Blockdit Logo (Mobile)
ณัฐมาคุย
ยืนยันแล้ว
•
7 พ.ค. 2021 เวลา 02:10 • สุขภาพ
ตรรกะวิบัติกับวัคซีน ตอนที่ 4: Post hoc ergo propter hoc
Post hoc ergo propter hoc เป็นภาษาละตินที่แปลเป็นไทยประมาณว่า "เพราะ B เกิดหลังจาก A เพราะฉะนั้น B ต้องเกิดเพราะ A" (after this, therefore because of this)
นี่เป็นตรรกะที่มีการใช้กันมากในการต่อต้านการฉีดวัคซีน เพราะเห็นกันชัดๆ แต่จริงๆ แล้วอาจจะไม่มีอะไรก็ได้ ตัวอย่างเช่น
A: เนี่ยนะ เธอ อย่าฉีดวัคซีนเลย วันก่อนมีคนฉีดวัคซีน และตายเพราะ ________
B: เออ น่ากลัวเนอะ ไม่ฉีดดีกว่า
ตัวอย่างนี้จริงๆ เป็นตรรกวะวิบัติ หลายๆ ท่านอาจจะมองไม่เห็นว่าเป็น ตรรกะวิบัติ แต่ลองใส่แทนที่ด้วยสาเหตุการเสียชีวิตแล้ว คุณจะเห็นได้เอง ลองดูกันนะครับ
A: เนี่ยนะ เธอ อย่าฉีดวัคซีนเลย วันก่อนมีคนฉีดวัคซีน และตายเพราะถูกรถชน
B: เออ น่ากลัวเนอะ ไม่ฉีดดีกว่า
A: เนี่ยนะ เธอ อย่าฉีดวัคซีนเลย วันก่อนมีคนฉีดวัคซีน และตายเพราะถูกฟ้าผ่า
B: เออ น่ากลัวเนอะ ไม่ฉีดดีกว่า
A: เนี่ยนะ เธอ อย่าฉีดวัคซีนเลย วันก่อนมีคนฉีดวัคซีน และตายเพราะเส้นเลือดตีบ
B: เออ น่ากลัวเนอะ ไม่ฉีดดีกว่า
1
A: เนี่ยนะ เธอ อย่าฉีดวัคซีนเลย วันก่อนมีคนฉีดวัคซีน และตายเพราะเส้นเลือดโป่งพอง
B: เออ น่ากลัวเนอะ ไม่ฉีดดีกว่า
1
A: เนี่ยนะ เธอ อย่าฉีดวัคซีนเลย วันก่อนมีคนฉีดวัคซีน และอยู่ดีๆ ก็ตาย
B: เออ น่ากลัวเนอะ ไม่ฉีดดีกว่า
1
พอแบบนี้ คุณพอเห็นชัดเจนได้มั้ยครับว่า มันไม่ได้เกี่ยวกันเลย
ภาพจาก https://xkcd.com/552/
ลักษณะของการโต้แย้งแบบนี้ ใช้พื้นฐานของ สหสัมพันธ์ (correlation) (A เกิด และ B เกิดบางครั้ง ดังนั้น A ทำให้เกิด B) แทนที่จะใช้ ความเป็นเหตุเป็นผลกัน (causation) (A ทำให้เกิด B)
จึงนับเป็นอีกหนึ่งข้อโต้แย้งที่ไม่ควรยึดถือ
อย่างไรก็ดี สหสัมพันธ์ เป็นสิ่งที่น่าสนใจที่ควรศึกษาเพิ่ม และอาจจะทำไปสู่การพิสูจน์ความเป็นเหตุเป็นผลได้ แต่ทั้งนี้เราต้องอาศัยข้อมูลทางสถิติ รวมไปถึงการศึกษาเพิ่มเติมเพื่อพิสูจน์ความเป็นจริง
1
ตัวอย่างในมุมมองของการฉีดวัคซีน ก็คือ หน้าที่ของการพิสูจน์นี้ตกอยู่ในมือของแพทย์ ที่จะต้องทำการค้นคว้าหาสาเหตุอย่างแท้จริง และต้องเปิดเผยข้อมูลเหล่านี้ให้ประชาชนทราบอย่างจริงจัง ไม่ใช่ว่าจะออกมาบอกทันทีว่า เรื่องนี้ไม่เกี่ยว เรื่องนั้นไม่เกี่ยว และอ้างว่าผู้เสียชีวิตมีโรคประจำตัวเพียงอย่างเดียว อย่างนั้นก็ตรรกะวิบัติแบบเดียวกัน
2
หากทำเช่นนั้น และมีหลายๆ กรณีที่ผู้ถูกฉีดเสียชีวิต รังแต่จะทำให้เกิดความไม่น่าเชื่อถือในวงการแพทย์ และทำให้ประชาชนตื่นกลัวและจะไม่ฉีดวัคซีน
1

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา