Blockdit Logo
Blockdit Logo (Mobile)
สำรวจ
ลงทุน
คำถาม
เข้าสู่ระบบ
มีบัญชีอยู่แล้ว?
เข้าสู่ระบบ
หรือ
ลงทะเบียน
วินทร์ เลียววาริณ
ยืนยันแล้ว
•
ติดตาม
27 ก.พ. 2023 เวลา 00:00 • ประวัติศาสตร์
ดาบหัก ตำนานพระยาพิชัยดาบหัก
(หมายเหตุ หลายคนคงไม่รู้ว่า เหตุการณ์นายขนมต้มชกกับนักมวยพม่าเกิดขึ้นไล่เลี่ยกับอีกเหตุการณ์หนึ่ง ห่างกันไม่กี่เดือน คนไทยอีกคนหนึ่งแสดงฝีมือการต่อสู้เพื่อปกป้องแผ่นดิน และนี่คือเรื่องราวของเขา)
เสียงดาบหลายเล่มแหวกอากาศเข้าหากัน ทหารหลายคนล้อมรุมชายคนหนึ่งบนเนินดิน ชายผู้นี้ถือดาบสองมือ วาดเพลงดาบปะทะหมู่ศัตรูอย่างเยือกเย็น
ทหารฝ่ายเขาร่วงลงทีละร่าง
จนยามนี้เหลือเขาเพียงคนเดียวบนเนินยืนหยัดรับมือข้าศึก เขาอ่อนกำลังลงทุกขณะ เพราะจำนวนข้าศึกเหนือกว่า แต่เขาไม่หยุดสู้
เขาตกอยู่ในวงล้อมของข้าศึกหลายสิบคนซึ่งโหมมาจากทุกทิศ ดาบประดาบ เลือดผสมเลือด ชายผู้นี้ตวัดดาบไปมาอย่างรวดเร็ว สองเท้ายืนมั่น แต่ละคราที่เขาแกว่งดาบ ศัตรูก็ด่าวดิ้น ดาบร่วงทีละเล่ม คนล้มทีละคน เลือดศัตรูกระเซ็นอาบร่างเขา
ในชั่วจังหวะหนึ่ง ดาบศัตรูแทงถูกขาของเขา โลหิตไหลซึมออกมา อีกจังหวะหนึ่ง อาวุธศัตรูก็เชือดหัวไหล่เขา สีหน้าเขามิได้พรั่นพรึง นัยน์ตาแน่วนิ่ง กวาดสองดาบออกไปราวกับไม่ได้ออกแรง สวนดาบออกไปเปลี่ยนทิศทางและสลายแรงดาบข้าศึก สองดาบวาดเฉียงบ้าง ตรงบ้าง วกกลับบ้าง ไขว้กันบ้าง ทั้งฟาด ทั้งจ้วง ทั้งแทง ทั้งพลิก ทั้งสะกิด คล่องแคล่วดุจพยัคฆ์กลางดงสมัน
1
ศัตรูมีมาก แต่มิอาจเทียบฝีมือของเขา
เป็นฤดูหนาวปี พ.ศ. 2316 แม่ทัพพม่าโปสุพลายกทัพหนึ่งหมื่นคนมาตีเมืองพิชัยเป็นครั้งที่สอง ที่สมรภูมิวัดเอกา ทหารหนุ่มจับดาบสองมือ นำทัพไล่ฟันแทงทหารพม่า
ดาบคู่โหมตวัดไหวไวขึ้น ฝ่ายพม่าล้มลงต่อเนื่อง เขาเบี่ยงตัวหลบคมดาบศัตรูที่ฟันเขาอย่างเฉียดฉิว แล้วสวนแทง ดาบปักอกศัตรู บนเนินยามนี้เหลือเขากับข้าศึกคนสุดท้ายผู้มีฝีมือเจนจัด
1
ดาบข้าศึกไล่ตามเขาติด ๆ พลันดินบนเนินทรุด เขาเสียการทรงตัว ดาบศัตรูพุ่งตรงมาทันที เขาเสียบดาบขวาลงดินเพื่อพยุงตัวไว้ เสียงดังเพียะ ดาบขวาหักกลางสองท่อน แต่ไม่ก่อนที่ดาบซ้ายของเขาพุ่งเข้าปักอกข้าศึก
ชายผู้นี้คือพระยาพิชัย
ยามนี้ดาบของเขาหัก
ดาบหัก ศัตรูหัก
ก่อนเดินทางมาถึงจุดนี้ เขาผ่านสนามรบและเวทีมวยมามาก
