วิธีคำนวณ FLSM เบื้องต้น Part 1/2 (หา Subnet)
โดย
ในยุคดิจิทัลที่เราเชื่อมต่อกันตลอดเวลา อินเทอร์เน็ตและ เครือข่ายคอมพิวเตอร์เป็นเหมือนโครงสร้างพื้นฐานที่สำคัญที่สุดอย่างหนึ่ง และหัวใจของการเชื่อมต่อนี้คือ IP Address เปรียบเสมือนบ้านแต่ละหลังในหมู่บ้านดิจิทัลที่ต้องมีเลขที่บ้านที่ไม่ซ้ำกันเพื่อให้ส่งพัสดุ (ข้อมูล) ถึงกันได้ถูกต้อง
ในอดีต (และ ยังคงมีการใช้งานในบางสถานการณ์) เรามีการบริหารจัดการ IP Address ด้วยวิธีที่เรียกว่า FLSM (Fixed-Length Subnet Mask) ลองจินตนาการว่าเรากำลังสร้างหมู่บ้านจัดสรรแห่งหนึ่ง และ ผู้รับเหมาตัดสินใจว่าบ้านทุกหลังในหมู่บ้านนี้จะต้องมีขนาดเท่ากันหมด
ไม่ว่าจะครอบครัวเล็ก หรือครอบครัวใหญ่ ก็ต้องอยู่บ้านขนาดเดียวกันหมด วิธีนี้มีข้อดีตรงที่มัน ง่ายต่อการออกแบบและ ทำความเข้าใจเพราะทุกอย่างเป็นมาตรฐานเดียวกันหมด แต่ก็มีข้อเสียใหญ่หลวงคือมันสิ้นเปลือง ถ้าครอบครัวเล็กอยู่บ้านหลังใหญ่ ก็จะมีพื้นที่ว่างเปล่า และ ทรัพยากรที่ไม่ได้ใช้ประโยชน์เป็นจำนวนมาก
การทำความเข้าใจ FLSM จึงเป็นก้าวแรกที่สำคัญมากในการเรียนรู้เรื่องเครือข่ายคอมพิวเตอร์ เพราะมันเป็นพื้นฐานที่นำไปสู่การพัฒนาเทคนิคที่ซับซ้อนขึ้นอย่าง VLSM (Variable Length Subnet Mask) ซึ่งเราจะเรียนรู้ในโอกาสต่อไปครับ การรู้ FLSM จะทำให้คุณเห็นภาพรวมของการแบ่งเครือข่ายได้ชัดเจนขึ้น
- ★ส่วนประกอบสำคัญในการคำนวณ
การคำนวณ IP Address เกี่ยวข้องกับตัวเลขฐานสอง (Binary) ซึ่งเป็นภาษาที่คอมพิวเตอร์เข้าใจ แต่เราจะเน้นไปที่ตัวเลขฐานสิบ (Decimal) เพื่อให้เข้าใจง่ายขึ้นครับ สิ่งที่เราต้องรู้จักมีดังนี้
1) IP Address (IPv4): ประกอบด้วยตัวเลข 4 ชุด คั่นด้วยจุด เช่น 192.168.1.0 แต่ละชุดมีค่าได้ตั้งแต่ 0-255 (เรียกว่า Octet)
2) Subnet Mask:
