พระธาตุแช่แห้ง ปริศนาธรรมในพระธาตุปีเถาะ กับสิงห์คายนางหน้าพระวิหาร
“น่าน” นับว่าเป็นอีกหนึ่งเมืองที่มีความสำคัญมากมายในประวัติศาสตร์ของดินแดนแห่งนี้ โดยไม่ได้มีแค่ความสำคัญต่อล้านนา หากแต่ยังมีความสำคัญลงมาถึงอยุธยา ซึ่งน่านมีทรัพยากรที่สำคัญอย่าง “เกลือ” อันเป็นหนึ่งในจุดยุทธศาสตร์สำคัญในสงครามอยุธยา–ล้านนา
พระเจ้าติโลกนาถแห่งล้านนาจึงกรีฑาทัพเข้าตีน่านเพื่อผนวกเข้าสู่อาณาจักรและตัดขาดเกลือน่านกับอยุธยาให้ขาด การเข้ามายึดครองน่านของล้านนานี่เองที่ทำให้สิ่งต่าง ๆ ในน่านเริ่มรับเอาอิทธิพลล้านนาเข้าไปอย่างเต็มที่
วัดพระธาตุแช่แห้งนับว่าเป็นวัดสำคัญคู่บ้านคู่เมืองของน่าน ตลอดจนเป็นพื้นที่เมืองเก่าก่อนย้ายเมืองมาอีกฝั่งหนึ่ง กล่าวกันว่าได้มีการอัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุมาประดิษฐานไว้โดยพญาครานเมือง
ซึ่งได้รับพระราชทานแบ่งพระธาตุมาจากพระยาลิไทแห่งกรุงสุโขทัย พญาครานเมืองได้สร้างพระเจดีย์ครอบพระบรมสารีริกธาตุไว้ในปี พ.ศ. 1899 ซึ่งสันนิษฐานกันว่ารูปแบบของพระธาตุแช่แห้งดั้งเดิมนั้นน่าจะมีอิทธิพลมาจากศิลปะสุโขทัย
หลังจากที่น่านถูกผนวกเข้ากับล้านนา ก็เกิดการสร้างพระเจดีย์แบบล้านนาขึ้นครอบทับพระธาตุเจดีย์องค์เดิม ที่วัดพระธาตุแช่แห้งแห่งนี้ หากใครได้มาจะพบกับรูปปั้นกระต่ายวางอยู่เต็มไปหมด ซึ่งสืบเนื่องมาจากการที่พระธาตุแช่แห้งเป็นพระธาตุประจำปีเถาะ
ในส่วนของพระวิหารหลวงของวัดนั้น เป็นวิหารที่มีการผสมผสานของงานศิลปะล้านนาเข้ากับศิลปะอยุธยา นอกจากนี้ยังมีลวดลายปริศนาธรรมอื่น ๆ ปรากฏอยู่ด้วย เช่น ในส่วนของหน้าบันซุ้มประตูที่เป็นลายปูนปั้นรูปอัฏฐพญานาคราช หรือนาคแปดตนหวัดกันขึ้นไป 3 ชั้น และมีบัว 7 ดอกแทรกมา
ซึ่งตรงนี้มีการตีความกันเป็นปริศนาธรรมว่า พญานาคทั้งแปดอาจจะหมายถึงอริยมรรคแปด ส่วน 3 ชั้นอาจหมายถึงไตรลักษณ์ บ้างก็ว่าอาจจะหมายถึงไตรสิกขา บ้างก็ว่าหมายถึงพระรัตนตรัย แล้วแต่จะตีความ ส่วนบัว 7 ดอกนี้ ตีความกันว่าอาจจะหมายถึงสัปปุริสธรรม 7 เป็นต้น
อีกหนึ่งจุดที่น่าสนใจในส่วนของพระวิหารก็คือ สิงห์ศิลปะพม่าที่ยืนอยู่ตรงประตูทางเข้าหน้าพระวิหาร สิงห์ตัวนี้ถ้าสังเกตดี ๆ จะเห็นว่ามันเอาปากคาบผู้หญิงเอาไว้ ซึ่งเกี่ยวข้องกับตำนานสิงห์คายนาง ที่เล่ากันว่าพระพุทธเจ้าเสด็จมาพบสิงห์ตัวหนึ่งกำลังจะกินหญิงสาว จึงได้ขอบิณฑบาตชีวิตไว้ แต่สิงห์ไม่ยอม พระพุทธเจ้าจึงยื่นข้อเสนอว่าหากสิงห์ตอบปริศนาธรรมไม่ได้ ต้องปล่อยหญิงสาวไป
ซึ่งคำถามคือ “อะไรมืด อะไรสว่าง” สิงห์ตอบไม่ได้จึงปล่อยผู้หญิงไป พระพุทธเจ้าจึงเฉลยว่าความสว่างคือปัญญา และความมืดคือกิเลส พร้อมกับแสดงพระธรรมเทศนาสอนสิงห์ เมื่อสิงห์ได้ฟังก็เข้าถึงธรรม
นอกเหนือจากสิงห์หน้าพระวิหารแล้ว ภายในวิหารเราจะพบเห็นพระพุทธรูปไม้เล็ก ๆ วางอยู่บนขื่อคานของวัดเต็มไปหมด ซึ่งสะท้อนถึงความเชื่อในการถวายพระไม้ของชายชาวล้านนาในอดีตด้วย
#สุดโปรด #วัด #พระธาตุแช่แห้ง #พระธาตุ #ประวัติศาสตร์ #สถาปัตยกรรม #ตำนาน #น่าน #เที่ยวไทย #BBL #BangkokBank #ธนาคารกรุงเทพ
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
