ประสบการณ์ในวัยเด็กนำไปสู่ความภาคภูมิใจในตนเองต่ำ (Low Self Esteem) ได้อย่างไร
ประสบการณ์ที่สำคัญในแง่ของความเชื่อเกี่ยวกับตัวเอง มักเกิดขึ้นในช่วงต้นชีวิต สิ่งที่เราเห็นและได้ยิน และมีประสบการณ์ในวัยเด็กในครอบครัวของเรา ในสังคมที่คุณอาศัยอยู่ ที่โรงเรียนและในหมู่เพื่อนของเรา จะมีอิทธิพลต่อความคิดของเราในรูปแบบที่อาจคงอยู่มาจนถึงปัจจุบัน ประสบการณ์ที่แตกต่างกันอาจมีส่วนทำให้คุณคิดแง่ร้ายกับตัวเอง ดังนี้
# ระบบการลงโทษ การละเลยหรือการละเมิด
ความคิดของคุณเกี่ยวกับตัวคุณเองและความรู้สึกถึงคุณค่าของตัวเองอาจเป็นผลมาจากการที่คุณได้รับการปฏิบัติในช่วงแรกของชีวิต หากในวัยเด็กได้รับการปฏิบัติที่ไม่ดี ก็มักจะคิดว่าสิ่งนี้สะท้อนให้เห็นถึงสิ่งที่ไม่ดีในตัวเอง จะคิดว่า ตัวเองสมควรได้รับ หากถูกลงโทษบ่อยครั้ง (โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากการลงโทษนั้นมากเกินไป คาดเดาไม่ได้หรือไม่มีเหตุผลสำหรับตัวเด็ก) หากเด็กถูกละเลยทอดทิ้ง หรือถูกทารุณกรรมประสบการณ์เหล่านี้จะทิ้งรอยแผลเป็นทางจิตใจ จะมีอิทธิพลต่อวิธีที่เด็กมองเห็นตัวเอง
# ไม่เป็นไปตามมาตรฐานของผู้ปกครอง
ประสบการณ์ที่รุนแรงมาก ไม่จำเป็นที่จะต้องถูกทำร้ายโดยตรง แต่จะพัฒนาความคิดเห็นที่ไม่ดีเกี่ยวกับตัวคุณเอง การลงโทษและวิจารณ์ที่รุนแรงน้อยกว่าก็จะทิ้งร่องรอยไว้เช่นกัน หากคนอื่นปฏิบัติต่อคุณราวกับว่าไม่มีสิ่งใดที่คุณทำได้ดีพอ ให้ความสำคัญกับความผิดพลาดและจุดอ่อนของคุณโดยไม่มองความสำเร็จและจุดแข็งของคุณเลย ล้อเลียนหรือเยาะเย้ยคุณทำให้คุณผิดหวังหรือทำให้คุณรู้สึกรุนแรงเล็กๆ อาจทำให้คุณรู้สึกว่ามีบางอย่างผิดปกติกับตัวเอง
#การไม่เป็นไปตามมาตรฐานของกลุ่มเพื่อน
เด็กและวัยรุ่น จะได้รับอิทธิพลอย่างมากไม่เพียงแต่มาตรฐานของพ่อแม่เท่านั้น แต่ยังรวมถึงความต้องการของคนอื่น ๆ ในวัยเดียวกันด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงวัยรุ่นเมื่อความรู้สึกของตัวเองในวัยที่ต้องการความเป็นอิสระเริ่มเข้ามา และเมื่ออัตลักษณ์ทางเพศกำลังพัฒนา ความกดดันในการกระทำตามอาจมีความรุนแรงมาก การมองว่าตัวเองทำเกรดไม่ได้เทียบกับมาตรฐานในกลุ่มเพื่อนอาจเป็นประสบการณ์ที่เจ็บปวด และมีผลต่อความภาคภูมิใจในตนเองที่ยาวนาน
cr ภาพจาก www.helpguide.org/articles/abuse/bullying-and-cyberbullying.htm
#การอยู่ร่วมในจุดจบของความเครียด หรือความทุกข์ของผู้อื่น
แม้จะอยู่ในครอบครัวที่มีความรักโดยพื้นฐานกับพ่อแม่ที่มีใจจริง ชื่นชมและให้ความสำคัญกับบุตรหลานของตน การเปลี่ยนแปลงของสถานการณ์บางครั้งอาจสร้างความกดดันและความทุกข์ซึ่งส่งผลกระทบยาวนานต่อเด็ก พ่อแม่ที่เครียดไม่มีความสุขหรือหมกมุ่น อาจมีความอดทนต่ำในเรื่องความเกียจคร้านตามปกติ หรือการขาดการควบคุมตนเอง และทักษะตามธรรมชาติซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของเด็กปฐมวัย
#สังคมที่ครอบครัวดำรงอยู่
อาจเป็นไปได้ว่าความเชื่อของคุณเกี่ยวกับตัวเองไม่ได้ขึ้นอยู่กับการปฏิบัติต่อคุณโดยส่วนตัวเท่านั้น บางครั้งความนับถือตนเองที่ต่ำ (Low Self Esteem) เป็นผลมาจากวิถีชีวิตของบุคคลและครอบครัว หรือตัวตนในฐานะสมาชิกของกลุ่ม ตัวอย่างเช่น หากครอบครัวของคุณยากจนมาก หากพ่อแม่ของคุณมีปัญหาร้ายแรง ซึ่งหมายความว่าเพื่อนบ้านดูถูก หากคุณเป็นสมาชิกของกลุ่มเชื้อชาติวัฒนธรรมหรือศาสนา ซึ่งเป็นจุดเน้นสำหรับการเป็นปรปักษ์และการดูถูก คุณอาจได้รับการปนเปื้อนจากประสบการณ์เหล่านี้ด้วยความรู้สึกด้อยกว่าคนอื่น
#การขาดสิ่งที่ดี
บางครั้งประสบการณ์ที่สำคัญก็ไม่ชัดเจน ไม่มีอะไรสุดขั้วเกิดขึ้นในวัยเด็กของคุณ - แต่ทำไมคุณถึงมีปัญหามากมายในการเชื่อในคุณค่าของตัวเอง?
