24 พ.ค. เวลา 13:52 • การเมือง

จากเวียดกงถึงยูเครน: สงครามอสมมาตร (Asymmetric Warfare) ในโลกยุคใหม่

🤜🤛สงครามในปัจจุบันมิได้จำกัดอยู่เพียงการเผชิญหน้าในรูปแบบดั้งเดิมระหว่างกองทัพที่มีกำลังเท่าเทียมกัน หากแต่มีลักษณะ “สงครามแบบไม่สมมาตร” (Asymmetric Warfare) ซึ่งแสดงถึงการต่อสู้ระหว่างคู่ขัดแย้งที่มีศักยภาพทางทหารแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ โดยเฉพาะการเกิดขึ้นของกลุ่มกองโจร กลุ่มติดอาวุธอิสระ หรือแม้กระทั่งปัจเจกบุคคลที่ใช้อุปกรณ์เทคโนโลยีสมัยใหม่เพื่อโจมตีฝ่ายที่มีอำนาจเหนือกว่า
💡ความหมายของสงครามแบบอสมมาตร
สงครามแบบอสมมาตร หมายถึง การสู้รบระหว่างฝ่ายที่มีความแตกต่างกันอย่างชัดเจนในด้านขนาด กำลังพล ทรัพยากร อาวุธ และเทคโนโลยีทางทหาร โดยฝ่ายที่มีศักยภาพด้อยกว่ามักใช้กลยุทธ์เฉพาะ เช่น การรบแบบกองโจร การลอบโจมตี การใช้พื้นที่แฝงตัว และการบ่อนทำลายทางจิตวิทยา เพื่อให้เกิดความเสียหายต่อฝ่ายตรงข้ามมากที่สุดในขณะที่ตนเองเสียเปรียบน้อยที่สุด
⚔️สงครามแบบสมมาตร (Conventional Warfare) และสงครามแบบไม่สมมาตร (Asymmetric Warfare) มีความแตกต่างอย่างชัดเจนทั้งในด้านโครงสร้าง พลังอำนาจ และกลยุทธ์การปฏิบัติการ โดยสงครามแบบสมมาตรมักเกิดขึ้นระหว่างกองกำลังที่มีศักยภาพเท่าเทียมกัน เช่น กองทัพของรัฐที่เผชิญหน้ากันโดยตรง มีแนวรบชัดเจน และมุ่งเน้นการใช้กำลังทางทหารเพื่อเอาชนะฝ่ายตรงข้ามอย่างเด็ดขาด
ขณะที่สงครามแบบไม่สมมาตรมักเกิดขึ้นระหว่างคู่ขัดแย้งที่มีความไม่สมดุลด้านกำลังพลและทรัพยากร ฝ่ายที่อ่อนแอกว่าจะใช้กลยุทธ์กองโจร การลอบโจมตี และการบ่อนทำลายทางจิตวิทยาเพื่อสั่นคลอนความมั่นคงของฝ่ายตรงข้าม โดยมีเป้าหมายเพื่อยืดเยื้อสถานการณ์ ลดทอนความชอบธรรม และกระตุ้นการสนับสนุนจากประชาชนมากกว่าการเอาชนะทางทหารโดยตรง สงครามแบบไม่สมมาตรจึงเป็นการต่อสู้ที่ใช้ความคิดสร้างสรรค์ กลยุทธ์เฉพาะทาง และความสามารถในการปรับตัวสูงกว่าแบบสมมาตรอย่างชัดเจน
🪖ตัวอย่างสงครามแบบไม่สมมาตรในยุคสมัยใหม่
1. สงครามเวียดนาม (1955–1975)
กลุ่มเวียดกงใช้กลยุทธ์กองโจร ซ่อนตัวในพื้นที่ป่าและหมู่บ้าน ชักจูงประชาชน และลอบโจมตีกองกำลังสหรัฐฯ สร้างความเสียหายอย่างต่อเนื่องจนสหรัฐฯ ต้องถอนตัว
2. สงครามอัฟกานิสถาน
กลุ่มตาลีบันและนักรบมุญาฮิดีนใช้อาวุธพื้นฐานและประโยชน์จากภูมิประเทศต่อกรกับโซเวียตและภายหลังสหรัฐฯ โดยยืดเยื้อสถานการณ์จนกระทบต่อยุทธศาสตร์ของฝ่ายตรงข้าม
3. สงครามยูเครน-รัสเซีย (2022–ปัจจุบัน)
ยูเครนปรับใช้เทคโนโลยีโดรนพิสัยไกล อาวุธ AI และระบบข่าวสารสมัยใหม่แบบกระจายศูนย์ เพื่อโจมตีเชิงจุดและลวงฝ่ายรัสเซียให้สูญเสียขีดความสามารถทางยุทธศาสตร์ในระยะยาว
4. การก่อการร้ายและสงครามไซเบอร์
กลุ่ม ISIS และกลุ่มติดอาวุธอื่น ๆ ใช้โซเชียลมีเดียในการโฆษณาชวนเชื่อและระดมกำลัง พลิกบทบาทจาก “สนามรบทางกายภาพ” สู่ “สนามรบทางจิตวิญญาณและข้อมูลข่าวสาร”
🛩️การพัฒนาทางเทคโนโลยีโดยเฉพาะด้านอาวุธอัจฉริยะ โดรน และสงครามไซเบอร์ ส่งเสริมให้สงครามแบบไม่สมมาตรมีความรุนแรงและแพร่หลายมากขึ้น กลุ่มที่มีทรัพยากรน้อยสามารถเข้าถึงเครื่องมือโจมตีที่มีประสิทธิภาพสูง และเผยแพร่แนวคิดผ่านโซเชียลมีเดียได้อย่างกว้างขวาง
นอกจากนี้ ปรากฏการณ์ “การทำสงครามโดยมวลชน” (Mass Mobilization Warfare) ก็ส่งผลให้เส้นแบ่งระหว่างทหารกับพลเรือนเลือนรางลง ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของสงครามอสมมาตรยุคใหม่
💪สงครามแบบไม่สมมาตรเป็นรูปแบบการสู้รบที่สะท้อนถึงความเปลี่ยนแปลงของโลกยุทธศาสตร์สมัยใหม่อย่างชัดเจน การมุ่งเน้นใช้กลยุทธ์แทนกำลังดิบ การยืดเยื้อแทนการปะทะตรง และการควบคุมทางจิตวิทยาแทนการครอบครองพื้นที่ กำลังกลายเป็นแก่นหลักของการต่อสู้ในศตวรรษที่ 21 การเข้าใจสงครามลักษณะนี้อย่างลึกซึ้งจึงเป็นสิ่งสำคัญสำหรับผู้บัญชาการ ยุทธศาสตร์ชาติ และการรักษาความมั่นคงในระดับสากล
โฆษณา