บทความ Blockdit ตอน
8 สันตะปาปาชั่ว
Blockdit Originals ซีรีส์บทความพิเศษ
ในหนังโทรทัศน์ซีรีส์เรื่อง House of Cards นักการเมืองนาม แฟรงก์ อันเดอร์วูด (แสดงโดย เควิน สเปซี) ทำชั่วทุกอย่างเพื่อขึ้นสู่อำนาจ แม้แต่ฆ่าคน ไต่ขึ้นมาเป็นประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา ระหว่างที่เป็นผู้นำสูงสุด ก็ทำชั่วทุกรูปแบบเพื่อรักษาอำนาจ
เขาย่อมจัดเป็นประธานาธิบดีชั่ว
นี่คือเรื่องทางโลก และเป็นนิยาย แต่มันทำให้อดคิดเล่นๆ ไม่ได้ว่าในทางสงฆ์มีเรื่องแบบนี้หรือไม่ มีผู้นำศาสนจักรแบบ แฟรงก์ อันเดอร์วูด ไหม?
คำตอบคือมี ในโลกตะวันตก คริสตจักรเคยมีพระสันตะปาปาชั่ว และไม่ได้มีแค่องค์เดียว
ลองนึกภาพพระสันตะปาปาขายตำแหน่งสันตะปาปา หรือพระสันตะปาปานำพระศพของพระสันตะปาปาองค์ก่อนในสภาพเน่าเปื่อยมาขึ้นศาลพิจารณาโทษ ฯลฯ
ประวัติศาสตร์บันทึกเรื่องราวของพระสันตะปาปาจำนวนหลายคนที่เข้าข่ายชั่ว
ตำแหน่งพระสูงสุดของคริสต์คือพระสันตะปาปา
พระสันตะปาปา (pope) เป็นผู้นำคริสตจักรโรมันคาทอลิกทั่วโลก ยกว่าพระสันตะปาปาเป็นผู้สืบตำแหน่งจากนักบุญซีโมนเปโตร อัครทูตของพระเยซู
ตำแหน่งของพระสันตะปาปา ภาษาอังกฤษเรียก ปาปาซี (papacy)
คำว่า papa ในภาษาละติน หรือ pappas ในภาษากรีก แปลว่า บิดา ทางคริสตจักรได้ใช้เป็นตำแหน่งมุขนายกและบาทหลวงระดับสูง
ตามกฎ พระสันตะปาปาจะดำรงตำแหน่งประมุขนครรัฐวาติกัน รัฐอธิปไตยภายในกรุงโรมด้วยเช่นกัน
พระสันตะปาปาเป็นตำแหน่งเก่าแก่ที่สุดตำแหน่งหนึ่งในโลก ทั่วโลกมีชาวคาทอลิกกว่า 1.3 พันล้านคน พระสันตะปาปาทรงมีบทบาทหลายอย่างที่เกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์โลก นอกเหนือจากบทบาทหน้าที่ของการเผยแผ่ศาสนาคริสต์ ปกครองดูแลคริสตจักรแล้ว บางครั้งก็มีบทบาทในเรื่องการเมืองและการสงคราม โดยเฉพาะในสมัยกลาง
ตลอดประวัติศาสตร์สองพันปีของวาติกัน ไม่ใช่พระสันตะปาปาทุกพระองค์ทรงคุณธรรม มีพระสันตะปาปาที่กระทำเรื่องต่ำช้า ก่ออาชญากรรม และฆ่าคน
ในหนังสือ The Bad Popes (1969) โดย E. R. Chamberlin เล่าเรื่องพระสันตะปาปาชั่วแปดองค์
นี่คือเรื่องที่พวกเขากระทำ
พระสันตะปาปาสตีเฟน VI (Pope Stephen VI)
พระสันตะปาปาสตีเฟน VI ประสูติที่กรุงโรม บิดาเป็นบาทหลวง ขึ้นมาเป็นบิช็อปโดยพระสันตะปาปาฟอร์โมซัสไม่เห็นด้วย หลังจากฟอร์โมซัสสิ้นพระชนม์ ก็ได้ขึ้นมาเป็นพระสันตะปาปาโดยเส้นสาย และได้รับความสนับสนุนจากครอบครัวที่ทรงอิทธิพล ดุคแห่งสโปเลโต
พระสันตะปาปาสตีเฟน VI
ครองตำแหน่งช่วงปี 896-897
เนื่องจากพระสันตะปาปาสตีเฟน VI ขึ้นสู่อำนาจโดยไม่เป็นที่พอพระทัยของพระสันตะปาปาองค์ก่อน พระสันตะปาปาฟอร์โมซัส (Formosus) ทำให้เมื่อสตีเฟน VI ขึ้นสู่อำนาจในเดือนมกราคม 897 ทรงสั่งให้ขุดพระศพของพระสันตะปาปาองค์ก่อนที่สิ้นพระชนม์มาแล้วเจ็ดเดือนมาขึ้นศาลในฐานะจำเลย แต่งพระองค์ฟอร์โมซัสในสภาพเน่าเปื่อยในชุดสันตะปาปา
คดีนี้เรียกว่า The Cadaver Synod หรือ The Cadaver Trial เป็นคดีพิกล เนื่องจากให้จำเลยที่ตายไปแล้วมาขึ้นศาล
พระสันตะปาปาสตีเฟน VI ทรงนั่งบัลลังก์ศาล กล่าวหาว่า ฟอร์โมซัส ขึ้นสู่ตำแหน่งโดยไม่ถูกต้อง ทำผิดวินัยศาสนาหลายเรื่อง ในศาล สตีเฟน VI ก่นด่าเหยียดหยามศพฟอร์โมซัสไม่หยุด
คดีสิ้นสุดเมื่อศาลตัดสินให้พระสันตะปาปาฟอร์โมซัสมีความผิด ให้สถานะพระสันตะปาปาองค์ก่อนเป็นโมฆะ
หลังจากตัดสินว่าผิดก็ถอดเครื่องทรงออกจากศพ หั่นนิ้วสามนิ้วมือขวา แล้วลากศพไปตามถนนในกรุงโรม โยนลงแม่น้ำไทเบอร์
ผลที่ตามมาคือเกิดการลุกฮือของประชาชน จับสตีเฟน VI ขังคุก พระองค์ทรงถูกบีบคอตายในคุกในช่วงเดือนกรกฎาคม-สิงหาคม ปีเดียวกันนั่นเอง
ไม่ถึงปีต่อมา เดือนธันวาคมปีนั้น พระสันตะปาปาองค์ใหม่ทรงสั่งนำศพใต้แม่น้ำขึ้นมาฝังที่มหาวิหารเซนต์ ปีเตอร์ และคืนตำแหน่งให้ฟอร์โมซัส
พระสันตะปาปาเซอร์จิอัส III (Pope Sergius III)
ประสูติที่โรมในตระกูลขุนนาง นามเกิดเซอร์จิอัส ขึ้นสู่อำนาจในวาติกันด้วยการสนับสนุนของธีโอฟีแลคท์ I หรือเคาน์แห่งทัสคาลัม เชื่อกันว่าธีโอฟีแลคท์ I คือผู้กุมอำนาจวาติกันตัวจริง หลังเซอร์จิอัส III ขึ้นสู่อำนาจ ธีโอฟีแลคท์ I ได้รับตำแหน่งหน้าที่ที่มีอำนาจคุมเมือง หลังจากนั้นตระกูลธีโอฟีแลคท์ I ก็มีบทบาทครอบงำวาติกันอีกร้อยกว่าปี
พระสันตะปาปาเซอร์จิอัส III
เซอร์จิอัส III ทรงอยู่ในตำแหน่งระหว่างปี 904-911 ในช่วงความวุ่นวายทางการเมือง
เมื่อเป็นพระสันตะปาปา ใช้อำนาจสั่งฆ่าฝ่ายตรงข้าม ตำนานเล่าว่าในปี 904 เซอร์จิอัส III สั่งฆ่าคนสองคนในคุก นอกจากนี้ทรงรื้อโครงสร้างวาติกันของพระสันตะปาปาองค์ก่อน เช่น บิชอปทุกคนที่บวชโดยพระสันตะปาปา ฟอร์โมซัส ต้องบวชใหม่ เป็นคำสั่งที่ไม่ใครเห็นชอบ
พระสันตะปาปาเซอร์จิอัส III ยกย่องพระสันตะปาปาสตีเฟน VI ผู้เหยียดหยามพระศพของพระสันตะปาปาฟอร์โมซัส
นักประวัติศาสตร์ชี้ว่าพระสันตะปาปาเซอร์จิอัส III ทรงเกี่ยวข้องกับสินบน มอบตำแหน่งสำคัญทางศาสนจักรแก่ญาติมิตรพรรคพวก
