🦸♂️ “ผู้นำฮีโร่” vs “ผู้นำผู้สร้าง”?
เมื่อความเก่งของหัวหน้า กลายเป็นคอขวดขององค์กรโดยไม่รู้ตัว?
ฮีโร่ลงสนาม แก้ปัญหาได้ทุกครั้ง—ดูดีระยะสั้น แต่เลี้ยงองค์กรให้ “พึ่งพาคนเดียว” ระยะยาว? บทความนี้จะชวนเปลี่ยนจากการเป็นผู้เล่นที่เก่งที่สุด สู่การเป็น “ผู้นำผู้สร้าง” ที่ทำให้ทั้งทีมเก่งขึ้นพร้อมกัน
⸻
🔍 1. กับดัก “ผู้นำฮีโร่” = เก่งแต่ทำให้องค์กรอ่อนแอได้อย่างไร?
• วัฒนธรรมพึ่งพิง (Dependency Culture): คำตอบสุดท้ายอยู่ที่หัวหน้า → ทีม “หยุดคิด–หยุดลอง” กลายเป็นแขนขาที่รอคำสั่ง
• ขโมยการเรียนรู้: ผู้นำแก้เองทุกจุด ทำให้งานยากไม่เคยถึงมือทีม → คนไม่โตเพราะไม่เคยได้ลองและล้มเหลวอย่างปลอดภัย
• หัวหน้าเป็นคอขวด (Bottleneck): องค์กรโตได้เท่าความเร็วการตัดสินใจของคนคนเดียว → ขยายสเกลไม่ได้จริง
• เสี่ยงหมดไฟ: แบกทุกอย่าง = แพ้ทั้งงานและชีวิตในระยะยาว
สัญญาณเตือน?
• มีคำพูดติดปากประจำจากหัวหน้าว่า “เดี๋ยวผม/ฉันทำเอง เร็วกว่า”
• ทีมต้องรอเซ็นต์/รออนุมัติจากหัวหน้าเกินจำเป็นบ่อยๆ
• ประชุมเต็มไปด้วยคำถามว่า “หัวหน้าคิดว่าไง?” มากกว่าทางเลือกจากทีม หรือเสียงจากคนทำงาน
⸻
🧱 2. ผู้นำผู้สร้าง (Builder Leader) = “จากผู้เล่นที่เก่งที่สุด สู่โค้ชที่ทำให้ทุกคนเก่งขึ้น?
คือผู้นำ/หัวหน้าที่วัดความสำเร็จที่ “ความก้าวหน้าของทีม” ไม่ใช่ “ความเร็วของตัวเอง”
หลักการ 3 ข้อ
1. High Alignment, High Autonomy: ให้ทิศทางชัด (เป้า–ขอบเขต–เกณฑ์สำเร็จ) แล้วปล่อยอิสระในการหาวิธี
2. Own the Outcome, Share the Spotlight: ให้ทีมเป็นเจ้าของผลลัพธ์จริง—เครดิตกระจาย ไม่ผูกอยู่กับคนเดียว
3. Coach, don’t commander: ตั้งคำถามทรงพลังมากกว่าบอกวิธีสำเร็จรูป
KPI ที่สะท้อน “ผู้นำผู้สร้าง”?
• เวลารอหัวหน้าเพื่อตัดสินใจ ลดลง
• สัดส่วนงานที่ทีม “เสนอทางเลือกพร้อมเหตุผล” เพิ่มขึ้น
• จำนวนคนในทีมที่นำประชุม/demo/พรีเซนต์เอง เพิ่มขึ้นเอง โดยไม่ต้องคอยสั่ง
• Turnover ของคนเก่ง ลดลง และมีผู้สืบทอดงาน (succession) ชัด
⸻
♟️ 3. พิมพ์เขียว 4 ขั้น “ปล่อยมืออย่างมีกลยุทธ์”
1. เปลี่ยนคำสั่งเป็นคำถาม
จาก “ทำแบบ A,B,C” → เป็น “ถ้าเริ่มวันนี้ คุณจะทดลองทางไหนก่อน เพราะอะไร?”
2. วางคนให้ถูกงาน (Zone of Strength)
จับคู่ “สิ่งที่เก่ง + สิ่งที่ชอบ” ให้เป็นงานที่เจ้าของกล้ารับผิดชอบเต็มตัว—และหัวหน้าถอยจริง
3. สร้างพื้นที่ปลอดภัยให้ล้มแล้วเรียนรู้
กำหนดกรอบความเสี่ยง (budget/เวลา/ผลกระทบ) แล้วประกาศชัดว่า “ล้มได้ถ้ามีสมมติฐานและแผนทดสอบ”
4. นิยามความสำเร็จของหัวหน้ารุ่นใหม่
จาก “ฉันแก้เองเร็ว” → เป็น “ทีมแก้ได้โดยไม่ต้องถามฉัน”
⸻
🚩 สัญญาณว่าคุณยังติดโหมดฮีโร่?
• งานสำคัญต้องรอฉันในฐานะหัวหน้าเสมอ
• คนในทีมไม่กล้าตัดสินใจ แม้เรื่องเล็กๆ
• เป็นหัวหน้าที่พูด/สั่ง/เสนอมากกว่า 70% ในทุกประชุม
• คนเก่งอยู่ไม่นาน เพราะ “โตต่อไม่ได้” พูดไปก็ต้องรอหัวหน้าเคาะ
⸻
✨ มรดกของผู้นำที่ต้องทำ คือ สร้างทีมที่แข็งแรงกว่าเดิม
ความเก่งของคนๆ เดียว พาองค์กร “รอด” ระยะสั้น
ความสามารถในการ “ปลดล็อกศักยภาพของทั้งทีม” พาองค์กร “เติบโต” ระยะยาว
อย่าเป็นแค่ “ดาวที่สว่างที่สุด”—จงเป็น “ท้องฟ้า” ที่ทำให้ดาวทั้งกลุ่มเปล่งประกายได้พร้อมกัน
#วันละเรื่องสองเรื่อง
#ภาวะผู้นำ #ผู้นำผู้สร้าง #TeamBuilding #Empowerment #ServantLeadership #MultiplierEffect
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
