ปรัชญา ของ คาลิล ยิบราน (ตอนที่ 4)
ก่อนเริ่มอ่านบทต่อไป ผมขอเล่าความรู้สึก นี้เป็นครั้งแรกของผมเลยที่พยายามเขียนเป็นซีรี่ย์แบบนี้ อ่านแล้วสรุป นั่งพิมพ์ แก้คำ อ่านทวนสองสามรอบ ใช้เวลาหลังเลิกงาน แม้อาจรู้สึกเหนื่อยล้าบ้าง บางครั้งคนอ่านก็น้อยจนน่าเสียใจ อาจเป็นเพราะมันไม่ได้โชว์ในหน้า feed หรือคนเขียนเยอะขึ้นมาก ...
อย่างน้อยที่ผมพยายามทำ ก็เพื่อให้ตัวเองได้ทบทวนชีวิต ได้อยู่กับตัวเอง พักผ่อนสมองให้ช้าลง และได้แชร์สิ่งดีๆให้กับคนอื่นเป็นความสุขที่ผมได้รับ
[12]
“ มีหวังก็ยังอยู่
ไม่ต่อสู้ก็ต้องตาย ”
ท่านคาลิล กล่าวว่า ความหวังเป็นครึ่งหนึ่งของชีวิต ความหมดหวังเป็นอีกครึ่งหนึ่งของความตาย
ความหวัง คือ อะไร ?
ความหวัง คือ ความหมายใจไว้ว่าจะได้ในสิ่งใดสิ่งหนึ่งอย่างรอคอย คนที่มีความหวังอะไรในชีวิต มักจะมีความตื้นตันอยู่ในความรู้สึก จะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับสิ่งที่หวังว่าเล็กหรือใหญ่ มีค่ามากหรือมีค่าน้อย ส่วนคนที่ไร้ความหวัง หมดหวัง หมดอาลัยตายอยากในชีวิต ก็จะมีความเศร้าสร้อยหงอยเหงาเปล่าเปลี่ยว ไร้ความสดชื่นในชีวิต
ในยามเจ็บปวด ความหวังเหมือนยาชูกำลัง ที่ช่วยหล่อเลี้ยงจิตใจช่วยให้มีกำลังใจให้ต่อสู้กับโรคร้าย
ความหวังก็มีข้อเสียเช่นกัน การที่เราเอาความหวังดีของเราให้คนอื่น อาจเป็นการทำร้ายเขาทางอ้อมก็เป็นได้
ในทางสังคม มนุษย์เราสร้างความหวังร่วมกันอีกด้วย เช่น การมีศาสนา ประเทศ รัฐบาล ธงชาติ
ประเด็นสำคัญ คือ เราจะปรับตัวอยู่กับความหวังอีกครึ่งหนึ่งของชีวิตเราได้อย่างไร เป็นเรื่องยากที่ต้องขบคิดกันต่อไปครับ
[13]
“ คนใช้เล่ห์กลหลอกลวงเขา
วันหนึ่งจะต้องเศร้า
เพราะความเจ้าเล่ห์ “
ความสำเร็จที่ได้มาโดยการใช้เล่ห์เหลี่ยม กลอุบาย การหลอกล่อ จะไม่เกิดมีขึ้นได้ทุกครั้งหรอก เกิดขึ้นได้เพียงบางครั้งบางคราวเท่านั้น และแล้วก็จะต้องมีอันเป็นไปฆ่าตัวเองตาย เพราะเล่ห์เหลี่ยมนั้น เหมือนดังปลาหมอที่ตายเพราะปาก
บทนี้คงไม่อธิบายให้เสียความ แต่มีข้อพึงระวังให้เราไม่ไปหลงเสน่ห์คนเหล่านั้น
ผมถือคติว่าหากเราหลอกลวงด้วยเล่ห์กล เราก็ทำอย่างนั้นไปตลอด จะหาความสุขได้เช่นไร
อย่าไปอิจจาคนที่มีใช้เล่ห์เหลี่ยมจนสำเร็จนะ
[14]
“ คนเล็กคนน้อย
ทำบ้านเมืองให้เสียหายไม่ได้
มีแต่คนโตคนใหญ่
ที่คอยสร้างหายนะ “
ผู้ที่นำความหายนะมาสู่ประเทศชาติบ้านเมือง หาใช่ผู้ที่หว่านเมล็ดพืช ก่ออิฐ หรือทอผ้าไม่ แต่คือผู้ที่มีอาชีพทางการเมือง
การเมืองนั้นเป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับอำนาจ อำนาจนั้นเหมือนดาบสองคม ใช้ในทางที่ดีก็มีประโยชน์ ถ้าใช้ในทางชั่วก็พาให้เสียหาย นักการเมืองวนเวียนอยู่ในยุทธจักรของการใช้อำนาจ
เขาจะต้องมีมนสิการ มีสติสัมปชัญญะ ไม่ประมาทในการใช้อำนาจให้เป็นธรรม ให้ถูกต้อง หาไม่แล้วอำนาจนั้นจะทำให้เกิดความชั่วร้ายนานัปการ
บทนี้ท่านยิบราน อาจมองในแง่ร้ายไปเสียหน่อย แต่คนใหญ่คนโตเมื่อทำผิดพลาดผลเสียก็มักจะสร้างความเสียหายหรือหายนะกับประเทศชาติมากกว่า
หากท่านไม่เห็นภาพ ลองนึกถึงหมอที่ค่อยรักษาคนไข้ หากวินิจฉัยผิดพลาดอาจก่อให้เกิดอันตรายถึงชีวิตคน คนที่ปลูกผักหากผิดพลาดในฤดูกาลนั้นอาจไม่มีผลผลิต ผมขอเรียกมันว่า “ผลกระทบของอาชีพ”
ปรัชญาข้อนี้อาจเป็นการเหน็บแนมผู้ที่กำลังใช้อำนาจหน้าที่ในทางที่ผิด
[15]
“หัวใจที่มืดดำ คือ มนุษย์ถ้ำของยุคนี้”
อย่าลืมว่ายังมีมนุษย์ถ้ำอยู่อีก ถ้ำที่ว่านั้น คือ จิตใจของเรานั่นเอง
ความรุนแรง ความบ้า ความป่าเถื่อน เกิดขึ้นอยู่ทั่วทุกมุมโลก ในโครงสร้างของสังคมมีความรุนแรงอยู่อย่างสลับซับซ้อน เราอาจมองไม่เห็น เพราะไม่พยายามมองกัน
เราอาจไม่รู้สึกเพราะความรู้สึกมันด้านชาต่อการรับรู้ ความรุนแรงทั้งหลายเป็นผลมากจากโครงสร้างของสังคมอย่างผิดๆ อย่างไม่สมดุล ได้ส่วนกันโดยที่ตัวเราเองมีส่วนร่วมด้วยเหมือนกัน
ความโลภ ความโกรธ ความหลง ที่ครอบงำเราอยู่นั่นแหละ เป็นความรุนแรงภายใน ไม่ได้อย่างใจก็โกรธโมโห ไม่พอใจ นี้เป็นความรุนแรงเป็นความป่าเถื่อน เป็นอนารยธรรมที่มีสภาพไม่ต่างไปจากมนุษย์ในสมัยโบราณสักเท่าใด
ในความเห็นของผม ยุคโบราณมนุษย์มีนิสัยเหล่านั้นเพื่อไว้เอาชีวิตรอด ไว้ป้องกันตัว หากไม่มีความรุนแรงเขาอาจตายได้
[16]
“ ทำความถูกต้อง
ง่ายกว่าปกป้องความผิด “
เรามักทำการปกป้องความผิดของตนอย่างเข้มแข็ง มากกว่าที่จะทำความถูกต้อง ท่าคาลิลว่าอย่างนั้น
ไม่มีคนไม่มีใครผิดพลาด จะปราดเปรื่องเรื่องปัญญาขนาดไหน จะประคับประคองตนเองให้อยู่ในกรอบแห่งความดีงามขนาดไหนก็ยังมีวันผิดพลาด
“สี่ตีนยังรู้พลาด นักปราชญ์ยังรู้พลิ้ง”
ภาษานี้ยืนยันได้ดีว่าความผิดพลาดเป็นธรรมดาของมนุษย์ มนุษย์นั้นทำผิดได้ทคนไม่เคยกระทำก็มีแต่คนที่ตายแล้วและคนที่ไม่ยอมทำอะไรเลย
ปัญหามันไม่ได้อยู่ที่ว่า คนเราผิดได้หรือไม่ได้ แต่มันมีอยู่ที่ผิดแล้วมีท่าทีต่อความผิดนั้นอย่างไร มีความรู้สึกอย่างไรต่างหาก
ท่านคาลิล ยิบราน ได้แนะนำให้เราพยายามทำสิ่งดีงามให้เกิดขึ้นทุกครั้งที่เราทำผิด เราไม่ต้องไปเสียเวลาปกป้องมันไว้เลย ผิดก็ผิดไปเราก็ทำดีใหม่ได้
เรื่องนี้เห็นจะจริงโดยไม่มีข้ออ้างอันไหน แต่เรามักกลัวเสียหน้าจะไม่กล้ายอมรับผิด มาหัดเป็นคนที่กล้ายอมรับผิดแล้วชีวิตจะง่ายขึ้นเยอะ
แล้วพบกันใหม่ตอนต่อไป
📌 อย่าลืมกด Follow เพื่อเป็นกำลังใจให้ด้วยนะครับ
- 2
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