นอกจากนี้เชื่อกันว่าพระองค์ทรงมีความสัมพันธ์กับมาโรเซีย ลูกสาวของตระกูลธีโอฟีแลคท์ ทรงมีลูกชายคนหนึ่งที่ต่อมาเป็นพระสันตะปาปาจอห์น XI (931935)
นักประวัติศาสตร์ส่วนใหญ่มีความเห็นเป็นเอกฉันท์ว่าเซอร์จิอัส III เป็นอีกองค์หนึ่งที่เข้าข่ายพระสันตะปาปาชั่ว
พระสันตะปาปาจอห์น XII (Pope John XII)
ประสูติที่โรมในปี 937 ในตระกูลร่ำรวยและมีศักดิ์ นามเกิดออตตาเวียโน บิดามารดามีสายโลหิตเชื่อมกับราชวงศ์ อยู่ในตำแหน่งช่วงปี 955-964
มาจากตระกูลที่มีอิทธิพลในโรม จึงสามารถขึ้นดำรงตำแหน่งสันตะปาปาเมื่ออายุเพียงสิบแปด
พระสันตะปาปาจอห์น XII
พระสันตะปาปาจอห์น XII มีชื่อเสียงฉาวโฉ่ ถูกจารึกว่าเป็นสันตะปาปาที่ไร้ศีลธรรม หยาบคาย คอร์รัปชัน โกง ขายที่ดินของคริสตจักรเอาเงินเข้ากระเป๋าตัวเอง นอกจากนี้ยังจัดการฝ่ายตรงข้ามอย่างไม่ปรานีเพื่อครองอำนาจ สั่งฆ่าคนหลายคน มอบที่ดินให้ชู้รัก ใช้ชีวิตกับเหล้ายา ผู้หญิง ล่าสัตว์ เปลี่ยนสถานที่พำนักของพระองค์เป็นที่จัดงานปาร์ตี้และซ่องนางโลม
ตำนานเล่าว่าพระองค์ทรงถูกฆ่าตาย เนื่องจากคบชู้กับภรรยาของชายคนหนึ่ง จึงถูกชายสามีฆ่าตาย
พระสันตะปาปาเบนาดิคต์ IX (Pope Benedict IX)
ประสูติที่กรุงโรม ปี 1012 นามเกิดธีโอฟีแลคทัส เป็นบุตรของท่านเคานท์ และเป็นหลานของพระสันตะปาปาจอห์น XIX ขึ้นสู่ตำแหน่งโดยบิดาช่วยติดสินบน ขึ้นครองตำแหน่งประมุขศาสนจักรตั้งแต่หนุ่ม เป็นหนึ่งในพระสันตะปาปาที่มีอายุน้อยที่สุดในประวัติศาสตร์
พระสันตะปาปาเบนาดิคต์ IX
รับตำแหน่งสามช่วงเวลา (ปี 1032-1044, 1045, 1047-1048) มีความพยายามกำจัดพระสันตะปาปาเบนาดิคต์ IX ไปจากวาติกัน แต่ไม่สำเร็จ พระองค์ทรงกลับมามีอำนาจใหม่ทุกครั้ง
ครั้งแรกทรงถูกประชาชนขับไล่จากตำแหน่ง เพราะทนพฤติกรรมรุนแรงของพระองค์ไม่ได้ พระสันตะปาปาซิลเวสเตอร์ III ขึ้นแทน แต่ไม่กี่เดือนต่อมา พระองค์ก็กลับมา ขับไล่ซิลเวสเตอร์ III ออกไป
ครั้งที่สองเบนาดิคต์ IX ทรงลาออก โดยขายตำแหน่งให้บิดาทูนหัว ที่ต่อมาขึ้นเป็นพระสันตะปาปาเกรกอรี VI เหตุผลหนึ่งก็เพราะพระองค์ทรงคิดจะแต่งงาน
แต่ในที่สุดก็ทรงเปลี่ยนพระทัย กลับมาอีกครองอำนาจอีกรอบ จนเมื่อกองทัพเยอรมนีขับพระองค์ออกจากโรมอย่างถาวร
นักประวัติศาสตร์บางคนให้ฉายาพระสันตะปาปาเบนาดิคต์ IX ว่าเป็น 'มารจากนรก'
พระสันตะปาปาบานาเฟซ VIII (Pope Boniface VIII)
ประสูติที่โรมปี 1235 นามเกิด Benedetto Caetani อยู่ในตำแหน่งช่วงปี 1294-1303
