หลับเยอะไป...อันตรายจริงหรือ?
เมื่อพูดถึงเรื่องการนอน เราได้ยินกันจนชินหูว่า "นอนน้อยไม่ดีนะ" "ต้องนอนให้ครบ 8 ชั่วโมง ซึ่งก็เป็นความจริงที่เถียงไม่ได้เลยครับ การนอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอส่งผลเสียต่อร่างกายเรามหาศาล ตั้งแต่สมอง หัวใจ ไปจนถึงผิวพรรณและอารมณ์
แต่แล้วจู่ๆ ก็มีข่าวงานวิจัยออกมาว่าการนอนมากเกินไปอาจอันตรายยิ่งกว่าการนอนน้อยเสียอีก อ่าว พอได้ยินแบบนี้ ตกลงเราควรจะนอนแค่ไหนกันแน่? บทความนี้เราจะมาดูกันว่าวิทยาศาสตร์พูดถึงเรื่องนี้ว่าอย่างไร และการนอนที่มากเกินไปนั้น เป็นสัญญาณเตือนอะไรจากร่างกายของเรากันแน่ครับ
ก่อนที่เราจะไปพูดถึงการนอนมากไป เรามาทบทวนกันก่อนว่าทำไมการนอนถึงสำคัญนัก การนอนหลับไม่ใช่แค่การพักผ่อน แต่มันคือช่วงเวลาที่ร่างกายเราทำงานซ่อมแซมและฟื้นฟูตัวเองอย่างเต็มที่ เปรียบเสมือนเป็นยาวิเศษที่ธรรมชาติมอบให้เราโดยไม่ต้องเสียเงินซื้อเลยครับ
ในช่วงที่เราหลับลึก ร่างกายจะหลั่งโกรทฮอร์โมน (Growth Hormone) เพื่อซ่อมแซมกล้ามเนื้อและเซลล์ที่สึกหรอ สมองจะทำการจัดระเบียบความทรงจำ ทำให้เราเรียนรู้และจดจำสิ่งต่างๆ ได้ดีขึ้น ระบบภูมิคุ้มกันจะแข็งแรงขึ้น และยังช่วยปรับสมดุลของอารมณ์ให้คงที่อีกด้วย
องค์กรด้านสุขภาพการนอนอย่าง Sleep Health Foundation ของออสเตรเลีย ซึ่งเป็นหน่วยงานที่ให้ข้อมูลอิงตามหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ ได้แนะนำว่าผู้ใหญ่ส่วนใหญ่ควรนอนหลับ 7-9 ชั่วโมงต่อคืน ซึ่งถือเป็นช่วงเวลาที่เหมาะสมที่สุด หากเรานอนน้อยกว่านี้ติดต่อกันเป็นเวลานาน ก็จะเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคต่างๆ มากมาย ไม่ว่าจะเป็นโรคหัวใจและหลอดเลือด เบาหวานชนิดที่ 2 ภาวะซึมเศร้า หรือแม้แต่มะเร็ง
เมื่อเรารู้แล้วว่าการนอนน้อยนั้นส่งผลเสียอย่างไร ทีนี้มาดูฝั่งนอนมากกันบ้างครับ
งานวิจัยล่าสุด ที่ทบทวนผลจาก 79 การศึกษา พบว่า คนที่นอนน้อยกว่า 7 ชั่วโมงต่อคืน มีความเสี่ยงที่จะเสียชีวิตสูงขึ้น 14% เมื่อเทียบกับคนที่นอน 7-8 ชั่วโมง ซึ่งไม่น่าแปลกใจ
แต่ที่น่าสนใจคือ คนที่นอนนานกว่า 9 ชั่วโมงต่อคืน มีความเสี่ยงที่จะเสียชีวิตสูงขึ้นถึง 34% ซึ่งเป็นตัวเลขที่สูงกว่ากลุ่มคนนอนน้อยอย่างมีนัยสำคัญ
ข้อมูลนี้สอดคล้องกับ งานวิจัยขนาดใหญ่ในปี 2018 ที่รวบรวมข้อมูลจาก 74 การศึกษา ก็พบผลลัพธ์ไปในทิศทางเดียวกันว่า การนอนนานกว่า 9 ชั่วโมงสัมพันธ์กับความเสี่ยงในการเสียชีวิตที่เพิ่มขึ้น 14%
พอเห็นตัวเลขแบบนี้ หลายคนอาจจะตกใจแล้วรีบตั้งนาฬิกาปลุกให้สั้นลงทันที แต่เดี๋ยวก่อนครับ ผมอยากจะบอกว่าใจเย็นๆ ก่อนครับ มาอ่านกันต่อ
งานวิจัยเหล่านี้ไม่ได้บอกว่าการนอนนานเป็นสาเหตุที่ทำให้คุณป่วยหรือเสียชีวิต แต่กำลังบอกเราว่า การนอนนานอาจเป็นสัญญาณเตือนของปัญหาสุขภาพที่ซ่อนอยู่ งงไหมครับ ประมาณว่าถ้าตามธรรมชาติของคนสุขภาพดีเราควรนอนแต่พอดีๆ ไม่เยอะจนเกินไป
การนอนนานเกินไปอาจเป็นเหมือนผู้ส่งสารที่ร่างกายพยายามจะบอกอะไรบางอย่างกับเรา ไม่ใช่ผู้ร้ายที่เป็นต้นเหตุของปัญหาเสียเอง แล้วอะไรล่ะที่เป็นสาเหตุที่แท้จริง
คนที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคหัวใจ เบาหวาน โรคข้ออักเสบ หรือภาวะซึมเศร้า ร่างกายของพวกเขามักต้องการเวลาพักผ่อนมากกว่าคนปกติเพื่อฟื้นฟูและต่อสู้กับโรค การนอนนานจึงเป็นผลมาจากโรค ไม่ใช่สาเหตุของโรค