อาจเป็นไปได้ว่าปัญหาไม่ได้อยู่ที่การปรากฏตัวของสิ่งเลวร้ายอย่างมาก แต่เป็นการขาดสิ่งดี ๆ ในแต่ละวัน ซึ่ง ทำให้เกิดความรู้สึกยอมรับความดีและคุณค่า ตัวอย่างเช่น คุณไม่ได้รับความสนใจเพียงพอ คำชมและกำลังใจเพียงพอความอบอุ่น และความเสน่หาเพียงพอ การยืนยันอย่างเปิดเผยเพียงพอว่าคุณเป็นที่รักต้องการและเห็นคุณค่า บางทีในครอบครัวของคุณถึงแม้จะมีความเมตตากรุณา แต่ความรักและความชื่นชมก็ไม่ได้แสดงออกโดยตรง หากเป็นเช่นนั้นสิ่งนี้อาจส่งผลต่อความคิดของคุณเกี่ยวกับตัวคุณเอง
#การเป็น "คนแปลกหน้า" ที่บ้าน
อีกประสบการณ์ที่ละเอียดอ่อนกว่าที่สามารถนำไปสู่ความนับถือตนเองต่ำ คือประสบการณ์ของการเป็น "คนแปลกหน้า" หมายถึงการที่เป็นคนที่ไม่ค่อย“ เหมาะสม” กับครอบครัวต้นกำเนิดของคุณ บางทีคุณอาจเป็นเด็กสายศิลป์ในครอบครัวนักวิชาการหรือเป็นเด็กที่กระตือรือร้นและกระตือรือร้นในครอบครัวที่เงียบสงบหรือเด็กที่รักการอ่านและคิดในครอบครัวที่ต้องเดินทางตลอดเวลา
ไม่มีอะไรผิดปกติกับคุณหรือกับพวกเขา แต่ด้วยเหตุผลบางประการคุณไม่ตรงกับแม่แบบครอบครัวหรือไม่สอดคล้องกับบรรทัดฐานของครอบครัว อาจเป็นไปได้ว่าคุณไม่เคยอยู่ภายใต้อะไรมากไปกว่า การล้อเล่นที่มีปริศนา แต่บางครั้งผู้คนที่อยู่ในสถานการณ์เช่นนี้ก็ใช้ความรู้สึกที่แตกต่างไปจากบรรทัดฐานหมายความว่า แปลก ไม่ยอมรับ หรือด้อย
#การเป็นคนแปลกหน้าในโรงเรียน
การแตกต่างจากคนอื่นในโรงเรียนอาจทำให้คนอื่นมองว่าตัวเองแปลกประหลาดหรือด้อยกว่า เด็กและเยาวชนที่โดดเด่นไม่ทางใดก็ทางหนึ่งจากกลุ่ม อาจถูกล้อเลียนและกีดกันอย่างโหดร้าย สำหรับเด็กหลายคนที่จะแตกต่างกันคือ การผิด สิ่งนี้อาจเป็นจริงสำหรับความแตกต่างในลักษณะภายนอก (เช่นสีผิวการสวมแว่นตา) ความแตกต่างในการแต่งหน้า ทางจิตวิทยา (เช่นความอายความอ่อนไหว) ความแตกต่างในพฤติกรรม (เช่นการมีสำเนียงที่แตกต่าง การแสดงความรักอย่างเปิดเผยกับพ่อแม่ที่อายุเกิน ถือว่าเจ๋ง) และความสามารถที่แตกต่างกัน (เช่นฉลาดเปิดเผยและทำงานโรงเรียนเก่งเรียนช้า)
ลองสำรวจกันค่ะ เราในบทบาทของการเป็นพ่อแม่ หรือผู้เลี้ยงดูเด็กๆ เรามีส่วนที่ทำให้เด็กๆ เกิดความคิด มุมมองที่ไม่ดีกับตัวเอง ทำให้เด็กมี Low Self Esteem หรือเปล่า
ส่วนตัวเราเคยมีประสบการณ์แบบนี้มาบ้างหรือไม่ อย่างไรก็แล้วแต่เราเรียนรู้อดีต แต่ไม่จม ไม่ทุกข์กับอดีตนะคะ เราเรียนรู้เพื่อตระหนัก และเพื่อการปรับปัจจุบัน เพื่อให้อนาคตของเราดีขึ้นเรื่อยๆ
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
