EP. 2
ถ้าหันกลับมามองประเทศไทยอย่างซื่อสัตย์กับตัวเอง เราจะเห็นภาพที่คล้ายจีนมาก เพียงแต่ซับซ้อนกว่าและพรางตัวเก่งกว่า จีนไม่อ้อมค้อม เขาบอกชัดว่าอำนาจอยู่ที่พรรค อยู่ที่ผู้นำสูงสุด แล้วท้องถิ่นก็ทำหน้าที่ตามคำสั่งนั้น แต่ไทยเราเลือกใช้วิธีที่เนียนกว่า ใช้คำว่าเลือกตั้ง ใช้คำว่าประชาธิปไตย ใช้พิธีกรรม ใช้กฎหมาย ใช้คนกลางจำนวนมาก มาบดบังโครงสร้างอำนาจที่แท้จริง
พูดกันแบบไม่ต้องรักษามารยาททางการเมืองมากนัก ประเทศไทยมี “เจ้าของอำนาจตัวจริง” อยู่ศูนย์กลาง และมีระบบคิดแทน ตัดสินใจแทน วางกรอบแทน ผ่านโครงสร้างที่ไม่ต้องยึดโยงกับประชาชน ระบบนั้นไม่ต้องลงเลือกตั้ง ไม่ต้องรับผิดทางการเมือง แต่มีอำนาจเหนือรัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้ง
ถ้าจะอุปมาแบบจีน สีจิ้นผิงสั่งงานผู้ว่ามณฑล
แต่ของไทยอำนาจสูงสุดส่งสัญญาณ แล้วรัฐบาลทำหน้าที่ “แปลสาร” ออกมาเป็นนโยบาย กฎหมาย งบประมาณ และคำสั่งราชการ
ผู้ว่าในจีนขึ้นตรงต่อพรรค
รัฐบาลไทยจำนวนมากก็ขึ้นตรงต่ออำนาจนอกระบบในลักษณะเดียวกัน
ความต่างมีแค่อย่างเดียว
จีนไม่อ้างประชาธิปไตย
แต่ไทยเอาป้ายประชาธิปไตยมาติดหน้าร้าน
เนื้อในของระบบไทยจึงไม่ใช่ประชาธิปไตยตามหลักการ เสียงประชาชนถูกสกัด ถูกกรอง ถูกลดทอน ผ่านกลไกที่มาจากการแต่งตั้งซ้ำแล้วซ้ำเล่า วุฒิสภา องค์กรอิสระ ศาลรัฐธรรมนูญ กติกาการเลือกตั้ง ทุกอย่างถูกออกแบบมาเพื่อให้ “เสียงส่วนใหญ่” ไปไม่ถึง “อำนาจขั้นสุดท้าย”
แล้วคำถามคือ
ถ้าไทยคล้ายอำนาจนิยมแบบจีน ทำไมไทยไม่เจริญแบบจีน
คำตอบคือ เพราะเราเอาข้อเสียของอำนาจนิยมมาเต็มๆ
แต่ไม่เอาประสิทธิภาพแบบจีนมาเลย
จีนรวมศูนย์อำนาจก็จริง แต่เขามีวินัย มีเป้าหมายระยะยาว มี meritocracy ภายในพรรค คนทำงานพลาดโดนปลด ผู้ว่าฯ แข่งกันพัฒนาเศรษฐกิจ ใครทำตัวถ่วงโดนเขี่ยทิ้ง จีนใช้ประชาชนเป็นต้นทุนก็จริง แต่รัฐ “เอาจริง” กับการพัฒนา
แต่ไทยเป็นอำนาจนิยมแบบอุปถัมภ์
อำนาจรวมศูนย์ แต่ไร้ความรับผิด
ไม่มีการแข่งขันเชิงผลงาน
ไม่มีการลงโทษผู้ล้มเหลวอย่างจริงจัง
มีแต่การรักษาดุลอำนาจ รักษาหน้า รักษาผลประโยชน์ของเครือข่ายเดิม
จีนคือเผด็จการที่ทำงาน
ไทยคือเผด็จการที่กลัวการเปลี่ยนแปลง
ทีนี้ต้องกลับมาที่คำถามใหญ่กว่านั้น
ประชาธิปไตยมีคุณค่าอะไร
ประชาธิปไตยไม่เคยสัญญาว่าประเทศจะรวย
ไม่เคยสัญญาว่าจะไม่มีคอร์รัปชัน
ไม่เคยสัญญาว่าการตัดสินใจของประชาชนจะถูกเสมอ
สิ่งเดียวที่ประชาธิปไตยสัญญา คือ
อำนาจขั้นสุดท้ายต้องเป็นของประชาชน
และเมื่อผู้มีอำนาจตัดสินใจผิด ประชาชนมีสิทธิ์เปลี่ยนเขาได้
จีนเลือกแลกเสรีภาพกับความเร็ว
แต่ไทยไม่ได้ให้ประชาชนเลือกว่าจะแลกหรือไม่
ไทยเอาเสรีภาพไป แต่ก็ไม่ให้ความเร็ว ไม่ให้ประสิทธิภาพ ไม่ให้ความมั่งคั่ง
สุดท้ายเราจึงอยู่ในสภาพที่แย่กว่าทั้งสองฝั่ง
ไม่เป็นประชาธิปไตยที่ประชาชนมีศักดิ์ศรี
และไม่เป็นอำนาจนิยมที่พัฒนาได้จริง
นี่แหละคือปัญหาหลักของประเทศไทย
ไม่ใช่ว่าเรายากจนเพราะประชาธิปไตย
แต่เพราะเราไม่เคยมีประชาธิปไตยจริงๆ
และก็ไม่กล้ารับผิดชอบแบบอำนาจนิยมจริงๆ เช่นกัน
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
