12 เม.ย. เวลา 14:22 • สุขภาพ

#ภาวะโปแตสเซียมในเลือดต่ำ

เป็นภาวะที่พบได้บ่อยในผู้ป่วยที่มาโรงพยาบาล ซึ่งวิธีการรักษาโดยส่วนใหญ่ ก็คือ การให้โปแตสเซียมเสริมในผู้ป่วยกลุ่มนี้ โปแตสเซียมสำคัญอย่างไร และรูปแบบของโปแตสเซียมเสริมที่ให้ มีแบบไหนบ้าง วันนี้มาเล่าให้ฟังค่ะ
.
#โปแตสเซียม เป็นอิเล็กโทรไลต์ที่อยู่ในร่างกายโดยส่วนใหญ่จะอยู่ภายในเซลล์ ประมาณ 98% โดยพบในเซลล์กล้ามเนื้อลายเป็นหลัก มีความสำคัญในการควบคุมการทำงานในหลายๆระบบของร่างกาย ได้แก่ความสมดุลของน้ำและเกลือแร่ สมดุลกรดด่างในร่างกาย การหดตัวของกล้ามเนื้อ การทำงานของระบบประสาท และการควบคุมการทำงานของหัวใจ เป็นต้น
.
#ภาวะระดับโปแตสเซียมในเลือดต่ำ ก็ คือน้อยกว่า 3.5 mEq/L (มิลลิอีควิวาเลนท์ต่อลิตร) ค่าปกติคือ 3.5 ถึง 5  mEq/L
.
-ระดับต่ำถ้าไม่รุนแรง คือ 3.1 ถึง 3.5 mEq/L
-ระดับปานกลางคือ 2.5 ถึง 3 mEq/L
-ระดับรุนแรงคือน้อยกว่า 2.5 mEq/L
.
โดยปกติแล้ว โปแตสเซียมจะถูกขับออกทางไตเป็นส่วนใหญ่ ถูกขับออกทางจากอุจจาระน้อยเพียงร้อยละ 10 ส่วนน้อยที่จะถูกขับออกทางเหงื่อและน้ำลาย และ โดยปกติเราจะได้รับโปแตสเซียมจากอาหารประมาณวันละ 50-100 มิลลิโมล
.
#สาเหตุที่ทำให้ระดับโปแตสเซียมต่ำ เกิดจาก
-การสูญเสียโปแตสเซียมออกทางปัสสาวะเช่นอาเจียนท้องเสีย
-ภาวะที่มีการขาดสารอาหาร ได้รับสารอาหารน้อยเกินไป
-ภาวะไตวาย
-แอลกอฮอล์ลิซึ่ม
-ภาวะเลือดเป็นด่าง
-การได้รับยาขับปัสสาวะ เป็นต้น
.
#อาการที่พบโดยทั่วไป เช่น อ่อนเพลีย กล้ามเนื้ออ่อนแรง ท้องผูก เป็นตะคริว
แต่ถ้าต่ำรุนแรงจะมีผลทำให้ เกิดอัมพาต หรือหัวใจเต้นผิดจังหวะ หายใจลำบากได้
.
#รูปแบบของยาที่ใช้ เป็น โพแทสเซียมคลอไรด์ (Kcl)
.
-ยาฉีด 150 mg /1 ml หรือ 1500 mg/10 ml
-ยาเม็ดชนิดรับประทานขนาด 500  มิลลิกรัมต่อเม็ด ,750 มิลลิกรัมต่อเม็ด
-ยาน้ำชนิดรับประทาน  500 mg ต่อ 5 ml
**ปริมาณยา Kcl 1500 mg = 20 mEq
.
#อาการข้างเคียง เช่น ระคายเคืองทางเดินอาหาร ท้องเสีย คลื่นไส้อาเจียน แต่ถ้าได้รับโพแทสเซียมมากเกินไป อาจพบอาการคลื่นไส้  เป็นตะคริว กล้ามเนื้ออ่อนแรง หัวใจเต้นผิดจังหวะ เป็นต้น
.
#ข้อควรระวัง
.
1.รูปแบบโพแทสเซียมเม็ดบางยี่ห้อ ห้ามบดหรือแบ่ง ในกรณีผู้ป่วยที่กินยาเม็ดไม่ได้ เช่นผู้ป่วยสูงอายุ ผู้ป่วยติดเตียง ควรใช้ยาน้ำ ทดแทนนะคะ ถ้าไม่แน่ใจ สอบถามเภสัชกรเวลารับยาได้ค่ะ
.
2.การรับประทานโปแตสเซียมเสริมชนิดน้ำทุกครั้ง ควรจะใช้ช้อนตวงยา หรือ ถ้วยตวงยา หรือ กระบอกฉีดยา เพื่อให้ได้ปริมาณโพแทสเซียมในปริมาณที่ถูกต้องที่สุด
.
พอจะทราบแล้วนะคะว่า โปแตสเซียมสำคัญอย่างไรต่อร่างกาย ถ้าในกรณีที่โปแตสเซียมต่ำเล็กน้อย คุณหมออาจจะแนะนำให้ทาน อาหารที่มีโปแตสเซียมเสริมสูงทดแทนได้นะคะ ตัวอย่างอาหารที่มีโพแทสเซียมสูงให้ดูเพิ่มเติมได้ในอ้างอิง(5) คะ
.
มีคำถามหรือข้อสงสัยสามารถสอบถามใน inbox ได้นะคะ ขอขอบคุณทุกการติดตามทุกการแชร์ และทุกกำลังใจจากผู้อ่านนะคะ ขอให้ทุกท่านมีความสุขกับครอบครัว อละเดินทางปลอดภัยในวันหยุดเทศกาลสงกรานต์ค่ะ 🙏❤😊
.
.
เรียบเรียงโดย ภญ.สุพนิต วาสนจิตต์
.
1https://pharmacy.mahidol.ac.th/dic/QA_full.php?id=2610
.
.
3. บทความภาวะความผิดปกติของโปแตสเซียม โดย ภก.ภาณุพงศ์ รักษาวงศ์ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสยาม
.
โฆษณา