ถอดบทเรียน: เกิดอะไรขึ้นที่ Seychelles เมื่อประชากรกว่า 60% ได้ฉีดวัคซีนครบโดสแต่ยังติดเชื้อโควิด
[ 1 ]
Seychelles เป็นหมู่เกาะในมหาสมุทรอินเดีย อยู่ทางฝั่งตะวันออกของทวีปแอฟริกาใต้ ประกอบไปด้วย 115 เกาะ เมืองที่ใหญ่ที่สุดและเป็นเมืองหลวงชื่อ Victoria มีพื้นที่คิดเป็น 1,500 ตารางกิโลเมตร ประชากรทั้งหมดประมาณ 98,462 คน ซึ่งเป็นจำนวนน้อยที่สุดเมื่อเปรียบเทียบกับประเทศอื่นในแอฟริกา
bbc.com
[ 2 ]
Seychelles ถือเป็นอีกประเทศหนึ่งที่ประสบความสำเร็จในการฉีดวัคซีนให้กับประชากรภายในประเทศ นอกจากจะเป็นประเทศแรกของทวีปแอฟริกาที่ได้ฉีดวัคซีนตั้งแต่เดือนมกราคม ยังสามารถฉีดได้อย่างรวดเร็วจนครอบคลุมประชากรส่วนใหญ่
วัคซีนแรกที่มีการฉีดใน Seychelles คือ Sinopharm ได้รับบริจาคมาจากสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ต่อมาคือ AstraZeneca ที่ผลิตจากประเทศอินเดีย ภายใต้ชื่อการค้า Covishield โดยที่เน้นฉีด Sinopharm ให้กับประชากรอายุต่ำกว่า 60 ปี และ AstraZeneca ให้กับประชากรอายุมากกว่า 60 ปี
โดยสัดส่วนการฉีดวัคซีนขณะนั้นคือ Sinopharm 57% และ Covishield 43%
bbc.com
[ 3 ]
เนื่องจาก Seychelles มีประชากรน้อย จำนวนผู้ติดเชื้อรายวันจึงน้อยและคงที่ อยู่ที่ประมาณวันละ 50 คน จะเห็นได้ว่าขณะนั้นสถานการณ์ระบาดไม่ร้ายแรง แถมการฉีดวัคซีนให้ประชากรก็ไม่มีปัญหา ทุกสิ่งทุกอย่างกำลังไปได้สวย พร้อมเปิดประเทศ แต่ช่วงกลางเดือนพฤษภาคมนี้เอง ที่อยู่ๆยอดผู้ติดเชื้อรายวันของ Seychelles ก็เพิ่มขึ้นอย่างมาก คิดจากค่าเฉลี่ยเจ็ดวัน ตกอยู่ที่ประมาณวันละ 400 คน และเพิ่มไปถึงเกือบ 1,000 คน ในเวลาต่อมา
ทั้งที่ขณะนั้น ข้อมูลการฉีดวัคซีนช่วงกลางเดือนพฤษภาคม พบว่าประชากรที่ได้ฉีดวัคซีนอย่างน้อยหนึ่งเข็ม คิดเป็นจำนวน 70% และ ประชากรที่ได้ฉีดวัคซีนครบโดสสองเข็ม คิดเป็นจำนวน 63% จากประชากรทั้งหมด
Dr Jude Gedeon กรรมาธิการกระทรวงสาธารณสุข รายงานว่าประมาณ 2 ใน 3 ของผู้ที่มีผลบวกจากการตรวจเชื้อโควิด ไม่มีอาการหรือมีอาการน้อย และ 80% ของประชากรที่ต้องรักษาตัวในโรงพยาบาล เป็นคนที่ยังไม่ได้ฉีดวัคซีน ส่วนมากเป็นคนที่มีโรคประจำตัว ร่างกายไม่แข็งแรง
(4)
มีข้อสันนิษฐานหลายอย่าง เกี่ยวกับจำนวนผู้ติดเชื้อที่อยู่ๆก็เพิ่มขึ้นเช่นนี้ อย่างแรกคือ มีการผ่อนผันมาตราการเร็วเกินไป
Dr Jude Gedeon กล่าวว่าเนื่องด้วยปัญหาเศรษฐกิจ ประเทศจึงคลายความเข้มงวดตั้งแต่ช่วงเดือนมีนาคม เช่น การเปิดร้านอาหาร ผับ บาร์ เปิดโรงเรียนให้มีการเรียนการสอนตามปกติ
อย่างที่สอง คือ การเปิดประเทศต้อนรับนักท่องเที่ยว เพราะรายได้หลักของ Seychelles มาจากนักท่องเที่ยวที่มีจำนวนประมาณ 400,000 คนต่อปี
วันที่ 25 มีนาคม 2021 Seychelles จึงประกาศอย่างเป็นทางการว่าสามารถให้นักท่องเที่ยวเดินทางเข้าประเทศได้โดยที่ไม่ต้องมีการกักตัว แต่ต้องมีผลตรวจเชื้อโควิดเป็นลบ ปรากฎว่ามีนักท่องเที่ยวเข้ามาประมาณ 14,000 คนในเดือนเมษายน
อย่างที่สาม ที่หลีกเลี่ยงไม่ได้คือ ประสิทธิภาพของวัคซีน เนื่องจากมีตัวอย่างเมื่อเดือนเมษายน ที่ประเทศชีลี ว่าสามารถฉีดวัคซีน Sinovac อย่างน้อยหนึ่งเข็มให้ประชากรในประเทศได้จำนวนมาก คิดเป็น 93% ของประชากรทั้งหมด แต่ยอดผู้ติดเชื้อรายวันช่วงนั้นกลับเพิ่มสูงขึ้นอยู่ที่ประมาณวันละ 9,000 คน เป็นจำนวนมากกว่าผู้ติดเชื้อรายวันในช่วงพีคครั้งก่อนหน้าที่มีประมาณวันละ 7,000 คนเสียอีก
สาเหตุหลัก นอกจากจะเป็นเพราะเทศกาลพักผ่อนช่วงเดือนกุมภาพันธ์ ขณะนั้นมีการศึกษาจาก University of Chile รายงานว่า Sinovac จะมีประสิทธภาพดีก็ต่อเมื่อฉีดครบโดสทั้งสองเข็ม ซึ่งขณะนั้นประชากรส่วนใหญ่ได้ฉีดวัคซีนแค่เข็มเดียว และสายพันธุ์ที่กำลังระบาดเป็นเชื้อกลายพันธุ์สายพันธุ์แกมม่า (P.1)
(5)
ประธานาธิบดี Wavel Ramkalawan ของ Seychelles จัดแถลงการณ์เมื่อวันที่ 24 มิถุนายน 2021 ที่ผ่านมา รายงานว่า ผลตรวจพันธุกรรมของตัวอย่างเชื้อที่เก็บจากผู้ป่วยที่รวบรวมจนถึงวันที่ 24 พฤษภาคม 2021 พบว่ามีเชื้อกลายพันธุ์สายพันธุ์เบต้าเป็นหลัก แต่ก็ยังพบสายพันธุ์อื่น เช่น แอลฟ่า และ เดลต้า ด้วย
แถลงการณ์นี้แสดงให้เห็นว่า จากการฉีดจริง ประสิทธิภาพการป้องกันของวัคซีนทั้ง Sinopharm และ AstraZeneca จะลดลงเมื่อเจอกับเชื้อกลายพันธุ์สายพันธุ์เบต้า ถึงแม้ว่าจะฉีดครบโดสก็ตาม ส่งผลจำนวนผู้ติดเชื้อเพิ่มขึ้นสูง จนต้องกลับมาปิดร้านอาหาร ปิดโรงเรียน และงดการเปิดประเทศไปก่อน
ปัจจุบันจำนวนผู้ติดเชื้อรายวันน้อยลงจากช่วงพีคเล็กน้อย แต่ก็ยังถือว่าสูงอยู่ วันที่ 25 มิถุนายน 2021 มีผู้ติดเชื้อจำนวน 496 คน
ประธานาธิบดี Wavel Ramkalawan กล่าวเพิ่มเติมว่า ถึงแม้จำนวนผู้ติดเชื้อจะเพิ่มขึ้นสูงก็ตาม การที่สามารถระดมฉีดวัคซีนให้ประชากรส่วนใหญ่ในประเทศได้ ก็สามารถช่วยลดจำนวนผู้ป่วยหนักและผู้เสียชีวิตได้อย่างมาก ถึงแม้จะต้องเจอกับเชื้อกลายพันธุ์
