17 เม.ย. เวลา 16:27 • สุขภาพ

ยา Propylthiouracil รักษาไฮเปอร์ไทรอยด์

วันนี้มาเล่าเรื่องของยาไทรอยด์ชนิดหนึ่งซึ่งอาจจะมีการใช้น้อยลง แต่ก็ยังมีการใช้อยู่ ยาชนิดนั้นคือ #โพรพิลไทโอยูราซิล ☺
#Propylthiouracil (PTU-โพรพิลไทโอยูราซิล) เป็นยาที่มีใช้มานานกว่า 70 ปีแล้ว ช่วยรักษาภาวะ ไฮเปอร์ไทรอยด์ คือ ภาวะที่มีระดับไทรอยด์ฮอร์โมนในเลือดสูงผิดปกติ โดยมีหน้าที่ยับยั้งการสังเคราะห์ไทรอยด์ฮอร์โมน
ซึ่งในปัจจุบัน ยาที่แนะนำใช้เป็นทางเลือกแรก ก็คือ Methimazole (MMI-เมทิมาโซล) สำหรับ PTU แนะนำให้ใช้เป็นทางเลือกรองคะ
.
แต่PTU ยังมีข้อบ่งใช้ในการรักษาภาวะไทรอยด์สตอร์ม **Thyroid storm โดยใช้ในขนาดสูง เนื่องจาก ยาสามารถยับยั้งการเปลี่ยนแปลงไทรอยด์ฮอร์โมน จาก T4 เป็น T3 ในขณะที่ MMI ไม่มีผลยับยั้งการเปลี่ยนแปลงจาก T4 เป็น T3
**Thyroid storm คือภาวะไทรอยด์เป็นพิษที่รุนแรง (พบน้อย) อาจทำให้อวัยวะหลายอย่าง ทำงานล้มเหลว คนไข้อาจจะ มีไข้ ชีพจรเต้นเร็ว หัวใจเต้นผิดจังหวะ มีอาการโคม่า ตัวเหลือง ตับโต ซึ่งอัตราการตายประมาณ 20-30%
.
#ขนาดยา
.
PTU  เริ่มต้น 300 ต่อวัน ขนาดยาสูงสุด 1,200 มิลลิกรัมต่อวัน (รุนแรงมาก) แบ่งให้วันละ 3 คครั้ง
อาการคงที่แล้ว 100-150 mg ต่อวัน แบ่งให้วันละ 2-3 ครั้งต่อวัน
ถ้าควบคุมอาการได้ จะค่อยๆปรับขนาดยาลดลงไปเรื่อยๆ โดย มีระยะห่างของการปรับขนาดยา อยู่ที่ 1 เดือน โดยทั่วไปจะเริ่มเห็นผลการรักษาหลังจากผู้ป่วยได้รับยาไปประมาณ 1-2 เดือน ระยะเวลาที่ใช้ยารักษาประมาณ 12-18 เดือน หลังจากหยุดยาควรติดตามระดับไทรอยด์ฮอร์โมนทุก 2 เดือนเป็นระยะเวลา 6 เดือนและค่อยห่างออกไป
.
#รูปแบบการจำหน่าย  50 มิลลิกรัมต่อเม็ด
.
#อาการไม่พึงประสงค์
-ไม่รุนแรง เช่น ปวดตามข้อ ระคายเคืองทางเดินอาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ
-รุนแรง (พบน้อย)/ได้แก่ พิษต่อตับ
agranulocytosis (เม็ดเลือดขาวชนิดหนึ่งต่ำ) ทำให้เกิดความพิการในทารก
#ในผู้ป่วยโรคไตโรคตับ ไม่ต้องปรับขนาดยา
#หญิงตั้งครรภ์ ใช้ในช่วงไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์ หลังจากนั้นให้แนะนำเปลี่ยนเป็น MMI เนื่องจาก PTU มีความเป็นพิษต่อตับมากกว่า
**MMI แนะนำให้ใช้ในช่วงไตรมาสที่ 2-3 ของการตั้งครรภ์ ไม่แนะนำให้ใช้ในช่วงไตรมาสแรก
#หญิงให้นมบุตร- สามารถใช้ได้ แต่ให้ปรับยาลดขนาดลง แนะนำ MMI มากกว่า เนื่องจากมีอาการไม่พึงประสงค์น้อยกว่า
(ข้อมูลในเรื่องนี้อาจจะมีแตกต่างกันบ้าง ขึ้นอยู่องค์กรในแต่ละประเทศ มีบางคำแนะนำก็ ห้ามใช้ในหญิงให้นมบุตรเลยค่ะ)
.
.
ขอบคุณสำหรับทุกการติดตาม ทุกคำถาม ทุกข้อเสนอแนะจากผู้อ่านทุกท่านคะ❤
.
เรียบเรียงโดย ภญ.สุพนิต วาสนจิตต์
.
.
บทความอ้างอิง
.
.
1.อาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา Propylthiouracil และ Methimazole
โดย ผศ.ดร.ธนนนรจ์ รัตนโชติพานิช ผศ.ดร อรอนงค์ วลีขจรเลิศ คณะเภสัชศาสตร์มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
.
.
.
.
โฆษณา