15 เม.ย. เวลา 14:07 • การศึกษา

หลักปฏิจจสมุปบาท แนวคิดสำคัญในพุทธศาสนา เพื่อละวางความยึดมั่นถือมั่น

ปฏิจจสมุปบาท คือหลักคำสอนหลักของพระพุทธศาสนาที่แสดงให้เห็นถึง "กฎไตรลักษณ์" 🔷 ของสรรพสิ่งว่าเป็นอนิจจัง (ไม่เที่ยง) ทุกขัง (เป็นทุกข์) และอนัตตา (ไม่ใช่ตัวตน)
ปฏิจจสมุปบาทอธิบายว่า 💫 สิ่งทั้งหลายในโลกนี้ไม่ได้มีตัวตนที่เที่ยงแท้ถาวร แต่เป็นเพียงกระบวนการแห่งปัจจัยปรุงแต่งเท่านั้น สืบเนื่องกันเป็นวงจร ดังสูตร "อิทัปปัจจยตาปฏิจจสมุปปันนธรรมา" แปลว่า "สิ่งทั้งหลายมีอยู่ด้วยเหตุปัจจัยนั่นเอง" 🔄
หลักปฏิจจสมุปบาทแสดงออกมาเป็น 12 ข้อปฏิจจสมุปบาท หรือ "วงจรแห่งปฏิจจสมุปบาท" ดังนี้:
1. อวิชชา 🧑‍🦯 (ความไม่รู้จริง ความหลงงมงาย) นำไปสู่
2. สังขาร 📝 (การปรุงแต่ง ทางกายและใจ)
3. สังขารนำไปสู่วิญญาณ 👁️👂️ (ความรับรู้ ผ่านตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ)
4. วิญญาณนำไปสู่นามรูป 👤 (จิตและกายภาพ)
5. นามรูปนำไปสู่สฬายตนะ 👀👂👃👅👐💭 (ประสาททั้ง6 ได้แก่ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ)
6. สฬายตนะนำไปสู่ผัสสะ ⚔️ (การถูกต้องระหว่างอายตนะกับอารมณ์)
7. ผัสสะนำไปสู่เวทนา 😀😞😐 (ความรู้สึกสุข ทุกข์ หรือเฉยๆ)
8. เวทนานำไปสู่ตัณหา 🤤 (ความทะยานอยาก คือต้นเหตุแห่งทุกข์)
9. ตัณหานำไปสู่อุปาทาน 🤲 (ความยึดมั่นถือมั่น)
10. อุปาทานนำไปสู่ภพ 👣 (ภาวะที่จิตนึกคิดปรุงแต่ง)
11. ภพนำไปสู่ชาติ 👶 (การเกิดใหม่ทางกายและใจ)
12. ชาตินำไปสู่ชรา มรณะ ⚰️💀 (การแก่และตาย)
สังเขปว่า เริ่มต้นจาก อวิชชา นำไปสู่สังขาร ความรู้สึกสุข ทุกข์ เฉยๆ ตามมา แล้วเกิดตัณหา ยึดมั่นถือมั่น จนนำไปสู่การเกิด แก่ เจ็บ และตายในที่สุด ☠️ เป็นวงจรอยู่เช่นนี้เรื่อยไป ไม่รู้จักสิ้นสุด
แต่! 🚫 หากเรามีสติสัมปชัญญะ รู้แจ้งเห็นจริงตามหลักปฏิจจสมุปบาท ว่าไม่มีสิ่งใดเที่ยงแท้ถาวร ล้วนแล้วแต่เกิดจากปัจจัยปรุงแต่งให้เป็นไปตามเหตุปัจจัยเท่านั้น มีแต่ความเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไป ไม่มีตัวตนที่แน่นอน เราก็จะไม่หลงยึดติดกับสภาวะทางกายหรือจิตใดๆ
เมื่อไม่หลงยึดไม่ติด เพราะเราเข้าใจว่าทุกอย่างไม่เที่ยง เป็นทุกข์ และไม่ใช่ตัวตน ตัณหาอุปาทานก็จะไม่เกิดขึ้น 🚫🤤🤲 ไม่หลงไปเวียนว่ายตายเกิดในวงจรนี้อีกต่อไป ทำให้ปลดปล่อยจากความทุกข์ได้อย่างแท้จริง ตามหลักอริยสัจสี่ประการ นี่คือจุดมุ่งหมายสูงสุดของการเข้าใจและปฏิบัติตามปฏิจจสมุปบาทนั่นเอง 🙏✨
โฆษณา