15 มี.ค. 2023 เวลา 02:59

คนแก่ จะแก่ความรู้จริงหรือไม่

🔸 ความฉลาด (intelligence) และภูมิปัญญา (wisdom) เป็นหนึ่งในคุณลักษณะทางปัญญาของมนุษย์ ทุกคนต่างอยากเป็นคนฉลาดและแสวงความรู้ให้กับตนเอง เพราะเชื่อกันว่าการมีภูมิปัญญาจะทำให้คนเรามีชีวิตที่ดีและมีความสุขมากขึ้น แต่ภูมิปัญญาคืออะไร? และมันทำให้คนเรามีความสุขไหม ?
🔸 ความฉลาด (intelligence) คือความสามารถทางปัญญาที่แตกต่างกันไปในแต่ละคน ที่เป็นสิ่งที่ติดตัวตั้งแต่เกิดและพัฒนาจากการปฎิสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อม แต่เมื่อคนเราผ่านประสบการณ์ต่าง ๆ ความสามารถทางปัญญานี้จะตกผลึกจะก่อให้เกิดเป็นความรอบรู้หรือภูมิปัญญา (Wisdom) ขึ้นมา ทำให้บุคคลนั้นมีความเข้าใจที่ลึกซึ้งในศาสตร์ต่าง ๆ สามารถนำความรู้มาประยุกต์ใช้ และแก้ปัญหาได้ดี
โดยภูมิปัญญายังสามารถแบ่งออกเป็นประเภทย่อย ๆ ได้อีกแต่ขอไม่กล่าวถึงเดี๋ยวจะลึกเกินไป และภูมิปัญญาในที่นี้ไม่ได้หมายถึงภูมิปัญญาชาวบ้านที่คนไทยส่วนใหญ่หมายถึงความรู้ในทางถิ่น และยังสามารถแบ่งออกเป็นประเภทย่อย ๆ ได้อีก
🔸 นักจิตวิทยาได้ศึกษาเรื่องนี้อย่างจริงจังเป็นเวลามากกว่า 30 ปี โดยการศึกษาแบบ MetaAnalysis ล่าสุดโดย เมิงชี ดง (Mengxi Dong) และคณะวิจัยจากมหาวิทยาลัยโตรอนโตมีข้อค้นพบดังนั้น
1. ภูมิปัญญามีความสัมพันธ์น้อยมากกับอายุของคนเรา อายุที่เพิ่มขึ้นไม่ได้ทำให้คนเรามีภูมิปัญญาเสมอไป คนแก่ไม่ได้แก่ความรู้เสมอไป
1
2. ความฉลาดมีความสัมพันธ์กับภูมิปัญญาเพียงเล็กน้อยเท่านั้น คนที่ IQ สูงไม่ได้เข้าใจที่ลึกซึ้งในศาสตร์ต่าง ๆ เสมอไป
3. ภูมิปัญญามีความสัมพันธ์กับบุคลิกภาพแบบบิ๊กไฟว์อย่างชัดเจน โดยมีความสัมพันธ์ทางบวกอย่างมากกับบุคลิกภาพด้านความเปิดรับประสบการณ์ (openness to experience) และมีความสัมพันธ์กับบุคลิกภาพด้านความพิถีพิถัน (conscientiousness) ด้านความสนใจต่อสิ่งภายนอก (extraversion) ด้านความยินยอมเห็นใจ (agreeableness) แต่มีความสัมพันธ์ทางลบกับบุคลิกภาพด้านความไม่เสถียรทางอารมณ์ (neuroticism)
4. ภูมิปัญญาไม่มีความสัมพันธ์กับบุคลิกภาพแบบหลงตัวเอง แต่มีความสัมพันธ์กับการเห็นคุณค่าในตนเอง (Self-esteem)
5. ภูมิปัญญามีความสัมพันธ์ทางบวกอย่างชัดเจนกับความสุขที่เกิดจากความพึงพอใจในชีวิต (Hedonic well-being) และ มีความสัมพันธ์ทางบวกอย่างมากกับความสุขจากการรับรู้ว่าชีวิตมีความหมาย (Eudaimonic well-being)
🔸 โนแอม ชปานเซอร์ (Noam Shpancer) ศาสตราจารย์ด้านจิตวิทยาจากมหาวิทยาลัยออตเตอร์เบน สหรัฐอเมริกา กล่าวเพิ่มเติมว่า แม้ว่าความรอบรู้จะไม่ใช่สิ่งที่สามารถทำนายการมีความสุขในชีวิตได้อย่างชัดเจน แต่คนที่มีความรอบรู้จะมีความสุขกว่าคนอื่น
โฆษณา