคือช่วยลดโอกาสการกลับมาเป็นซ้ำของโรคนิ่วได้อย่างมหาศาลในอนาคต
🎯 สรุปประเด็นสำคัญ
✅ ปัญหาเดิม: การรักษานิ่วในไตแบบเดิม (ใช้ตะกร้าลวด) มักทิ้งเศษนิ่วไว้ถึง 40% และสร้างความบอบช้ำต่อเนื้อเยื่อ
✅ นวัตกรรมใหม่: นักวิทย์พัฒนา “เจลแม่เหล็ก” ที่ใช้ฉีดเข้าไปเคลือบเศษนิ่ว และใช้ “ลวดแม่เหล็ก” ดึงออกมาทั้งหมดในครั้งเดียว
✅ กลไก "สลายเสมหะ": เจลจะจับเศษนิ่วทุกขนาด ทำให้ดึงออกมาได้ทั้งหมดในคราวเดียว เหมือนการใช้ไม้สลายก้อนเสมหะ
✅ ประโยชน์: บาดเจ็บน้อยลง (เข้า-ออกน้อยครั้ง) และมีโอกาสกำจัดนิ่วได้หมดจด 100%
✅ ทดสอบแล้ว: เทคนิคนี้ประสบความสำเร็จในการทดลองนำเศษนิ่วของมนุษย์ออกจากไตของหมู
💬 แล้วคุณล่ะครับ...
คุณคิดว่าเทคโนโลยีที่เปลี่ยนกระบวนการอันเจ็บปวด ให้กลายเป็นเรื่องที่ “ง่ายเหมือนสลายเสมหะ” แบบนี้ จะเปลี่ยนความกลัวที่ผู้คนมีต่อการผ่าตัดไปได้มากน้อยแค่ไหนครับ?
🔎 แหล่งอ้างอิง
1. Roquero, D. M., et al. (2025). Magnetic retrieval of kidney stones via ureteroscopy in a porcine model. Device. https://dx.doi.org/10.1016/j.device.2025.100971
🙏 ถึงผู้อ่านทุกท่าน
หากคุณชื่นชอบและเห็นคุณค่าของงานที่ผมทำ การสนับสนุนเล็กๆ น้อยๆ จากคุณจะเป็นพลังสำคัญอย่างยิ่ง เปรียบเสมือน 'ค่ากาแฟ' ที่ช่วยต่อลมหายใจ และทำให้ผมสามารถเดินหน้าสร้างสรรค์ผลงานคุณภาพต่อไปได้ เพื่อให้พื้นที่แห่งการเรียนรู้ของเรายังคงอยู่
ผมหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะได้รับความเมตตาจากทุกท่าน เพื่อให้เพจนี้ได้เดินต่อไปครับ
Link สนับสนุนค่ากาแฟ [https://ezdn.app/witlyofficial]

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา