[ขบถ~ยาตรา] ความสำเร็จ เป้าหมาย และวิธีการ🍃 .. คำว่าหลุดพ้นคือความสำเร็จของชาวพุทธ เพราะฉะนั้นเป้าหมายคือจะต้องเป็นพระอรหันต์ ถ้าพูดอย่างนี้หลายคนอาจตกใจ เพราะดูไกลเกินตัว แต่ถ้าเทียบเคียงกับทางโลก ก็จะมีคำว่า:ค

สำรวจ
ลงทุน
คำถาม

มีบัญชีอยู่แล้ว?หรือ

ขบถ~ยาตรา

•

22 ม.ค. 2020 เวลา 22:13 • ปรัชญา

ความสำเร็จ เป้าหมาย และวิธีการ🍃

คำว่าหลุดพ้นคือความสำเร็จของชาวพุทธ

เพราะฉะนั้นเป้าหมายคือจะต้องเป็นพระอรหันต์

ถ้าพูดอย่างนี้หลายคนอาจตกใจ เพราะดูไกลเกินตัว แต่ถ้าเทียบเคียงกับทางโลก ก็จะมีคำว่า:ความสำเร็จ คนที่จะสำเร็จคือคนที่มีเป้าหมาย คนที่มีเป้าหมายคือคนที่มีวิธีการ โดยการซอยเป้าหมายให้เป็นระยะสั้น กลาง ระยะยาว ทำตามขั้นตอนวิธีการ จนบรรลุเป้าหมายเล็กๆ กระทั่งบรรลุเป้าหมายใหญ่ หรือที่เรียกว่าความสำเร็จที่ทางโลกกล่าวกัน🍃

คำว่าเป้าหมายมีให้เห็นดาษดื่นมากในทางโลก ในทางธรรมก็เช่นกัน ก็มีความสำเร็จคือการหลุดพ้นจากความทุกข์ ดังนั้นเป้าหมายคือพระอรหันต์ เราจึงจำเป็นที่จะรู้ถึงรายละเอียดของเป้าหมายคืออะไร ถ้าไม่ชัดเจนที่เป้าหมายความเชื่อก็ไม่มากพอ วิธีการก็จะสเปะสะปะ ไม่สามารถบรรลุเป้าหมาย

ตลอดทางจะมีคำว่ากังวลลังเลใช่ไม่ใช่..ตลอดเส้นทาง

ในทางโลกก็เช่นกัน คนไม่รู้เป้าหมายตัวเองมักจะกังวลตลอดทางของการทำ เพราะฉะนั้นต้องตอบให้ได้ว่าเป้าหมายคืออะไร ให้ชัดแจ้งแก่ใจจึงควรทำ ไม่งั้นอย่าทำ..มันจะท้อ ..ต้องตอบตัวเองให้ได้ว่าฉันต้องการอะไรแล้วจึงหาวิธีการและจดจ่อลงมือทำ🍃

ในเรื่องทางโลกมีคนกล่าวอยู่มากเรื่องความสำเร็จเห็นได้จากในBD ที่หลายท่านเขียนเรื่องเหล่านี้:ความสำเร็จ เป้าหมาย วิธีการในเรื่องต่างๆ และกำลังใจสู้ สู้

ส่วนในทางธรรม ก็เป็นสิ่งจำเป็น เพราะส่วนนี้จะติดตามและสามารถสร้างต่อในชาตินี้และต่อๆไปไม่สูญหาย ไม่เหมือนทางโลกเมื่อตายก็เอาความสำเร็จติดตัวไปไม่ได้ เงินทอง ความมั่งคั่ง ทรัพย์สมบัติก็ทิ้งให้คนอื่นได้ใช้สอยต่อ🍃

จะดีมั้ย?...ถ้าเราจะสั่งสมอริยทรัพย์อันอิ่มเอมทั้งโลกนี้และโลกหน้า อนาคตเบื้องหน้าจะได้ไม่ต้องปริวิตก กร่นฟ้า ว่าชะตาชีวิตทำไมต้องเป็นกู

ในศาสนาพุทธ พระอรหันต์ (พระ-อะ-ระ-หัน; บาลี: arahant; สันสกฤต: अर्हत् arhat) คือ พระอริยบุคคลชั้นสูงสุด

ว่าด้วยเรื่องสังโยชน์10(กิเลสผูกมัดให้เราเวียนว่ายตายเกิด ผูกมัดไว้กับทุกข์)

ตามที่เพจท่านว.วัชรได้นำข้อความจากพระไตรปิฎกมากล่าวเมื่วันที่9พย.2019 กระผมขออนุญาตนำมาย่อยและอธิบายเพื่อให้เข้าใจง่าย

เมื่อใดที่เราละสังโยชน์10ได้แล้วนั่นคือถึงความเป็นพระอรหันต์(ไม่เกิดไม่ดับ ไม่เวียนว่ายตายเกิดอีกต่อไป)🍃

สังโยชน์10เป็นแต่เพียงตัวเช็คลิสซ์(check list)ว่าสิ่งใดยังเหลือสิ่งใดยังขาดสิ่งใดที่จะกระทำต่อไป ไม่ใช่ทางปฏิบัติขอรับ เป็นข้อควรรู้เพื่อจะละ🍃

ทางปฏิบัติคือมรรค8ประการ นอกจากเป็นทางแล้วก็เป็นตัวQCไม่ให้ออกนอกเส้นทาง เอาง่ายๆเลยเขียนสังโยชน์10ข้อแปะไว้ข้างฝาไว้เป็นตัวเช็ค จากนั้นมาดูวิธีการโดยหลักคือทาง8ประการ(มรรคมีองค์8 ) การมาซึ่งทาง8ประการก็มีวิธีการอีก ก็คือการทำสมถะและวิปัสสนาเป็นเครื่องมือในการดำเนินซึ่งมรรคาให้ง่ายโดยไม่ต้องคิดเองเออเอง..🍃

(ที่จริงใครสนใจผมอยากให้ไปเรื่องสั้นอิยะกับความหมายที่หายไป ภาค0 กระผมอธิบายและปูพื้นที่เข้าใจง่ายและเหมาะกับคนยุคนี้ที่ไม่ไคร่มีเวลาศึกษาธรรม อ่านสนุกและไม่ง่วงแน่นอน แต่ก็แล้วแต่บุคคลนะขอรับเพราะจริตแต่ละคนไม่เหมือนกัน อ่านแล้วเลือกทางที่เหมาะสมกับตัวเองนะขอรับ)

ที่นี้มาดูสังโยชน์10ที่ท่านว.วัชรลงไว้ในเพจ กระผมขอนำมาอธิบายให้เข้าใจง่ายๆ🍃

..🍃

สังโยชน์10..อ่านช้าๆทำความเข้าใจช้าๆนะขอรับ

1. สักกายทิฏฐิ - มีความเห็นว่าร่างกายนี้เป็นของเรา มีความยึดมั่นถือมั่นกายนี้ใจนี้เป็นเราตัวเรา

2. วิจิกิจฉา - มีความสงสัยในคุณของพระรัตนตรัย คือพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ มีจริงหรือมั่วนิ่ม

3. สีลัพพตปรามาส - ความถือมั่นศีลพรต โดยสักว่าทำตามๆ กันไปอย่างงมงาย เห็นว่าจะบริสุทธิ์หลุดพ้นได้เพียงด้วยศีลและวัตร หรือนำศีลและพรตไปใช้เพื่อเหตุผลอื่น ไม่ใช่เพื่อเป็นปัจจัยแก่การสิ้นกิเลส เช่นการถือศีลเพื่อเอาไว้ข่มไว้ด่าคนอื่น การถือศีลเพราะอยากได้ลาภสักการะเป็นต้น ซึ่งรวมถึงความเชื่อถือในพิธีกรรมที่งมงายด้วย