worldometers.info
[ ความเห็นส่วนตัว ]
ตอนนี้สถานการณ์ตามโรงพยาบาล โดยเฉพาะในกรุงเทพฯ ไม่ดีเลย ทั้งที่สายพันธุ์ที่ระบาดส่วนใหญ่ในไทยขณะนี้คือ แอลฟ่า ที่มีการศึกษาออกมาว่าวัคซีนที่มียังพอป้องกันได้ ในขณะที่สายพันธุ์เดลต้าและเบต้า ก็มีรายงานการพบแล้ว
แสดงว่าถ้าควบคุมการระบาดไม่ได้ เดือนหน้าอาจได้เห็นสถานการณ์ที่แย่กว่าตอนนี้ เพราะสายพันธุ์เดลต้าที่แพร่ได้ดีกว่า ดื้อต่อภูมิคุ้มกันกว่า จะเริ่มครองพื้นที่การระบาดจนกลายเป็นสายพันธุ์หลักในที่สุด ถึงเวลานั้น วัคซีน AZ ที่ส่วนใหญ่ฉีดกันไปแค่เข็มเดียว ก็จะลดประสิทธิภาพในการป้องกันการติดเชื้อลง จำนวนผู้ติดเชื้อจะยิ่งเพิ่มเยอะขึ้น ระบบสาธารณสุขอาจจะรับไม่ไหวอีกต่อไป
ผู้ป่วยจะเริ่มกระจายรักษาตัวตามโรงพยาบาลต่างๆรอบกรุงเทพฯ อาจมีบางส่วนกลับไปรักษาที่ต่างจังหวัด จำนวนผู้ติดเชื้อโดยรวมทั้งประเทศอาจเพิ่มมากขึ้น จะเริ่มมีข่าวคนที่ฉีดวัคซีนแล้วยังติดเชื้อได้เกิดขึ้น โดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยงอย่างบุคลากรการแพทย์
บางทีสิ่งที่ต้องคิดตั้งแต่ตอนนี้ อาจไม่ใช่แค่จะล็อคดาวน์หรือไม่ล็อคดาวน์ แต่ต้องเตรียมรับมือกับสถานการณ์เหล่านี้ให้พร้อม ไม่ว่าจะเกิดขึ้นหรือไม่ เช่น มีระบบติดตามอาการ/ช่องทางติดต่อกับบุคลากรการแพทย์/ระบบการส่งยา สำหรับคนที่ติดเชื้อแต่ไม่มีอาการหรือมีอาการน้อย ถ้าต้องกักตัวดูอาการอยู่ที่บ้าน ให้เหมือนกับผู้ที่อยู่ที่ hospitel ซึ่งจะช่วยลดจำนวนผู้ป่วยในโรงพยาบาล ควบคู่ไปกับการระดมฉีดวัคซีนต่อวันให้เยอะที่สุด
เพราะต่อไปจำนวนคนที่ได้ฉีดวัคซีนแล้วจะค่อยๆเพิ่มขึ้น ถึงแม้จะยังติดเชื้อได้ แต่ถ้าอาการไม่หนัก ก็สามารถกักตัวดูอาการที่บ้านได้ ดังนั้นถ้ามีการเตรียมส่วนนี้ไว้ก่อนก็จะดี อีกอย่างคือ ต้องเพิ่มปริมาณการตรวจเชิงรุกให้มากขึ้น จะได้รีบแยกคนติดเชื้อออกจากคนไม่ติดเชื้อเพื่อจำกัดวงระบาดให้ได้มากที่สุด
ตอนนี้ทางที่ดีที่สุด คือ ห้ามป่วย ห้ามติดเชื้อ เด็ดขาด เราจะรอดไปด้วยกันค่ะ 💉
**เพิ่มเติม**
อีกหนึ่งข้อความจากคนทำงานหน้าด่านอยู่ในชุมชนคลองเตยค่ะ ประชาชนกลุ่มเปราะบางอย่างคนในชุมชนแออัด คนชายขอบ คนพิการ คนด้อยโอกาส ก็กำลังเผชิญโรคระบาดเหมือนกัน แต่โอกาสเข้าถึงการรักษากลับยากยิ่งกว่า ทั้งๆที่ตอนนี้คนมีเงิน มีคอนเนคชั่นยังยากเลย
Cr. ดร.นพ. วิรุฬ ลิ้มสวาท
References >>
- 18
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
