26 ก.ค. 2023 เวลา 11:00 • การเมือง

เมื่อจีนเปลี่ยนม้ากลางศึก - Blockdit Originals โดย ดร.อาร์ม ตั้งนิรันดร

ข่าวใหญ่จากจีนในตอนนี้คือ มีการปลดฟ้าผ่า เปลี่ยนตัว รมว.กระทรวงการต่างประเทศจีนจากฉินกังเป็นหวังอี้ และเปลี่ยนตัวผู้ว่าธนาคารชาติจากอี้กังเป็นพานกงเชิง
3
ในส่วนของตำแหน่งผู้ว่าแบงค์ชาติจีนไม่ได้มีอะไรผิดปกติครับ เพราะเป็นเรื่องที่คาดการณ์กันอยู่แล้วว่าอี้กังถึงวัยเกษียณ และพานกงเชิงก็เตรียมเข้ารับตำแหน่งต่อ เพียงแต่จากเดิมน่าจะเกิดขึ้นในการประชุมคณะกรรมการถาวรของสภาประชาชนในเดือนสิงหาคม แต่ครั้งนี้มีการเรียกประชุมสภาฯ ฉุกเฉินเพื่อพิจารณากรณีของฉินกัง รมว.กระทรวงต่างประเทศ จึงถือโอกาสเปลี่ยนผู้ว่าแบงค์ชาติให้เร็วขึ้นไปทีเดียวเลย
5
พานกงเชิง ผู้ว่าแบงค์ชาติจีนคนใหม่ เคยทำวิจัยทั้งที่มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์และฮาร์วาร์ด นับเป็นเทคโนแครตด้านเศรษฐกิจของจีนที่มีชื่อเสียงและได้รับการยอมรับในเวทีนานาชาติ การเลือกเขาจึงไม่มีอะไรพลิกโผ และเขาครองตำแหน่งทั้งเลขาธิการพรรคคอมมิวนิสต์ของธนาคารกลางและผู้ว่าการธนาคารกลาง
3
ส่วนกรณีของการเปลี่ยนตัวฉินกังต่างหากที่นับเป็นปริศนา หลังจากก่อนหน้านี้ ฉินกัง รมว.ต่างประเทศ ซึ่งเคยเป็นตัวแทนจีนออกสื่อพบปะผู้นำต่างชาติและเข้าร่วมเวทีต่างประเทศทุกวัน หายตัวไม่ปรากฎในสื่อเกือบ 1 เดือน แล้ว โดยไม่มีใครทราบสาเหตุที่แท้จริงว่าเกิดอะไรขึ้นกับเขา
7
แถมครั้งนี้ ยังมีปริศนาต่อ เมื่อสภาฯ ถอดเขาออกจาก รมว. ต่างประเทศ แต่เขายังคงตำแหน่งมุขมนตรีแห่งรัฐ (State Counsellor) ซึ่งเป็นตำแหน่งที่สูงกว่า รมว. ใน ครม. อยู่ (แต่เดิมเขาควบทั้งตำแหน่งมุขมนตรีแห่งรัฐ และรมว.ต่างประเทศ) ทำให้บางคนไม่แน่ใจว่าเป็นการปลดฟ้าผ่าทางการเมืองจริงหรือไม่ เพราะหากใช่ เหตุใดจึงไม่ปลดออกจากทั้งสองตำแหน่ง นักวิเคราะห์บางคนจึงมองว่ายังมีความเป็นไปได้ที่จะเป็นเรื่องสุขภาพ (เพราะจีนจะไม่ออกข่าวเรื่องปัญหาสุขภาพของผู้นำอยู่แล้ว)
3
แต่นักวิเคราะห์เสียงส่วนใหญ่เชื่อว่าครั้งนี้น่าจะเป็นการปลดฟ้าผ่าทางการเมือง เพราะเหตุทำผิดวินัยร้ายแรงบางอย่างมากกว่า โดยดูจากการที่เว็บของกระทรวงการต่างประเทศจีนทำการดีลีทข่าวเก่าที่เกี่ยวข้องกับฉินกังออกทั้งหมด ซึ่งไม่เคยปรากฎว่ามีการทำลักษณะนี้กับ รมว. คนก่อนๆ เมื่อพ้นจากตำแหน่ง
2
ส่วนที่เหตุใดยังไม่ถอดออกจากตำแหน่งมุขมนตรีแห่งรัฐ (State Counsellor) อาจเพราะยังสอบสวนไม่เสร็จกระบวนการที่จะตัดสินโทษทางวินัย แต่เพราะ รมว.ต่างประเทศ ต้องรีบตั้งใหม่ เพราะต้องเป็นตัวแทนจีนไปทำหน้าที่ต่างๆ ในเวทีโลก
