27 ต.ค. 2022 เวลา 11:00 • ไลฟ์สไตล์
เป็นที่น่าสนใจว่าแนวโน้มการอยู่ตัวคนเดียวทั่วโลกกำลังสูงขึ้นทั้งจากฝั่งสหรัฐอเมริกา ยุโรป และเอเชีย เพราะมีสาเหตุมาหลักจากทั้งการขยายตัวของเมือง อายุขัยของมนุษย์ที่ยืนยาวมากขึ้น แต่ในขณะเดียวกันก็ต้องแบกรับภาระทางการเงินที่เพิ่มมากขึ้นจากภาวะเศรษฐกิจถดถอยทั่วโลก ปัญหาสิ่งแวดล้อม ความผันผวนของสภาพการเมือง และปัญหาอาชญากรรม การเรียกร้องความเท่าเทียมทางเพศที่หนักแน่นและเป็นรูปธรรมมากยิ่งขึ้น ทำให้คนมีแนวโน้มรักอิสระและเป็นโสดมากขึ้น ไม่ว่าจะด้วยการตัดสินใจของตนเองหรือสภาวการณ์บังคับก็ตาม
ส่งผลให้ผู้คนในปัจจุบันเคยชินกับการอยู่คนเดียวมากขึ้นและแต่งงานช้าลง
ในทุกปัจจัยที่กล่าวมาข้างต้น ปัจจัยด้านเศรษฐกิจเป็นปัจจัยที่มีอิทธิพลมากที่สุด เพราะคนตั้งแต่เจเนอเรชัน Y ลงมาตระหนักแล้วว่าความยากลำบากทางเศรษฐกิจ (economic hardship) ส่งผลต่อการพัฒนาความสัมพันธ์และคุณภาพชีวิตในหลายด้าน เช่น กลัวว่าจะไม่สามารถใช้ชีวิตร่วมกับคู่รักของตนเองได้ด้วยความต่างของเศรษฐานะ หรือกลัวว่าตนเองจะไม่สามารถรองรับค่าใช้จ่ายในการสร้างครอบครัวที่สมบูรณ์แบบตามมายาคติในสังคมได้ เป็นต้น
มิหนำซ้ำผลการสำรวจยังพบว่าอัตราการหย่าร้างที่เพิ่มสูงขึ้นทั่วโลกประกอบกับค่านิยมในปัจจุบันที่ไม่ได้มองว่าการอยู่เป็นโสดหรือเป็นบุคคลหย่าร้างเป็นเรื่องผิดแปลก ทำให้ทั้งคนรุ่นใหม่และวัยกลางคนจำนวนมากในหลายประเทศเลือกที่จะอยู่เป็นโสดและใช้ชีวิตอยู่คนเดียว
2
ในประเทศเกาหลีใต้ที่มีรายงานจำนวนคนที่อาศัยอยู่คนเดียวในปี ค.ศ. 2021 ถึง 50% หรือในประเทศจีนที่ปัจจุบันมีอัตราการเลี้ยงสัตว์ภายในบ้านเพิ่มมากขึ้นถึง 2 เท่าภายในระยะเวลา 5 ปี เพราะมีผู้อยู่อาศัยเพียงคนเดียวและต้องการการมีปฏิสัมพันธ์กับสิ่งมีชีวิตอื่น
นอกจากนี้ยังมีผลสำรวจในประเทศสหรัฐอเมริกาซึ่งชี้ให้เห็นว่าในผู้หญิงอายุ 25 - 34 ปี จำนวน 100 คน จะมีผู้หญิงที่ไม่แต่งงานถึง 92 คน หรือ 92% สอดคล้องกับงานวิจัยในประเทศไทยซึ่งชี้ให้เห็นถึงปรากฎการณ์ “Professional Aunt, No Kids” หรือ “PANKs” ในกลุ่มผู้หญิงเจเนอเรชัน Y ซึ่งปัจจุบันมีอายุ 24 - 40 ปี
1
โดยเป็นกลุ่มที่มีการศึกษาสูง รายได้ดี แต่เลือกที่จะไม่แต่งงานและอยู่เป็นโสด โดยในรายงานยังระบุว่าผู้หญิงกลุ่มนี้จะมีรายได้สุทธิต่อเดือนมากกว่าผู้หญิงที่มีครอบครัว แนวโน้มในอนาคตที่เหล่าคนรักอิสระหรือกลุ่มคนโสดควรเตรียมพร้อม เมื่ออ้างอิงจากหลักการมีสุขภาวะที่ดีทั้ง 8 มิติแล้ว สามารถแบ่งการเตรียมความพร้อมได้ 3 กลุ่มใหญ่ ดังต่อไปนี้
1. อารมณ์ สังคม สภาพแวดล้อม และจิตวิญญาณ
1
สภาพแวดล้อมที่อยู่อาศัยที่ดีจะเป็นปัจจัยสำคัญในการตัดสินใจใช้ชีวิตของคนโสด เพราะการอยู่เพียงลำพังตั้งแต่วัยทำงานจนวาระสุดท้ายของชีวิตจำเป็นต้องวางแผน จะเห็นได้ว่าแนวโน้มของอุตสาหกรรมอสังหาริมทรัพย์หรือที่อยู่อาศัยเพื่อสุขภาวะที่ดี (wellness real estate) ถูกพูดถึงอย่างมากในช่วง 2 - 3 ปีที่ผ่านมาตั้งแต่ในเชิงดีไซน์ของบ้านที่อยู่อาศัยไปจนถึงแหล่งท่องเที่ยวพักผ่อน
ดังนั้นจำเป็นต้องวางแผนว่าในแต่ละช่วงเวลาของชีวิตไปจนถึงบั้นปลาย เช่น จำเป็นต้องจ้างพยาบาลส่วนตัว หรือเพิ่มสิ่งอำนวยความสะดวกในบ้านอย่างไรบ้าง เป็นต้น หรือทำการตัดสินใจว่าจะซื้อหรือเข้าไปอยู่ในที่พักที่ออกแบบมาเพื่อผู้สูงอายุโดยเฉพาะแทนการอยู่เพียงลำพัง
ถึงแม้ว่างานวิจัยจะชี้ให้เห็นว่าการเป็นโสดไม่ได้สัมพันธ์กับความเหงาหรือความรู้สึกโดดเดี่ยวทางสังคม แต่ปฏิเสธไม่ได้ว่าการมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างบุคคลยังเป็นสิ่งจำเป็นในการหล่อเลี้ยงจิตใจและการมีสุขภาวะทางจิต อารมณ์ และสังคมที่ดีของมนุษย์ งานวิจัยชี้ว่าการมีกลุ่มสังคมที่ดีและสามารถแลกเปลี่ยนเรื่องราวและความรู้สึกระหว่างกันได้ช่วยให้ผู้สูงอายุมีอายุยืนยาวอย่างมีความสุข
นอกจากนี้ยังเป็นปัจจัยสนับสนุนให้เกิดกิจกรรมนันทนาการที่เหมาะกับช่วงวัย เช่น การทำสมาธิ ซึ่งพบว่าช่วยให้อาการต่าง ๆ ที่มักพบในผู้สูงอายุดีขึ้นอย่างชัดเจน เช่น ภาวะซึมเศร้า (มีผู้สูงอายุเป็นถึง 10 - 15%) ปัญหาการนอนไม่หลับ(มีผู้สูงอายุเป็นถึง 50%) อีกทั้งยังช่วยป้องกันความเสี่ยงในการเกิดโรคอัลไซเมอร์ได้ถึง 25% เป็นต้น
2. สุขภาพร่างกายและการเงิน
การดูแลร่างกายและจิตใจ หมั่นตรวจเช็คสุขภาพให้เป็นกิจวัตรประจำปี รวมถึงวางแผนการเงินที่รัดกุมและปรับเปลี่ยนได้แบ่งตามระยะเวลาตั้งแต่ในช่วงเริ่มทำงาน วัยทำงาน จนถึงเกษียณ รวมไปถึงการบริหารจัดการความเสี่ยงอื่น ๆ ในอนาคต AI จะเข้ามามีบทบาทมากขึ้นด้านให้คำปรึกษาด้านสุขภาพและการเงินที่ดีจะช่วยให้วางแผนได้ง่ายขึ้น ที่จะช่วยประเมินศักยภาพทั้งทางร่างกายและการบริหารจัดการสินทรัพย์อย่างมีประสิทธิภาพ
นอกจากนี้เทคโนโลยีด้านเวชศาสตร์ชะลอวัย การแพทย์นาโน การดูแลสุขภาพแบบองค์รวมและเฉพาะบุคคล พันธุเวชศาสตร์ และการประเมินสุขภาพจะยิ่งเข้ามามีบทบาทในการวางแผนการใช้ชีวิตของบุคคลมากยิ่งขึ้น
ซึ่งในชีวิตประจำวันยังควรมีการวางแผนการใช้เงินที่เหมาะสม อย่างไรก็ตาม จะเห็นได้ว่าเพราะอัตราการแต่งงานที่ลดลง การก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ และมุมมองของสังคมที่เปลี่ยนไป ทำให้มีทั้งสินค้าและบริการที่ออกมาเพื่อตอบโจทย์ผู้บริโภคซึ่งเป็นคนโสดที่ต้องอาศัยอยู่คนเดียวมากยิ่งขึ้น เช่น โต๊ะรับประทานอาหารปิ้งย่างสำหรับลูกค้าที่มาคนเดียว ห้องคาราโอเกะเดี่ยว เป็นต้น