4. กามราคะ - มีความติดใจในกามคุณ

5. ปฏิฆะ - มีความกระทบกระทั่งในใจ

6. รูปราคะ - มีความติดใจในรูปฌาน

7. อรูปราคะ - มีความติดใจในอรูปฌานหรือความพอใจในนามธรรมทั้งหลาย

8. มานะ - มีความยึดมั่นถือมั่นในตัวตนหรือคุณสมบัติของตน

9. อุทธัจจะ - มีความฟุ้งซ่าน

10. อวิชชา – มีความไม่รู้จริง🍃

โดยผู้ละสังโยชน์3ข้อแรกเรียกว่าพระโสดาบัน

ผู้ทำให้ข้อที่4,5เบาบาง เรียกว่าพระสกทาคามี

ผู้ละสังโยชน์5ข้อได้เรียกว่าพระอนาคามี

ผู้ละสังโยชน์10ข้อได้เรียกพระอรหันต์

ทีนี้จะเห็นว่าพระอริยะที่ละสังโยชน์3ขึ้นไปจะปิดกั้นนรกแน่นอน เพราะฉะนั้นเบื้องต้นเป้าหมายย่อยคือ ตั้งเป้าเป็น "พระโสดาบัน"

ขั้นต่อไปก็จะง่ายเพราะวิธีการปฏบัติเหมือนเดิมแต่ความละเอียดเพิ่มมากขึ้น หลายคนข้ามขั้นตอนนี้เพราะอยากบรรลุเร็วไปละกามราคะ ทั้งที่ข้อ1,2,3ยังทำไม่ได้ เห็นรึยังขอรับ ว่าเช็คลิซสำคัญมาก และจะเห็นได้ ว่าฆราวาสที่มีสามี มีลูกมีเมีย ก็เป็นพระโสดาบันได้ ขณะที่ยังจ้ำจี้กันได้อยู่

สมัยพุทธกาล พระองค์เทศน์ส่วนมากก็ชาวบ้านบรรลุธรรมเป็นพระอริยะเป็นส่วนมาก ทั้งที่ยังมีลูกมีผัว เพราะเขาเช็คลิสซ์ว่าทำแค่1-3ปิดกั้นอบายได้แล้ว เขาจึงมุ่งมั่นละ3ข้อให้ได้ก่อน ไม่จำเป็นต้องออกบวชกันหมด

หลายคนเข้าใจผิดมากๆ ว่าอรหันต์เป็นเรื่องของพระ หรือชักชวนคนมาปฏิบัติหรือต้องทิ้งโลกมาปฏิบัติ คนก็ไม่ทำงานทำการกัน หมดโลกพอดี เป็นความเห็นผิดอีกประการ หลายคนก็กลัวเพราะยังไม่อยากทิ้งโลกที่เขาเป็นอยู่ ก็สามารถทำได้ ในเมื่อของมันทำควบคู่กันได้ ค่อยๆทำค่อยๆศึกษาจะเสียเวลาหายใจทิ้งไปทำไม..อันนี้น่าคิด🍃

1. สักกายทิฏฐิ - มีความเห็นว่าร่างกายนี้เป็นของเรา มีความยึดมั่นถือมั่นในระดับหนึ่ง

2. วิจิกิจฉา - มีความสงสัยในคุณของพระรัตนตรัย คือพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์

มันก็เป็นปัญหาว่าเราจะละได้อย่างไร

ท่านก็บอกวิธี มีเครื่องมือให้

ในทางพุทธเรามีการปฏิบัติ2วิธี

สมถะและวิปัสสนา

1สมถะเราใช้ในแง่ของการพักผ่อนของจิต เป็นเครื่องอยู่ ถ้าจะแบ่งก็มีหลายขั้นแล้วแต่จะเรียก ขณิกะ อุปจาระ ณาณ เป็นต้น (คำบาลีเหล่านี้แยกเพื่อให้เข้าใจที่ตรงก้น เวลาพูดคำเหล่านี้จะเข้าใจไปในทางเดียวกัน หากต้องสื่อสารก็เรียนรู้ไว้ แต่ถ้าในขั้นของการปฏิบัติให้ละไว้)

การทำสมถะโดยใช้อุบายให้จิตสงบเช่นภาวนาพุธโธ ดูลมหายใจ หรือตั้งจิตไว้ศูนย์กลางกายเหนือสะดือ2นิ้ว สังเกตท้องพองยุบ ตามแต่ถนัดหรือถูกจริตของแต่ละบุคคล เป็นต้น เมื่อจิตสงบก็เห็นอะไรที่ตรงความเป็นจริงได้ง่าย ใช้เป็นฐานในการเจริญปัญญาหรือวิปัสสนาต่อไป

ส่วนที่จะใช้เจริญปัญญาได้คือสงบตั้งแต่ระดับขณิกะ(สงบประเดี๋ยวประด๋าว) หรืออุปจาระไม่ลงลึก อันนี้เอาง่ายๆคือทำให้จิตสงบชั่วคราว

โดยใช้อุบายที่บอกข้างต้น เป็นต้น เพื่อปรับให้จิตควรค่าแก่การงาน ไม่ซึมแข็งทื่อหรือขี้เกียจพาลจะหนีจากโลก ปรับจิตเพื่อเตรียมพร้อมใช้ในการวิปัสสนาเจริญปัญญาต่อได้🍃

2.วิปัสสนาใช้ในแง่ของการเจริญปัญญา ให้น้อมทุกอย่างลงสู่ไตรลักษณ์(อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ) ให้มองทุกอย่างตามเป็นจริง เกิดมาตั้งอยู่ดับไป รายละเอียดดูได้จากโพสต์ที่แล้วเรื่อง อนันตลักขณสูตร เรื่องขันธ์5

..(หากมีโอกาสจะเขียนเทคนิคการทำวิปัสสนาอีกที)

ซึ่งทั้งสองสมถะและวิปัสสนาต้องใช้ทำงานร่วมกันขาดสิ่งหนึ่งสิ่งใดไม่ได้ จะเหมาะสำหรับคนเมืองที่ไม่มีเวลา นั่งทำสมาธิกันยาวๆ 🍃

ในชีวิตประจำวันแนะนำให้ทำสมถะแค่จิตสงบแต่ระดับขณิกะ สบายๆหลังจากนั้นให้เจริญวิปัสสนา เมื่อเดินปัญญาเหนื่อยก็กลับมาทำสมถะ สลับไปมา เช่น เวลาทำงาน ว่างเล็กน้อยก็มาดูลมหายใจเบาๆ(สมถะ) จากนั้นมาดูกายที่เคลื่อนไหว หรือความคิดที่ผุดมาแล้วดับไป ไม่มีอะไรนิ่ง คงทน บังคับไม่ได้ ไม่ใช่เรา(วิปัสสนา) แล้วก็ทำงานต่อ ใช้วิธีลักไก่ทั้งวัน สะสมเป็นความเคยชิน จนมันเป็นอัตโนมัติ

จนวันหนึ่งมันแจ้งแก่ใจว่าขันธ์5(ขันธ์5อธิบายในโพสต์ที่แล้วก็คือรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาน หรือเรียกย่อว่ากายใจ หรือรูปนาม) แปรปรวน คงอยู่ไม่ได้ ไม่มีตัวตนหรือเห็นกฏไตรลักษณ์ อนิจจังทุกขัง อนัตตา หรือในเพจขบถ~ยาตราในเรื่องอิยะกับความหมายที่หายไป ภาค0 เรื่องขบถยาตรา กระผมใช้คำว่ากฏของจิงเกอเบล🍃

เมื่อจิตเรียนรู้จนเข้าใจ ก็จะเบื่อหน่าย คลายกำหนัด ก็จะละสังโยชน์ข้อที่1ได้ ความเห็นผิดในกายว่าเป็นของเราก็หมดไป

ส่วนข้อที่2🍃ความลังเลสงสัย จะค่อยๆหายไป หรือเบาลง เนื่องจากสังโยชน์เราละได้ถูกต้อง ความเชื่อมั่นใน พระพุทธพระธรรมพระสงฆ์จะแน่นแฟ้นจากที่เราได้ทำและสัมผัสกับตัวเอง มันจะแจ้งชัดแบบไม่มีข้อกังขา ข้อที่2ก็จะละไปโดยอัตโนมัติ

ข้อ3🍃สีลัพพตปรามาส จากข้อ1เมื่อเราเห็นทุกอย่างตามความเป็นจริง เราจะขวนขวายในเหตุสันโดษในผล และเห็นความผิดชอบชั่วดี เห็นไตรลักษณ์เราก็มีความเป็นปกติ ไม่เบียดเบียนใคร เพราะฉะนั้นศีลเราจะสมบูรณ์โดยอัตโนมัติ แค่ศีล5ก็บรรลุธรรมได้

เมื่อละสังโยชน์3ข้อได้โสดาปฏิมรรค โสดาปฏิผลก็เกิดขึ้น ก็เป็นอันปิดอบายทั้งหมดก็เป็นอันจบเป้าหมายระยะสั้น

ส่วนที่บอกเรื่องรายละเอียดว่าพระโสดาบันแบ่งเป็น3ประเภทตามกำลังและความเพียร

1.เอกพีชี หรือเกิดอีกชาติเดียว ก็จะเข้าใจและตัดสังโยชน์ได้ทั้งหมด

2.โกลังโกละ หรือเกิดไม่เกิน3ชาติ ก็จะตัดสังโยชน์ได้ทั้งหมด

3.สัตตักขัตตุงปรมะ หรือเกิดไม่เกิน7ชาติ ก็จะตัดสังโยชน์ได้ทั้งหมด🍃

***เพราะฉะนั้นเพียรละสังโยชน์ข้อ1ให้ได้ก่อน ข้อที่เหลือจะตามมาเอง***

ส่วนในรายละเอียดอื่นๆ กระผมเห็นว่าอ่านไว้เป็นความรู้ไปก่อน ถ้าละครบ3ข้ออย่างอื่นก็จะง่าย เพราะต้องทำเหมือนเดิม กระผมใช้คำว่ากฏของการทำซ้ำ แต่มันจะงวดขึ้นเรื่อยๆและละเอียดขึ้นตามสภาวะจิตที่เขาเรียนรู้เท่านั้นเอง ข้ออื่นๆจะค่อยๆเบาบางและตัดเอง

กระผมคงต้องแนะนำอีกครั้งลองอ่านที่เพจขบถ~ยาตรา เรื่องอิยะกับความหมายที่หายไป ภาค0 จะเข้าใจเรื่องนี้มากขึ้น🍃

และถ้าอยากอ่านพระไตรปิฎกให้เข้าใจ แนะนำอ่านช้าๆหรืออ่านในฉบับบย่อมาก่อนและควรมีพจนานุกรมพุทธศาสตร์ ของพระธรรมปิฎก(ป.อ.ปยุตโต) แต่เหนือสิ่งใดคือลงมือทำทดลองเรียนรู้จึงจะเข้าใจยิ่งขึ้น

สาธยายมาด้วยความเคารพ ผิดพลาดประการใดขออภัยเพราะใช้ผลการปฏิบัติจริงของกระผมมาเทียบเคียง และขอขอบคุณที่ท่านว.วัชร ได้ลงเรื่องนี้จากพระไตรปิฎก

ในคราวต่อไปกระผมจะลงถึงเช็คลิซอีกอย่างคือ

ทางที่เราต้องเดิน เป็นตัวเช็คระหว่างทาง ว่ามาถูกทางหรือไม่ ถ้าเปรียบเทียบกับทางโลกคือต้องมีการQCคุณภาพงาน หรือทบทวนเส้นทางว่ามาถูกทางหรือไม่ นั่นคือมรรค8เป็นทั้งทางปฏิบัติ,เช็คลิซและQC

..🍃

หนังสือมีอยู่แล้ว แต่ขาดผู้อ่าน

ธรรมมีอยู่แล้ว ขาดแต่ผู้ทำธรรม

หนทางมีอยู่แล้ว แต่ขาดผู้ดำเนินซึ่งมรรคา

ด้วยสัจจะแห่งความตั้งมั่นและความปราถนาดีนี้ขอข้าพเจ้าแจ้งพระนิพพานเป็นแดนชัยในอนาคตกาลเบื้องหน้าเทอญ🍃

สวัสดียามเช้าขอรับ😊

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

เรื่องเล่าคนภาวนากับขบถ~ยาตรา

โฆษณา

ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน

ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน