28 มิ.ย. 2022 เวลา 13:17 • ท่องเที่ยว
[เชียงใหม่ในฉากชีวิต] : 1.เปิดฉาก
ว่ากันว่าใครก็ตามที่โดยสารรถไฟ ผ่านเทือกเขาสูงสลับซับซ้อน ลอดผ่านอุโมงค์ขุนตานมายังจังหวัดเชียงใหม่ จะมีเหตุอะไรสักอย่างที่ทำให้กระแสลมแห่งชีวิตพัดพากลับไปที่นั่นอีกเป็นหนที่สอง
ผมไม่แน่ใจนักว่าความเชื่อดังกล่าวมีที่มาจากไหน เริ่มต้นขึ้นเมื่อไหร่ หรือเริ่มต้นขึ้นโดยใคร ใจหนึ่งคิดเล่น ๆ เสียด้วยซ้ำว่าเป็นการโฆษณาชวนเชื่อที่เกิดขึ้นเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว เหมือนหนึ่งคำท้าทายให้ใครต่อใครลองก้าวมายังดินแดนแห่งนี้ เพื่อรีดเอาเงินทองของเขามากระตุ้นเศรษฐกิจให้คึกคัก
แต่จากการทดลองด้วยตัวเอง ผมสงสัยว่ามันอาจจะมีความจริงบางอย่างแฝงอยู่
หวูดรถไฟคำรามกึกก้องยามเทียบชานชลาสถานีรังสิต คนหนุ่มสองคนกระเตงสัมภาระแบกหลังก้าวขาด้วยความง่วงหงาวหาวนอน เป็นเวลาตีหนึ่งเศษกว่าจะจัดแจงที่นั่งในตู้ขบวนได้ เย็นวันศุกร์เสกคนให้พลุกพล่านเสียจนเลขที่นั่งบนบัตรโดยสารไร้ความหมายพอ ๆ กับเลขสลากที่ไม่ถูกรางวัล
ชีวิตนับร้อยเอนกายเหยียดหลังบอกเล่าเรื่องราวของตัวเอง บ้างเป็นวัยแสวงหาที่กำลังเสวนากับกลุ่มเพื่อนอย่างสนุกสนาน บ้างเป็นคนสูงอายุที่หวังจะกลับบ้านหลังกรำงานอย่างเหน็ดเหนื่อยในเมืองหลวง บ้างก็หลีกหนีความวุ่นวาย เพื่อหวังจะค้นพบเศษเสี้ยวของความหวังที่ทำหล่นไประหว่างที่ของชีวิต
ผมพบตัวเองถูกปลุกให้ตื่นด้วยอาการสะลึมสะลือบนทางเดินระหว่างเบาะ อากาศที่เย็นลงอย่างเห็นได้ชัดหลังเคลื่อนผ่านสถานีพิษณุโลกทักทายพร้อมกับแสงละมุนตาเหนือเส้นขอบฟ้าที่เหมือนกำลังเหนียมอายจนไม่กล้าเผชิญหน้ากับผู้คน จึงหลบหน้าหลบตาระหว่างช่องเขา ภูมิประเทศรอบข้างเปลี่ยนไปจากทุ่งนาแบบภาคกลาง เป็นภูเขาที่ไต่ระดับความสูงขึ้นทุก ๆ สถานี
นี่เป็นประสบการณ์ครั้งแรก ๆ ในชีวิตที่ได้สัมผัสกับภาคเหนือ ดินแดนที่แสงสีของปัจจุบันสอดประสานกันกับความเกรียงไกรของอดีตได้เป็นเนื้อเดียว และการสอดประสานที่ว่า ดูจะเป็นยารักษาอาการโหยหาอดีต (Nostalgia) ที่แก้ไม่หายของผมได้ดี
การจำลองอดีต (Reenactment) ของนักประวัติศาสตร์ ในทางหนึ่งเป็นความจำเป็นของวิชาชีพเพื่อปะติดปะต่อเรื่องราวอันแสนไกลจากเบาะแสอันน้อยนิดให้โลดแล่นอยู่ได้ในกระแสเวลา แต่ในอีกทางหนึ่ง มันก่อให้เกิดสภาวะบางอย่างแก่จิตใจที่ทำให้ใช้ชีวิตภายในได้อย่างกะท่อนกะแท่น สภาวะที่ถูกวางอยู่ตรงกลางระหว่างโลกสองใบที่เหมือนจะไม่มีวันบรรจบกันได้
ไม่เพียงแต่โรคเช่นที่ผมเป็นอยู่ ภาคเหนือยังถูกรับรู้ว่าเป็นยาผีบอกสารพัดโรคของผู้คนนับแต่โบราณ และมันก็เป็นเช่นนั้นจริง ๆ สำหรับใครหลาย ๆ คน อากาศ ผู้คน สิ่งแวดล้อม และอะไรอีกมากมายที่ดึงดูดใจให้ผู้คนกลับไปหาดูจะเป็นข้อพิสูจน์ชั้นดีจากหลายยุคหลายสมัย อาถรรพ์การลอดอุโมงค์ขุนตานจึงถือกำเนิดขึ้นจากสารตั้งต้นบางอย่างที่ไม่ได้ลึกลับซับซ้อนอย่างน่าพิศวงแต่อย่างใด
ปารีส แหล่งพักพิงวัยหนุ่มที่เป็นที่เคยเป็นแหล่งสร้างสรรค์งานวรรณกรรมของนักเขียนรางวัลโนเบลอย่างเฮมิงเวย์ คือวันหยุดเทศกาลที่ติดตามตัวเขาไปทุกหนทุกแห่ง* ไม่ว่าคลื่นชีวิตจะพัดพาเขาไปอยู่ที่ใด ผมไม่แน่ใจนักว่าเชียงใหม่จะเคลื่อนตามผมไปเช่นนั้นบ้างหรือเปล่า?
ผมพบตัวเองอีกครั้ง ไม่ใช่บนขบวนรถไฟชั้นสามที่จอแจด้วยผู้คน แต่บนเครื่องบินปรับอากาศที่มุ่งหน้าหนทางชีวิตบทใหม่ ที่ผมไม่แน่ใจว่าจะไปสิ้นสุดลงตรงจุดไหน แต่ขณะที่ผู้โดยสารกำลังรัดเข็มขัดนิรภัย และหมู่เมฆขาวกำลังวุ่นวายอยู่กับธุระปะปังของตัวเอง
ผมสัมผัสได้ ว่าเชียงใหม่กำลังตามผมมา…
ภาพจากรถด่วนขบวน 51 ที่กำลังมุ่งหน้าสู่สถานีนครลำปาง ตอนที่ยังไม่มีใครใส่หน้ากากอนามัย (วสิษฐ์พล,2562)
*Moveable Feast หรือวันหยุดทางศาสนาที่วันฉลองเลื่อนไปทุกปี คือคำเปรียบเปรยของเออร์เนส เฮมิงเวย์ที่เปรียบเทียบปารีสที่เขาเคยอาศัยในวัยหนุ่ม ทั้งยังเป็นชื่อหนังสือที่เล่าเรื่องราวชีวิตของเขาในช่วงเวลานั้นอีกด้วย
หนังสือเล่มนี้เป็นหนึ่งในวัตถุดิบในการสร้างภาพยนตร์เรื่อง Midnight in Paris (2011) และเคยถูกแปลเป็นภาษาไทยมาแล้วสองครั้งในชื่อ “ชีวิตไม่จีรัง” แปลโดย ดวงวิภา สามโกเศศและ “ฤกษ์งามยามปารีส” แปลโดยไพรัชช แสนสวัสดิ์

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา