👽 ไม่ใช่ถ้ำลาวา! พบถ้ำ ‘คาสต์’ บนดาวอังคารครั้งแรก ที่หลบภัยชั้นดีของสิ่งมีชีวิต?
เมื่อเราพูดถึงการค้นหาสิ่งมีชีวิตบนดาวอังคาร เรามักจะมองหา "น้ำ" ... แต่เราอาจลืมไปว่ายังมีภัยคุกคามที่ร้ายกาจอีกอย่างหนึ่ง นั่นคือรังสีคอสมิกที่สาดกระหน่ำลงบนพื้นผิวที่ไร้เกราะป้องกัน
ดังนั้น การจะหาสิ่งมีชีวิต (หรือร่องรอยของมัน) เราอาจต้องมองหา 2 สิ่งพร้อมกัน คือ “น้ำ” และ “ที่หลบภัย”... และจะมีอะไรดีไปกว่า “ถ้ำ” อีกล่ะครับ?
ปัญหาคือ ถ้ำส่วนใหญ่ที่เราพบบนดาวอังคารมักจะอยู่ใกล้เขตภูเขาไฟ ทำให้เชื่อกันว่ามันเป็น “ถ้ำหลอดลาวา” (Lava Tubes) แต่บนโลกของเรา ถ้ำหลายพันแห่งที่อุดมสมบูรณ์ที่สุดกลับเป็น “ถ้ำคาสต์” (Karst Caves) หรือถ้ำที่เกิดจากการที่ “น้ำ” กัดเซาะหินที่ละลายน้ำได้
และนี่คือสิ่งที่เราไม่เคยพบเลยบนดาวอังคาร... จนกระทั่งวันนี้
🔎 การค้นพบ 8 ผู้ต้องสงสัย
Conceptual model illustrating water-driven karstic cave development and subsurface habitability potential in Hebrus Valles, Mars.
ชุนยู ติง (Chunyu Ding) และทีมงานจากมหาวิทยาลัยเซินเจิ้นในจีน ได้ออกมาประกาศว่า พวกเขาได้ระบุตำแหน่งของถ้ำที่ “อาจเป็นไปได้” 8 แห่ง ที่ดูเหมือนจะถูกสร้างขึ้นโดยการไหลของน้ำโบราณ!
ถ้ำเหล่านี้อยู่ในภูมิภาค Hebrus Valles ซึ่งเป็นพื้นที่ที่เต็มไปด้วยหุบเขาหลายร้อยกิโลเมตร ที่เรารู้อยู่แล้วว่าน่าจะถูกสร้างขึ้นจากอุทกภัยครั้งใหญ่ในอดีตของดาวอังคาร
🔍 หลักฐานที่มากกว่าแค่ “หลุม”
ทีมวิจัยได้ใช้ข้อมูลจากภารกิจเก่าแก่อย่าง Mars Global Surveyor ของ NASA และใช้เทคนิคการวิเคราะห์สเปกตรัมแสง (Spectrometry) เพื่อ “อ่าน” องค์ประกอบทางเคมีของพื้นที่รอบๆ ปากถ้ำ และนี่คือสิ่งที่พวกเขาพบ:
- 1.แร่ธาตุฟ้องว่ามีน้ำ: บริเวณปากถ้ำเหล่านี้อุดมไปด้วยแร่ธาตุคาร์บอเนต และซัลเฟต ซึ่งโดยทั่วไปแล้ว แร่ธาตุเหล่านี้จะก่อตัวขึ้นในสภาวะที่มีน้ำเท่านั้น
- 2.ภูมิศาสตร์ที่ตรงกันเป๊ะ: พวกเขายังพบร่องรอยของลำธารโบราณที่ไหลมาสิ้นสุด... ใกล้กับปากถ้ำพอดี ซึ่งนี่คือลักษณะคลาสสิกของถ้ำคาสต์บนโลก ที่น้ำจะไหลลงไปใน “รู” และหายเข้าไปในระบบถ้ำใต้ดิน
“ถ้าถ้ำเหล่านี้เป็นถ้ำน้ำจริง มันอาจเป็นสถานที่ที่ดีที่สุดในการค้นหาสิ่งมีชีวิต” เจมส์ บัลดินี (James Baldini) จากมหาวิทยาลัยเดอรัม สหราชอาณาจักร กล่าว “การจะมีชีวิตได้ คุณต้องการน้ำ และสภาพแวดล้อมที่ได้รับการปกป้องจากการระดมยิงของรังสีที่รุนแรงบนพื้นผิวดาวอังคาร”
🏡 ระบบนิเวศหินปูนที่เชื่อมโยงไทยกับการสำรวจดาวเคราะห์ต่างดาว
ปรากฏการณ์ถ้ำแบบ “คาสต์” ที่นักวิทยาศาสตร์ทั่วโลกกำลังให้ความสนใจ ไม่ใช่เรื่องไกลตัวสำหรับคนไทยเลย เพราะมันคือถ้ำหินปูนประเภทเดียวกับที่พบได้มากมายทั่วประเทศ เช่น ถ้ำหลวง-ขุนน้ำนางนอน จังหวัดเชียงราย, ถ้ำลอด อำเภอปางมะผ้า จังหวัดแม่ฮ่องสอน, รวมถึงถ้ำสวยงามต่างๆ ในภาคใต้
ถ้ำคาสต์เกิดขึ้นจากกระบวนการทางธรรมชาติที่น้ำฝน ซึ่งมีความเป็นกรดอ่อนๆ ค่อยๆ กัดเซาะหินปูนต่อเนื่องเป็นเวลานับล้านปี จนก่อให้เกิดภูมิทัศน์ใต้ดินที่ซับซ้อนและงดงาม การค้นพบว่ากระบวนการเดียวกันนี้อาจเกิดขึ้นบนดาวเคราะห์ดวงอื่น ถือเป็นสิ่งที่น่าทึ่งอย่างยิ่ง และได้กลายเป็นเป้าหมายสำคัญของหุ่นยนต์สำรวจอวกาศรุ่นใหม่ ที่จะต้องเดินทางไปตรวจสอบในอนาคต
🎯 สรุปประเด็นสำคัญ
✅ พบถ้ำชนิดใหม่บนดาวอังคาร?: นักวิทย์พบหลักฐานของถ้ำ 8 แห่ง ที่อาจเป็น "ถ้ำคาสต์" (ถ้ำน้ำเซาะ) เป็นครั้งแรก ซึ่งต่างจากถ้ำลาวาที่เคยพบ
✅ หลักฐานคืออะไร?: 1) พบแร่ธาตุ (คาร์บอเนต, ซัลเฟต) รอบปากถ้ำที่ต้องใช้น้ำในการก่อตัว 2) พบร่องรอยลำธารโบราณที่ไหลสิ้นสุดตรงปากถ้ำพอดี
✅ ทำไมถึงสำคัญ?: ถ้ำเหล่านี้คือ “ที่หลบภัย” ที่สมบูรณ์แบบที่สุดในการปกป้องสิ่งมีชีวิต (หรือร่องรอยของมัน) จากรังสีอันตรายบนพื้นผิวดาวอังคาร
✅ เชื่อมโยงถึงไทย: ถ้ำที่พบนี้เป็นชนิดเดียวกับถ้ำหินปูน (เช่น ถ้ำหลวง) ที่พบได้ทั่วไปในประเทศไทย
💬 แล้วคุณล่ะครับ...
ถ้าคุณสามารถส่งหุ่นยนต์สำรวจไปดาวอังคารได้เพียงตัวเดียว... คุณจะเลือกส่งมันไปที่ “ปากถ้ำลึกลับ” เหล่านี้ หรือจะส่งไปสำรวจ “ดินดอนสามเหลี่ยมปากแม่น้ำ” โบราณก่อนครับ?
🔎 แหล่งอ้างอิง
1. Sharma, R., et al. (2025). Water-driven Accessible Potential Karstic Caves in Hebrus Valles, Mars: Implications for Subsurface Habitability. The Astrophysical Journal Letters. http://doi.org/10.3847/2041-8213/ae0f1c
🙏 ถึงผู้อ่านทุกท่าน
หากคุณชื่นชอบและเห็นคุณค่าของงานที่ผมทำ การสนับสนุนเล็กๆ น้อยๆ จากคุณจะเป็นพลังสำคัญอย่างยิ่ง เปรียบเสมือน 'ค่ากาแฟ' ที่ช่วยต่อลมหายใจ และทำให้ผมสามารถเดินหน้าสร้างสรรค์ผลงานคุณภาพต่อไปได้ เพื่อให้พื้นที่แห่งการเรียนรู้ของเรายังคงอยู่
ผมหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะได้รับความเมตตาจากทุกท่าน เพื่อให้เพจนี้ได้เดินต่อไปครับ
Link สนับสนุนค่ากาแฟ [https://ezdn.app/witlyofficial]
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
