สะพานชู้ (2) : ว่าด้วยรักแรกพบและการนอกใจ
Blockdit Originals ซีรีส์บทความพิเศษ
The Bridges of Madison County ไม่ใช่เรื่องแต่งเรื่องเดียวที่สะท้อนภาพผู้หญิงที่นอกใจสามี มีหนังสือหลายเรื่องที่เล่นประเด็นนี้ แต่ที่โดดเด่น (หรือคำที่ถูกคือ 'อื้อฉาว') ที่สุดน่าจะเป็นเรื่อง Lady Chatterley's Lover ของ D. H. Lawrence นำเสนอเรื่องของหญิงสาวที่ค่อนข้างเสรีทางเพศ
นวนิยายเรื่องนี้ตีพิมพ์ครั้งแรกราวปี 1928 และเป็นเรื่องฮือฮา มันถูกแบนในหลายประเทศ เช่น สหรัฐฯ แคนาดา ออสเตรเลีย อินเดีย ญี่ปุ่น ฯลฯ ข้อหา "อนาจาร" นอกจากนี้ยังมีคดีในแคนาดา สหรัฐฯ ออสเตรเลีย ประเทศเหล่านี้แบนหนังสือเล่มนี้ ก่อนที่ออสเตรเลีย แคนาดา ยกเลิกการแบนในเวลาต่อมา
ตัวละคร 'Lady Chatterley' เป็นสาวสังคมชั้นสูง สามีบาดเจ็บในสงคราม เป็นอัมพาตท่อนล่างลงไป ทำให้เธอมีความสัมพันธ์กับชายต่างๆ ที่เป็นคนละชนชั้น
นวนิยายเรื่องนี้จุดประเด็นว่ามันลึกกว่าแค่บทพิศวาสหรือไม่ มันมีประเด็นเรื่องชนชั้น เรื่องการแสวงหาตัวตน ความซื่อสัตย์เรื่องร่างกายกับวิญญาณ เสรีภาพ สภาพสังคมในต้นศตวรรษที่ 20D. H. Lawrence
D. H. Lawrence
ข้ามเส้นแบ่งระหว่างวรรณกรรมกับอนาจารอย่างหมิ่นเหม่
หากคิดว่ามีแต่นิยายที่จินตนาการขึ้นมา จึงกล้าเล่นเรื่องเสรีภาพทางเพศ หลายคนอาจแปลกใจหากพบว่าในโลกของความจริง ก็มีผู้หญิงอย่างนี้ และมีพฤติกรรมที่หนักหนากว่าในเรื่องแต่งหลายเท่า
ในท่อนหนึ่งของหนัง ตัวละครลูกสาวแคโรไลน์เปรยกับไมเคิลว่า "ใครจะรู้นะว่าแม่ฉันเป็น อนาอิส นิน"
อนาอิส นิน (1903 1977) เป็นบุคคลจริง เป็นนักเขียนเชื้อสายฝรั่งเศส - คิวบา - อเมริกัน เขียนนวนิยาย เรื่องสั้น บทความ และงานอีโรติกไว้มากมาย
เธอเป็นผู้หญิงที่ประพฤติตนอย่างเสรีที่สุดคนหนึ่งในโลก เธอมีคนรัก (หรือเรียกว่าชู้) มากมายและเปิดเผย คบหาเชิงพิศวาสกับนักเขียนชายจำนวนมาก
เธอเขียนเล่ารายละเอียดของความคิดและความสัมพันธ์ส่วนตัวทั้งหลาย ได้รับการยกย่องจากนักวิจารณ์ว่าเขียนงานอีโรติกได้ดีละเมียดละไม ก่อนยุคของเธอ งานอีโรติกที่เขียนโดยผู้หญิงมีน้อยมาก
เธอนำเสนอความเท่าเทียมทางเพศ อิสรภาพจากกรอบคิดและกฎเกณฑ์เดิมๆ
พฤติกรรมของตัวละคร 'ฟรานเชสกา' ในเรื่องแต่งเทียบไม่ได้กับสักเสี้ยวเดียวของ อนาอิส นิน ในชีวิตจริง
อนาอิส นิน
นักวิจารณ์จำนวนหนึ่งเห็นว่า The Bridges of Madison County เป็น 'หนังเลว' เพราะมันทำให้สังคมเสื่อมลง
แต่หากเราใช้คำพูดในคำของนักเขียน ออสการ์ ไวล์ด "มันไม่มีหนังสือมีศีลธรรมหรือไม่มีศีลธรรมหรอก หนังสือมีแต่เขียนดีกับเขียนแย่" เพราะต่อให้หนังเรื่องนี้สร้างได้แย่มาก เนื้อหาของมันก็ยังจุดประกายให้เราต้องขบคิดต่อในเรื่องที่ไม่มีวันพบคำตอบ
การถกงานนิยายอย่าง The Bridges of Madison County, Lady Chatterley's Lover หรืองานของ อนาอิส นิน ฯลฯ มักลงเอยที่คำว่าผิดหรือถูก
แต่เรื่องนี้อาจไม่ใช่ข้อสอบปรนัยที่มีแค่ข้อ ก. ถูก ข. ผิด มันอาจมีข้อ ค. ถูกทั้งสองข้อ หรือ ง. ผิดทั้งสองข้อ
ดังนั้นในที่นี้เราจะข้ามคำว่าผิด-ถูก ไปถกกันในประเด็นอื่นที่น่าสนใจกว่าการชี้นิ้วหากัน
ประเด็นที่ 1 รักแรกพบมีจริงหรือไม่?
ในพล็อตหนังเรื่อง The Bridges of Madison County คนสองคนใช้เวลาเพียงสี่วันสร้างรักแท้ระดับที่ปรารถนาให้โปรยเถ้าในที่เดียวกัน ย่อมเป็นรักลึกซึ้ง แต่มันเป็นไปได้แค่ไหน?
การศึกษาเรื่องนี้ในเชิงวิทยาศาสตร์ เห็นว่าไม่น่าจะจริง
ในมุมมองของนักจิตวิทยาจำนวนหนึ่ง รักแรกพบนั้นไม่มีจริง มีแต่พิศวาสแรกพบ จนเมื่อความพิศวาสจางลง จึงจะเกิดรักแท้ได้ พวกเขาเห็นว่ารักแท้ก็เหมือนสุราเนื้อดี ต้องใช้เวลาบ่ม เกิดขึ้นทันทีไม่ได้
ความรู้สึกของมนุษย์ต่อเพศตรงข้ามเริ่มที่ crush หรือความพิศวาสก่อน แล้วค่อยพัฒนาเป็นรักลึกซึ้ง หรืออาจไม่ได้พัฒนาต่อไป หลังจากบทพิศวาสจืดจาง
แต่แน่ละ คนบางคนถูกชะตากันมากตอนแรกพบ จึงมีโอกาสสูงที่จะพัฒนาความรู้สึกต้องใจเป็นความรักแท้
ประเด็นที่ 2 การนอกใจหรือหลายใจเป็นส่วนหนึ่งของวิวัฒนาการหรือไม่?
คำถามนี้ถูกตั้งขึ้นเพราะตั้งแต่โบราณมา โลกเต็มไปด้วย 'คนหลายใจ'
แม้แต่นักวิทยาศาสตร์ชื่อก้องโลก อัลเบิร์ต ไอน์สไตน์ ก็ยังเป็นคนใจง่ายคนหนึ่ง เขาเองก็ยอมรับจุดอ่อนของตัวเองว่าไม่สามารถอยู่กับใครได้นานๆ เขาคบ 'กิ๊ก' ราวสิบคน
เขาไม่ได้มองเรื่องนี้แบบคอขาดบาดตาย หรือผิดหรือถูก
เมื่อเพื่อนคนหนึ่งของเขาพบว่าสามีมีหญิงอื่น ไอน์สไตน์บอกเธอว่า การมีชู้เป็นเรื่องธรรมชาติของมนุษย์
"ผมมั่นใจว่าคุณรู้ว่าผู้ชายส่วนใหญ่ (รวมทั้งผู้หญิงจำนวนหนึ่ง) ไม่ได้มีคู่เดียวตามธรรมชาติ"
ไอน์สไตน์มั่วหรือไม่?
