วัคซีนที่ดีที่สุดได้คะแนนสูงที่สุด ผมใช้ 9 เกณฑ์มาประเมิน ได้แก่ ประสิทธิผลบนโลกจริง, ประสิทธิภาพจากการทดลอง/ประสิทธิผลบนโลกจริงต่อสายพันธุ์เดลตา, เทคโนโลยีการผลิต, ช่วงอายุของผู้รับวัคซีนที่เหมาะสม, การเว้นระยะระหว่างโดส, ผลข้างเคียงจำเพาะ, การเก็บรักษา, ราคารวม และงานวิจัยอื่น ๆ ที่รองรับ
ผมค้นคว้ารายงานข่าว เอกสารเผยแพร่ บทความทางวิชาการที่ตีพิมพ์ในวารสารระดับนานาชาติ แล้วนำมาวิเคราะห์ จากนั้นจึงจัดอันดับและให้คะแนน แต่ละเกณฑ์มีแนวทางการให้และหักคะแนนตามหลักการและเหตุผลเปรียบเทียบระหว่างวัคซีนทั้งเจ็ดชนิด ทำให้คะแนนสูงสุดของแต่ละเกณฑ์แตกต่างกัน ส่งผลให้วัคซีนทุกตัวที่นำมาเปรียบเทียบไม่อาจได้คะแนนรวมสูงที่สุด เนื่องจากจะมีจุดอ่อนในบางเกณฑ์เสมอ ทว่าการประเมินนี้ไม่ได้ทำเพียงเพื่อให้คะแนนและค้นหาวัคซีนที่ดีและห่วยที่สุด แต่ทำเพื่อชี้ให้เห็นถึงจุดเด่นและจุดด้อยของแต่ละวัคซีนเปรียบเทียบกัน และเพื่อมองภาพรวมของวัคซีน
ผมจะดีใจหากผู้อ่านเห็นแย้งกับผมในประเด็นต่าง ๆ และรออ่านในคอมเม้นรวมทั้งพร้อมอภิปรายด้วยอย่างสร้างสรรค์ เช่น บางคนอาจเห็นว่าผมให้คะแนนเรื่องราคาเฟ้อเกินไปหรือไม่ (1.5 คะแนน) ซึ่งผมมีคำอธิบายคือเรื่องราคาเป็นการให้คะแนนโดยไม่ตัด ซึ่งจากที่เห็นจะมีชนิดที่ราคาต่ำ กลาง สูง และสูงมาก แม้วัคซีนจะเสียคะแนนในเกณฑ์นี้ แต่ถ้ามีข้อดีเรียกคะแนนจากเกณฑ์อื่น 1-2 คะแนน ก็เท่ากับว่าชดเชยความเสียเปรียบด้านราคาได้ เป็นต้น
💬 เราไม่มีความจำเป็นต้องคิดเห็นตรงกัน แต่เราจำเป็นต้องมีข้อเท็จจริงสนับสนุนความคิดเห็น หรืออย่างน้อยก็เป็นหลักการและเหตุผลซึ่งอธิบายได้ ไม่ใช่อคติหรือการเดาเข้าใจไปเอง 💬
ผลการประเมินของผมแบ่งวัคซีนออกเป็น 3 ระดับชัดเจน
🟢 ตัวท็อปคือ Pfizer/BioNTech, Moderna และ AstraZeneca
🟡 ตัวรองคือ Janssen
🔴 ตัวบ๊วยคือ Sputnik V และสองซิโน
สำหรับวัคซีน Sputnik V นั้นผมมองว่าเป็นวัคซีนที่โชคร้ายจากเกณฑ์คะแนน เนื่องจากมีข้อมูลเผยแพร่น้อย และเกือบทั้งหมดมาจากทีมวิจัย ไม่ได้มาจากบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารระดับนานาชาติที่มีการกลั่นกรอง (peer review) จึงดูไม่น่าเชื่อถือเท่าไรนัก แตกต่างจาก "สองซิโน" ของจีนที่มีข้อมูล แต่กลับค่อนข้างบ่งชี้ไปในด้านลบ
ขณะที่วัคซีนของแจนเซนกลายเป็นวัคซีนที่คาบเส้นด้วยเหตุผลเดียวกับ Sputnik V คือมีข้อมูลเผยแพร่น้อย
ส่วนทั้งสามวัคซีนตัวท็อปที่ได้คะแนน 6-7.5 นั้น ผมมองว่าเป็นวัคซีนที่ดีเทียบเท่ากัน เหมาะที่จะเลือกใช้เท่า ๆ กัน
💠 การรู้ว่าไทยมีวัคซีนดีเป็นเรื่องดีก็จริง แต่ก็เป็นเรื่องร้ายด้วย "เพราะเรายังมีวัคซีนดีแค่ชนิดเดียว"
