• สงครามยุทธหัตถีในมุมของไทยกับพม่า แตกต่างกันอย่างไร?
สงครามยุทธหัตถีที่เกิดขึ้นในปี พ.ศ. 2135 เป็นเหตุการณ์ครั้งสำคัญในประวัติศาสตร์ของไทย ที่สมเด็จพระนเรศวรเอาชนะในการชนช้างเหนือพระมหาอุปราชาแห่งพม่า ถือเป็นหมุดหมายที่แสดงให้เห็นว่า ไทยได้รับอิสรภาพจากพม่าอย่างเป็นทางการ และวันที่ 18 มกราคมที่เชื่อว่าเป็นวันที่เกิดยุทธหัตถีก็กลายเป็นวันกองทัพไทยในเวลาต่อมา
แน่นอนว่าเรื่องราวสงครามยุทธหัตถีที่คนไทยรู้จักนั้น ก็มาจากการศึกษาผ่านหลักสูตรวิชาประวัติศาสตร์ไทยในชั้นเรียน ที่อ้างอิงมาจากบันทึกประวัติศาสตร์ของไทย
แต่รู้หรือไม่ว่า ทางฝั่งพม่าเองก็มีบันทึกประวัติศาสตร์เกี่ยวกับสงครามยุทธหัตถีเช่นกัน แต่ดีเทลของทางพม่ามีความแตกต่างจากไทยพอสมควร
ในคำให้การชาวกรุงเก่า (Testimony by the People from the Old Kingdom) บันทึกประวัติศาสตร์ที่พม่าบันทึกคำให้การของเชลยศึกชาวไทยที่พม่ากวาดต้อนมาหลังจากกรุงศรีอยุธยาแตกในปี พ.ศ. 2310 ได้กล่าวถึงสงครามยุทธหัตถีไว้ว่า
...ช้างพระนเรศวรกำลังน้อยเสียท่า เบนท้ายให้ช้างพระมหาอุปราชา พระมหาอุปราชาก็ทรงพระแสงง้าวฟันพระนเรศวร
พระนเรศวรหลบทัน ถูกแต่พระมาลา (ขาดไปประมาณ 2 นิ้ว) ช้างพระนเรศวรถอยหลังไปถึงจอมปลวกแห่งหนึ่งในป่าพุทรา ยันได้ถนัดก็เอาเท้าทั้งสองยันกับจอมปลวก ขยับแทงถูกโคนงาช้างของพระมหาอุปราชา
ช้างพระมหาอุปราชาเบนท้ายจะหนี พระนเรศวรเห็นได้ทีก็เอาพระแสงง้าวฟันพระมหาอุปราชาขาดสะพายแล่ง สิ้นพระชนม์อยู่กับคอช้าง
ที่อันช้างพระนเรศวรยันยั้น มีนามปรากฏว่าพุทรากระแทก ยังมีอยู่จนทุกวันนี้
สงครามยุทธหัตถีในคำให้การชาวกรุงเก่า
เนื้อหาที่อยู่ในคำให้การชาวกรุงเก่า ก็คือเนื้อหาสงครามยุทธหัตถีที่คนไทยรับรู้โดยทั่วไป แต่มีข้อสังเกตคือ พม่าจัดทำคำให้การชาวกรุงเก่า โดยบันทึกเป็นภาษาพม่าและมอญ ก่อนที่ภายหลังจะแปลกลับไปเป็นภาษาไทยอีกครั้ง
ส่วนหลักฐานทางฝั่งพม่า ในมหาราชวงษ์พงศาวดารพม่า (The Royal Chronicles of Burma) ได้กล่าวถึงสงครามยุทธหัตถีว่า
...เมื่อพระนเรศทรงไสช้างไปหาพระมหาอุปราชา มีเจ้าเมืองคนหนึ่งชื่อชามะโย ไสช้างเข้าไปรับแทน แต่ช้างของชามะโยวิ่งไปชนช้างพระมหาอุปราชาเข้าจนไม่เป็นอันที่จะรบกับพระนเรศ
(พระมหาอุปราชา) มัววุ่นอยู่กับช้างที่ตกน้ำมันเป็นช้านาน เวลานั้นพลทหารของพระนเรศก็เอาปืนใหญ่ยิงระดมเข้ามา ลูกกระสุนก็ไปต้องพระมหาอุปราชา พระมหาอุปราชาก็สิ้นพระชนม์ที่คอช้าง
สงครามยุทธหัตถีในมหาราชวงษ์ พงศาวดารพม่า
จะเห็นได้ว่าสงครามยุทธหัตถีในมุมของไทยกับพม่ามีความแตกกัน ของไทยพระนเรศวรทรงเอาพระแสงง้าวสังหารพระอุปราชา ส่วนทางด้านพม่า พระอุปราชาสิ้นพระชนม์จากกระสุนปืนใหญ่ของไทย ไม่ใช่พระแสงง้าวของพระนเรศวร
*** References
• มิวเซียมสยาม. นิทรรศการพม่าระยะประชิด. https://www.museumsiam.org/exhibition-detail.php?CID=80&CONID=1513
• ศิลปวัฒนธรรม. “หลักฐานพม่า” พลิกความเข้าใจเรื่อง “สงครามยุทธหัตถี”. https://www.silpa-mag.com/history/article_17774
#HistofunDeluxe
- 20
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
