คงเห็นว่าผมเขียนเรื่องเกี่ยวกับธรรมะและสมาธิอยู่บ่อยๆ จึงมีคนถามว่าผมนั่งสมาธิและเดินจงกรมหรือเปล่า
คำตอบคือเปล่า ผมไม่ 'นั่ง' หรือ 'เดิน' สมาธิ แต่ผม 'ทำ' สมาธิในระดับหนึ่ง
เรื่องแรกคือสมาธิในการทำงาน หลายคนคงไม่จัดมันเป็นการ 'นั่งสมาธิ' แต่ผมจะเล่าประสบการณ์ตรงนี้ให้ฟัง
เมื่อผมเขียนหนังสือแบบจดจ่อกับงาน ผมพบว่ามันมีความรู้สึกคล้ายๆ นั่งสมาธิ คือจิตนิ่ง มีความสงบสุข บางครั้งผมผ่านช่วงเขียนหนังสือแบบจดจ่ออย่างนี้หลายชั่วโมงรวดโดยไม่รู้เวลา
นี่อาจจะไม่เข้าข่ายการ ‘นั่งสมาธิ’ ที่คนทั่วไปหมายถึง น่าจะเรียกว่า Flow State มากกว่า
งั้นเรามาคุยเรื่องการนั่งสมาธิที่คนทั่วไปหมายถึงกัน
นานปีมาแล้ว สมัยยังเป็นหนุ่ม พี่ผมเคยพาผมไปหาพระอาจารย์ที่วัดแห่งหนึ่ง อาจารย์ก็ให้ผมฝึกนั่งสมาธิต่อหน้าเลย
ผมหลับตานั่งไปเหนื่อยไป จิตฟุ้งซ่านเหมือนน้ำโคลนที่ไม่ตกตะกอน
ผลคือไปไม่รอด จิตแกว่งไกวกว่าเดิม
ผ่านมาอีกหลายปี ผมสมัครใจนั่งสมาธิเอง คราวนี้ทำเป็นเรื่องเป็นราวหน่อย นั่งราวครึ่งชั่วโมงทุกวัน ก็ไม่รู้สึกว่าดีขึ้นกว่าเดิม
สงสัยการนั่งสมาธิไม่ใช่ทางของเรา!
ผมกลับมาหาการทำสมาธิอีกครั้งเพราะจิตตกบ่อยๆ และหลังจากศึกษาเรื่องอานาปานัสสติ คือสติที่กำหนดลมหายใจเข้าออก (เราชอบเขียน อานาปานสติ กัน แต่พจนานุกรมให้เขียนอานาปานัสสติ) ผมพบว่าการเจริญสติตรงจริตกว่านั่งตัวแข็งทำสมาธิ เพราะมันมีพิธีการน้อยกว่า นึกได้เมื่อไร ก็ทำได้เมื่อนั้น
ในรถไฟใต้ดินก็ทำได้ เวลาซักผ้าก็ทำได้ สะอาดทั้งผ้า สะอาดทั้งจิต
ในฐานะคนที่ผ่านสภาวะจิตตกมาบ่อยๆ ผมพบว่าการเจริญสติเป็นเครื่องมือที่ดีที่สุดในการแก้เรื่องความกลัว ความตื่นตระหนก ความฟุ้งซ่าน รวมทั้งอาการ panic attack ของคนจิตตก
เหตุผลเพราะการเจริญสติก็คือการอยู่กับปัจจุบันขณะ เมื่อเราสามารถอยู่กับปัจจุบันขณะ ก็จะไม่มีภาพอดีตมากวน ไม่มีความกังวลเรื่องอนาคตมายุ่ง
การรู้ว่าจักรวาลไม่มีทั้งอดีตและอนาคต มีแต่ปัจจุบันขณะ ทำให้เจริญสติ ณ วินาทีนี้ได้ง่ายขึ้น
เมื่อไม่มีทั้งอดีตและอนาคต ปัญหาในชีวิตก็หายไปว่าครึ่งทันที
การเจริญสติขณะที่มีปัญหาคาหัวหรือจิตกำลังตก รับรู้การดำรงอยู่ของความทุกข์ และเฝ้าดูมันดับไป ตามหลัก "เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป" ทำให้ปัญหาหายไปได้ดีกว่าการหนีปัญหา
คนที่จิตตกบ่อย ลองวิธีนี้ก็ได้ ง่ายๆ ไม่ยุ่งยาก
ท่านติชนัทฮันห์สอนเรื่องการเจริญสติแบบง่ายๆ ว่า หลักการอานาปานัสสตินั้นง่ายมาก ก็แค่เวลาหายใจเข้า รู้ว่าหายใจเข้า หายใจออก รู้ว่าหายใจออก
แค่นี้เอง ไม่ต้องเกร็ง ไม่ต้องกำหนดว่าต้องหายใจเข้ากี่วินาที ออกกี่วินาทีแบบวิชาโยคะ
แค่ให้รู้ ตามให้ทัน
แต่แค่นี้ก็ยากเหลือประมาณ เพราะจิตแกว่งออกไปจากจุดศูนย์ง่ายมาก นี่ก็ต้องฝึกบ่อยๆ
ทั้งนี้เพราะธรรมชาติของจิตก็เหมือนลิง มันไม่อยู่กับที่
และข้าพเจ้าดันเกิดปีลิงด้วย
- 15
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