สาเหตุที่ผมต้องสังเคราะห์ข้อมูลเองนั้น เนื่องจากการนำเสนอข่าวทั้งสื่อหลัก, social media และ social network นั้น หากกล่าวโดยสุภาพคือเกือบทั้งหมดไม่อาจตอบสนองความอยากรู้อยากเห็นข้อมูลในเชิงลึกของผมได้เลย รายงานข่าวต่าง ๆ สำหรับผมมีค่าเทียบเท่าหรือน้อยกว่าข้อมูลจากวิกิพีเดีย คือเป็นเรื่องน่ารู้เบื้องต้น มีไว้เพียงเพื่อใช้เป็นแนวทางควานหาข้อเท็จจริง ไม่ได้มีไว้เพื่อเชื่อถือจริงจัง
🔶 ในยุคสมัยนี้ การรู้จักตั้งคำถาม การมี Google และวิจารณญาณ สามสิ่งนี้เป็นเครื่องมือที่ดีพอสำหรับค้นหาคำตอบบนข้อเท็จจริงในเชิงลึก 🔸
เพียงแต่วิจารณญาณนั้นหากเป็นในช่วงแรก ๆ ที่หัดใช้มันอาจเชื่อถือไม่ค่อยได้ เป็นสิ่งที่ทุกคนต้องฝึกฝนกันไปเรื่อย ๆ มันจึงจะพัฒนา และเนื่องจากแต่ละหัวข้อมีการอ้างอิงจำนวนมาก ผมจึงจำเป็นต้องทยอยใส่ไว้ต่อท้ายการให้คะแนนแต่ละเกณฑ์ ฉะนั้นโพสท์นี้จึงยาวมากครับ
ผมจึงอยากเชิญชวนให้ผู้อ่านใช้แนวทางเดียวกันนี้ เพราะมันทำได้จริงถึงแม้จะยุ่งยากและเสียเวลาอยู่บ้าง ผมค้นคว้าข้อมูลทั้งหมดและใช้เวลาการวิเคราะห์ 2-3 วันจึงเห็นภาพรวมที่คมชัดและข้อเท็จจริงอีกหลายอย่าง เชื่อว่ายังมีคนอื่น ๆ ที่เก่งกว่าผม สามารถตั้งคำถามและเจาะประเด็นตรงไปยังคำตอบได้ดีและมากกว่านี้ หากเราทำเช่นนี้ไปเรื่อย ๆ ผมเชื่อว่าทั้งชีวิตส่วนตัวและสังคมส่วนรวมจะต้องเดินหน้าไปในทิศทางที่ถูกที่ควรได้อย่างแน่นอน
1️⃣ ประสิทธิผลป้องกันการติดเชื้อบนโลกจริง เกณฑ์คือการมีข้อมูลจะได้ 1 คะแนน การมีข้อมูลการศึกษามากกว่าสองงานจะได้อีก 1 คะแนนหากผลสอดคล้องกัน และหากผลการศึกษาเหล่านั้นชี้ไปในทางที่ให้การป้องกันได้ดีก็จะได้อีก 1 คะแนน เท่ากับหัวข้อนี้มีคะแนนสูงสุด 3 คะแนน ส่วนการไม่มีข้อมูลจะไม่ได้คะแนน
💉 Pfizer/BioNTech ได้ 3 คะแนน
📝 การศึกษาในอังกฤษพบว่าการฉีดเข็มแรกในผู้มีอายุเกิน 70 ปี มีประสิทธิผลถึง 61% แม้เวลาผ่านไป 28-34 วัน
📝 การศึกษาในประชาชนที่สก๊อตแลนด์พบว่าการฉีดเข็มแรกมีประสิทธิผล 91%
📝 การศึกษาในบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุขด่านหน้าของสหรัฐอเมริกาพบว่าการฉีดเข็มแรกมีประสิทธิผล 80% หลังฉีด 14 วันหรือนานกว่านั้นก่อนได้รับวัคซีนเข็มที่สอง และมีประสิทธิผล 90% เมื่อได้รับวัคซีนครบสองเข็มผ่านไป 14 วันหรือนานกว่านั้น
📝 การศึกษาในบุคลากรทางการแพทย์ของอังกฤษพบว่าการฉีดเข็มแรกมีประสิทธิผล 70% หลังฉีด 21 วันหรือนานกว่านั้นก่อนได้รับวัคซีนเข็มที่สอง และมีประสิทธิผล 85% เมื่อได้รับวัคซีนครบสองเข็มผ่านไป 7 วันหรือนานกว่านั้น
📝 การศึกษาในสหรัฐอเมริกาพบว่าลดอัตราการติดเชื้อโดยไม่แสดงอาการ
💉 Moderna ได้ 3 คะแนน
📝 การศึกษาในบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุขด่านหน้าของสหรัฐอเมริกาพบว่าการฉีดเข็มแรกมีประสิทธิผล 80% ในช่วง 14 วันหรือนานกว่านั้นก่อนได้รับวัคซีนเข็มที่สอง และมีประสิทธิผล 90% เมื่อได้รับวัคซีนครบสองเข็มผ่านไป 14 วันหรือนานกว่านั้น
📝 การศึกษาในสหรัฐอเมริกาพบว่าลดอัตราการติดเชื้อโดยไม่แสดงอาการ
💉Janssen ไม่ได้คะแนนเพราะไม่พบข้อมูลประสิทธิผลบนโลกจริง ช่างเป็นวัคซีนที่อาภัพในเรื่องนี้เหลือเกิน
💉AstraZeneca ได้ 3 คะแนน
📝 การศึกษาในอังกฤษพบว่าการฉีดเข็มแรกในผู้มีอายุเกิน 70 ปี มีประสิทธิผล 60% แม้เวลาผ่านไป 28-34 วัน
📝 การศึกษาในสก๊อตแลนด์พบว่าการฉีดเข็มแรกมีประสิทธิผล 88 %
📝 เอกสารเผยแพร่ของบริษัทกล่าวว่า
1. เมื่อฉีดวัคซีนครบสองเข็มจะมีประสิทธิผล 89% ลดโอกาสติดเชื้อ 65% ในผู้มีอายุ 16 ปีและคนสูงอายุ
2. การศึกษาในเกาหลีใต้พบว่าวัคซีนเข็มแรกช่วยลดโอกาสติดเชื้อลง 90% หลังการฉีด 14 วัน
3. การศึกษาในอิตาลีพบว่าวัคซีนเข็มแรกช่วยลดโอกาสติดเชื้อลง 80% หลังการฉีด 35 วัน
4. นอกจากนี้ยังช่วยลดการแพร่กระจายเชื้อของผู้รับวัคซีนเข็มแรกที่ติดเชื้อโควิดเมื่อเวลาผ่านไป 3 สัปดาห์ได้ 38-47% ในการอยู่อาศัยร่วมกัน
💥 ซึ่งข้อมูลทั้งหมดมีงานวิจัยอ้างอิง อีกทั้งผลสรุปจากบางงานวิจัยที่อ้างยังครอบคลุมไปถึงวัคซีนของไฟเซอร์และโมเดอร์นาอีกด้วย
💉 Sputnik V ไม่ได้คะแนน เพราะไม่พบข้อมูลประสิทธิผลบนโลกจริง มีเพียงข้อมูลประสิทธิภาพจากการทดลองเฟส 3 พบว่ามีประสิทธิภาพ 97.8% เมื่อรับวัคซีนครบสองโดสจากการเก็บข้อมูลเมื่อ 8 มิถุนายน 2021 ในสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์
💉 Sinovac ได้ 1 คะแนน เพราะผลการศึกษาไม่สอดคล้องกันและไม่บ่งชี้ไปในทางที่ดี
📝 การศึกษาในอินโดนีเซียพบว่ามีประสิทธิผล 96% เมื่อได้รับครบสองเข็ม
📝 ขณะที่การศึกษาในชิลีพบว่ามีประสิทธิผล 67% เมื่อได้รับครบสองเข็ม
📝 แต่การศึกษาในบราซิลพบว่ามีประสิทธิผลเพียง 50% ไม่ว่าจะได้รับวัคซีนครบสองเข็มหรือไม่ก็ตาม
💉 Sinopharm ได้ 1 คะแนนจากการศึกษาในบาห์เรนที่พบว่ามีประสิทธิผล 90-91%
อ้างอิงของประสิทธิผลบนโลกจริง
💡 COVID-19 Vaccine AstraZeneca Real-World Evidence Summary เป็นเอกสารตั้งต้นที่ดีเพื่อสืบค้นเอกสารอ้างอิงสำหรับเปรียบเทียบระหว่างวัคซีนของแอสตราเซเนกากับวัคซีน mRNA อีกสองชนิด
💡 Effectiveness of the Pfizer-BioNTech and Oxford-AstraZeneca vaccines on covid-19 related symptoms, hospital admissions, and mortality in older adults in England: test negative case-control study
💡 Interim findings from first-dose mass COVID-19 vaccination roll-out and COVID-19 hospital admissions in Scotland: a national prospective cohort study
💡 Interim Estimates of Vaccine Effectiveness of BNT162b2 and mRNA-1273 COVID-19 Vaccines in Preventing SARS-CoV-2 Infection Among Health Care Personnel, First Responders, and Other Essential and Frontline Workers — Eight U.S. Locations, December 2020–March 2021
💡 COVID-19 vaccine coverage in health-care workers in England and effectiveness of BNT162b2 mRNA vaccine against infection (SIREN): a prospective, multicentre, cohort study
💡 Impact of the Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Vaccine on Asymptomatic Infection Among Patients Undergoing Preprocedural COVID-19 Molecular Screening
💡 Sputnik V has demonstrated 97.8% efficacy against covid cases and 100% efficacy against severe cases of covid in UAE
💡 Evidence Assessment: Sinopharm/BBIBP COVID-19 vaccine ไฟล์นำเสนอ
💡 Chinese COVID-19 vaccine maintains protection in variant-plagued Brazil
💡 China Sinovac Shot Seen Highly Effective in Real World Study
💡 Effectiveness of the inactivated CoronaVac vaccine against SARSCoV-2 in Chile, Preliminary report ไฟล์นำเสนอ
2️⃣ ประสิทธิภาพจากการทดลอง (efficacy) และประสิทธิผลบนโลกจริง (effectiveness) ต่อสายพันธุ์เดลตา เกณฑ์คือการมีข้อมูลจะได้ 0.5-1 คะแนน
💉Pfizer/BioNTech ได้ 1 คะแนน
🔖 มีผลการศึกษาเชื่อว่าวัคซีนกระตุ้นการสร้างแอนติบอดีที่จำเพาะต่อสายพันธุ์เดลตาได้ แต่ประสิทธิผลอาจลดลงเนื่องจากแอนติบอดีเกาะจับกับโปรตีนหนามของสายพันธุ์เดลตาได้น้อยลงเมื่อเทียบกับสายพันธุ์อื่น
🔖 กระทรวงสาธารณสุขของอังกฤษแถลงว่าวัคซีนมีประสิทธิผลลดอัตราการเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลมากกว่า 90% (ชื่อวัคซีนคือ BNT162b2)
🔖 อิสราเอลแถลงว่าวัคซีนมีประสิทธิผลลดลงเหลือ 64% และอาจต้องฉีดเข็มที่สาม
💉 Moderna ได้ 1 คะแนน
🔖 มีผลการศึกษาพบว่าประสิทธิผลอาจลดลงเนื่องจากแอนติบอดีเกาะจับกับโปรตีนหนามของสายพันธุ์เดลตาได้น้อยลงเมื่อเทียบกับสายพันธุ์อื่น (ชื่อวัคซีนคือ mRNA-1273)
💉 Janssen ได้ 1 คะแนน
🔖 มีผลการศึกษาพบว่าประสิทธิผลอาจลดลงเนื่องจากแอนติบอดีเกาะจับกับโปรตีนหนามของสายพันธุ์เดลตาได้น้อยลงเมื่อเทียบกับสายพันธุ์อื่น (ชื่อวัคซีนคือ Ad26.COV2.S)
💉 AstraZeneca ได้ 1 คะแนน
🔖 มีผลการศึกษาพบว่ามีประสิทธิผลลดอัตราการเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล 92%
🔖 ประสิทธิผลอาจลดลงเนื่องจากแอนติบอดีเกาะจับกับโปรตีนหนามของสายพันธุ์เดลตาได้น้อยลงเมื่อเทียบกับสายพันธุ์อื่น
💉 Sputnik V ได้ 0.5 คะแนน
🔖 เนื่องจากมีข้อมูลต่าง ๆ เผยแพร่น้อยและมักมาจากทีมพัฒนาโดยตรง ไม่ได้มาจากวารสารวิจัยนานาชาติที่มีการกลั่นกรองโดยนักวิจัยในสาขานั้น ๆ (peer review) โดยทีมวิจัยกล่าวว่ามีประสิทธิภาพจากการทดลองในการต้านโควิดสายพันธุ์เดลตา 90%