เมื่อขึ้นสู่ตำแหน่ง ทรงจัดระบบวินัยศาสนาใหม่ เป็นผู้นำคริสตจักรที่มักเกี่ยวข้องกับการเมืองต่างประเทศ สร้างความร้าวฉานระหว่างหลายรัฐ มีกรณีพิพาทกับฟิลิปส์ IV กษัตริย์ฝรั่งเศสต่อเนื่อง
พระสันตะปาปาบานาเฟซ VIII
ในปี 1302 พระสันตะปาปาบานาเฟซออกสารตราพระสันตะปาปา เป็นคำสั่งให้กษัตริย์ต่างๆ ในยุโรปและกองทัพอยู่ใต้อำนาจของพระสันตะปาปา ทรงเห็นว่าทุกทุกคนในโลก มีแต่สังกัดต่อพระสันตะปาปาโรมันเท่านั้น วิญญาณจึงจะขึ้นสวรรค์ได้
กษัตริย์ฟิลิปส์ IV สั่งให้จับตัวพระสันตะปาปาบานาเฟซ เห็นชัดว่าพระสันตะปาปาต้องการให้พระองค์หลุดจากบทบาทในคริสตจักร
นักเขียน ดังเต อลิเกียรี (Dante Alighieri) เขียนว่าพระสันตะปาปาบานาเฟซจะตกนรกขุมที่ 8 เนื่องจากเป็นผู้กระหายอำนาจ เงินตรา ที่ดิน ทรงก่อสงคราม
วันหนึ่งในปี 1303 กองกำลังกลุ่มหนึ่งของกษัตริย์ฟิลิปส์ IV จู่โจมที่ประทับ จับตัวพระสันตะปาปาบานาเฟซไปทรมานอยู่สามวันจนกระทั่งมีคนมาช่วย หลังจากกลับคืนโรม บานาเฟซทรงอ่อนล้าทั้งกายและใจ และสิ้นพระชนม์ในเดือนถัดมา
เมื่อบานาเฟซสิ้นพระชนม์ กษัตริย์ฟิลิปส์ IV บีบให้พระสันตะปาปาองค์ใหม่พิพากษาบานาเฟซ ข้อหานอกรีตและการสังวาสผิดธรรมชาติ แต่ไม่มีคำพิพากษา
พระสันตะปาปาเออร์บัน VI (Pope Urban VI)
ประสูติที่เนเปิลส์ อิตาลี ในปี 1318 นามเกิด Bartolomeo Prignano ตอนหนุ่มเป็นพระเคร่งครัด ทรงอยู่ในตำแหน่งช่วงปี 1378-1389
พระสันตะปาปาเออร์บัน VI ถูกกล่าวหาว่าทำให้คริสตจักรแตกแยกเป็นสอง และตอบโต้ศัตรูด้วยความรุนแรง
พระองค์ทรงสั่งฆ่าคาร์ดินัลสององค์ที่วางแผนล้มเขา ตำนานเล่าว่าทรงสั่งให้ทรมานคาร์ดินัลทั้งสอง และบ่นว่าเสียงกรีดร้องเบาเกินไป ไม่ค่อยได้ยิน
นักประวัติศาสตร์สรุปว่า เออร์บัน VI เป็นคนไร้เหตุผล ทำการตามอำเภอใจ และเป็นคนที่รุนแรงอย่างยิ่ง
เดือนสิงหาคม 1388 พระสันตะปาปาเออร์บัน VI สิ้นพระชนม์จากอุบัติเหตุตกจากหลังลาระหว่างการเดินทาง แต่ก็มีทฤษฎีว่าทรงถูกวางยาพิษตาย
พระสันตะปาปาเออร์บัน VI
พระสันตะปาปาอเล็กซานเดอร์ VI (Pope Alexander VI)
ประสูติเมื่อปี 1431 ในตระกูลบอร์เจียแห่งอรากอน (ปัจจุบันคือสเปน) นามเกิด Rodrigo de Borja ศึกษากฎหมายที่มหาวิทยาลัยบาโลนี
อเล็กซานเดอร์ VI ทรงมีปัญหาเรื่องอื้อฉาวมาตั้งแต่รับตำแหน่ง มาจากในตระกูลบอร์เจียที่ร่ำรวยและทรงอำนาจ เชื่อกันว่าทรงใช้เส้นสายและเงินทองซื้อตำแหน่งมา ลุงของพระองค์คือพระสันตะปาปาคาลลิกซ์ตัส III ช่วยแผ้วถางทางให้ขึ้นสู่อำนาจในวาติกัน อยู่ในตำแหน่งช่วงปี 1492-1503
เมื่อครองอำนาจ สันตะปาปาอเล็กซานเดอร์ VI ให้ญาติพี่น้อง เพื่อนรับตำแหน่ง ทำลายพระคาร์ดินัลคู่ต่อสู้ ยึดครองทรัพย์สมบัติ ฯลฯ
นอกจากนี้พระสันตะปาปาอเล็กซานเดอร์ VI ประพฤติตัวไม่เหมาะสมทางเพศ มีผู้หญิงหลายคน และมีลูกหลายคนขณะที่ดำรงตำแหน่งประมุขศาสนจักร แม้แต่พระองค์เองทรงยอมรับว่ามีลูกหลายคนกับผู้หญิงไม่ซ้ำหน้า ผลก็คือชื่อสกุลบอร์เจียของพระองค์กลายเป็นคำที่หมายถึงพฤติกรรมตามใจชอบ และการเกื้อกูลญาติพี่น้องตัวเอง
เล่ากันว่าเมื่อสิ้นพระชนม์ พระศพเน่าเปื่อยอย่างรวดเร็ว คาดว่าเป็นผลจากยาพิษ
พระสันตะปาปาอเล็กซานเดอร์ VI
พระสันตะปาปาลีโอ X (Pope Leo X)
ประสูติที่ฟลอเรนซ์ อิตาลี ปี 1475 ในตระกูลทรงอิทธิพล นามเกิด Giovanni de' Medici อยู่ในตำแหน่งช่วงปี 1513-1521
พระสันตะปาปาลีโอ X ทรงชอบดนตรี ศิลปะ ละคร กวี เป็นนักดนตรีที่เก่ง ชอบงานศิลปะ ใช้จ่ายเงินอย่างฟุ่มเฟือย ยืมเงินและจ่ายเพื่องานศิลปะที่ชอบ เป็นยุคที่มีการสร้างมหาวิหารเซนต์ ปีเตอร์ขึ้นใหม่ และจิตรกรราฟาเอลถูกจ้างมาทำงานตกแต่งห้องต่างๆ ในวาติกัน
การใช้จ่ายเงินอย่างไม่ยั้งนี้ทำให้เงินในคลังร่อยหรอ จนต้องหาทางหาเงินมาจากที่ต่างๆ เช่น การขาย 'ใบรับประกัน' ว่าผู้บริจาคจะไม่ตกนรก (คล้ายๆ การบริจาคเงินเพื่อรับประกันที่อยู่ในสวรรค์ของบ้านเรา)
ครั้งหนึ่งพระสันตะปาปาลีโอ X ใช้เงินหนึ่งในเจ็ดของคลังในงานเดียว นอกจากนี้ยังก่อสงครามจนหมดเงินไปมาก
เมื่อเงินในคลังร่อยหรอ ก็ต้องหามา พระสันตะปาปาลีโอ X สมาคมกับใครก็ตามที่บริจาคเงินสร้างมหาวิหารเซนต์ ปีเตอร์
ทรงถูกกล่าวหาเรื่องการใช้ชีวิตแบบเริงรมย์ ก่อการฆาตกรรม และแม้แต่ความไม่ศรัทธาในพระเจ้า
นักประวัติศาสตร์เชื่อว่ามีหลักฐานแสดงว่า พระสันตะปาปาลีโอ X มีชีวิตส่วนตัวไร้ศีลธรรมและน่าจะเกี่ยวข้องกับกิจกรรมโฮโมเซ็กชวล
พระสันตะปาปาลีโอ X
ตำแหน่งผู้นำศาสนจักรทางธรรมก็ไม่ต่างจากผู้นำรัฐในทางโลก มีทั้งคนดีและไม่ดี หากคนชั่วขึ้นครอง บ้านเมืองก็วุ่นวาย แต่ผู้นำศาสนจักรนอกเหนือจากบทบาทหน้าที่ผู้นำแล้ว ยังต้องเป็นแบบอย่างที่ดีต่อประชาชนด้วย
เมื่อผู้นำฝ่ายธรรมไร้ธรรม ก็ส่งภาพลบต่อศาสนาไปโดยปริยาย
คนก็คือคน หากใจไม่มั่นคงก็ยากจะผ่านด่านกิเลสได้ แม้จะเป็นถึงประมุขศาสนจักรก็ตาม
ปัญหาคือคนไม่มั่นคงแบบนี้มักชอบแสวงหาอำนาจ
- 27
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