บางคนอาจใช้เวลาอยู่บนเตียงนานถึง 10 ชั่วโมง แต่คุณภาพการนอนกลับไม่ดีเลย เช่น อาจมีภาวะหยุดหายใจขณะหลับ (Sleep Apnea) ที่ทำให้ตื่นกลางดึกโดยไม่รู้ตัว ร่างกายจึงไม่ได้รับการพักผ่อนที่แท้จริง ทำให้รู้สึกอ่อนเพลียและต้องการนอนนานขึ้นเพื่อชดเชย
ผลข้างเคียงจากยา ผมพบว่านี่เป็นอีกสาเหตุสำคัญครับ ยาหลายชนิดมีผลข้างเคียงทำให้ง่วงนอนมากกว่าปกติ เช่น ยาแก้แพ้รุ่นเก่า ยาคลายกังวล ยาต้านเศร้าบางกลุ่ม หรือยาที่ใช้รักษาอาการทางจิตเวช ผู้ป่วยที่ใช้ยาเหล่านี้จึงอาจต้องการนอนนานขึ้น
ปัจจัยเสี่ยงต่อสุขภาพ เช่น การสูบบุหรี่ หรือภาวะน้ำหนักเกิน ก็มักจะสัมพันธ์กับคุณภาพการนอนที่ไม่ดี ซึ่งอาจนำไปสู่การนอนที่นานขึ้นได้เช่นกัน
ดังนั้น การนอนนานจึงอาจเป็นเพียงอาการที่ร่างกายส่งสัญญาณเตือนว่าเรามีอะไรผิดปกติอยู่ไหม
แล้วเราควรนอนเท่าไหร่ถึงจะเรียกว่า "พอดี"
ความต้องการในการนอนหลับของแต่ละคนไม่เท่ากันครับ ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง โดยเฉพาะ "อายุ"
วัยรุ่น: ต้องการการนอนหลับ 8-10 ชั่วโมงต่อคืน เนื่องจากเป็นช่วงที่ร่างกายกำลังเจริญเติบโตและมีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนอย่างมาก
ผู้ใหญ่: ส่วนใหญ่ต้องการการนอนหลับ 7-9 ชั่วโมงต่อคืน ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่เหมาะสมที่สุด
ผู้สูงอายุ: แม้จะใช้เวลาบนเตียงนานขึ้น แต่ความต้องการในการนอนหลับจริงๆ แล้วยังคงเท่าเดิมคือประมาณ 7-8 ชั่วโมง แต่รูปแบบการนอนอาจเปลี่ยนไป คือจะหลับตื้นขึ้นและตื่นบ่อยขึ้น
สิ่งที่สำคัญไม่แพ้ปริมาณชั่วโมงการนอน ก็คือคุณภาพและความสม่ำเสมอครับ การเข้านอนและตื่นนอนเป็นเวลาเดียวกันทุกวัน จะช่วยปรับนาฬิกาชีวภาพของร่างกายให้ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สำหรับคนส่วนใหญ่ที่ยังนอนไม่เพียงพอ การกังวลว่าจะนอนมากเกินไปอาจยังไม่ใช่เรื่องเร่งด่วน สิ่งที่เราควรให้ความสำคัญคือการพยายามนอนให้ได้ในเกณฑ์ที่แนะนำคือ 7-9 ชั่วโมงต่อคืน และใส่ใจกับคุณภาพการนอนหลับให้มากที่สุด
ผมมีเคล็ดลับง่ายๆ มาฝากครับ
พยายามรับแสงแดดในตอนเช้าและออกกำลังกายสม่ำเสมอ กำหนดเวลาเข้านอนและตื่นนอนให้เป็นเวลา หลีกเลี่ยงหน้าจออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์อย่างน้อย 1 ชั่วโมงก่อนนอน สร้างบรรยากาศในห้องนอนให้เงียบ มืด และเย็นสบาย เหล่านี้พุดแล้วพูดอีกแต่ก็ทำได้ยากเช่นกัน
แต่ถ้าคุณพบว่าตัวเองเริ่มนอนนานกว่าปกติอย่างชัดเจน (เช่น จากเคยนอน 7 ชั่วโมง กลายเป็นต้องนอน 10-11 ชั่วโมงถึงจะรู้สึกพอ) และมีอาการอ่อนเพลียอยู่ตลอดเวลา นี่อาจเป็นสัญญาณที่ร่างกายกำลังส่งมาบอกคุณว่ามีบางอย่างผิดปกติ อย่าลังเลที่จะไปปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุที่แท้จริงครับ
แหล่งอ้างอิง:
Gupta, C., Rigney, G. (2025, July 24). Is sleeping a lot actually bad for your health? A sleep scientist explains. Medical Xpress.
Sleep Health Foundation. (n.d.). How much sleep do you really need?. Retrieved from a credible health organization website for supplemental information on sleep duration recommendations.
- 84
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
