#ตำรับยาจันทร์สามโลก
หนึ่งในตำรับยาเฉพาะโรค ในคัมภีร์ฉันทศาสตร์
#ตำรับยาจันทร์สามโลก
ที่ผมเขียนว่า จันทร์สามโลก
เพราะเขียนชื่อตามหนังสือเก่านะครับ
ส่วนที่พบในปัจจุบัน จะเขียนว่า จันทน์สามโลก
เอาเป็นว่า เข้าใจตรงกันเนาะ ว่าคือตำรับยาเดียวกัน
แต่ที่เลือกเขียน "จันทร์" ตามหนังสือเก่า
เพราะวิเคราะห์ว่ามันมีความหมายดี ชอบส่วนตัวครับ
ในคัมภีร์ฉันทศาสตร์
ได้มีการกล่าวถึงลักษณะไข้ชนิดต่างๆ ไว้หลายชนิด
รวมทั้ง ตำรับยาที่ใช้ในการรักษาไข้นั้นๆ ด้วย
ซึ่ง "ตำรับยาจันทร์สามโลก"
เป็นยาเฉพาะโรค (ไม่ใช่ยาสามัญ)
มีสรรพคุณ แก้ไข้เชื่อมมัว แก้ร้อนใน
หรือ คูถเสมหะพิการ
โดยสรรพคุณของตำรับยานี้ ก็ระบุชัดอยู่แล้วว่า
แก้ไข้เพื่อเสมหะสมุฏฐาน
ดังลักษณะอาการไข้เอกโทษ เสมหะสมุฏฐาน
มักมีอาการ หนาวมาก ขนลุกชันทั่วตัว
ปัสสาวะเหลือง จุกในอก แสยงขน ผิวตัวแดง
กินอาหารไม่ได้ ปากหวาน ลิ้นคางแข็ง
ฟันแห้ง ปากแห้ง น้ำลายเหนียว
พอดีว่า ที่คลินิกมีเครื่องยาสมุนไพรครบ
สำหรับจัด ตำรับยาจันทร์สามโลก พอดี
ก็เลยอยากจัดตำรับยานี้
เพื่อหวังว่าจะเป็นความรู้แก่นักศึกษาแพทย์แผนไทย
ที่เวลาเรียนคัมภีร์ฉันทศาสตร์
แล้วได้ยินชื่อ ตำรับยาจันทร์สามโลก
จะได้นึกออก ว่ามีตัวยาหน้าตาอย่างไรบ้าง
ตำรับยาจันทร์สามโลก
ประกอบด้วย เกสรบัวหลวง ดอกสารภี ดอกบุนนาค
ดอกพิกุล หัวแห้วหมู ใบย่านาง ใบพิมเสน
ใบเท้ายายม่อม ใบมะระ ใบน้ำเต้า
จันทน์แดง จันทน์ขาว และ จันทนา
นำทั้งหมดมาบดเป็นผง
ละลายน้ำดอกไม้เทศหรือน้ำจันทน์แดงต้ม
และใช้จันทนาฝนแทรก
กิน 3 เวลาก่อนอาหาร และก่อนนอน
หรือกินเวลามีอาการครับ
เกร็ดความรู้:
ตำรับยาจันทร์สามโลก มีปรากฏใช้อยู่ใน
แผนแสดงหลักวิธีการใช้ยารักษาไข้ที่มีพิษต่างๆ
ในตำราสมุฏฐานวินิจฉัย เรียบเรียงตามฉบับ
สมุฏฐานวินิจฉัยของหม่อมเจ้าเจียก
ซึ่งอยู่ในแผนหลักวิธีใช้ยารักษาไข้ที่มีพิษ
แบบที่ 3 และ แบบที่ 4 ครับ
ชนิดไข้ แบบที่ 3 : ชนิดไข้ ตอนพิษน้อย 1
ยาเวลาเช้า ตรีหอม
ยากลางวัน ประสะพิมเสน
ยาเวลาบ่าย เขียวมหากาฬ
ยาเวลาเย็น แดงมโหสถ
ยากลางคืน จันทร์สามโลก
ยาว่าง มหานิลแท่งทองใหญ่
ชนิดไข้ แบบที่ 4 : ชนิดไข้ ตอนมีพิษน้อย 2
ยาเวลาเช้า ตรีหอม
ยากลางวัน เขียวมหากาฬ
ยาเวลาบ่าย แดงมโหสถ
ยาเวลาเย็น จันทร์สามโลก
ยากลางคืน หอมนวโกฐ
ยาว่าง ภิรมย์จินดา
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
