23 พ.ย. เวลา 05:30 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี

🌌 ไขปริศนา NGC 6789: กาแล็กซีที่สร้างดาวฤกษ์ได้เองในดินแดนที่ ‘ไม่มีอะไรเลย’

คุณผู้อ่านเชื่อเรื่องการสร้างสิ่งของจาก “ความว่างเปล่า” ไหมครับ? ถ้าจะสร้างบ้าน เราต้องมีอิฐ ถ้าจะทำอาหาร เราต้องมีวัตถุดิบ... หลักการนี้ควรจะใช้ได้กับทุกอย่างในจักรวาล และการจะสร้างดาวฤกษ์สักดวง ก็ต้องมีวัตถุดิบอย่างก๊าซและฝุ่นคอสมิกมหาศาล
แต่ในมุมมืดมุมหนึ่งของจักรวาล มีกาแล็กซีแห่งหนึ่งที่กำลังท้าทายกฎเกณฑ์พื้นฐานนี้อย่างสิ้นเชิง มันกำลังสร้างดาวฤกษ์ดวงใหม่ๆ ขึ้นมาอย่างบ้าคลั่ง ทั้งๆ ที่ตัวมันเองตั้งอยู่อย่างโดดเดี่ยวในดินแดนที่รกร้างว่างเปล่าที่สุดแห่งหนึ่ง
และนี่คือเรื่องราวของ NGC 6789 กาแล็กซีปริศนาที่กำลังทำให้นักดาราศาสตร์ทั่วโลกต้องเกาหัว
🏚️ โรงงานสร้างดาวในดินแดนที่ถูกลืม
NGC 6789 ตั้งอยู่ห่างจากเราไป 12 ล้านปีแสง ในทิศทางของกลุ่มดาวมังกร (Draco) แต่สิ่งที่ทำให้มันพิเศษไม่ใช่รูปร่างหน้าตา แต่เป็น “ทำเลที่ตั้ง”
มันตั้งอยู่ในบริเวณที่นักดาราศาสตร์เรียกว่า “Local Void” หรือ “ความว่างเปล่าท้องถิ่น”
ชื่อนี้ไม่ได้ตั้งเล่นๆ ครับ เพราะพื้นที่ส่วนใหญ่ในจักรวาลจะถูกเชื่อมโยงกันด้วยโครงข่ายใยแมงมุมของก๊าซและสสารมืด แต่ Local Void คือ “หลุมอากาศ” ขนาดมหึมาที่หลุดออกจากโครงข่ายนี้ มันคือดินแดนที่แทบจะ “ว่างเปล่าโดยสิ้นเชิง” (practically empty) ขาดแคลนทั้งเพื่อนบ้านและวัตถุดิบสำคัญในการสร้างดาว
ตามทฤษฎีแล้ว ที่นี่ควรจะเป็นสถานที่ที่เงียบเหงาและตายซากที่สุด... แต่ความจริงกลับตรงกันข้าม
⭐ ปาฏิหาริย์แห่งการกำเนิด
แม้จะอยู่ในสภาพแวดล้อมที่แห้งแล้งกันดาร แต่ข้อมูลจากการสังเกตการณ์กลับฟ้องว่า NGC 6789 ไม่ได้อยู่นิ่งเฉย มันคือ โรงงานสร้างดาวที่กำลังเดินเครื่องเต็มกำลัง!
ในช่วง 600 ล้านปี ที่ผ่านมา (ซึ่งถือว่าสั้นมากในทางดาราศาสตร์) กาแล็กซีนี้สร้างดาวฤกษ์ใหม่ที่มีมวลรวมกันถึง 100 ล้านเท่าของดวงอาทิตย์ มวลของดาวเกิดใหม่เหล่านี้ คิดเป็น 4% ของดาวทั้งหมดในกาแล็กซี!
ลองจินตนาการว่าคุณปลูกป่าดงดิบขึ้นมาได้กลางทะเลทรายซาฮาร่า โดยไม่มีแหล่งน้ำและไม่มีฝนตกลงมาเลย... นั่นคือสิ่งที่ NGC 6789 กำลังทำอยู่ คำถามคือ “มันไปเอาเชื้อเพลิงมาจากไหน?”
🔍 การสืบสวนที่นำไปสู่ทางตัน
เพื่อไขปริศนานี้ ทีมวิจัยนำโดย อิกนาซิโอ ทรูฆิโย (Ignacio Trujillo) จากสถาบันฟิสิกส์ดาราศาสตร์แห่งหมู่เกาะคะแนรี ได้ตัดสินใจส่องกล้องโทรทรรศน์ Two-meter Twin Telescope เพื่อมองหากาแล็กซีนี้ให้ลึกซึ้งยิ่งกว่าเดิม
พวกเขามองหาอะไร? พวกเขามองหาร่องรอยของการ “ขโมย” วัตถุดิบครับ เช่น:
• ร่องรอยการชนหรือควบรวมกับกาแล็กซีอื่นในอดีต
• เส้นใยก๊าซบางๆ ที่อาจพาดผ่านเข้ามาเติมเชื้อเพลิงให้
NGC 6789 as seen by the Sloan Digital Sky Survey (left panel) and the deep image obtained using the TTT3 telescope (right panel).
แต่ผลลัพธ์ที่ได้กลับยิ่งเพิ่มความงุนงง... “พวกเขาไม่เจออะไรเลย” ภาพถ่ายใหม่ที่คมชัดและลึกกว่าเดิม ยืนยันว่ารอบๆ NGC 6789 นั้นว่างเปล่า สะอาดสะอ้าน ไม่มีร่องรอยของเพื่อนบ้าน หรือสายส่งก๊าซใดๆ ทั้งสิ้น
มันเหมือนกับว่ากาแล็กซีนี้กำลังเสกดาวฤกษ์ขึ้นมาจากความว่างเปล่าจริงๆ
🏡 ความลึกลับที่ยังรอคำตอบ
เรื่องราวของ NGC 6789 เป็นเครื่องเตือนใจที่งดงามว่า จักรวาลยังคงมีความลับอีกมากมายที่เรายังไม่เข้าใจ
ในความว่างเปล่าอันไพศาลนั้น อาจมีกระบวนการทางฟิสิกส์บางอย่างที่เรายังไม่ค้นพบ อาจมี “ท่อส่งที่มองไม่เห็น” หรือกลไกการรีไซเคิลสสารที่ทรงประสิทธิภาพอย่างเหลือเชื่อที่ทำให้กาแล็กซีโดดเดี่ยวแห่งนี้ยังคงมีชีวิตชีวาอยู่ได้
และสำหรับประเทศไทย ที่มีสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (NARIT) และนักดาราศาสตร์รุ่นใหม่ที่มีความสามารถ ปริศนาเช่นนี้คือโอกาสอันดีที่เราจะได้ร่วมมือกับประชาคมโลก เพื่อค้นหาคำตอบและขยายขอบเขตความรู้ของมนุษยชาติออกไป
🎯 สรุปประเด็นสำคัญ
✅ กาแล็กซีโดดเดี่ยว: NGC 6789 ตั้งอยู่ใน "Local Void" พื้นที่ที่ว่างเปล่าและขาดแคลนวัตถุดิบที่สุดแห่งหนึ่งในจักรวาล
✅ สร้างดาวไม่หยุด: แม้จะไร้วัตถุดิบ แต่มันกลับสร้างดาวฤกษ์ใหม่มวลรวม 100 ล้านเท่าของดวงอาทิตย์ในช่วง 600 ล้านปีที่ผ่านมา
✅ ไร้ร่องรอยที่มา: การสำรวจล่าสุดไม่พบร่องรอยการชนกาแล็กซีหรือการไหลเข้าของก๊าซจากภายนอก ซึ่งขัดแย้งกับทฤษฎีการเกิดดาวทั่วไป
✅ ปริศนาที่รอไข: นักดาราศาสตร์ยังไม่ทราบว่าก๊าซที่เป็นเชื้อเพลิงในการสร้างดาวเหล่านี้มาจากไหน ซึ่งท้าทายความเข้าใจเดิมของเรา
💬 แล้วคุณล่ะครับ...
ถ้ากาแล็กซีสามารถ ‘สร้างดาวในความว่างเปล่า’ ได้... คุณคิดว่ามันใช้วิธีไหนครับ? เป็นกลไกที่เรายังไม่รู้จัก หรือเราแค่มองไม่เห็นสิ่งที่ซ่อนอยู่?
🔎 แหล่งอ้างอิง
1. Trujillo, I., et al. (2025). Deep Imaging of the Very Isolated Dwarf Galaxy NGC 6789. Research Notes of the AAS. https://iopscience.iop.org/article/10.3847/2515-5172/ae1cbe
🙏 Link สนับสนุนค่ากาแฟ [https://ezdn.app/witlyofficial]

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา