#บักผีผ่วน
บักผีผ่วนม่วนหลาย เรียกนมควายเป็นฉายา
ผลไม้มากค่า ทั้งย้อมผ้าและใช้กิน
ช่วยหญิงบำรุงครรภ์ แก้ผื่นคันให้หมดสิ้น
หวานอมเปรี้ยวติดลิ้น รสชาติฟินอินมโน
สวัสดีเช้าวันอาทิตย์ร้อนแรงนะครับเพื่อนๆ แดดแยงตาแต่น่านอนต่อเสียจริง อากาศร้อนๆ ทำให้ร่างกายอ่อนเพลียได้ง่าย ใครทำงานกลางแจ้งก็หลบแดดหรือใส่เสื้อแขนยาวป้องกันความร้อนกันหน่อยนะครับ
วันนี้พามารู้จักกับผลไม้หาทายากของทางอีสาน “บักผีผ่วน” 1 ปีมีครั้งเดียว มีมาเมื่อไรขายเกลี้ยง รสชาติเปรี้ยวอมหวานทานดีมีประโยชน์ แถมช่วยบำรุงสตรีที่ตั้งครรภ์ ใครสนใจลองไปหาทานกันได้ แต่ต้องแย่งกันหน่อยนะ ของดีมีน้อยจ้า
บักผีผ่วน/พีพวนน้อย/นมควาย (Uvaria Rufa Blume) มีถิ่นกำเนิดในหลายๆ ประเทศ เช่น อินเดีย ศรีลังกา และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ สำหรับประเทศไทยจะพบได้ทุกภาค โดยจัดเป็นไม้เถาเลื้อยพาดพันกับต้นไม้อื่นไปได้ไกลประมาณ 5 เมตร เปลือกลำต้นเป็นสีม่วงอมเทา เนื้อไม้แข็ง กิ่งและยอดอ่อนปกคลุมไปด้วยขนละเอียด สีน้ำตาลแดงหนาแน่น แต่ถ้าแก่ไปผิวจะเกลี้ยงและไม่มีขน
ใบบักผีผ่วนเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับกันไปตามข้อต้น ลักษณะของใบเป็นรูปยาวรีแกมรูปขอบขนาน ปลายเรียวแหลมและเป็นติ่ง โคนใบมนหรือเว้าเป็นรูปหัวใจ ส่วนขอบใบเรียบ ใบมีขนาดกว้างประมาณ 3 - 6 เซนติเมตรและยาวประมาณ 7 - 15 เซนติเมตร แผ่นใบบางคล้ายกระดาษ มีเส้นใบประมาณ 8 - 15 คู่ หลังใบมีขนรูปดาวแข็ง ส่วนท้องใบมีขนอ่อนนุ่มสีน้ำตาลแดงอยู่หนาแน่น ก้านใบยาวประมาณ 0.5 เซนติเมตร มีขนหนาแน่น
ดอกบักผีผ่วนเป็นดอกเดี่ยว หรือออกเป็นกระจุก 2 - 3 ดอกที่กิ่งก้าน ออกตรงข้ามใบ หรือเหนือซอกใบ ช่อดอก ยาว 1.1 - 1.5 เซนติเมตร ก้านช่อดอกยาว 1 - 3 มิลลิเมตร มีขนกระจายหนาแน่น ก้านดอกย่อยยาว 0.5 - 0.8 เซนติเมตร มีขนหนาแน่น มีใบประดับ 1 ใบ เป็นรูปสามเหลี่ยมปลายมน ติดตรงกลางก้านดอก กว้าง 3 - 6 มิลลิเมตร ยาว 3 - 13 มิลลิเมตร มีขนหนาแน่น กลีบเลี้ยง 3 กลีบ บางคล้ายกระดาษ มีขนปกคลุม เชื่อมติดกันที่โคนเล็กน้อย ปลายแยกเป็น 3 แฉก
ดอกจะเป็นสีแดงสดแล้วเปลี่ยนเป็นสีแดงเลือดนก มีกลิ่นหอม กลีบดอกรูปรีแกมรูปไข่กลับ กว้าง 4 - 6 มิลลิเมตร ยาว 8 - 10 มิลลิเมตร ปลายมนหรือกลม มีขนทั้งสองด้าน ดอกบานเต็มที่ กลีบมักโค้งลงไปทางก้านดอก มีเกสรเพศผู้รูปทรงกระบอกสีเหลืองจำนวนมาก อัดกันแน่น 30 - 45 อัน มีขนหนาแน่นตามก้านเกสรเพศเมีย มีรังไข่เหนือวงกลีบ บักผีผ่วนออกดอกในช่วงเดือนมีนาคมถึงเดือนเมษายน
บักผีผ่วนออกผลเป็นกลุ่ม แต่ละช่อผลมีผลย่อยประมาณ 4 - 20 ผล ผลมีลักษณะกลมรี หรือเป็นรูปทรงกระบอก มีขนาดกว้างประมาณ 1 - 1.1 เซนติเมตรและยาวประมาณ 1.7 - 4 เซนติเมตร ผิวผลย่นและมีขนสีน้ำตาลสั้นๆ ขึ้นปกคลุม ผลอ่อนเป็นสีเขียว เมื่อสุกเต็มที่แล้วจะเปลี่ยนเป็นสีแดงสด ก้านผลยาวประมาณ 1 - 4 เซนติเมตร ก้านผลย่อยยาวประมาณ 1.8 - 2.6 เซนติเมตร
เนื้อข้างในผลเป็นสีขาว ในแต่ละผลจะมีเมล็ดจำนวนมากประมาณ 14 - 18 เมล็ด เมล็ดเรียงตัวกันเป็น 2 แถว ลักษณะของเมล็ดเป็นรูปรี ปลายมน โคนเว้า ส่วนขอบเรียบ ผิวเมล็ดเกลี้ยงเป็นสีน้ำตาลมัน มีขนาดกว้างประมาณ 1 - 2 มิลลิเมตรและยาวประมาณ 3 - 4 มิลลิเมตร โดยจะติดผลในช่วงเดือนมิถุนายนถึงเดือนกรกฎาคม
บักผีผ่วนจะมี 3 สีด้วยกัน คือ เมื่อยังไม่สุกจะออกสีเขียว จากนั้นจะกลายเป็นสีเหลืองและเมื่อสุกจะเป็นสีแดง ให้รสชาติเปรี้ยวอมหวานนิดๆ
บักผีผ่วนเจริญเติบโตได้ในดินทุกชนิด ชอบความชื้นปานกลาง และแสงแดดตลอดวัน
บักผีผ่วนขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ด
สรรพคุณของบักผีผ่วน
- ผลสุกเป็นยารักษาโรคหืด ตำผสมกับน้ำใช้เป็นยาทาแก้เมล็ดผดผื่นคันตามตัว
- รากเป็นยาเพิ่มการบีบตัวของมดลูก ช่วยเร่งการคลอดบุตร และบำรุงน้ำนมของสตรี
ประโยชน์ของบักผีผ่วน
- ผลสุกของบักผีผ่วนมีรสหวานอมเปรี้ยว ให้วิตามินและสารต้านอนุมูลอิสระที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย และสามารถนำไปแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ ได้หลากหลายชนิด เช่น น้ำผลไม้ ไวน์ และผลไม้อบแห้ง เป็นต้น
- ชาวชนบททางภาคอีสานจะนิยมนำมาใช้เป็นวัตถุดิบในการเตรียมสีย้อมฝ้าย หรือผ้าไหม โดยการสกัดสีจากกิ่งของต้นด้วยตัวทำละลาย
Eak v(^0^)v
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
