โกรธคือโง่ โมโหคือบ้า อธิบาย วลีฮิตติดหู ตามหลักพุทธศาสนา
.
คุณเคยมีอาการแบบนี้มั้ย ? ครับ
.
เวลาที่คุณ "โกรธ" สูญเสียสิ่งของ ทรัพย์สิน เงินทอง ที่คิดว่าเป็นของตัวเอง
.
หรือ มีใคร มาทำให้คุณเจ็บช้ำน้ำใจ จนคุณเข้าใจว่า
.
สิ่งที่คุณโดนกระทำ นี้ มันทำให้คุณเจ็บปวดหัวใจมากที่สุด
.
แล้วคุณก็ตอบโต้ ไปโดยอัตโนมัติ (สัญชาตญาณ)
.
ตอบโต้โดยปราศจาก การยั้งคิด (ขาดสติ)
.
เผลอหลุดพูดคำรุนแรงออกไป
.
หากเป็นตามหน้าข่าวหนังสือพิมพ์
.
เผลอทำสิ่งที่รุนแรงที่สุด กับบุคคล ที่ทำให้คุณเจ็บช้ำน้ำใจ
.
คุณยอมทำลายกำแพงความสัมพันธ์ ทุกอย่าง
.
เพียงเพื่อเติมเต็มเชื้อไฟแห่ง "โทสะ" ในจิตใจคุณ
.
แล้วคุณก็รู้สึก สะใจ สมหวัง ไอ้คนนั้นมันสมควรโดน
.
คนชั่วช้า มันต้องสมควรโดนอย่างนี้ แค่นี้ยังน้อยไป !!!
.
เหตุการณ์แบบนี้ เคยเกิดขึ้นกับตัวคุณเอง หรือไม่ครับ
.
แล้วพอเวลาผ่านไปกลับรู้สึกเสียใจ คิดย้อนหลังไปว่า เราไม่น่าทำอย่างนั้นเลย
.
ทำไม ? เราไม่ยับยั้ง "สติ" ไว้
.
บางที "ความโกรธ โมโห" อาจทำให้เราทำลาย หลายสิ่งที่สำคัญในชีวิตของคุณ ไปโดยปราศจากความยั้งคิด (ขาดสติ) นะครับ
.
วันนี้ เราจะมาคุยกันเรื่อง "โกรธคือโง่ โมโหคือบ้า" ตามหลักพุทธศาสนา
.
วลีฮิตติดหู ที่คุณอาจจะไม่ได้เข้าใจ วลีฮิตนี้ แบบตระหนักลึกซึ้ง ครับ
.
คำพูดติดหูนี้ ไม่ใช่แค่คำสอน แต่คือ "วิธีฝึกจิตใจ" ให้อยู่เหนืออารมณ์
.
เพราะไม่ว่าคุณจะอายุเท่าไร การเข้าใจแบบแตกฉาน
.
และ การควบคุมละลายพฤติกรรม "ความโกรธ" ได้
.
คือ "สุดยอดแห่งปัญญาที่แท้จริง’" ครับ (ชนะใจตัวเอง)
.
ในตอนนี้ มีคำตอบครับ
.
"พระพุทธเจ้า" ตรัสว่า "โทสะ" (ความโกรธ) คือ "ไฟ" ที่เผา "ผู้ถือ" (ตัวเอง) ก่อนที่จะ "เผาผู้อื่น"
.
เวลาที่เราโกรธ "จิตใจ" ของเราจะถูกบดบังด้วย "อคติ"
.
เหมือน "เมฆหมอก" มาบดบัง "ดวงอาทิตย์"
.
ส่วน "ความโมโห" คือ อีกระดับขั้นรุนแรงของ "ความโกรธ" ที่นำไปสู่การทำลายล้าง
.
คุณเคยเห็น คนเมาสุราทำร้ายร่างกายกัน (ตีกัน) มั้ยครับ
.
นั้นแหละครับ คือ อารมณ์โกรธ และ อาการขาดสติ รวมกัน พังเสียหายทุกฝ่าย ครับ (ยิ้ม)
.
"โกรธคือโง่" คือ การโกรธมักทำให้คนเราตัดสินใจไม่ดี หรือ ทำสิ่งที่ไม่สมเหตุสมผล ครับ
.
เพราะอารมณ์โกรธ บดบัง สติ ปัญญา
.
คนที่โกรธง่ายอาจทำ หรือ พูดในสิ่งที่เสียหายโดยไม่คิดให้รอบคอบ
.
จึงถูกเปรียบว่า "โง่" ในที่นี้หมายถึง "การขาดสติ" ครับ
.
"โมโหคือบ้า" คือ ความโมโห (ความโกรธรุนแรง)
.
อาจทำให้คนเราสูญเสีย "การควบคุมตนเอง" จนทำพฤติกรรมเหมือนคน "บ้า"
.
คือขาดเหตุผล วู่วาม ทำร้ายผู้อื่น หรือ ตัวเอง
.
เปรียบเหมือน เวลาเราด่าใคร เพราะ ความโกรธ โมโห
.
พอเราอารมณ์เย็นลง ความสัมพันธ์ก็เสียหาย เหมือนแก้วแตก ซ่อมแซมยาก แล้วครับ
.
ใน "อังคุตตรนิกาย" กล่าวว่า "คนโกรธ" ย่อมไม่รู้ว่าอะไรดี หรือ ชั่ว นั่นคือความ ‘โง่’ เพราะขาดสติ
.
ส่วนคนที่ "โมโห" จนควบคุมตัวเองไม่ได้ ย่อมเหมือน "คนบ้า" ชั่วขณะ
.
"พระพุทธเจ้า" ท่านสอนให้แผ่เมตตา ให้กับแม้กระทั่ง แต่คนที่ทำให้เราโกรธ นั้นแหละครับ
.
เพราะ "เขา" ก็เป็นมนุษย์ ที่มีความทุกข์เหมือนกันกับ "เรา" ครับ
.
ที่เรา โกรธกัน ดุด่าตำหนิกัน โมโหกัน ก็เพราะว่า ไฟ กับ ไฟ ทุกข์ กับ ทุกข์ มาเจอกัน มันก็เลยสาดใส่กัน มีแค่นี้เอง ครับ
.
"โกโธ ฆาตโก มาตาปิตุญฺจ" ความโกรธฆ่า มารดา บิดาได้ ทุติยปาราชิกสูตร
.
ความโกรธ ทำให้โง่ เท่ากับ ภาวะไร้ปัญญา
.
ในภาวะโกรธ จิตตกอยู่ใน "โมหะ" (ความหลง) ทำให้มองไม่เห็นสัจธรรม
.
เช่น เวลาโกรธ เราด่าทอ พ่อ แม่ คนที่รัก โดยลืมไปว่าเขา คือ ผู้มีพระคุณ
.
ความโมโห ทำให้บ้า เท่ากับ ภาวะไร้สติสัมปชัญญะ
.
ความโมโห จัดเป็น "อภิชฌาวิสมโลภะ" (ความยึดมั่นด้วยอำนาจกิเลส)
.
เช่น กรณีทำร้ายตัวเอง ผู้อื่น ในขั้นรุนแรงที่สุด เพราะอารมณ์ชั่ววูบ
.
หากแตกสาเหตุความโกรธตามหลัก "ปัจจยาการ" (ปฏิจจสมุปบาท)
.
วงจรความโกรธ จะเป็นแบบนี้ครับ
.
- ผัสสะ เมื่อ ได้รับการกระทบ เช่น ถูกด่า (คนถูกเพื่อนนินทา)
.
- เวทนา เกิด รู้สึกไม่พอใจ (รู้สึกเจ็บใจ)
.
- ตัณหา มีความ อยากให้เป็นไปตามใจ (อยากให้เพื่อนได้รับความอับอาย)
.
- อุปาทาน เกิดความ ยึดมั่นว่าต้องแก้แค้น (พยายามแฉข้อเสียของเพื่อน)
.
- ภวังค์ จนสุท้าย ความโกรธกลายเป็นนิสัย (กลายเป็นคนโกรธง่ายเป็นนิสัย)
.
"ความโกรธ" มักเกิดจาก "การไม่ยอมรับความจริง" ทุกข์เพราะอยากให้โลกเป็นไปตามใจ ครับ
.
สรุป ครับ
.
โกรธคือโง่ โมโหคือบ้า วลีฮิตติดหู นี้ หมายความว่า
.
สอนให้คนรู้จักควบคุมอารมณ์โกรธ เพราะอารมณ์เหล่านี้มักนำมาซึ่งผลเสีย
.
ให้เน้นการใช้ "สติ" และ "ปัญญา" แก้ปัญหาแทน การใช้อารมณ์
.
"ความโกรธ" เป็นธรรมชาติของมนุษย์ เป็นเรื่อง ปรกติครับ เข้าใจได้
.
แต่การฝึก "จิตใจ" ให้เหนือกว่า มันคือการสร้าง สติ ปัญญา ที่แท้จริง
.
อย่าให้ "ความโกรธ" มาทำให้เรา "โง่"
.
อย่าให้ "ความโมโห" มาทำให้เรา "บ้า"
.
คุณอยากจะเข้ามาเล่นเกมส์ แห่งอารมณ์นี้ จริง ๆ หรือครับ
.
เพราะ เกมส์แห่งอารมณ์นี้ มีแต่เสีย กับเสีย ครับ หาข้อดีไม่มีเลยครับ
.
เพราะสุดท้ายแล้ว สิ่งที่สำคัญกว่าการชนะใคร คือ "การชนะใจตัวเอง" ครับ
.
หากเมื่อมีคน "ขับรถตัดหน้า" คุณ
.
อาศัยวิเคราะห์ด้วย หลักธรรม โพชฌงค์ 7 ธรรมที่เป็นองค์แห่ง "การตรัสรู้"
.
1. หากคุณรู้สึกตัวว่า ตัวเองเริ่มใจร้อน หงุดหงิด แสดงว่าคุณเริ่มมี "สติ" (สติสัมโพชฌงค์ ความระลึกได้)
.
2. ให้คิดว่า "เขาอาจรีบ เพราะมีธุระด่วน (ธัมมวิจยสัมโพชฌงค์ ความสอดส่องสืบค้นธรรม)
.
3. บอกกับตัวเอง อย่าให้เรื่องเล็กทำลายวันดี ๆ ของเรา (วิริยสัมโพชฌงค์ ความเพียรระงับใจ)
.
4. คิดนึกเสียว่า ดีแล้วที่ไม่ได้เกิดอุบัติเหตุ (ปีติสัมโพชฌงค์ ความอิ่มใจ)
.
5-6 . หายใจเข้าลึก 10 ครั้ง (ปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ ความสงบกายใจ) , (สมาธิสัมโพชฌงค์ ความมีใจตั้งมั่น)
.
7. ข้อสุดท้าย ปล่อยให้เขาขับรถผ่านไป (อุเบกขาสัมโพชฌงค์ ความมีใจเป็นกลาง เพราะเห็นตามเป็นจริง)
.
บางคนเข้าใจผิด คิดว่า "ความโกรธ" คือ "พลัง" การป้องกัน ปกป้องตนเอง ที่ทำให้เข้มแข็ง กล้าหาญ ไม่ยอมให้เสียผลประโยชน์
.
แต่ในความเป็นจริง มันคือ "กำแพง" ที่กั้นเราไว้ ไม่ให้เราเห็นทางออก ครับ
.
ลองสังเกตดู นะครับ เวลาเราโกรธ ร่างกาย หัวใจเรา เต้นเร็วขึ้น มือสั่น
.
นั่นคือ สัญญาณเริ่มบ่งบอกว่า "จิต" ของคุณกำลังเริ่มป่วย แล้วครับ
.
การฝึกไม่โกรธ ไม่ได้หมายความว่า คุณจะอ่อนแอ นะครับ ไม่ใช่เลยครับ
.
แต่คือ "การเลือก" ที่จะไม่ให้สิ่งใดที่เป็น "พลังลบ" มาครอบงำ "สติ" ของเรา ครับ
.
ทุกครั้งที่คุณเลือกจะ "ไม่โกรธ" คุณไม่ได้ยอมแพ้ "ต่อคู่กรณี " นะครับ
.
แต่คุณกำลัง "ชนะ" เวรกรรม ที่จะตามมา หลังจากที่คุณทำอะไรลงไป โดยปราศจากความยั้งคิด (ขาดสติ)
.
หากคุณ โกรธ 1 นาที คุณมีโอกาส สร้างกรรมชั่ว โดยปราศจากความยั้งคิด (ขาดสติ) 1 นาที
.
และคุณ จะสูญเสียความสุข 60 วินาที ครับ
.
คน ที่ควบคุมอารมณ์ตนเองได้ คือ สุดยอดคน คนที่แข็งแกร่งที่สุด นะครับ
โลกไม่เคยแตกเพราะ "ความโกรธ" ของคุณ มีแต่จิตใจคุณเท่านั้นครับ ที่แตก
.
หากคุณเอาชนะ "ความโกรธ" ได้
.
นั่นจะเป็น "ชัยชนะ" ที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของชีวิตของคุณ ครับ
.
สวัสดีครับ
.
#ธรรมะ , #ศาสนาพุทธ , #พุทธศาสนา , #ความโกรธ
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