ปัญหาว่าฉินกังไปทำผิดวินัยอะไรนั้น ข่าวลือจากฝั่งสำนักข่าวของไต้หวันลือกันเรื่องชู้สาวกับนักข่าวสาวของจีน โดยมีคนสืบสาวว่านักข่าวสาวชื่อดังรายหนึ่งของจีนเคยไปสัมภาษณ์ฉินกังตอนที่เขาเป็นทูตที่สหรัฐฯ และต่อมาให้กำเนิดบุตรนอกสมรสด้วยกัน
2
บางสำนักไปถึงขั้นข่าวลือว่าฝ่ายหญิงเป็นสายลับของฝั่งสหรัฐฯ จนทำให้มีข้อมูลลับบางอย่างของรัฐบาลจีนรั่วไหลออกไป และเรื่องเกิดแดงขึ้นเพราะการสอบสวนเรื่องข้อมูลรั่วไหลดังกล่าวจนมาเจอว่าอาจรั่วมาจากฉินกัง... แต่ทั้งหมดนี้ก็คือข่าวลือทั้งสิ้นนะครับ ไม่มีอะไรยืนยันข่าวที่ดูเหนือนิยายเหล่านี้ได้
3
เราคงต้องรอเวลาหายจากฝุ่นตลบสักพัก จึงจะรู้ความร้ายแรงของเรื่องการผิดวินัยของฉินกัง แต่ตอนนี้เพื่อให้การดำเนินกิจกรรมการต่างประเทศต่างๆ ของจีนราบรื่นไปก่อน จึงได้เปลี่ยนม้ากลางศึกสงครามการค้า สงครามเทคโนโลยีมาเป็นหวังอี้ ซึ่งเคยเป็น รมว.คนก่อนก่อนหน้าที่ฉินกังจะเข้ามารับตำแหน่งแทน
3
การเปลี่ยนม้ากลางศึกในครั้งนี้ คงไม่ได้เปลี่ยนทิศทางการต่างประเทศจีน เพราะสีจิ้นผิงเองก็ยังคงเลือกหวังอี้ เพื่อให้เกิดเสถียรภาพและความต่อเนื่องทางนโยบาย นอกจากนั้น อาจเป็นเพราะคู่แข่งชิงตำแหน่งนี้คนอื่นอาจเป็นคนเลื่อยขาเก้าอี้ฉินกัง ทำให้สีจิ้นผิงไม่พอใจ หรือสีจิ้นผิงอาจยังไม่แน่ใจว่าจะเลือกใครขึ้นมาดี
2
อย่างไรก็ตาม หวังอี้คงเป็นเพียง รมว. ในช่วงเปลี่ยนผ่านเท่านั้น เพราะอายุมากแล้ว และยังรับตำแหน่งเบอร์ 1 ฝ่ายต่างประเทศของพรรคคอมมิวนิสต์ ซึ่งดูภาพรวมยุทธศาสตร์การต่างประเทศอยู่แล้วด้วย ดังนั้น เมื่อถึงจุดหนึ่งคงได้เห็นการตั้ง รมว.ต่างประเทศคนใหม่อีกครั้ง
1
นักวิเคราะห์การเมืองจีนมองว่าการถอดฉินกังออกจากตำแหน่งกระทบภาพลักษณ์การเลือกคนของสีจิ้นผิง เพราะฉินกังเป็นคนสนิทของสีจิ้นผิงและมาดามเผิงลี่หยวน และถือว่าเป็น รมว.กระทรวงต่างประเทศ และมุขมนตรีแห่งรัฐ (State Counsellor) ที่อายุน้อยที่สุดในประวัติศาสตร์ (57 ปี เมื่อเข้ารับตำแหน่ง) หลายคนเชื่อว่าสีจิ้นผิงเลือกฉินกังด้วยตัวเอง ก่อนหน้านี้ฉินกังเคยเป็นอธิบดีกรมการพิธีการทูต ทำให้ต้องเดินทางและดูแลสีจิ้นผิงตลอดเวลาที่สีไปประชุมต่างประเทศ ก่อนที่เขาจะได้รับแต่งตั้งเป็นทูตจีนที่สหรัฐฯ ในเวลาต่อมา
1
ฉินกังหายไปจากหน้าข่าวหนึ่งเดือน และแม้การถอดเขาออกจากตำแหน่งก็ยังไม่มีคำอธิบายใดๆ ที่ชัดเจนออกมาอย่างเป็นทางการ นี่ล่ะครับคือความลึกลับของการเมืองจีน ขึ้นเร็วลงเร็ว แต่นี่ก็ยังคงค้างไว้อีกหนึ่งตำแหน่งคือมุขมนตรีแห่งรัฐ ให้คนสงสัยว่ายังมีโอกาสที่เขาจะฟื้นชีพกลับมาได้หรือไม่
โฆษณา