18 ม.ค. 2023 เวลา 11:00 • สิ่งแวดล้อม

Environmental Personhood

แนวคิดการมอบสภาพบุคคลหรือนิติบุคคลให้ทรัพยากรธรรมชาติเป็นแนวคิดที่ถูกยกขึ้นมาเพื่อเป็นอีกแนวทางในการป้องกันการบุกรุกพื้นที่ป่าไม้ ภูเขา แม่น้ำ สปีชีส์สัตว์ป่า หรือทรัพยากรทางธรรมชาติอื่น ๆ เพื่อรักษาพื้นที่สำคัญและระบบนิเวศเอาไว้
ซึ่งมองว่าเมื่อทรัพยากรธรรมชาติ เช่น ป่าไม้ มีสภาพเป็นบุคคลหรือนิติบุคคล ก็จะสามารถแต่งตั้งหรือมอบอำนาจให้ทนายฟ้องร้องเอาค่าสินไหมทดแทนหรือความรับผิดชอบจากการบุกรุกป่าโดยเฉพาะอย่างยิ่งจากกลุ่มทุนขนาดใหญ่ที่บุกรุกเพราะต้องการพื้นที่สำหรับก่อตั้งสิ่งปลูกสร้างเพื่อประกอบธุรกิจ เป็นการเพิ่มโทษทางกฎหมายนอกเหนือจากการบุกรุกแหล่งธรรมชาติตามปกติ
ที่ผ่านมา มีหลายประเทศที่พิจารณาข้อกฎหมายในลักษณะดังกล่าวอย่างจริงจัง เช่น ข้อพิพาทในช่วงทศวรรษที่ 1990 กรณีที่ดิสนีย์จะสร้างรีสอร์ทในหุบเขามิเนอรัล คิง ซึ่งสุดท้ายแล้ว Sierra Club ซึ่งเป็นองค์กรไม่แสวงผลกำไรด้านกฎหมายก็เป็นตัวแทนยื่นฟ้องด้วยข้อกังวลด้านการทำลายสิ่งแวดล้อมจนสุดท้ายโครงการดังกล่าวต้องยุติไป และพื้นที่ตรงนั้นก็ได้กลายเป็นอุทยานแห่งชาติ Sequoia National Park ในปี ค.ศ. 1978
อีกกรณีคือเมื่อปี ค.ศ. 2017 คือประเทศนิวซีแลนด์ประกาศให้แม่น้ำวังกานุย (Whanganui River) แม่น้ำสายสำคัญตามประวัติศาสตร์ของชนเผ่าเมารีมีสภาพบุคคลตามกฎหมาย ในขณะที่ประเทศแคนาดามองว่าการให้สภาพบุคคลแก่ทรัพยากรธรรมชาติอาจเป็นเพียงการแสดงออกเชิงสัญลักษณ์ที่มีขอบเขตและผลทางกฎหมายไม่ชัดเจน แคนาดาจึงเลือกสนับสนุนให้คนในท้องถิ่นทำหน้าที่เป็นตัวแทนหรือผู้พิทักษ์แหล่งธรรมชาติในทางกฎหมาย ทั้งยังเป็นการเพิ่มบทบาทของกฎหมายเพื่อคนพื้นเมือง (Indigenous Peoples’ laws)
ถึงแม้ว่าการผลักดันกฎหมายการมอบสภาพบุคคลหรือนิติบุคคลให้กับทรัพยากรธรรมชาติจะมีโอกาสประสบความสำเร็จได้ยากในหลายประเทศ แต่การเรียกร้องให้พื้นที่เหล่านั้นมีสิทธิเป็นของตัวเองก็ยังคงเป็นความเคลื่อนไหวทางสังคมที่น่าสนใจทั้งในระดับท้องถิ่นและระดับชาติ เพื่ออนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพและต่อต้านโครงการแสวงผลกำไรซึ่งจะเป็นการทำลายระบบนิเวศ
ในหลายคดียังเป็นการดึงความสนใจมวลชนให้มองเห็นความสำคัญของการเรียกร้องความยุติธรรมให้กับสิ่งแวดล้อมโดยกลุ่มคนชายขอบ เช่น ชนเผ่าพื้นเมือง หรือชาวบ้านในท้องที่ ซึ่งแต่เดิมก็เป็นผู้ดูแลระบบนิเวศเหล่านี้ผ่านวิถีชีวิตและแนวทางปฏิบัติทางจิตวิญญาณและวัฒนธรรมของพวกเขา
นัยยะสำคัญที่มีต่ออนาคต:
- การผลักดันให้ป่ามีสภาพบุคคลจะเป็นการกำหนดนิยามความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และป่าไม้ใหม่ผ่านมิติทางกฎหมายและเศรษฐกิจ ซึ่งจะยึดโยงมุมมองด้านสังคมและการจัดการป่าไม้เชิงนิเวศเข้าไว้ด้วยกัน และส่งผลกระทบต่อกรอบความคิดด้านศีลธรรม วัฒนธรรม และสิ่งแวดล้อมของประชาชน
- หากแนวคิดดังกล่าวถูกพัฒนาจนออกเป็นกฎหมายได้จริง จำเป็นต้องมีหลักเกณฑ์การคัดเลือกผู้พิทักษ์ทรัพยากรธรรมชาติรวมถึงขอบเขตอำนาจในการฟ้องร้องให้ชัดเจน เพื่อป้องกันการติดสินบนตัวแทนให้ใช้กฎหมายเป็นเครื่องมือในการขัดผลประโยชน์ทางธุรกิจระหว่างคู่แข่งทางการค้า
- อาชีพด้านกฎหมายสิ่งแวดล้อมจะเป็นโอกาสการทำงานในอนาคต และเป็นอีกหนึ่งแนวทางในการปกป้องโลกจากภาวะสภาพอากาศแปรปรวน นอกเหนือจากการทำธุรกิจเพื่อสิ่งแวดล้อมหรือการเป็นนักการเมือง
อ้างอิงจาก
อยากรู้จักเรามากขึ้น คลิก www.futuretaleslab.com และ https://web.facebook.com/FutureTalesLABbyMQDC
#FutureTalesLAB #FuturePossible #FutureUpdate #FutureofSustainability #EnvironmentalPersonhood #ForestInvasion #LawEnforcement #MQDC
โฆษณา