เขาเป็นชาวอุตรดิตถ์ เดิมชื่อ จ้อย เกิดที่บ้านห้วยคา เมืองพิชัย จังหวัดอุตรดิตถ์ ในปี พ.ศ. 2284 สมัยปลายกรุงศรีอยุธยา
จ้อยมีพี่น้องสี่คน เขาเป็นลูกคนเดียวที่เหลืออยู่ ชอบชกมวยตั้งแต่เด็ก เมื่ออายุสิบสี่ บิดานำเขาไปฝากตัวกับพระครูวัดมหาธาตุ เมืองพิชัย ศึกษาตำราพร้อมฝึกมวย
บิดากล่าวว่า “จะเป็นใหญ่เป็นโต ต้องรอบรู้วิชาและการต่อสู้ทั้งสองอย่าง”
และเขาก็ร่ำเรียนวิชาทั้งสองสาย
ต่อมาบุตรชายเจ้าเมืองพิชัยที่ร่ำเรียนที่เดียวกันชอบก่อเรื่องวิวาทกับเขา เขาจึงจากวัดไป
ชีวิตคือการเดินทาง
เขาไปถึงวัดบ้านแก่ง ได้พบครูมวยชื่อ เที่ยง เขาฝากตัวเป็นศิษย์ เปลี่ยนชื่อใหม่เป็นทองดี ด้วยฝีมือและการฝึกฝนอย่างหนัก ทองดีกลายเป็นศิษย์รัก ใคร ๆ เรียกเขาว่า ทองดี ฟันขาว เพราะเขาไม่เคี้ยวหมากพลูเช่นคนทั่วไป
1
อีกครั้งชะตาชีวิตผกผัน เมื่อเพชรเปล่งประกายจ้าเกินไป ศิษย์อื่น ๆ อิจฉาที่เขาเป็นศิษย์โปรดของครูมวย ทองดี ฟันขาว อำลาครู แล้วเดินทางต่อไป
ทองดี ฟันขาว เดินทางไปถึงบ้านท่าเสา ฝากตัวเป็นศิษย์ครูมวยชื่อเมฆ ฝีมือเชิงมวยของเขารุดหน้าขึ้นมาก
1
วันหนึ่งในงานไหว้พระแท่นศิลาอาสน์ มีการแข่งขันชกมวย ทองดี ฟันขาว โค่นครูมวยชื่อนิลล้ม นักมวยหนุ่มวัยสิบแปดเป็นที่รู้จักทั่วท้องที่นั้นทันที
ทองดีเรียนมวยกับครูเมฆสองปี ก็เดินทางต่อไปเรียนวิชาดาบที่เมืองสวรรคโลก เขาเรียนรู้ว่าวิชาดาบก็ไม่ต่างจากวิชามวย มันคือการมองหาจุดอ่อนคู่ต่อสู้ แล้วทะลุทะลวงจุดนั้นโดยไม่ให้อีกฝ่ายรู้ตัว ไม่ว่าด้วยดาบหรือหมัด ไม่ว่าด้วยความเร็วหรือความเชื่องช้า บุกตรงหรือกลลวง
1
เมื่อเข้าใจ ก็มองทะลุ เมื่อมองทะลุ ฝีมือก็พัฒนารุดหน้าอย่างรวดเร็ว
1
เมื่อสำเร็จวิชาดาบ เขาก็เดินทางต่อไป
ทองดี ฟันขาว เดินทางไปถึงเมืองตาก ยามนั้นที่วัดใหญ่มีพิธีถือน้ำพระพิพัฒน์สัตยา เจ้าเมืองตากจัดให้มีการแข่งขันชกมวย ทองดี ฟันขาว ได้ชกกับครูห้าว นักมวยฝีมือดีของเมืองตาก เขาล้มครูห้าวในเวลาสั้น ๆ ท่ามกลางสายตาตกตะลึงของคนดูทั้งหมด รวมทั้งเจ้าเมืองตาก
พระยาตากถามเขาว่า “เจ้าสามารถชกนักมวยอื่นอีกได้หรือไม่?”
ทองดีตอบว่า “ข้าฯสามารถชกได้อีก”
เจ้าเมืองตากชี้ไปที่ชายร่างกำยำสูงใหญ่ราวยักษ์ปักหลั่น
“คนนั้นคือครูหมึก เป็นครูมวย เจ้ากล้าสู้กับเขาหรือไม่?”
“กล้า”
“ดี เจ้าจงชกกับครูหมึก”
ครูหมึกพยักหน้าให้เขาปล่อยหมัดก่อน นักมวยหนุ่มเปิดหมัดออกไป สองสามหมัดแรกทำให้เขารู้ว่าทำไมครูหมึกจึงเป็นยอดนักมวยถิ่นนี้ แม้ร่างกายใหญ่ แต่ครูหมึกเคลื่อนไหวคล่องแคล่วว่องไว
นักมวยยักษ์รุกหน้า ประเคนหมัดซ้ายสลับขวาต่อเนื่องราวกับคลื่นในทะเลที่เคลื่อนไม่หยุด นักมวยหนุ่มสัมผัสแรงสะเทือนที่ใบหน้า เขารู้สึกเลือดไหลออกมาอาบแก้ม เสียงคนดูโห่ร้องลั่นสนาม
คู่ต่อสู้ตั้งรับเหนียวแน่นไร้ช่องโหว่ แต่เขารู้ว่าทุกปราการต้องมีจุดอ่อน
ครูหมึกเตะซ้อนกันหลายครั้ง เด็กหนุ่มรับลูกเตะด้วยการถีบกลับด้วยแม่ไม้มวยไทยพิรุณหกกลับ อีกฝ่ายเซถลาด้วยคาดไม่ถึง ไม่ทันตั้งตัว จระเข้ฟาดหางก็ตามติดที่ซอกคอ จระเข้หนุ่มประเคนหมัดตามติด กำปั้นไม่มีรูอัดเข้าที่คิ้วขวาของครูหมึก เลือดไหลซึมออกมา
แต่นักมวยยักษ์แกร่งเกินล้มด้วยหมัด เมื่อตั้งหลักได้ ครูหมึกก็จู่โจมกลับ ทองดี ฟันขาว ล้มลง แต่ดีดตัวขึ้นมา พลัน พบกำปั้นคู่ต่อสู้รออยู่ เขาเซไปด้วยแรงหมัดที่ประเคนต่อเนื่อง ร่างของเขาซวนเซ ปรปักษ์รุกต่อเนื่อง เปิดจุดอ่อนเพียงแวบเดียว
แต่แวบเดียวก็เพียงพอ
เขาปล่อยให้อีกฝ่ายรุกอย่างย่ามใจเพื่อมองหาจุดอ่อน
จุดอ่อนของคู่ต่อสู้คือความย่ามใจว่าจะชนะ
พริบตานั้น ทองดี ฟันขาว ก็หักฉาก เช่นเดียวกับเพลงดาบคู่ กำปั้นทั้งสองของเขาทำงานคู่กัน ไวเหมือนงู หมัดขวาฉกเข้าที่ใบหน้าคู่ค่อสู้ หมัดซ้ายวกเฉียงพุ่งเข้าขากรรไกร ร่างยักษ์เซถลาเป็นนกปีกหัก ล้มกองบนเวทีนิ่งสนิท
ด้วยฝีมือชั้นเชิงยุทธ์ เจ้าเมืองตากชักชวนเขาให้ทำงานด้วยกัน
ทองดี ฟันขาว กลายเป็นทหารของเจ้าเมืองตาก ก้าวหน้าจนได้เป็นหลวงพิชัยอาสา ติดตามพระยาตากไปทุกที่
ในกาลถัดมา พระยาตากได้รับโปรดเกล้าฯเป็นพระยาวชิรปราการ ปกครองกำแพงเพชร หลวงพิชัยอาสาก็เป็นทหารเอกเคียงข้าง
พ.ศ. 2310 กรุงศรีอยุธยาถูกปืนใหญ่พม่ายิงต่อเนื่องจมในกองไฟ พระยาตากรวบรวมทหารห้าร้อยนายตีฝ่าทะลวงทัพพม่าที่ล้อมอยุธยา ออกไปทางทิศตะวันออก ณ บ้านพรานนก บ้านโพสาวหาญ ฯลฯ ปะทะกับทหารพม่าตลอดทาง หลวงพิชัยอาสาก็ทำหน้าที่เป็นหน่วยทะลวงฟัน
ทัพพระยาตากยาตราไปถึงเมืองระยอง ตั้งค่ายที่วัดลุ่มเขตบ้านท่าประดู่ ได้รับข่าวลับว่าฝ่ายระยองจะปล้นค่าย วางแผนรับ ตีทัพระยองแตกพ่าย หลังจากนั้นยกทัพไปตีขุนรามหมื่นซ่องที่เมืองแกลง แล้วรุกตามไปตีเมืองจันทบูร
จันทบูรเป็นเมืองปราการแข็งแกร่ง แต่พระยาตากไม่มีทางเลือกอื่น เพราะเป็นทางเดียวที่จะเดินหน้ากู้ชาติ หลังกินอาหารเย็นแล้ว พระยาตากสั่งให้ทหารทุบหม้อข้าวทิ้งให้สิ้น ประกาศก้องให้ทุกคนไปกินข้าวเช้าในเมืองจันทบูร “มิฉะนั้นก็จงตายทั้งกองทัพเถิด”
ด้วยความฮึกเหิม ทัพพระยาตากและดาบสองมือของหลวงพิชัยอาสา จู่โจมทะลวงเมือง ยึดเมืองจันทบูรสำเร็จ
หลังจากยึดจันทบูร กองทัพพระยาตากก็รุกตีเมืองตราด ต่อเรือรบหนึ่งร้อยลำและเตรียมอาวุธ ยกกำลังไทย-จีนสี่พันคน เป็นทัพเรือมุ่งหน้าไปที่ปากน้ำเจ้าพระยา กอบกู้เอกราชคืนจากพม่าสำเร็จ ได้รับการยกย่องขึ้นเป็นกษัตริย์ปกครองกรุงธนบุรี พระนามสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี โปรดเกล้าฯให้หลวงพิชัยอาสาเป็นเจ้าหมื่นไวยวรนาถ ราชองครักษ์ในพระองค์
ในปี พ.ศ. 2311 พม่ายกกองทัพหนึ่งหมื่นคน เจ้าหมื่นไวยวรนาถยกกำลังตีข้าศึกจนแตกพ่าย
ผ่านศึกสงครามเพื่อปกป้องราชบัลลังก์หลายครั้ง สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีโปรดเกล้าฯ ตั้งเจ้าหมื่นไวยวรนาถเป็นพระยาสีหราชเดโช
ต่อมาหลังจากปราบชุมนุมเจ้าพระฝางแล้ว พระยาสีหราชเดโชได้รับโปรดเกล้าฯเป็นพระยาพิชัย ครองเมืองพิชัย บ้านเกิด
ช่วงปี พ.ศ. 2312-2316 ฝ่ายไทยรบกับพม่าหลายครั้ง ครั้งหนึ่งโปสุพลายกทัพมาตีเมืองพิชัย พระยาพิชัยนำทัพสู้ข้าศึก ในการรบครั้งหนึ่ง เขาใช้ดาบสองมือต่อสู้กับฝ่ายพม่า ณ สมรภูมิวัดเอกา ในจังหวะหนึ่ง เขาเสียการทรงตัว เสียบดาบลงดินเพื่อพยุงตัวไว้ ดาบขวาหักกลางสองท่อน
ทัพโปสุพลาแตกพ่ายไป พร้อมฉายาใหม่ของเขาคือพระยาพิชัยดาบหัก
พระยาพิชัยดาบหักทำงานรับใช้พระเจ้าตากสินจนถึงปี พ.ศ. 2325 ชะตาชีวิตก็พลิกผันอีกครั้ง เมื่อเกิดการผลัดแผ่นดิน สมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึกปราบดาภิเษกเป็นกษัตริย์ ทรงชวนพระยาพิชัยวัยสี่สิบเอ็ดรับราชการในแผ่นดินใหม่ นักสู้ดาบหักปฏิเสธ
1
ทูลว่า “ข้าฯมิต้องการเป็นข้าสองเจ้าบ่าวสองนาย ขอให้สำเร็จโทษข้าฯตายตามเจ้านายเก่าเถิด”
ดาบหัก คนไม่หัก
จึงโปรดฯให้ประหารชีวิตพระยาพิชัยดาบหัก แล้วบรรจุอัฐิของนักดาบผู้นี้ ณ พระปรางค์ วัดราชคฤห์วรวิหาร
ดาบหัก คนหัก
ทองดี ฟันขาว เชื่อว่าชะตากรรมของแผ่นดินเป็นเรื่องของคนไทยทุกคนที่จะจับดาบปกป้องบ้านเมือง ส่วนชะตาชีวิตของเขาเป็นเรื่องของการเมือง
ดาบหัก คนหัก แต่ใจไม่เคยหัก
(หมายเหตุ เรื่องการประหารชีวิตพระยาพิชัยดาบหักในแต่ละตำราขัดแย้งกัน และไม่ปรากฏในพระราชพงศาวดาร ทำให้เชื่อว่าอาจมาจากคำบอกเล่าของผู้สืบสกุลพระยาพิชัยดาบหักภายหลัง จนไม่อาจยืนยันว่าพระยาพิชัยดาบหักถูกประหารจริงหรือไม่)
1
ย่อความจาก ประวัติศาสตร์ที่เราลืม เล่ม 2 สนใจอ่านประวัติศาสตร์ในแนวนี้
ตอนนี้มีชุดโปรโมชั่น ชุดสารคดี ประวัติศาสตร์ที่เราลืม เล่ม 1-5 (5 เล่ม) + วีรบุรุษที่เราลืม เพียง 1,000 บาท สั่งได้ที่เว็บ
winbookclub.com
หรือ Shopee (ค้นคำ namol113)
1
ประวัติศาสตร์
เรื่องเล่า
หนังสือ
22 บันทึก
74
1
31
22
74
1
31
โฆษณา
ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
© 2025 Blockdit
เกี่ยวกับ
ช่วยเหลือ
คำถามที่พบบ่อย
นโยบายการโฆษณาและบูสต์โพสต์
นโยบายความเป็นส่วนตัว
แนวทางการใช้แบรนด์ Blockdit
Blockdit เพื่อธุรกิจ
ไทย