ในอาณาจักรสัตว์ การมี 'ชู้' เป็นเรื่องปกติธรรมดา กระต่าย กระรอก แมลงหลายชนิด ปลาหลายสายพันธุ์ รวมทั้งฉลาม ลิง จิงโจ้ ฯลฯ ล้วนเป็นพวกหลายใจ สำหรับนกส่วนใหญ่มีคู่เดียว แต่หลายสายพันธุ์ก็เป็นนกเจ้าชู้
มีทฤษฎีหนึ่งที่บอกว่าเพื่อความอยู่รอดของสายพันธุ์ ธรรมชาติสร้างให้เพศผู้แพร่พันธุ์ให้มากที่สุด เหตุที่ธรรมชาติสร้างให้เชื้ออสุจิสามารถทำงานจนแม้ในวัยชรา
แต่รังไข่ของผู้หญิงจะทำงานเพียงช่วงเวลาหนึ่งเท่านั้น ก่อนที่จะเข้าสู่ภาวะหมดประจำเดือน เหตุผลเพราะธรรมชาติคาดหมายให้ตัวผู้ทำงานนานกว่าตัวเมีย และการที่ให้ตัวเมียอุ้มท้องและดูแลลูกเป็นหลัก ทำให้ไม่เหมาะที่จะตั้งท้องบ่อยๆ
อย่างไรก็ตาม คนที่อ้างทฤษฎีวิวัฒนาการเป็นเหตุผลของการมีหลายคู่ ก็ต้องมองอีกมุมหนึ่งด้วย เพราะการที่สังคมมนุษย์มีศีลธรรม ศาสนา กฎเกณฑ์ ค่านิยม ก็เป็นเรื่องของวิวัฒนาการเช่นกัน
สายพันธุ์สัตว์สังคมที่ไม่สามัคคีกันอยู่รอดยาก กฎ 'กาเมสุมิจฉา' จึงปรากฏในแทบทุกอารยธรรม เพราะหากไม่ห้ามเรื่องนี้ สังคมก็อาจจะล้มครืน
ประเด็นที่ 3 ทำไมคนเราจึงนอกใจ? อะไรทำให้เราเปลี่ยน?
การที่คนเรานอกใจอาจเกิดจากสองเหตุผลหลัก หนึ่งคือความใคร่ หนึ่งคือความรัก
ในกรณีหลัง ทำไมคนเราจึงสามารถเปลี่ยนไปได้ ทั้งที่แต่งงานด้วยความรัก แต่ผ่านไปกลับนอกใจ?
มันอาจมีสองเหตุผล หนึ่ง ความรักจืดจางลง หรือ สอง มันไม่เคยเป็นความรักมาก่อน
เช่นกัน ในกรณีหลัง บางคนให้คำตอบว่า เพราะเราอาจยังไม่เจอกับ 'คนที่ใช่'
เช่นเดียวกับความก้าวหน้าในการงาน บางคนที่เก่งไม่ประสบความสำเร็จ เพราะอยู่ผิดที่ผิดเวลา บางคนไม่เก่ง แต่ก้าวหน้าไม่หยุด เพราะอยู่ถูกที่ถูกเวลาเสมอ มันเป็นเรื่องของโอกาส (chance)
ตลอดชีวิต คนบางคนไม่เจอกับคนที่เหมาะสมที่สุด
chance ของแต่ละคนไม่เท่ากัน คนที่พบปะกับคนมากกว่ามีโอกาสพบทางเลือกมากกว่า คนส่วนใหญ่พบรักกับคนในพื้นที่เดียวกัน
นอกจากนี้ก็มีเรื่องเวลาเป็นปัจจัยด้วย
มนุษย์ส่วนใหญ่พบคู่ในช่วงวัยรุ่นถึงวัยก่อน 40 เพราะใครก็ตามที่แต่งงานหลัง 40 ถือว่าแต่งงานช้า บางคนถึงจุดหนึ่งก็ต้องตัดสินใจแต่งงาน เพราะเชื่อว่าเป็นรถไฟเที่ยวสุดท้าย
ในช่วงเวลา 20 ปีที่คนส่วนมากมีโอกาสหาคู่ เราพบคู่ตามพื้นหลัง โอกาส และรสนิยมของเรา ในวัย 20-30 รสนิยมและโลกทัศน์ของเราเป็นแบบหนึ่ง ผ่านประสบการณ์ชีวิตไปอีก 20-30 ปี มันอาจเปลี่ยนไปเป็นอีกแบบหนึ่ง บ่อยครั้งบางคนอาจพบว่าตนพบคนที่ใช่หลังจากตนเองแต่งงานแล้ว หรือมีลูกแล้ว
มันคือสัจธรรมของความเปลี่ยนแปลง แต่นี่ไม่ใช่ข้ออ้างที่จะนอกใจ
การรักษาสถานะของชีวิตคู่ได้ดีแค่ไหนอาจขึ้นกับบุคลิก นิสัย ความเข้มแข็งทางใจของคนคนนั้น
บางคนเลิกกับคนเก่าไปหาคนใหม่ บางคนเลือกอยู่กับคนเก่า บางคนก็เลือกรักซ้อน
แต่ว่าก็ว่าเถอะ ต่อให้จะตัดสินใจไม่เลิกรากับคนเก่า เป็นแค่ชู้ทางใจ มันมีอะไรแตกต่างกัน? เพราะความสัมพันธ์กับคนเก่าก็ชืดชาลงแล้ว
ประเด็นที่ 4 หากเราเจอกับคนที่ใช่ตั้งแต่วันแรก เรายังจะนอกใจหรือไม่หากมีโอกาส?
นี่เป็นคำถามที่น่าสนใจ แต่ไม่มีคำตอบที่ชัดเจน คนเรามีความตอบสนองต่อสิ่งเร้า (impulse) ได้
ตัวอย่างหนึ่งที่น่าสนใจคือกรณีความสัมพันธ์ของประธานาธิบดี บิล คลินตัน กับนางสาวโมนิกา ลูวินสกี คลินตันสารภาพในภายหลังว่า เขาทำไปเพราะเขารู้สึกว่ามีอำนาจที่ทำได้ "Because I could." แค่นั้นเอง
หลายคนมองว่า เรื่องการนอกใจเป็นทางเลือกของคนคนหนึ่งเอง เขาหรือเธอสามารถเลือกที่จะไม่ทำได้
แต่ในมุมของธรรมชาติ อะไรก็ตามที่เกี่ยวข้องกับสัญชาตญาณทางเพศอาจพูดยากว่าเป็นทางที่เลือกได้จริงๆ ไม่ว่าจะครอบคลุมด้วยศีลธรรมและกฎหนักแค่ไหน สัญชาตญาณชนิดนี้ออกฤทธิ์รุนแรง ครอบงำพฤติกรรมมนุษย์แทบสิ้นเชิง มิเช่นนั้นโลกคงไม่เต็มไปด้วยการนอกใจ ทั้งทางกายและทางใจ
ที่แปลกคือสังคมแทบทั้งโลกรับไม่ได้กับผู้หญิงที่ไม่ประพฤติตนแบบรักเดียวใจเดียว แต่ค่อนข้างรับได้มากกว่ากับผู้ชายหลายใจ ซึ่งสะท้อนค่านิยมในสมัยปิตาธิปไตย (ชายเป็นใหญ่) ในกรีกและโรมันโบราณ ชู้ที่เป็นสตรีอาจถูกประหาร ส่วนชู้ที่เป็นชายมักไม่ได้รับโทษหนัก
เกาหลีใต้เคยใช้กฎหมายลงโทษคนนอกใจโดยจำคุกสองปี แต่ในที่สุดศาลก็ยกเลิกกฎหมายนี้ ไม่ว่าเพราะว่ามันละเมิดสิทธิมนุษยชน หรือเพราะคนทำผิดมีมากเกินไป
บางทีชีวิตคู่คือการเดินข้ามสะพานที่ไม่มีราวจับเหนือหุบเหว มีโอกาสตกลงไปได้หากไม่ระวัง
- 70
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