ตัวเลข 4 ชุด คั่นด้วยจุด เหมือน IP Address ใช้สำหรับบอกว่าส่วนใดของ IP Address เป็น "Network ID" (ส่วนที่บอกว่าอยู่เครือข่ายไหน) และ ส่วนใดเป็น "Host ID" (ส่วนที่บอกว่าเป็นอุปกรณ์ตัวไหนในเครือข่ายนั้น) โดยจะประกอบด้วยเลข 255 (บิตเป็น 1 ทั้งหมด) และ 0 (บิตเป็น 0 ทั้งหมด) เช่น `255.255.255.0`
3) Prefix Length (CIDR Notation) เป็นวิธีเขียน Subnet Mask ที่สั้นลง โดยบอกจำนวนบิตที่เป็น Network ID เช่น `/24` หมายความว่า 24 บิตแรกเป็น Network ID และอีก 8 บิตที่เหลือเป็น Host ID
4) Network ID:
IP Address ตัวแรกของ Subnet ที่ใช้ระบุเครือข่ายนั้นๆ ไม่สามารถนำไปกำหนดให้กับอุปกรณ์ได้
5. Broadcast ID:
IP Address ตัวสุดท้ายของ Subnet ที่ใช้ส่งข้อมูลไปยังทุกอุปกรณ์ใน Subnet นั้นๆ ไม่สามารถนำไปกำหนดให้กับอุปกรณ์ได้
6. Usable IP Range:
ช่วงของ IP Address ที่สามารถนำไปกำหนดให้กับอุปกรณ์ต่างๆ ได้ (ไม่รวม Network ID และ Broadcast ID)
- ★หลัการกำหนดขนาดของ Subnet แบบ FLSM
ใน FLSM เราจะเริ่มต้นด้วยการกำหนดจำนวน Host สูงสุด ที่เราต้องการในแต่ละ Subnet จากนั้นเราจะใช้ค่านี้ในการคำนวณหา Subnet Mask ที่เหมาะสม ซึ่ง Subnet Mask นั้นจะถูกใช้กับทุก Subnet ที่เราสร้างขึ้น
- ★ขั้นตอนการคำนวณ
☆ สมมติโจทย์: คุณได้รับเครือข่าย IP `192.168.1.0/24` และต้องการแบ่งเป็น 4 Subnet เท่าๆ กัน เพื่อใช้งานใน 4 แผนก โดยแต่ละแผนกมีจำนวนคอมพิวเตอร์ไม่เกิน 30 เครื่อง
☆ เรามาเริ่มคำนวณกันเลย!
■ ขั้นตอนที่ 1: กำหนดจำนวน Subnet ที่ต้องการ และหาจำนวน Host สูงสุดต่อ Subnet
○ โจทย์ต้องการ 4 Subnet
○ แต่ละ Subnet มีจำนวนคอมพิวเตอร์ไม่เกิน 30 เครื่อง (ดังนั้น เราต้องสร้าง Subnet ที่รองรับได้อย่างน้อย 30 Hosts)
■ ขั้นตอนที่ 2: คำนวณจำนวนบิตที่ต้อง "ยืม" มาจาก Host ID เพื่อสร้าง Subnet
เราต้องการ 4 Subnet เราจะใช้สูตร 2^s >= จำนวน Subnet ที่ต้องการ`
○ `s` คือ จำนวนบิตที่เราต้อง "ยืม" มาจากส่วน Host ID เพื่อใช้เป็นส่วนของ Subnet ID
○ `s=1`: `2^1 = 2` (ไม่พอ 4 Subnet)
○ `s=2`: `2^2 = 4` (พอดี 4 Subnet!)
ดังนั้น เราต้องยืมมา 2 บิต จาก Host ID เพื่อใช้เป็น Subnet ID
■ ขั้นตอนที่ 3: คำนวณหา Subnet Mask ใหม่
เครือข่ายเริ่มต้นคือ 192.168.1.0/24
○ `/24` หมายความว่า 24 บิตแรกเป็น Network ID (หรือ `255.255.255.0`)
○ และ 8 บิตสุดท้ายเป็น Host ID
เมื่อเรายืมมา 2 บิตจาก 8 บิตของ Host ID เดิม เพื่อใช้เป็น Subnet ID:
○ จำนวนบิต Network ID ใหม่ = `24 (เดิม) + 2 (ที่ยืมมา) = 26` บิต
○ Prefix Length ใหม่คือ /26
ทีนี้ มาแปลง `/26` เป็น Subnet Mask แบบ Decimal:
○ `255.255.255.` (สำหรับ 24 บิตแรก)
○ เหลือ 2 บิตใน Octet ที่ 4 ที่เป็น Network ID (เพราะยืมมา)
- 11000000 (ในฐานสอง)
- แปลงเป็นฐานสิบ: `128 + 64 = 192`
ดังนั้น Subnet Mask ใหม่คือ `255.255.255.192`
■ ขั้นตอนที่ 4: คำนวณจำนวน Host ที่ใช้ได้ต่อ Subnet
เมื่อเรามี Host ID เหลือ 6 บิต (จาก 8 บิตเดิม - 2 บิตที่ยืมไป)
○ จำนวน IP Address ทั้งหมดในแต่ละ Subnet = `2^6 = 64` IP Addresses
○ จำนวน Host ที่ใช้ได้จริง = `2^6 - 2 = 64 - 2 = 62` Hosts
(`-2` คือหัก Network ID และ Broadcast ID ออก)
นี่คือจำนวน Host ที่ใช้ได้จริงต่อ Subnet (62 Hosts) ซึ่งเพียงพอต่อความต้องการ 30 Hosts ของเรา
■ ขั้นตอนที่ 5: แบ่ง Subnet และกำหนด IP Address Range
เราจะใช้ค่า "Magic Number" หรือ "Block Size" ซึ่งคือค่า `256 - Subnet Mask ใน Octet สุดท้ายที่เปลี่ยนไป` (ในที่นี้คือ 192)
○ Magic Number
= `256 - 192 = 64`
○ ค่า Magic Number นี้คือ "ขนาดของแต่ละ Subnet" หรือ "ระยะห่างของ Network ID ถัดไป" (กระโดดทีล่ะ 64)
☆ Subnet 1:
○ Network ID: `192.168.1.0` (เริ่มต้นจาก IP Address ที่ได้รับมา)
○ Subnet Mask: `255.255.255.192`
หรือ `/26`
○ Usable IP Range: `192.168.1.1` ถึง `192.168.1.62`
○ Broadcast ID: `192.168.1.63`
☆ Subnet 2 (Network ID ถัดไปจะเพิ่มขึ้นทีละ Magic Number หรือ 64)
○ Network ID: `192.168.1.64`
○ Subnet Mask: `255.255.255.192` หรือ `/26`
○ Usable IP Range: `192.168.1.65` ถึง `192.168.1.126`
○ Broadcast ID: `192.168.1.127`
☆ Subnet 3:
○ Network ID: `192.168.1.128`
○ Subnet Mask: `255.255.255.192` หรือ `/26`
○ Usable IP Range: `192.168.1.129` ถึง `192.168.1.190`
○ Broadcast ID: `192.168.1.191`
☆ Subnet 4:
○ Network ID: `192.168.1.192`
○ Subnet Mask: `255.255.255.192` หรือ `/26`
○ Usable IP Range: `192.168.1.193` ถึง `192.168.1.254`
○ Broadcast ID: `192.168.1.255`
จากตัวอย่างจะเห็นว่าถึงแม้แต่ละแผนกจะต้องการแค่ 30 Hosts แต่เราก็ยังต้องจัดสรร Subnet ที่รองรับได้ 62 Hosts ให้ ซึ่งหมายความว่าในแต่ละ Subnet จะมี IP Address ว่างที่ไม่ได้ใช้งานประมาณ 32 IP Address (62-30) นี่คือ "ความสิ้นเปลือง" ที่กล่าวถึงในตอนต้น
✏️ Shoper Gamer
- ✓วิธีคำนวณ FLSM เบื้องต้น Part 2/2 (หา Host) 👇
- ✓FLSM คืออะไร 👇
- ✓Subnetting เบื้องต้น 👇
Credit :
👇
- ●https://m.pantip.com/topic/34959163
- ●https://www.studocu.com/row/messages/question/3054107/how-to-subnet-flsm-vlsm
- ●https://ithomemini.blogspot.com/2010/12/subnet-mask-flsm.html?m=1
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
