8 ส.ค. 2022 เวลา 02:05 • ปรัชญา
หากจะเรียนรู้กับครูที่ไม่ดี สู้ไม่ต้องเรียนรู้อะไรเลยดีเสียกว่า
不得正師, 不如不学
หากจะเรียนรู้กับครูที่ไม่ดี
สู้ไม่ต้องเรียนรู้อะไรเลยดีเสียกว่า
โดเก็น เซ็นจิ
不得正師, 不如不学
Futoku seishi, funyo fugaku
วลีนี้คือคำพูดของท่านโดเก็น เซ็นจิ (道元禅師; 26 มกราคม ค.ศ. 1200 – 22 กันยายน ค.ศ. 1253) เป็นนักบวช, นักเขียน, กวี, นักปรัชญา และยังเป็นผู้ก่อตั้งนิกาย Sōtō Zen (曹洞宗, Sōtō-shū) เป็นนิกายดั้งเดิมที่ใหญ่ที่สุดในสามนิกายของเซนในพุทธศาสนาของญี่ปุ่น
不得正師, 不如不学 แปลว่า "หากจะเรียนรู้กับครูที่ไม่ดี สู้ไม่ต้องเรียนรู้อะไรเลยดีเสียกว่า"
คำสอนนี้ของท่านนี้ของท่านโดเกนเหมาะอย่างยิ่งกับในยุคปัจจุบัน ยุคที่ข้อมูลข่าวสารที่จริงและเท็จหลั่งไหลมาจากทุกทิศทาง ในยุคที่หลายคนพยายามสร้าง Personal Branding ด้วยการเป็นผู้รู้ (ที่ไม่รู้ว่ารู้จริงหรือไม่)
แม้การใฝ่รู้ ขยันศึกษาเล่าเรียนจะเป็นเรื่องดี แต่หากเรียนรู้จากคำสอนที่ผิดๆ ฝึกฝนวิชาที่ไม่ถูกต้อง ซึมซับหลักการที่บิดเบี้ยว สู้อยู่อย่างไม่รู้อะไรเลยยังจะมีประโยชน์เสียกว่า เพราะการหลงเชื่อความรู้ที่ผิดๆ ไม่ต่างอะไรกับการเรียนรู้อวิชชา มีแต่จะส่งผลเสียมากกว่าผลดี
ท่านโดเกนจึงแนะนำ"ให้รอจนกว่าจะพบครูที่ดีเสียก่อนแล้วค่อยเรียนรู้ทีหลัง"
ยังมีอีกหนึ่งคำสอนของท่านโดเกนที่พูดเรื่องการเฝ้ารอพบครูที่ดีคำสอนนั้นคือ
良い師匠は鉄の草鞋をはいても探せ
Yoi shisho wa tetsu no waraji ha haitemo sagase
แปลว่า ต่อให้ใส่รองเท้าเกี๊ยะที่ทำจากเหล็กก็ต้องหาครูที่ดีให้พบ
ความหมายคือ ไม่ว่าจะต้องเดินนานแค่ไหน ไม่ว่าจะต้องใช้เวลาค้นหายาวนานเพียงใด หากรองเท้าแตะทำจากเหล็กจะไม่มีวันเสื่อมสภาพ จงเดินต่อไปจนกว่าจะพบสิ่งที่แสวงหา (ครูที่ดี )
หรือในอีกความหมายคือ แม้รองเท้าเกี๊ยะทำจากเหล็กจะทำให้เจ็บเท้าอยู่บ้าง แต่ก็คุ้มค่าที่จะเดินต่อไปจนกว่าจะพบในสิ่งที่ต้องการ
ที่มาของข้อมูล: หนังสือ Dogen Zenji Goroku Record of Sayings of Zen Master Dogen

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา