11 พ.ย. เวลา 12:00 • ประวัติศาสตร์

🇧🇷 ทำไมบราซิลมีขนาดใหญ่กว่าประเทศอื่นในอเมริกาใต้?

หากสังเกตแผนที่ของทวีปอเมริกาใต้ เราจะพบว่าประเทศที่มีขนาดของพื้นที่มากที่สุดก็คือบราซิล โดยบราซิลยังเป็นประเทศที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลกเป็นอันดับที่ 5 ด้วยขนาดพื้นที่มากกว่า 8.5 ล้านตารางกิโลเมตร
บราซิลเป็นประเทศเดียวในทวีปอเมริกาใต้ที่ใช้ภาษาโปรตุเกสในการสื่อสาร (เพราะเป็นอดีตอาณานิคมของโปรตุเกส) ซึ่งแตกต่างจากประเทศอื่น ๆ ในทวีป ที่ส่วนใหญ่จะใช้ภาษาสเปนในการสื่อสาร (เพราะเป็นอดีตอาณานิคมของสเปน)
ที่นี้หลายคนอาจจะสงสัยใช่ไหมว่า ทำไมบราซิลถึงมีขนาดประเทศที่ใหญ่โตมากกว่าประเทศอื่น ๆ ในทวีปอเมริกาใต้ ดังนั้นในโพสต์นี้ เราจะมาไขข้อสงสัยนี้กัน
ย้อนกลับไปในปลายศตวรรษที่ 15 ได้มีสองชาติมหาอำนาจแห่งยุโรป ได้แย่งชิงความเป็นใหญ่ในทวีปอเมริกาใต้ ซึ่งก็คือ สเปนกับโปรตุเกส โดยทั้งสองฝ่ายต่างแข่งขันกันเพื่อช่วงชิงดินแดน และก่อตั้งอาณานิคมของตนในทวีปอเมริกาใต้
แต่การแข่งขันกันระหว่างสเปนกับโปรตุเกส ก็ได้นำไปสู่สงครามและความขัดแย้งของทั้งสองชาติ โดยที่ทั้งสองฝ่ายไม่สามารถตกลงกันได้ว่า ดินแดนส่วนใดบ้างในทวีปอเมริกาใต้ ที่ควรจะตกเป็นของสเปนหรือโปรตุเกสกันแน่
ด้วยเหตุนี้ทำให้ในปี 1494 สเปนและโปรตุเกสจึงได้ขอความช่วยเหลือจากพระสันตะปาปาอเล็กซานเดอร์ที่ 6 (Pope Alexander VI) เพื่อขอให้พระองค์ช่วยไกล่เกลี่ยปัญหาความขัดแย้งในครั้งนี้ นำไปสู่การทำสนธิสัญญาตอร์เดซิยัส (Treaty of Tordesillas) สนธิสัญญาที่ได้แบ่งโลกออกเป็นสองส่วน โดยดินแดนทางทิศตะวันตกของโลก ให้เป็นเขตอิทธิพลของสเปน ขณะที่ดินแดนทางทิศตะวันออกของโลก ให้เป็นเขตอิทธิพลของโปรตุเกส
1
สำหรับดินแดนในทวีปอเมริกาใต้นั้น สนธิสัญญาตอร์เดซิยัสกำหนดให้พื้นที่ตะวันตกของลุ่มแม่น้ำแอมะซอน (Amazon) ให้เป็นเขตอิทธิพลของสเปน ขณะที่พื้นที่ตะวันออกของลุ่มแม่น้ำแอมะซอน ให้เป็นเขตอิทธิพลของโปรตุเกส
หลังจากนั้น สเปนและโปรตุเกสก็เริ่มสร้างอาณานิคมของตนเองในทวีปอเมริกาใต้ โดยสเปนก็จับจองดินแดนทางซีกตะวันตกของทวีปอเมริกาใต้ ในขณะที่โปรตุเกสก็เริ่มสร้างอาณานิคมของตนเอง บริเวณซีกตะวันออกของทวีปอเมริกาใต้ ซึ่งในเวลาต่อมา ดินแดนอาณานิคมของโปรตุเกสแห่งนี้ จะพัฒนากลายเป็นอาณานิคมบราซิล (Brazil) ที่ได้ก่อตั้งขึ้นในปี 1534
ถึงแม้ว่าทั้งสเปนและโปรตุเกส จะตกลงทำสนธิสัญญาตอร์เดซิยัส เพื่อกำหนดเขตแดนของตนในทวีปอเมริกาใต้แล้ว แต่ท้ายที่สุด ทั้งสองฝ่ายต่างก็ละเลย และขยายอาณาเขตอาณานิคมของตน ล่วงล้ำเส้นเขตแดนที่เคยกำหนดไว้ในสนธิสัญญาตอร์เดซิยัส
นับตั้งแต่ช่วงกลางศตวรรษที่ 16 เป็นต้นมา อาณานิคมบราซิลของโปรตุเกส ซึ่งเดิมทีมีอาณาเขตเล็ก ๆ อยู่ทางชายฝั่งทิศตะวันออกของทวีปอเมริกาใต้ ก็เริ่มทำการขยายอาณาเขตของตน ล่วงล้ำเข้าไปในตัวทวีปมากขึ้นเรื่อย ๆ
โดยหนึ่งปัจจัยสำคัญ ในการขยายอาณาเขตของอาณานิคมบราซิล ก็คือกลุ่มกองกำลังที่รู้จักกันในชื่อ "บังเดย์รังชิส" (Bandeirantes)
บังเดย์รังชิสคือกลุ่มของนักรบ นักสำรวจ และพ่อค้าทาสชาวโปรตุเกส ที่ได้เข้ามาตั้งรกรากในอาณานิคมบราซิล บังเดย์รังชิสมีบทบาทสำคัญในการบุกเบิกดินแดน และขยายดินแดนของอาณานิคมบราซิล
บังเดย์รังชิสได้เริ่มทำการขยายอาณาเขตของอาณานิคมบราซิล โดยการบุกเบิกเข้าไปในพื้นที่ของลุ่มแม่น้ำแอมะซอน ซึ่งบริเวณดังกล่าวเป็นบริเวณที่ยังไม่มีการสำรวจ และยังไม่ได้ตกเป็นดินแดนของสเปน โดยพวกเขาจะถือธงชาติโปรตุเกสไปยังดินแดนต่าง ๆ ที่พวกเขาเดินทางผ่าน เพื่อเป็นการแสดงออกว่า ดินแดนแห่งนี้ได้ตกอยู่ภายใต้อาณานิคมของโปรตุเกส (คำว่า Bandeirantes ในภาษาโปรตุเกส แปลว่า ผู้ถือธง)
1
บังเดย์รังชิสได้เข้าต่อสู้กับกลุ่มชนพื้นเมืองต่าง ๆ ในแถบลุ่มแม่น้ำแอมะซอน และด้วยเทคโนโลยีของอาวุธที่เหนือล้ำกว่ามาก ทำให้บังเดย์รังชิสสามารถเอาชนะกลุ่มชนพื้นเมืองได้อย่างง่ายดาย พวกเขายังได้ทำการจับชนพื้นเมืองเพื่อมาใช้เป็นแรงงานทาสอีกด้วย นอกจากนี้ บังเดย์รังซิสยังได้ออกสำรวจเพื่อค้นหาแหล่งทรัพยากรต่าง ๆ โดยเฉพาะทองคำซึ่งเป็นที่ต้องการอย่างมากในช่วงเวลานั้น
ดังนั้นจึงมีกลุ่มของบังเดย์รังซิสจำนวนมากที่ได้ออกสำรวจ และบุกเบิกขยายดินแดนเข้าไปยังทิศตะวันตกของทวีปอเมริกาใต้มากขึ้นเรื่อย ๆ พวกเขาบุกเบิกดินแดนจนกระทั่งจรดถึงเทือกเขาแอนดีส (Andes mountains) ทางทิศตะวันตกสุดของทวีปอเมริกาใต้
และเมื่อถึงช่วงกลางศตวรรษที่ 18 อาณานิคมบราซิลจากเดิมที่ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกสุดของทวีปอเมริกาใต้ บัดนี้ก็ได้ขยายอาณาเขตกินพื้นที่เกือบครึ่งหนึ่งของทวีปอเมริกาใต้ทั้งหมดแล้ว
โดยในปี 1750 สเปนและโปรตุเกสก็ได้ตกลงทำสนธิสัญญามาดริด (Treaty of Madrid) เพื่อกำหนดเส้นเขตแดนในทวีปอเมริกาใต้อีกครั้ง
หลังจากนั้นในช่วงต้นศตวรรษที่ 19 อาณานิคมของสเปนและโปรตุเกสในทวีปอเมริกาใต้ก็ได้ประกาศเอกราช ซึ่งบราซิลเองก็ได้ประกาศเอกราชจากโปรตุเกสเช่นกัน จนกระทั่งช่วงต้นศตวรรษที่ 20 บราซิลก็มีอาณาเขตของประเทศตามอาณาเขตที่มีอยู่ในปัจจุบัน
ดังนั้นเราจึงสรุปได้ว่า สาเหตุสำคัญที่ทำให้ประเทศบราซิลมีอาณาเขตที่ใหญ่กว่าชาติอื่น ๆ ในทวีปอเมริกาใต้ ก็มาจากบุกเบิกและขยายดินแดนในแถบบริเวณลุ่มแม่น้ำแอมะซอน ซึ่งบริเวณดังกล่าวมีขนาดพื้นที่กว้างใหญ่ และยังไม่มีชาติใดจับจองหรือยึดครองมาก่อน
แม้ว่าจะมีสนธิสัญญาตอร์เดซิยัสที่กำหนดให้ดินแดนแถบลุ่มแม่น้ำแอมะซอนเป็นดินแดนภายใต้อิทธิพลของสเปนแล้ว แต่สเปนเองก็ไม่ได้สนใจที่จะยึดครองพื้นที่ดังกล่าว ดังนั้นจึงเป็นการเปิดโอกาสให้โปรตุเกส (ซึ่งเป็นเจ้าอาณานิคมของบราซิล) ทำการขยายดินแดนเข้าไปในพื้นที่อันกว้างใหญ่แห่งนี้
[ที่มาของชื่อบราซิล มาจากชื่อของต้นไม้ชนิดหนึ่งที่มีชื่อว่า บราซิลวูด (Brazilwood) หรือในภาษาโปรตุเกสคือ pau brasil โดยต้นไม้ชนิดนี้เป็นต้นไม้ที่มีอยู่ชุกชุมอย่างมากในบริเวณตะวันออกของอเมริกาใต้ ซึ่งเป็นบริเวณที่โปรตุเกสสร้างอาณานิคมของตน ดังนั้นจึงได้มีการนำชื่อของต้นไม้ชนิดนี้ มาตั้งเป็นชื่อของอาณานิคมบราซิล]
อ้างอิง
Preston E. James. History of Brazil. Britannica. https://www.britannica.com/place/Brazil/History
#HistofunDeluxe
โฆษณา