Blockdit Logo (Mobile)
Coffee Talk
•
1 ส.ค. 2022 เวลา 14:56 • ประวัติศาสตร์
"ชวเลข"นวัตกรรมเมื่อ 120 ปี ภาษาของเลขานุการ ที่กำลังหายไป
3
cr:https://www.bbc.com/news/uk-england-nottinghamshire-47291787
เมื่อมี การประชุม ย่อมมีคนมากกว่า 1 คน คำพูดคำจา หรือบทสนทนา แน่นอนจะมากันแบบรัวๆ ทำให้ยากที่ใครจะสามารถ จดบันทึก ด้วยภาษาที่ใช้กันตามปกติได้ทัน โดยเฉพาะขณะ เลขานุการ ที่ต้องติดตามเจ้านายไปทุกการประชุม
ดังนั้นจึงมีการคิดค้น “ชวเลข” ที่มีลักษณะพิเศษคือการเป็น “วิธีเขียนข้อความย่อ” โดยใช้ “สัญลักษณ์” หรือ Stenography
ชวเลข (shorthand) นวัตกรรมเมื่อ 120 ปี หมายถึง วิธีการเขียนข้อความอย่างย่อด้วยสัญลักษณ์ เพื่อเพิ่มความเร็วในการเขียนหรือการจดบันทึก เมื่อเทียบกับการเขียนปกติธรรมดาในภาษาหนึ่งๆ ขั้นตอนของการเขียนให้เป็นชวเลขเรียกว่าการเขียนชวเลข
stenography มาจากภาษากรีกว่า stenos = แคบ, ใกล้; graphos = การเขียน หรือบางครั้งอาจเรียกว่า "brachygraphy" หรือ "tachygraphy"
ชวเลขนั้นมีหลากหลายรูปแบบมาก ระบบชวเลขทั่วไปมักจะมีการกำหนดสัญลักษณ์หรือคำย่อเพื่อแทนคำหรือวลีธรรมดา ซึ่งช่วยให้ผู้ฝึกฝนสามารถเขียนชวเลขได้เร็วพอๆ กับคำพูดของคน
บทสวดมนต์ Lord's prayer เขียนเป็นชวเลขด้วยระบบของเกร็กก์ และคนอื่นๆ ในศตวรรษที่ 19
ประวัติของชวเลข
1
ชวเลขมีมาตั้งแต่สมัยโรมันโบราณ โดย มาคุส ตุลลิอุส ไทโร (Marcus Tullius Tiro) มีชีวิตระหว่าง 103–4 ปีก่อนคริสตกาล เขาเป็นทาสชาวโรมัน
ต่อมาได้เป็นไทแก่ตัว ได้จดบันทึกคำพูดของ Cicero (Cicero's Speeches) ที่เป็นเจ้านายของตัวเองเรียกว่า Tironian Notes ในตอนนั้น ไทโร ได้ใช้เครื่องหมายแทนคำหรือความหมาย ทำให้มีความยากในการเขียนและจดจำ
ต่อมามีการพัฒนาภาษาในการจดบันทึกทั้งในประเทศจีนและเยอรมนี และพัฒนาดัดแปลงเป็นชวเลขแบบต่าง ๆ รวมถึง ชวเลขแบบปิทแมน ซึ่งพัฒนาโดย เซอร์ ไอแซค ปิทแมน (Sir Isaac Pitman) ชาวอังกฤษ ในปี ค.ศ. 1837 และชวเลขแบบเกร็ก พัฒนาโดย จอห์น โรเบิร์ต เกร็กก์ (John Robert Gregg) ชาวอเมริกัน ในปี ค.ศ. 1888 จนกลายเป็นชวเลข 2 รูปแบบที่นิยมใช้ไปทั่วโลก
แบบชวเลขมีอยู่หลายแบบ แต่มีที่นิยมอยู่ 2 แบบคือ
1.ชวเลขแบบปิทแมน (Pitman) สร้างโดย เซอร์ไอแซค ปิทแมน ในปี พ.ศ. 2380 ใช้การเขียนชวเลขด้วยดินสอ โดยลักษณะมีทั้งเส้นหนักและเส้นเบา และต้องอาศัยเส้นบรรทัดในการกำหนดตัวสระ แต่ก็สามารถถอดข้อความจากชวเลขได้อย่างแม่นยำและถูกต้อง
ชวเลขแบบปิทแมน (Pitman)
2.ชวเลขแบบเกร็กก์ (Gregg) สร้างโดย โรเบิร์ต เกร็กก์ ในปี พ.ศ. 2431 เป็นแบบที่นิยมใช้กันมากในปัจจุบัน ใช้การเขียนชวเลขได้ทั้งดินสอและปากกา เนื่องจากเขียนง่าย สะดวก และรวดเร็ว
ชวเลขแบบเกร็กก์ (Gregg)
ในอดีตการจดบันทึกการประชุม เรื่องราว คำสั่ง หรือเรื่องสำคัญที่เป็นความลับ ผู้จดบันทึกหรือเลขานุการทำหน้าที่จดบันทึกด้วย “ชวเลข” แต่ในปัจจุบันเทคโนโลยีพัฒนาขึ้นมาก การบันทึกด้วยเครื่องบันทึกเสียงด้วย MP3 และ MP4
ซึ่งสามารถบันทึกได้ทั้งภาพและเสียงเข้ามาแทนการจดบันทึกด้วย “ชวเลข” จึงเกิดมี “คลิปเสียง” (Sound Clips) ที่ไม่ต้องการเปิดเผยหลุดออกให้บุคคลได้รู้ทั่วกัน ชวเลขนั้นมีการเรียนการสอนในสาขาวิชาเลขานุการ
ซึ่งมักจะอยู่ในคณะวิชาบริหารธุรกิจของสถาบันการศึกษาต่าง ๆ แต่เดิมเคยมีการเรียนการสอนทั้งในระดับโรงเรียน วิทยาลัย และมหาวิทยาลัย แต่ในปัจจุบันการเรียน “ชวเลข” เริ่มหายไป และเลขานุการหรือผู้ทำหน้าที่คล้ายกับเลขานุการในปัจจุบันส่วนมากไม่สามารถ ใช้ภาษาชวเลขในการจดบันทึกได้
ชวเลขแบบเกร็กก์ ภาษาไทย  cr: https://forum.f0nt.com/index.php?topic=5900.1455

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา