5 ก.ค. เวลา 14:00 • ข่าวรอบโลก
จีน

หากสวรรค์และโลกทั้งมวลล้วนอยู่ภายใต้การควบคุมของรัฐ ?

แล้วมุกเก่าๆของระบบการเวียนว่ายตายเกิดจะดำเนินต่อไปหรือไม่?
3
มันยังขึ้นอยู่กับความปรารถนาโดยทั่วไปของชาวทิเบตและผู้ศรัทธาต่อไปได้อีกหรือไม่?
เมื่อ ดาไลลามะชี้แจงแผนการสืบทอดตำแหน่ง ปักกิ่งก็ย้ำหลักการ “ห้ามกลับชาติมาเกิด” หากไม่ได้รับอนุญาตจากรัฐบาลกลาง
2
ในข้อตกลงนี้หมายความว่าดาไลลามะอาจต้องใช้มาตรการตอบโต้ปักกิ่งที่ยืนกรานในการเลือกผู้สืบทอดแบบแปลกๆนี้หรือไม่?
ล่าสุดดาไลลามะองค์ที่ 14 ประกาศผ่านวิดีโอในการประชุมผู้นำสายการสืบทอดตำแหน่งของชาวพุทธทิเบตในเมือง
บนภูเขาทางตอนเหนือของอินเดียในเมืองดารัมศาลาเมื่อวันพุธ (2 กรกฎาคม 2568) ว่า
ระบบการสืบทอดตำแหน่งต่อจากองค์ดาไลลามะจะดำเนินต่อไปหลังจากที่พระองค์สิ้นพระชนม์
1
ดาไลลามะยังเน้นย้ำในแถลงการณ์ถึงผู้ศรัทธาและผู้สนับสนุนทุกคนว่า
"ไม่มีใครมีสิทธิชอบธรรมในการรับรองการกลับชาติมาเกิด และหลักการนี้จะไม่มีวันเปลี่ยนแปลง!"
1
แต่ถ้าหากว่ารัฐบาลทรัมป์จะเล่น "ไพ่ทิเบต" สีจิ้นผิงอาจพบกับปันเชนลามะ.ในทันทีเพื่อเรียกร้องความสามัคคีและความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันก็ในอนาคตก็ได้
2
ซึ่งดาไลลามะจะมีอายุครบ 90 ปีในสัปดาห์นี้ ทั่วโลกคาดว่าจะมีข้อพิพาทกับปักกิ่งเกี่ยวกับความชอบธรรมของการกลับชาติมาเกิดของพระพุทธเจ้าที่ยังมีชีวิตอยู่
ตามคำแถลงของจีนที่เผยแพร่บนเว็บไซต์อย่างเป็นทางการขององค์ดาไลลามะ
พระองค์ยังได้แต่งตั้งคณะกรรมการบริหารของกองทุน Ganden Phodrang Trust Fund ให้รับผิดชอบในการค้นหา
และรับรองวิญญาณเด็กที่กลับชาติมาเกิดใหม่ตามประเพณีทางประวัติศาสตร์
มูลนิธินี้เป็นองค์กรไม่แสวงหากำไรที่ก่อตั้งโดยองค์ดาไลลามะเพื่อสนับสนุนงานด้านจิตวิญญาณและมนุษยธรรมของพระองค์
และทางการจีน ก็เน้นย้ำว่าการกลับชาติมาเกิดใหม่ขององค์ดาไลลามะต้องยึดตามหลักการ
"การค้นหาภายในประเทศ โดยการดึงฉลากจากโกศทองคำ และการอนุมัติจากรัฐบาลกลาง"
2
การปฏิบัติตามพิธีกรรมทางศาสนาและประเพณีทางประวัติศาสตร์ และจะต้องดำเนินการตามกฎหมายและระเบียบข้อบังคับของประเทศ
และการจัดเตรียมนี้หมายความว่าสามารถใช้เป็นมาตรการป้องกันล่วงหน้า
เพื่อต่อต้านการยืนกรานของปักกิ่งในการเลือกผู้สืบทอดตำแหน่งขององค์ดาไลลามะ
องค์ดาไลลามะเองก็เป็นผู้นำของสายการกลับชาติมาเกิดใหม่ของนิกายเกลุกปะ (หรือที่เรียกว่านิกายเหลือง)
ซึ่งเป็นหนึ่งในนิกายหลักสี่นิกายของพุทธศาสนานิกายทิเบต
1
สายการกลับชาติมาเกิดใหม่เริ่มต้นจากเกนดุน ซูบา (องค์ดาไลลามะองค์แรกที่สิ้นพระชนม์ในปี 2560) ศิษย์ของซองคาปา ผู้ก่อตั้งเกลูกปา และปัจจุบันสืบทอดมาถึง 14 รุ่นแล้ว
1
ล่าสุด พระองค์ได้ทรงพูดเป็นภาษาธิเบตผ่านวิดีโอในการประชุมผู้นำสายการกลับชาติมาเกิดของชาวพุทธทิเบต
ซึ่งจัดขึ้นที่เมืองดารัมศาลาทางภาคเหนือของอินเดียเมื่อวันพุธ โดยพระองค์ตรัสว่าจากความปรารถนาอย่างจริงใจของประชาชน
การตัดสินใจสานต่อสายการกลับชาติมาเกิดใหม่ขององค์ดาไลลามะจึงได้รับการตัดสินใจ
ทางสำนักข่าวรอยเตอร์ก็อ้างคำพูดของซัมดง รินโปเช เจ้าหน้าที่ระดับสูงของมูลนิธิกันเดน โฟดรัง ที่กล่าวว่า
องค์ดาไลลามะทรงมีสุขภาพแข็งแรงดีและยังไม่ได้ออกคำสั่งเป็นลายลักษณ์อักษรเกี่ยวกับผู้สืบทอดตำแหน่ง
พระองค์ตรัสว่าผู้สืบทอดตำแหน่งสามารถเป็นเพศใดก็ได้และไม่จำกัดเฉพาะในทิเบตเท่านั้น
1
ตำแหน่งดาไลลามะนั้น สืบเนื่องมาในประวัติศาสตร์ของทิเบตที่ผูกพันกับจีนมายาวนาน
ซึ่งพระเจ้าแผ่นดินจีนทรงยกย่องพระอาจารย์ที่มีความสามารถรูปหนึ่งของทิเบตขึ้นเป็นดาไลลามะ
ต่อมาดาไลลามะองค์นั้น ก็แสดงความเคารพต่ออาจารย์ของท่านโดยการถวายเกียรติแก่อาจารย์อีก 2 ท่าน ก่อนหน้านั้น
นี่จึงเป็นจุดเริ่มต้นของการสืบสายดาไลลามะ
ซึ่งความเชื่อในเรื่องการกลับชาติมาเกิดแบบนี้ เรียกว่า Reincarnation
เช่นความเชื่อที่ว่า องค์ดาไลลามะองค์ปัจจุบัน คือองค์ที่ 14 เป็นการกลับชาติมาเกิดขององค์ที่ 13
ในขณะที่ความเชื่อในพุทธศาสนานิกายอื่นๆ ยอมรับเพียง rebirth หมายถึงการเวียนว่ายตายเกิดไปตามกรรมและวิบากกรรมของบุคคลแต่ละคน
1
จนถึงในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา องค์ดาไลลามะได้กล่าวมากกว่าหนึ่งครั้งว่า ผู้สืบทอดตำแหน่งของพระองค์อาจเป็นผู้หญิง
ในหนังสือเล่มใหม่ที่ตีพิมพ์เมื่อเดือนมีนาคมปีนี้ ดาไลลามะกล่าวว่า
ผู้สืบทอดตำแหน่งของพระองค์จะถือกำเนิดใน "โลกเสรี" นอกประเทศจีน และเรียกร้องให้ชาวทิเบตปฏิเสธดาไลลามะที่ปักกิ่งเลือก
ดาไลลามะเคยทำหน้าที่เป็นผู้นำทั้งทางศาสนาและการเมืองในทิเบตมาโดยตลอด
ระบบการผสมผสานทางการเมืองและศาสนานี้ดำเนินมาเป็นเวลาหลายร้อยปีในทิเบต จนกระทั่งกองทัพปลดแอกประชาชนเข้ามาปกครองทิเบตในปี 2493
หากปักกิ่งจะอนุญาตให้ผู้คนที่ปักกิ่งฝึกฝนวิธีการระบุเด็ก(คนหนึ่ง)ว่าเป็นดาไลลามะที่กลับชาติมาเกิดใหม่ และบังคับให้เขาเป็นดาไลลามะในอนาคต
ปัญหาทางการเมืองจึงเกิดขึ้นตรงนี้
จีนซึ่งโดยทั่วไปไม่เชื่อเรื่องศาสนา เมาเซตุงเองเคยพูดกับองค์ดาไลลามะองค์ปัจจุบันว่า ศาสนาเป็นยาเสพติด
1
แต่เรื่องการครองตำแหน่งผู้นำทางจิตวิญญาณของทิเบตนั้นผูกติดมากับความเป็นผู้นำทางการเมืองด้วย ตำแหน่งดาไลลามะจึงเป็นตำแหน่งที่จีนต้องเข้ามากำกับ
3
การที่องค์ดาไลลามะองค์ปัจจุบันหลบหนีออกมาจากจีนได้ และมีความเป็นอิสระอยู่นอกเหนือการกำกับของจีน
จึงเป็นเรื่องที่ทิ่มแทงหัวใจของจีนอย่างหนักหนาสาหัส
1
ดังนั้น หากดาไลลามะองค์ปัจจุบันสิ้นพระชนม์ลง แน่นอนจีนจะต้องประกาศว่าได้พบดาไลลามะกลับชาติมาเกิดแล้วในประเทศจีน
เพื่อจีนจะได้กำกับบงการได้
ปัญหาการควบคุมชาวทิเบตที่ยังจงรักภักดีต่อดาไลลามะก็จะคลี่คลายไปได้อีกเปลาะหนึ่ง
ดาไลลามะองค์ที่ 14 มีอายุครบ 90 ปีเมื่อวันที่ 6 กรกฎาคม พระองค์เคยทรงประกาศต่อสาธารณะในปี 2554 ว่า
ระบบการกลับชาติมาเกิดใหม่จะดำเนินต่อไปหรือไม่นั้น ขึ้นอยู่กับความปรารถนาโดยทั่วไปของชาวทิเบตและผู้ศรัทธา
1
ในปี 2562 พระองค์ยังทรงกล่าวอีกว่าพระองค์อาจเป็นดาไลลามะองค์สุดท้าย
ส่วนโฆษกกระทรวงต่างประเทศจีน เหมา หนิง ก็ให้สัมภาษณ์ในงานแถลงข่าวในวันพุธที่ผ่านมาว่า
“การกลับชาติมาเกิดของพระพุทธเจ้าเป็นวิธีการสืบทอดที่ไม่เหมือนใครในพระพุทธศาสนาแบบทิเบต ซึ่งดำเนินมายาวนานกว่า 700 ปี และได้ก่อให้เกิดพิธีกรรมทางศาสนาและประเพณีทางประวัติศาสตร์ที่เคร่งครัด
การกลับชาติมาเกิดของพระพุทธเจ้าที่ยิ่งใหญ่ เช่น องค์ดาไลลามะและองค์ปันเชนลามะ จะต้องจับฉลากจากแจกันทองคำและได้รับการอนุมัติ จากรัฐบาลกลาง”
2
องค์ดาไลลามะองค์ที่ 14 ผู้นำทางจิตวิญญาณของทิเบตในต่างแดนที่อินเดีย ประกาศเมื่อวันพุธ (2 กรกฎาคม 2568) ว่า
ระบบการสืบทอดการกลับชาติมาเกิดขององค์ดาไลลามะซึ่งมีประวัติศาสตร์ยาวนานกว่า 700 ปี
จะดำเนินต่อไปหลังจากที่พระองค์สิ้นพระชนม์
และได้แต่งตั้งองค์กรไม่แสวงหากำไรที่พระองค์เป็นผู้ก่อตั้งให้รับผิดชอบในการค้นหาและรับรองการกลับชาติมาเกิดขององค์ดาไลลามะองค์ที่ 15 ต่อไป
กระทรวงต่างประเทศของจีนก็ได้ตอบโต้เมื่อวันเดียวกัน(พุธ)ว่า การกลับชาติมาเกิดขององค์ดาไลลามะจะต้องยึดตามหลักการ
“การค้นหาภายในประเทศ การชักอัฐิจากอัฐิ หรือการดึงฉลากจากโกศทองคำ (Golden Urn ซึ่งมีต้นกำเนิดจากพิธีคัดเลือกทางศาสนาในช่วงปลายสมัยเฉียนหลงของราชวงศ์ชิง) และการอนุมัติจากรัฐบาลกลางเท่านั้น”
1
องค์ดาไลลามะเองก็เคยกล่าวไว้ในปี 2554 ว่ารัฐบาลจีนกำลังรอการสิ้นพระชนม์ของพระองค์อยู่
1
เพื่อให้ปักกิ่งสามารถเลือกผู้ที่จะเป็นองค์ดาไลลามะองค์ที่ 15 ได้
ผู้สังเกตการณ์บางคนเชื่อว่าในที่สุดอาจจะมีองค์ดาไลลามะถึง 2 คน โดยคนหนึ่งได้รับการแต่งตั้งจากปักกิ่ง และอีกคนได้รับการแต่งตั้งจากระบบที่ภักดีต่อองค์ดาไลลามะองค์ปัจจุบัน
2
เขาเชื่อว่าชาวทิเบตส่วนใหญ่จะปฏิเสธเรื่องนี้ แต่ปักกิ่งซึ่งมีทรัพยากรและอำนาจมากมายจะพยายามบังคับใช้การจัดเตรียมดังกล่าว
สาระสำคัญของการจับฉลากจาก Golden Urn คือชุดขั้นตอนที่รัฐบาลท้องถิ่นทิเบตริเริ่มจัดทำขึ้นเพื่อให้รัฐบาลกลางยอมรับอำนาจปกครองท้องถิ่นของตน
ตอนนั้น เมื่อราชวงศ์ชิงอยู่ในสังคมศักดินา
รัฐบาลท้องถิ่นทิเบตยังคงอยู่ในภายใต้สังคมทาส
และกระบวนการปลดปล่อยทิเบตยังสะท้อนถึงการทำลายล้างระบบสังคมที่มีผลผลิตสูงเหนือระบบสังคมที่มีผลผลิตต่ำ
ดังนั้น ไม่ว่าจะเกิดการกลับชาติมาเกิดใหม่หรือไม่ก็ไม่เปลี่ยนแปลงอะไร หากรัฐบาลกลางยังเข้มแข็งก็ดูเหมือนจะไม่มีปัญหา
แต่หากรัฐบาลกลางอ่อนแอ
1
อะไรก็เกิดขึ้นได้ ในสังคมที่ผู้แข็งแกร่งล่าเหยื่อผู้อ่อนแอ
ดังนั้นหาก องค์ดาไลลามะ ที่ไม่กลับชาติมาเกิดที่ ‘จีน’ และเปลี่ยนแปลงครั้งประวัติศาสตร์ในระบบการเมืองทิเบต อาจทิ้งปัญหาใหญ่ไว้ให้คนรุ่นหลังต่อไป...
1
โฆษณา