จากสติสู่มหาสติ: การฝึกจิตเพื่อขจัดกิเลส
ร่างกายจะกำยำ บึกบึน แข็งแรง หุ่นดีได้ ก็ต้องหมั่นออกกำลังกายเป็นนิจ ฉันใด จิตใจจะเข้มแข็ง มีกำลังที่จะกำจัดกิเลสอันเป็นสาเหตุของความทุกข์ทั้งหลายได้ ก็ต้องหมั่นออกกำลังจิต ฉันนั้น
การออกกำลังจิตในที่นี้ ก็คือการปฏิบัติมหาสติปัฏฐาน ซึ่งแบ่งออกเป็น ๔ ส่วน ได้แก่ กายานุปัสสนาสติปัฏฐาน เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐาน จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน และธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน ทั้ง ๔ ส่วนนี้ พระพุทธองค์ทรงวางหลักในการปฏิบัติไว้อย่างครบถ้วน
ถึงแม้แต่ละส่วนจะมีวิธีการปฏิบัติที่แตกต่างกันก็ตาม แต่ผลที่ได้จากการปฏิบัติ คือการพัฒนาสติจนกลายเป็นมหาสติอันแข็งแกร่ง ที่พระพุทธองค์ทรงแบ่งการปฏิบัติไว้เป็น ๔ ส่วนนี้ ผู้เขียนคิดว่า ชีวิตของเราประกอบด้วยทั้งรูปและนาม จึงต้องวางหลักการปฏิบัติให้ครอบคลุมทั้งสองส่วน กล่าวคือ กายานุปัสสนาสติปัฏฐานจะเน้นฝึกฝนในส่วนของรูป ส่วนที่เหลืออีก ๓ ส่วน จะเน้นฝึกฝนในส่วนของนาม
ดังนั้น ผลจากการออกกำลังจิตอย่างสม่ำเสมอคือ สติที่กล้าแข็งมากจนกลายเป็น “มหาสติ” แต่การที่จะบรรลุถึงมหาสตินั้น ต้องหมั่นอบรมจิตเป็นประจำทุกวัน เมื่อมหาสติได้ถูกพัฒนาขึ้นอย่างเต็มที่แล้ว มหาสตินี้เองจะเป็นฐานรองรับให้ปัญญาสามารถพิจารณาสิ่งต่างๆ ได้อย่างแหลมคมและง่ายดาย สามารถกำจัดกิเลสทั้งหลาย และกลายเป็นพระอริยบุคคล ๔ ขั้นตามลำดับในที่สุด
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
