เมื่อวาน เวลา 14:09 • การศึกษา

10 ปรากฏการณ์ทางจิตวิทยา: รู้ไว้แล้วชีวิตจะง่ายขึ้นทั้งเรื่องงานและความสัมพันธ์

คุณเคยสงสัยไหมว่าทำไมบางคนถึงเป็นที่รักของทุกคน? ทำไมเราถึงจำเรื่องแย่ๆ ได้แม่นกว่าเรื่องดีๆ? หรือทำไมเราถึงผัดวันประกันพรุ่ง? คำตอบของคำถามเหล่านี้ซ่อนอยู่ในกลไกการทำงานของสมองครับ
นี่คือ 10 ปรากฏการณ์ทางจิตวิทยา (Psychological Effects) ที่เมื่อคุณรู้แล้ว คุณจะเข้าใจตัวเองและคนรอบข้างมากขึ้น แถมยังนำไปปรับใช้ให้ชีวิตง่ายขึ้นได้ทันที
1. The Spotlight Effect (เราไม่ได้เป็นจุดสนใจขนาดนั้น)
เรามักกังวลว่าคนอื่นจะจ้องมองจุดบกพร่องของเรา เช่น สิวเม็ดเล็กๆ บนหน้า หรือเสื้อที่ยับนิดหน่อย แต่ความจริงคือ คนส่วนใหญ่โฟกัสที่ตัวเอง จนแทบไม่ได้สังเกตคุณเลย
• วิธีใช้: เลิกกังวลสายตาคนอื่น แล้วมั่นใจในตัวเองให้มากขึ้น เพราะไม่มีใครจับผิดเราเท่ากับตัวเราเอง
2. The Benjamin Franklin Effect (ยิ่งให้ ยิ่งชอบ)
จิตวิทยาบอกว่า ถ้าคุณอยากให้ใครชอบคุณ อย่าเพิ่งให้ของเขา แต่จงขอให้เขาช่วยเรื่องเล็กๆ น้อยๆ (เช่น ขอยืมปากกา หรือขอคำแนะนำสั้นๆ) เมื่อสมองเขารับรู้ว่า "ฉันช่วยคนนี้" สมองจะหาเหตุผลมารองรับว่า "ฉันต้องชอบเขาแน่ๆ ถึงยอมช่วย"
• วิธีใช้: ถ้าอยากสนิทกับใคร ลองเริ่มจากการขอความช่วยเหลือเล็กๆ น้อยๆ ดูครับ
3. The Paradox of Choice (ยิ่งตัวเลือกเยอะ ยิ่งไม่มีความสุข)
เรามักคิดว่ามีตัวเลือกเยอะๆ นั้นดี แต่ความจริงคือ ยิ่งตัวเลือกมาก เรายิ่งตัดสินใจยากและพึงพอใจน้อยลง เพราะเราจะมัวแต่กังวลว่า "หรืออันที่ไม่ได้เลือกจะดีกว่านะ?"
• วิธีใช้: ตัดตัวเลือกที่ไม่จำเป็นทิ้งให้เหลือเพียง 2-3 อย่าง จะช่วยให้ตัดสินใจได้เร็วและมีความสุขกับสิ่งที่เลือกมากขึ้น
4. The Zeigarnik Effect (ค้างคาจึงจดจำ)
สมองคนเราจะจำ "งานที่ยังทำไม่เสร็จ" ได้แม่นยำกว่างานที่ทำเสร็จแล้ว นี่คือสาเหตุที่เพลงฮิตติดหูเรา หรือเราหยุดดูซีรีส์ไม่ได้
• วิธีใช้: ถ้าคุณเป็นคนขี้เกียจเริ่มงาน ให้หลอกสมองด้วยการทำแค่ 5 นาทีแล้วหยุด สมองจะกระตุ้นให้คุณอยากกลับไปทำให้เสร็จเอง
5. The Pygmalion Effect (ความคาดหวังสร้างความจริง)
คนเรามักจะมีพฤติกรรมตามความคาดหวังที่ได้รับ หากเราเชื่อมั่นว่าใครทำได้ เขาจะมีแนวโน้มทำได้ดีขึ้นจริงๆ
• วิธีใช้: ถ้าคุณเป็นหัวหน้าหรือผู้ปกครอง จงเชื่อมั่นและพูดให้กำลังใจคนในทีมหรือลูกหลานว่า "คุณทำได้" ผลลัพธ์จะออกมาดีเกินคาด
6. The Primacy & Recency Effect (จำหัวกับท้ายได้ดีที่สุด)
สมองคนเราจะจำข้อมูลช่วง "เริ่มต้น" และ "ตอนจบ" ได้ดีที่สุด ส่วนตรงกลางมักจะเลือนราง
• วิธีใช้: เวลาพรีเซนต์งานหรือสัมภาษณ์งาน ให้ปล่อยของดีที่สุดไว้ตอนเปิดตัว และสรุปจบให้ประทับใจที่สุด ส่วนรายละเอียดปลีกย่อยให้ไว้ตรงกลาง
7. The Halo Effect (ภาพลักษณ์ภายนอกมีผลกว่าที่คิด)
มนุษย์มีแนวโน้มที่จะตัดสินนิสัยคนจากการแต่งตัวหรือหน้าตา หากเราเห็นคนแต่งตัวดี เรามักจะเผลอคิดไปว่าเขาเป็นคนฉลาดหรือนิสัยดีโดยอัตโนมัติ
• วิธีใช้: ดูแลบุคลิกภาพและการแต่งกายให้สะอาดเรียบร้อยเสมอ เพราะมันคือประตูด่านแรกที่ทำให้คนเปิดใจรับฟังเนื้อหาที่คุณพูด
8. Mirroring (กระจกเงาสร้างความเชื่อใจ)
คนเรามักจะรู้สึกดีกับคนที่คล้ายกับตัวเอง หากคู่สนทนาทำท่าทาง เลียนแบบภาษา หรือจังหวะการพูดที่คล้ายเรา เราจะรู้สึกไว้วางใจเขามากขึ้น
• วิธีใช้: หากอยากสร้างความสัมพันธ์ที่ดี ลองสังเกตและทำท่าทางคล้ายคู่สนทนาแบบเนียนๆ (เช่น เขานั่งไขว่ห้าง เราก็นั่งบ้าง หรือใช้โทนเสียงระดับเดียวกัน)
9. Loss Aversion (กลัวเสีย มากกว่าอยากได้)
ความเจ็บปวดจากการสูญเสียเงิน 100 บาท มีผลต่อจิตใจมากกว่าความดีใจที่เก็บเงินได้ 100 บาท ถึง 2 เท่า! คนเราจึงมักตัดสินใจเพื่อ "เลี่ยงความสูญเสีย" มากกว่าแสวงหากำไร
• วิธีใช้: ในการโน้มน้าวใจ แทนที่จะบอกว่า "ทำแล้วได้อะไร" ลองเปลี่ยนเป็นบอกว่า "ถ้าไม่ทำ จะเสียโอกาสอะไรไปบ้าง" จะกระตุ้นให้คนตัดสินใจได้ง่ายกว่า
10. The 80/20 Rule (กฎของพาเรโต)
ในเกือบทุกเรื่อง ผลลัพธ์ 80% มาจากสาเหตุเพียง 20% เช่น เราใส่เสื้อผ้าแค่ 20% ของที่มีอยู่บ่อยๆ หรือรายได้ 80% มาจากลูกค้าเจ้าใหญ่แค่ 20%
• วิธีใช้: หาให้เจอว่าสิ่งสำคัญ 20% ในชีวิตหรืองานของคุณคืออะไร แล้วทุ่มเทพลังงานไปที่จุดนั้น เพื่อให้ได้ผลลัพธ์สูงสุดโดยไม่ต้องเหนื่อยเกินความจำเป็น
หวังว่า 10 ข้อจิตวิทยา นี้จะเป็นประโยชน์และช่วยให้คุณมองโลกในมุมใหม่ที่สนุกขึ้นนะครับ
โฆษณา