💉 Sinovac ไม่ได้คะแนน ปัจจุบันยังไม่พบผลการศึกษาเพิ่มเติมที่เกี่ยวข้อง
💉 Sinopharm ไม่ได้คะแนน ปัจจุบันยังไม่พบผลการศึกษาเพิ่มเติมที่เกี่ยวข้อง
อ้างอิงประสิทธิภาพ/ประสิทธิผลต่อสายพันธุ์เดลตา
💡 Neutralization of SARS-CoV-2 lineage B.1.1.7 pseudovirus by BNT162b2 vaccine–elicited human sera
💡 Reduced neutralization of SARS-CoV-2 B.1.617 by vaccine and convalescent serum
💡 Vaccines highly effective against hospitalisation from Delta variant
💡 Israel confirms vaccine less effective against Delta variant, eyes third dose
💡 Reduced neutralisation of the Delta (B.1.617.2) SARS-CoV-2 variant of concern following vaccination
💡 Serum Neutralizing Activity of mRNA-1273 against SARS-CoV-2 Variants
💡 COVID-19 Vaccine AstraZeneca effective against Delta (‘Indian’) variant
💡 Positive New Data for Johnson & Johnson Single-Shot COVID-19 Vaccine on Activity Against Delta Variant and Long-lasting Durability of Response
💡 Immunogenicity of Ad26.COV2.S vaccine against SARS-CoV-2 variants in humans
💡 Russia's Sputnik V shot around 90% effective against Delta variant, developers say
3️⃣ เทคโนโลยีการผลิต เกณฑ์คือวัคซีนชนิดเชื้อตายได้ 1 คะแนน เนื่องจากเป็นวิธีการที่ใช้และศึกษากันมานานจนเป็นพื้นฐาน ส่วนวัคซีนชนิด Viral vector และ mRNA ไม่ได้คะแนนเนื่องจากใหม่จัด ยังขาดผลการศึกษาแต่ต้องรีบนำมาใช้
💉 Pfizer/BioNTech เป็นชนิด mRNA ไม่ได้คะแนน
💉 Moderna เป็นชนิด mRNA ไม่ได้คะแนน
💉 Janssen เป็นชนิด Viral vector ไม่ได้คะแนน
💉 AstraZeneca เป็นชนิด Viral vector ไม่ได้คะแนน
💉 Sputnik V เป็นชนิด Viral vector ไม่ได้คะแนน
💉 Sinovac เป็นชนิดเชื้อตาย ได้ 1 คะแนน
💉 Sinopharm เป็นชนิดเชื้อตาย ได้ 1 คะแนน
อ้างอิงชนิดของวัคซีนและการเปรียบเทียบต่าง ๆ
💡 The status of COVID-19 Vaccines within WHO EUL/PQ evaluation process https://extranet.who.int/pqweb/sites/default/files/documents/Status_of_COVID-19_Vaccines_within_WHO_EUL-PQ_evaluation_process-16June2021_Final.pdf
💡 Comparing the COVID-19 Vaccines: How Are They Different?
💡 Interim Clinical Considerations for Use of COVID-19 Vaccines Currently Authorized in the United States
💡 All the differences between COVID-19 vaccines, summarized in a simple table that you can take to your vaccination appointment
💡 The Moderna COVID-19 (mRNA-1273) vaccine: what you need to know
💡 เทียบกันชัดๆ'8วัคซีนโควิด' ประสิทธิภาพต่างกันอย่างไร?
💡 [COVID-19] 8 ข้อมูลวัคซีนโควิด-19 แต่ละตัวต่างกันมากน้อยแค่ไหน!
4️⃣ ช่วงอายุของผู้รับวัคซีนที่เหมาะสม เรื่องนี้ Pfizer/BioNTech ได้ 1 คะแนนส่วนอันอื่นไม่ได้คะแนน
💉 Pfizer/BioNTech 12 ปีขึ้นไป ได้ 1 คะแนน
💉 Moderna 18 ปีขึ้นไป ไม่ได้คะแนน
💉 Janssen 18 ปีขึ้นไป ไม่ได้คะแนน
💉 AstraZeneca 18 ปีขึ้นไป ไม่ได้คะแนน
💉 Sputnik V 18 ปีขึ้นไป ไม่ได้คะแนน
💉 Sinovac 18 ปีขึ้นไป ไม่ได้คะแนน
💉 Sinopharm 18 ปีขึ้นไป ไม่ได้คะแนน
5️⃣ การเว้นระยะระหว่างโดส วัคซีนของ Janssen ได้ 1 คะแนนเนื่องจากฉีดเพียงเข็มเดียว ส่วนวัคซีนของ Sinovac มีระยะห่างน้อยกว่าแต่ไม่ได้คะแนนเพิ่มเนื่องจากในความเป็นจริงการกระจายวัคซีนยังเป็นปัญหา
💉 Pfizer/BioNTech 21 วัน ไม่ได้คะแนน
💉 Moderna 28 วัน ไม่ได้คะแนน
💉 Janssen ไม่มีเพราะเข็มเดียว ได้ 1 คะแนน
💉 AstraZeneca 28–84 วัน ไม่ได้คะแนน
💉 Sputnik V 21 วัน ไม่ได้คะแนน
💉 Sinovac 14-28 วัน ไม่ได้คะแนน
💉 Sinopharm 21-28 วัน ไม่ได้คะแนน
6️⃣ การมีรายงานผลข้างเคียงจำเพาะ ผมมองว่าวัคซีนที่องค์การอนามัยโลกรับรองให้ใช้ในภาวะฉุกเฉินนี้ต้องมีผลข้างเคียงอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ จึงตั้งเกณฑ์ว่าหากมีรายงานผลข้างเคียงจะได้ 1 คะแนน เนื่องจากแสดงให้เห็นว่ามีความโปร่งใส แล้วค่อยหัก 0.5 คะแนนตามอาการที่เกิดขึ้น แต่หากไม่มีรายงานก็จะหัก 1 คะแนน
💉 วัคซีน mRNA ทั้ง Pfizer/BioNTech และ Moderna ได้ 0.5 คะแนน
🎯 อาจมีส่วนก่อให้เกิดอาการกล้ามเนื้อหัวใจอักเสบเฉียบพลัน (Myocarditis and Pericarditis) ในอัตราที่ต่ำมาก
💉 Janssen กับ AstraZeneca ได้ 0.5 คะแนน
🎯 อาจมีส่วนก่อให้เกิดภาวะลิ่มเลือดอุดตันร่วมกับมีภาวะเกล็ดเลือดต่ำ (Thrombosis with thrombocytopenia syndrome; TTS) หรืออาจเรียกว่าภาวะลิ่มเลือดอุดตันจากการรับวัคซีน (Vaccine-induced immune thrombotic thrombocytopenia; VITT) ในอัตราที่ต่ำมาก
💉 Sputnik V ไม่มีรายงาน -1 คะแนน
💉 Sinovac ไม่มีรายงานอื่น ๆ ยกเว้นข่าวจากในประเทศไทย -1 คะแนน
🎯 มีผู้รับวัคซีนซิโนแวคในไทยเกิดอาการคล้ายอัมพฤกษ์ 6 ราย
💉 Sinopharm ไม่ได้คะแนน เนื่องคะแนนหักล้างกันจนหมดจากผลข้างเคียงที่พบ
🎯 มีรายงานข่าวจากต่างประเทศระบุว่าผู้รับวัคซีนซิโนฟาร์มสองรายมีผลข้างเคียงที่พบได้ยากแตกต่างกันคืออาการคลื่นไส้รุนแรงกับภาวะสมองและไขสันหลังอักเสบเฉียบพลัน (acute disseminated encephalomyelitis)
🎯 ในไทยพบ 61 รายได้รับผลข้างเคียง โดยกลับไปรักษาตัวที่บ้านได้ 53 ราย และเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล 8 ราย ตัวอย่างผลข้างเคียงที่แตกต่างจากอาการไม่พึงประสงค์ทั่วไปได้แก่ หายใจเร็ว, ชา, วูบคล้ายเป็นลม, ใจสั่น, หูอื้อ, ง่วงนอน, มีจุดจ้ำเลือดออก, ใบหน้าหรือปากเบี้ยว, แขนขาหรือกล้ามเนื้ออ่อนแรง, ผิวหนังลอก และชักหมดสติ
อ้างอิงผลข้างเคียงจำเพาะ
💡 Myocarditis and Pericarditis Following mRNA COVID-19 Vaccination
💡 CDC Recommends Use of Johnson & Johnson’s Janssen COVID-19 Vaccine Resume
💡 Thrombotic Thrombocytopenia after ChAdOx1 nCov-19 Vaccination
💡 First-dose ChAdOx1 and BNT162b2 COVID-19 vaccines and thrombocytopenic, thromboembolic and hemorrhagic events in Scotland
💡 เอกสารเผยแพร่ข้อมูลวัคซีนแอสตราเซเนกาของรัฐบาลออสเตรเลีย
💡 สรุปผลสอบสวน 6 เคสอาการคล้ายอัมพฤกษ์ หลังฉีดวัคซีน Sinovac
💡 Sinopharm COVID-19 vaccine: Should you worry about the side effects?
💡 "ซิโนฟาร์ม" แอดมิท 8 ราย เช็ก 19 อาการไม่พึงประสงค์นับหมื่น ถึงชักหมดสติ
7️⃣ การเก็บรักษาและอายุของวัคซีน (storage & shelf life) เกณฑ์คือเก็บที่อุณหภูมิ 2-8 °C ห้ามแช่แข็ง มีอายุ 6 เดือนขึ้นไป ได้ 1 คะแนน ส่วนวัคซีนที่เก็บได้นานเป็นปีนั้นไม่ได้คะแนนเพิ่มแม้จะเป็นข้อดี เพราะการศึกษาปัจจุบันบ่งชี้ว่าอาจต้องฉีดวัคซีนกันทุก 6 เดือนหรือหนึ่งปี ซึ่งวัคซีนก็ต้องปรับสูตรเพื่อตอบสนองกับการกลายพันธุ์ของไวรัส วัคซีนจึงไม่มีความจำเป็นต้องเก็บได้นานขนาดนั้น
💉 Pfizer/BioNTech เก็บรักษายาก ไม่ได้คะแนน
🌀 แช่แข็งเย็นจัด -70±10°C มีอายุ 6 เดือน
💉 Moderna เก็บรักษายากขึ้นเล็กน้อย ได้ 0.5 คะแนน
🌀 แช่แข็ง -20 °C มีอายุ 6 เดือน
💉 Janssen ได้ 1 คะแนน
🌀 2-8 °C โดยไม่แช่แข็ง มีอายุ 135 วัน, แช่แข็ง -20 °C มีอายุ 24 เดือน
💉 AstraZeneca ได้ 1 คะแนน
🌀 2-8 °C โดยไม่แช่แข็ง มีอายุ 6 เดือน
💉 Sputnik V ได้ 1 คะแนน
🌀 แช่แข็ง -18 °C มีอายุ 6 เดือน และปัจจุบันมีรูปแบบผง (lyophilized powder) เก็บได้ที่ 2-8 °C นาน 6 เดือนเช่นเดียวกัน
💉 Sinovac ได้ 1 คะแนน
🌀 2-8 °C โดยไม่แช่แข็ง มีอายุ 24 เดือน
💉 Sinopharm ได้ 1 คะแนน
🌀 2-8 °C โดยไม่แช่แข็ง มีอายุ 24 เดือน
อ้างอิงการเก็บรักษาและอายุของวัคซีน
💡 COVID-19 VACCINE U.S. DISTRIBUTION FACT SHEET
💡 Moderna Announces Longer Shelf Life for its COVID-19 Vaccine Candidate at Refrigerated Temperatures
💡 Janssen COVID 19-Vaccine - Obtaining the Expiration Date
💡 Management of COVID-19 Vaccine Vaxzevria® (AstraZeneca) Guidance at Vaccination Clinics
💡 Guidelines COVID-19 Vaccination Updated Sputnik V Vaccine Guidelines
💡 Dr. Reddy's working on stability data on 2 to 8 C temperature range for Sputnik V vaccine
💡 SINOVAC COVID-19 Vaccine (Vero cell), Inactivated ไฟล์นำเสนอ
💡 COVID-19 Vaccine Explainer COVID-19 Vaccine (Vero Cell), Inactivated (Sinopharm)
💡 Refrigeration of COVID-19 Vaccines: Ideal Storage Characteristics, Energy Efficiency and Environmental Impacts of Various Vaccine Options
8️⃣ ราคารวม วัคซีนที่ราคารวมเมื่อฉีดครบจำนวนเข็มถูกที่สุดได้ 1.5 คะแนน ที่เหลือลดหลั่นกันลงมา
🪙 Pfizer/BioNTech 40 US. Dollar ได้ 0.5 คะแนน
🪙 Moderna 50-74 US. Dollar ไม่ได้คะแนน
🪙 Janssen 10 US. Dollar ได้ 1.5 คะแนน
🪙 AstraZeneca 4.3-10.5 US. Dollar ได้ 1.5 คะแนน
🪙 Sputnik V 20 US. Dollar ได้ 1 คะแนน
🪙 Sinovac 120 US. Dollar ไม่ได้คะแนน
🪙 Sinopharm 72 US. Dollar ไม่ได้คะแนน
อ้างอิงราคาวัคซีน
💡 UPDATED Comparing COVID-19 Vaccines: Timelines, Types and Prices