อย่างไรก็ตาม ในฐานะผู้บริโภคจำเป็นต้องเท่าทันกลยุทธ์ทางการตลาดว่าสินค้าหรือบริการที่จะซื้อนั้นคุ้มค่ากับเงินที่จะเสียไปหรือไม่ หรือเป็นเพียงสินค้าปลีกที่แยกออกมาจากสินค้าแบบส่งหรือสินค้าครอบครัว โดยเฉพาะอย่างยิ่งของใช้ในบ้าน เช่น ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด กระดาษชำระ เป็นต้น
3. อาชีพและการเรียนรู้
ด้วยภาวะเศรษฐกิจที่ยากลำบาก ทำให้ในอนาคตการเกษียณอายุการทำงานเป็นเรื่องยากมากยิ่งขึ้น หรืออายุเกษียณงานจำเป็นต้องถูกเลื่อนออกไป บุคคลอาจจำเป็นต้องทำงานไปตลอดชีวิตเพื่อเลี้ยงดูตัวเอง
นอกจากนี้การเป็นโสดและอยู่เพียงลำพังก็อาจทำให้บุคคลมีเวลามากขึ้นที่จะมาพัฒนาทักษะการทำงานและเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ โดยเทคโนโลยี เช่น VR, AR และ Gamification จะเข้ามามีบทบาทสำคัญในการออกแบบประสบการณ์การเรียนรู้ที่ทั้งสนุก ปลอดภัย และมีประโยชน์กับผู้ใช้งานในระยะยาว
นัยยะสำคัญที่มีต่ออนาคต:
- เศรษฐกิจคนเดียว (solo economy) โดยเฉพาะในกลุ่มลูกค้าฐานะปานกลางขึ้นไปจะเป็นโอกาสทางธุรกิจโดยเฉพาะอย่างยิ่งสินค้าและผลิตภัณฑ์ประเภทความหรูหราในราคาที่จับต้องได้ (affordable luxury) เพราะสร้างประสบการณ์การเป็นคนพิเศษที่ได้รับการดูแลใส่ใจจากผู้ผลิตและผู้ให้บริการแม้ว่าลูกค้าจะมาคนเดียวและเป็นโสด
- การเตรียมระบบสวัสดิการและนโยบายดูแลกลุ่มคนของภาครัฐ ควรให้ครอบคลุมทั้งในมิติการดูแลรักษาสุขภาพ การรักษาพยาบาล การส่งเสริมการมีส่วนร่วมในชุมชน และการสนับสนุนด้านอาชีพ
- ธุรกิจอสังหาริมทรัพย์และที่อยู่อาศัยจำเป็นต้องหาโมเดลใหม่เพื่อดึงดูดผู้บริโภคซึ่งแต่เดิมจะอาศัยอยู่คนเดียวด้วยกำลังทรัพย์ที่มีอย่างจำกัด
อ้างอิงจาก
- The rise of the ‘solo economy’ is driving new consumption patterns https://www.futuresplatform.com/blog/solo-economy-new-consumption-patterns
- Going Solo: An Analysis of China’s ‘Single Economy’ through the Date-renting Industry https://doi.org/10.1080/10357823.2021.1929068
- รู้จัก HENRYs, SINKs, DINKs, PANKs คืออะไร เราเป็นใครในกลุ่มนี้ https://www.scb.co.th/th/personal-banking/stories/life-style/henrys-sinks-dinks-panks.html#
- เทคนิคบริหารเงิน เมื่อเป็นโสดตลอดชีวิต https://www.scb.co.th/th/personal-banking/stories/retirement-plan/single-person-financial-plan.html
- Why could meditation practice help promote mental health and well-being in aging?
อยากรู้จักเรามากขึ้น คลิก www.futuretaleslab.com หรือติดตามที่ https://web.facebook.com/FutureTalesLABbyMQDC
#FutureTalesLAB #FuturePossible #FutureUpdate #FutureofLiving #Singlehood #LifePlanning #SoloEconomy #MQDC
โฆษณา