17 ธ.ค. เวลา 04:54 • ข่าว

ผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์ ทำไมจึงแพง

การผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด (Robotic-Assisted Surgery, RAS) ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางทั้งในประเทศไทยและต่างประเทศว่าเป็นความก้าวหน้าครั้งสำคัญในแขนงวิชาศัลยกรรมซึ่งเป็นรูปแบบหนึ่งของการผ่าตัดแบบแผลเล็ก (Minimally Invasive Surgery, MIS) ซึ่งศัลยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านจะดำเนินการผ่าตัดผ่านการควบคุมหุ่นยนต์จากคอนโซลแบบเรียลไทม์ (Real-time) ในห้องผ่าตัด
เท่าที่ผมได้อ่านบทสัมภาษณ์ของคุณหมอหลายท่าน รวมถึงถามเพื่อนที่เคยคลุกคลีกับศัลยแพทย์ หลายท่านพูดตรงกันว่าการผ่าตัดโดยใช้หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดมีความ
สะดวกกว่าอย่างมาก แผลที่เกิดขึ้นจะเล็ก ลดการบาดเจ็บ ลดการสูญเสียเลือด
ฟื้นตัวเร็วและลดอาการแทรกซ้อนที่จะตามมา
หุ่นยนต์ช่วยลดอัตราการเสียเลือดระหว่างการผ่าตัดได้อย่างมีประสิทธิภาพ. การวิเคราะห์เชิงสถิติพบว่า RAS ลดความเสี่ยงต่อการต้องถ่ายเลือดได้ถึง 70% เมื่อเทียบกับการผ่าตัดเปิด และ 28% เมื่อเทียบกับ Laparoscopy ผลลัพธ์ที่แม่นยำในห้องผ่าตัดส่งผลต่อผลลัพธ์ในระยะหลังผ่าตัด การผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์ช่วยลดภาวะแทรกซ้อน 30 วันได้ 14% และลดอัตราการกลับมารับการรักษาซ้ำ (30-Day Readmissions) ได้ 23% เมื่อเทียบกับการผ่าตัดส่องกล้อง
แต่นวัตกรรมที่ยิ่งใหญ่ มาพร้อมกับค่าใช้จ่ายอันใหญ่ยิ่ง การผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์มีค่าใช้จ่ายสูงกว่าการผ่าตัดแบบเปิดหรือการส่องกล้องปกติ เนื่องจากมีค่าเสื่อมราคาของหุ่นยนต์และอุปกรณ์สิ้นเปลืองที่ต้องใช้เฉพาะในการผ่าตัดแต่ละครั้ง ราคาการผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์ในไทย มีมูลค่าตั้งแต่ 280,000 บาท ไปจนถึงมากกว่า 1.5 ล้านบาท
หากเป็นเคสที่ยากหรือเป็นมะเร็งที่ต้องเลาะต่อมน้ำเหลือง ราคาจะสูงขึ้นตามเวลาการใช้ห้องผ่าตัด ในขณะที่อุปกรณ์บางอย่าง เช่น ไหมเย็บพิเศษ หรือวัสดุเสริมความแข็งแรง (Mesh) ก็หายาก มีราคาสูง ผู้ขายน้อยราย ทำให้เกิดการผูกขาดราคา นี่ยังไม่นับค่าตรวจวินิจฉัยของแพทย์เฉพาะทาง ที่มีไม่กี่ท่านเท่านั้นในประเทศ ที่มีประสบการณ์ในการผ่าตัดด้วยวิธีนี้
ปัจจุบัน ประเทศไทยมีโรงพยาบาลที่ให้บริการศัลยกรรมหุ่นยนต์กว่า 15 แห่ง โดยส่วนใหญ่เป็นโรงพยาบาลเอกชนในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล นอกจากนี้ ยังมีความพยายามในการจัดตั้งศูนย์ความเป็นเลิศด้านศัลยกรรมหุ่นยนต์ในสถาบันการศึกษาสำคัญ เช่น คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ซึ่งเปิดตัวระบบหุ่นยนต์ใหม่แห่งแรกในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้. การประยุกต์ใช้ในไทยครอบคลุมสาขาหลัก ได้แก่ ศัลยกรรมทั่วไป, สูตินรีเวช, ระบบทางเดินปัสสาวะ, และศัลยกรรมหัวใจ เป็นต้น
ส่วนการพิจารณาว่าจะใช้หุ่นยนต์ผ่าตัดหรือไม่ มีหลายปัจจัย ขึ้นอยู่กับความเห็นของแพทย์ผู้วินิจฉัย หากใครมีความเห็นเพิ่มเติม ช่วยกันคอมเม้นต์ได้นะครับ
อ้างอิง
Prasad SM, Prasad SM, Maniar HS, Chu C, Schuessler RB, Damiano RJ Jr. Surgical robotics: impact of motion scaling on task performance. J Am Coll Surg. 2004 Dec;199(6):863-8. doi: 10.1016/j.jamcollsurg.2004.08.027. PMID: 15555968.
Wee IJY, Kuo LJ, Ngu JC. A systematic review of the true benefit of robotic surgery: Ergonomics. Int J Med Robot. 2020 Aug;16(4):e2113. doi: 10.1002/rcs.2113. Epub 2020 May 6. PMID: 32304167.
โฆษณา