💡 Thailand’s vaccine shopping list as COVID surges
9️⃣ บทความวิจัยอื่น ๆ ที่รองรับ
📚 มีบทความวิจัยสามงานชี้ว่าวัคซีนแบบ viral vector กับ mRNA ให้ภูมิคุ้มกันระยะยาว 6 เดือนถึงหนึ่งปี จึงให้คะแนนวัคซีนทั้งสองชนิด 1 คะแนน แต่ในบทความวิจัยหนึ่งชี้ว่าวัคซีนชนิด viral vector อาจต้องปรับสูตรไวรัสที่เป็นพาหะนำดีเอ็นเอเข้าเซลล์ จึงหักคะแนนวัคซีนชนิดนี้ 0.5 คะแนน
💉 Pfizer/BioNTech ได้ 1 คะแนน
💉 Moderna ได้ 1 คะแนน
💉 Janssen ได้ 0.5 คะแนน
💉 AstraZeneca ได้ 0.5 คะแนน
💉 Sputnik V ได้ 0.5 คะแนน
📚 นอกจากนี้ผมหัก 1 คะแนนตามรายงานข่าวที่เชื่อว่าชี้ให้เห็นผลเสียของวัคซีน
💉 Sinovac -1 คะแนนจากข้อเท็จจริงตามรายงานข่าว
🎯 บุคลากรทางการแพทย์ในโรงพยาบาลที่อินโดนีเซียกว่า 350 คนติดเชื้อโควิดแม้ฉีดวัคซีนครบแล้ว
🎯 บุคลากรทางการแพทย์ในโรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์ติดเชื้อโควิด 39 คนนั้น พบว่ามี 28 คนรับวัคซีนซิโนแวค โดยแบ่งเป็น 25 คนฉีดวัคซีนของซีโนแวคครบ 2 เข็มกับ 3 คนที่ฉีดซีโนแวคเข็มเดียว
🎯 แพทย์หญิงของ รพ. รามาธิบดีติดเชื้อโควิดแม้รับวัคซีนซิโนแวคครบสองเข็มแล้ว
💉 Sinopharm -1 คะแนนจากข้อเท็จจริงตามรายงานข่าว
🎯 เซเชลส์ (Seychelles) เป็นหมู่เกาะและมีประชากรที่รับวัคซีนครบแล้วถึง 70% นั้น ช่วงปลายเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมากลับมีอัตราการติดเชื้อสูงขึ้น ซึ่งกว่าครึ่งของผู้รับวัคซีนครบแล้วเป็นวัคซีนของซิโนฟาร์ม
อ้างอิงบทความวิจัยอื่น ๆ
💡 SARS-CoV-2 mRNA vaccines induce persistent human germinal centre responses
💡 Tolerability and immunogenicity after a 1 late second dose or a third dose of 2 ChAdOx1 nCoV-19 (AZD1222)
💡 COVID-19 vaccines: modes of immune activation and future challenges
💡 Hundreds of vaccinated Indonesian health workers get COVID-19, dozens in hospital
💡 เปิดสาเหตุ! บุคลากรทางการแพทย์อินโดฯกว่า350คนติดโควิด แม้ฉีดวัคซีนแล้ว
💡 หมอ-พยาบาล รพ.เชียงรายฯ ติดโควิดกว่า 40 คน แม้ฉีดครบ 2 เข็ม
💡 'หมอรามาฯ'ติดโควิด! เผยฉีด'ซิโนแวค'ครบ-ก็ไม่รอด
💡 Rising cases of COVID in Seychelles: Efficacy of Sinopharm questioned
ท้ายที่สุดผมก็ยังคิดแบบนี้ และเชื่อว่าคนอื่น ๆ ก็คิดด้วยเช่นกัน
ขอบคุณที่อ่านจนจบครับ หวังว่าบทความจะเป็นประโยชน์ต่อการทำความเข้าใจวัคซีนโควิดหลายชนิด
หากใครมีข้อสงสัยเรื่องชนิดของวัคซีนโควิด สามารถหาคำตอบได้ที่
ส่วนเรื่องประสิทธิภาพของวัคซีนผมเคยเขียนไว้ที่
ดูแลตัวเองด้วยนะครับ แล้วเจอกันในบทความอื่น ๆ ครับ
- 6
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
