เมื่อวาน เวลา 05:30 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี

🌐 ต้นแบบ “อินเทอร์เน็ตควอนตัม”? จีนสร้างเครือข่าย 18 โหนด แต่ผู้เชี่ยวชาญยังกังขา

ทุกคนจินตนาการถึง “อินเทอร์เน็ตควอนตัม” (Quantum Internet) ออกไหมครับ? โลกที่คอมพิวเตอร์ควอนตัมทั่วโลกสามารถสื่อสารกันได้ผ่านการแลกเปลี่ยนอนุภาคแสง หรือ โฟตอน (photons) ที่เชื่อมโยงกันด้วยปรากฏการณ์มหัศจรรย์อย่าง “การพัวพันเชิงควอนตัม” (Quantum Entanglement) มันคือเครือข่ายในฝันที่จะปฏิวัติการคำนวณและการสื่อสารไปตลอดกาล...
แต่มันก็เป็นความฝันที่ดูเหมือนจะไกลเกินเอื้อม การเชื่อมโยงโลกควอนตัมเข้าด้วยกันนั้นไม่เหมือนกับการลากสายเคเบิลใยแก้วนำแสง เพราะการทำให้โหนดหนึ่ง “พัวพันเชิงควอนตัม” กับอีกโหนดหนึ่งในเครือข่ายขนาดใหญ่นั้นเป็นความท้าทายที่ยากจนแทบเป็นไปไม่ได้
✨ ความสำเร็จครั้งประวัติศาสตร์ในเซี่ยงไฮ้
แต่ล่าสุด เซียนเฟิง เฉิน (Xianfeng Chen) และทีมงานจากมหาวิทยาลัยเซี่ยงไฮ้เจียวทงในจีน ได้แสดงให้เห็นถึงความก้าวหน้าครั้งสำคัญ พวกเขาสร้างเครือข่ายควอนตัมที่ซับซ้อนที่สุดชิ้นหนึ่งเท่าที่เคยมีมา ซึ่งสามารถเชื่อมโยง “ผู้ใช้” 18 คน หรือ 18 โหนด เข้าด้วยกันได้สำเร็จ
Scheme of quantum network fusion, network architecture and operation principle.
พวกเขาทำได้อย่างไร?
  • 1.
    พวกเขาเริ่มต้นด้วยการสร้าง “อินเทอร์เน็ตควอนตัม” ขนาดจิ๋ว 2 เครือข่ายก่อน (เครือข่ายละ 10 โหนด)
  • 2.
    จากนั้น พวกเขาได้ใช้เทคนิคที่เรียกว่า “การสลับการพัวพัน” (Entanglement Swapping) ซึ่งเปรียบเหมือนการ “สังเวย” โหนด 1 โหนดจากแต่ละเครือข่าย เพื่อ “หลอมรวม” เครือข่ายทั้งสองเข้าด้วยกันเป็นเครือข่ายเดียวที่ใหญ่ขึ้นและพัวพันกันทั้งหมด
การเชื่อมต่อคอมพิวเตอร์ธรรมดา 18 เครื่องอาจเป็นเรื่องง่ายๆ แต่ในโลกควอนตัม นี่คือความสำเร็จที่ต้องใช้เทคโนโลยีล้ำยุคและความเชี่ยวชาญสูงสุด เพราะมันเกี่ยวข้องกับการแบ่งปันโฟตอนทีละอนุภาคระหว่างผู้ใช้หลายคนด้วยความแม่นยำของเวลาในระดับที่สุดยอด
🛑 ความจริงที่ “ห่างไกล” จากการใช้งาน
แม้ว่านี่จะเป็น “ความสำเร็จทางเทคนิคที่น่าทึ่ง” แต่ผู้เชี่ยวชาญคนอื่นๆ กลับไม่คิดว่านี่คือ “ต้นแบบ” ของอินเทอร์เน็ตควอนตัมในโลกแห่งความเป็นจริง
โรเบิร์ต ยัง (Robert Young) จากมหาวิทยาลัยแลงคาสเตอร์ สหราชอาณาจักร ให้ความเห็นอย่างตรงไปตรงมาว่า “มันยังห่างไกลจากความเป็นจริงมาก และห่างไกลจากสิ่งใดๆ ที่จะสามารถนำไปใช้ได้จริงในโลกแห่งความเป็นจริง”
ทำไมล่ะ? เพราะ “ต้นทุนและความซับซ้อน” ของการทำเช่นนี้มันมหาศาลเกินไป
“นี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่การสลับการพัวพันถูกแสดงให้เห็น” สิทธารถ โจชิ (Siddarth Joshi) จากมหาวิทยาลัยบริสตอลกล่าว “สิ่งที่พวกเขาทำคือสร้างรูปแบบที่ทำให้การสลับการพัวพันระหว่างเครือข่ายสะดวกสบายขึ้นเล็กน้อย”
🏡 ความท้าทายใหม่ของประเทศไทยในการสร้างเครือข่ายควอนตัม
ประเทศไทยกำลังผลักดัน เทคโนโลยีควอนตัม (Quantum Technology) ให้เป็นหนึ่งในอุตสาหกรรม S-curve แห่งอนาคต สิ่งที่งานวิจัยล่าสุดสะท้อนชัดเจนคือ การสร้างคอมพิวเตอร์ควอนตัมแม้จะยากแล้ว แต่การสร้างเครือข่ายควอนตัม (Quantum Network) ที่เชื่อมต่อเครื่องเหล่านี้เข้าด้วยกันนั้นยากยิ่งกว่า
การสร้างเครือข่ายควอนตัมไม่ใช่แค่เพียงการเชื่อมต่อกับอุปกรณ์เท่านั้น แต่คือการวางรากฐานของระบบนิเวศควอนตัม (Quantum Ecosystem) ที่สมบูรณ์แบบ ซึ่งจะเป็นสมรภูมิจริงที่นักวิทยาศาสตร์และวิศวกรไทยต้องเผชิญในอนาคต หากสามารถพัฒนาได้สำเร็จ เครือข่ายนี้จะเป็นหัวใจสำคัญในการผลักดันประเทศไทยเข้าสู่ยุคใหม่ของการประมวลผลข้อมูล ความปลอดภัยทางไซเบอร์ และนวัตกรรมเชิงอุตสาหกรรม
🎯 สรุปประเด็นสำคัญ
✅ สร้างเครือข่ายควอนตัมสำเร็จ: นักวิทย์จีนสร้างเครือข่ายควอนตัม 18 โหนด ที่ซับซ้อนที่สุดชิ้นหนึ่งได้สำเร็จ
✅ กลไกการ “หลอมรวม”: ใช้เทคนิค "Entanglement Swapping" (การสลับการพัวพัน) เพื่อหลอมรวม 2 เครือข่ายเล็กเข้าด้วยกัน
✅ ความสำเร็จที่ยังใช้งานไม่ได้: ผู้เชี่ยวชาญชี้ว่า แม้จะเป็นความสำเร็จทางเทคนิคที่น่าทึ่ง แต่ด้วยต้นทุนและความซับซ้อนมหาศาล ทำให้มัน "ห่างไกล" จากการนำไปใช้ได้จริงในฐานะต้นแบบอินเทอร์เน็ตควอนตัม
✅ ไม่ใช่ครั้งแรก: เทคนิค Entanglement Swapping เคยมีมาก่อน แต่ครั้งนี้เป็นรูปแบบที่สะดวกมากขึ้นสำหรับการเชื่อมต่อระหว่างเครือข่าย
💬 แล้วคุณล่ะครับ...
คุณคิดว่าอะไรคืออุปสรรคที่แท้จริงของเทคโนโลยีควอนตัมครับ ระหว่าง ‘ข้อจำกัดทางฟิสิกส์’ หรือ ‘ต้นทุนและความซับซ้อน’ ในการสร้างมันขึ้นมา?
🔎 แหล่งอ้างอิง
1. Huang, Y., et al. (2025). Quantum fusion of independent networks based on multi-user entanglement swapping. Nature Photonics. https://doi.org/qcpp
🙏 ถึงผู้อ่านทุกท่าน
หากคุณชื่นชอบและเห็นคุณค่าของงานที่ผมทำ การสนับสนุนเล็กๆ น้อยๆ จากคุณจะเป็นพลังสำคัญอย่างยิ่ง เปรียบเสมือน 'ค่ากาแฟ' ที่ช่วยต่อลมหายใจ และทำให้ผมสามารถเดินหน้าสร้างสรรค์ผลงานคุณภาพต่อไปได้ เพื่อให้พื้นที่แห่งการเรียนรู้ของเรายังคงอยู่
ผมหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะได้รับความเมตตาจากทุกท่าน เพื่อให้เพจนี้ได้เดินต่อไปครับ
Link สนับสนุนค่ากาแฟ [https://ezdn.app/witlyofficial]

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา