ช็อตฟีล ถ้าโลกเราไม่มี 'ดาวเทียม' ชีวิตจะเป็นอย่างไร?
พวกเราเคยมองขึ้นไปบนท้องฟ้าแล้วจินตนาการกันดูบ้างไหมว่า ถ้าวันหนึ่งตื่นขึ้นมาแล้วโลกใบนี้ไม่มี ‘ดาวเทียม’ โคจรรอบโลกของเราเลยแม้แต่ดวงเดียว ชีวิตของเราจะเป็นยังไงบ้าง?
เชื่อว่าหลายคนรวมถึงผมที่เป็นคนเขียนเรื่องนี้ด้วยคิดว่า ‘มันก็คงไม่มีผลกระทบมากเท่าไหร่หรอกมั้ง’ แต่เชื่อมั้ยว่าผมลองไป Research เรื่องนี้มาปรากฏว่า “เป็นความคิดที่ผิด!” เพราะไอเจ้าก้อนเหล็กที่มันไปโคจรอยู่รอบโลกเป็นหลายพันดวงนี้ มันมีประโยชน์ที่แทรกซึมอยู่ในทุกอณูของชีวิติประจำวันของเราตั้งแต่ตื่นนอนจนเข้านอนเลย
เป็นไงน่าสนใจแล้วใช่มั้ย โอเคเดี๋ยวบทความนี้เราจะพาทุกคนไปสำรวจโลกที่ ‘ไม่มีดาวเทียม’ จะเกิดอะไรขึ้นบ้าง ถ้าพร้อมแล้วก็ไปกันเลย
⭐️เจาะลึกดาวเทียม: จากอดีตสู่ความท้าทายในปัจจุบัน
ก่อนอื่นเพื่อให้เห็นภาพที่ครบถ้วนมากขึ้น เราจะมาดูเบื้องลึกของเจ้าดาวเทียมกันครับว่ามันมีที่มาอย่างไร และต้องเผชิญกับความท้าทายอะไรบ้าง
1. ประวัติศาสตร์ดาวเทียม
ย้อนกลับไปในปี 1957 สหภาพโซเวียตได้ทำการส่งดาวเทียมดวงแรกของโลกที่ชื่อว่า Sputnik 1 ขึ้นไปโคจรอยู่บนอวกาศ ถือเป็นจุดเริ่มต้นของการแข่งขันด้านความก้าวหน้าทางอวกาศและเป็นการเปิดประตูสู่ยุคสมัยใหม่ของมนุษยชาติ
และที่น่าภูมิใจคือประเทศไทยบ้านเราก็มีดาวเทียมกับเขาเหมือนกันนะ ธรรมดาซะที่ไหนเล่า นั่นก็คือ ดาวเทียมไทยคม (Thaicom) ที่ทำให้เรามีโทรทัศน์ผ่านดาวเทียมและอินเทอร์เน็ตใช้งานได้อย่างกว้างขวางในทุกวันนี้
2. วิวัฒนาการของดาวเทียม
จากความเรียบง่ายสู่ความล้ำสมัย ซึ่งในยุคแรกๆนั้น ดาวเทียมมีฟังก์ชันการทำงานแค่ส่งสัญญาณวิทยุแบบง่ายๆ หรือถ่ายภาพที่มีความละเอียดต่ำแค่นั้นเอง แต่เมื่อกาลเวลาผ่านไปปัจจุบันนี้ดาวเทียมมีความสามารถที่ก้าวกระโดดไปไกลอย่างมาก เราสามารถใช้ดาวเทียมสำรวจโลกที่ถ่ายภาพความละเอียดสูงจนเห็นรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ ได้อย่างชัดเจน
หรือแม้แต่ ดาวเทียมวงโคจรต่ำ (Low Earth Orbit - LEO) ที่เข้ามามีบทบาทสำคัญในการให้บริการอินเทอร์เน็ตความเร็วสูง เช่น โครงการ Starlink ของ SpaceX ซึ่งทำให้การเข้าถึงอินเทอร์เน็ตในพื้นที่ห่างไกลไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไปแล้ว
3. ความท้าทายจากพายุสุริยะและขยะอวกาศ
ดาวเทียมที่เราพึ่งพากันอยู่ทุกวันนี้มันไม่ได้ปลอดภัย 100% กันนะ เพราะอย่าลืมว่ามันต้องเผชิญกับภัยคุกคามหลายอย่างเลย เช่น พายุสุริยะ (Solar Storms) ที่ปล่อยรังสีอันตรายออกมาทำลายระบบอิเล็กทรอนิกส์ของดาวเทียม หรือ ขยะอวกาศ (Space Debris)
ที่เกิดจากชิ้นส่วนจรวดหรือดาวเทียมดวงเก่าๆ ที่อาจจะพุ่งเข้ามาชนดาวเทียมที่กำลังทำงานอยู่จนเกิดความเสียหายได้ ปัจจุบันขยะอวกาศถือเป็นปัญหาใหญ่ที่ทั่วโลกกำลังหาทางแก้ไขกันอยู่
⭐️โลกที่ไร้ซึ่งดาวเทียมจะเป็นอย่างไรบ้าง?
ถ้าจะให้เห็นภาพชัดๆ เรามาดูกันทีละส่วนเลยดีกว่าครับว่า ถ้าไม่มีดาวเทียมแล้ว ชีวิตของเราจะวุ่นวายขนาดไหน
1. การสื่อสารที่ไม่ง่ายอีกต่อไป
ทุกวันนี้ที่เรากดโทรหาเพื่อนเพื่อเม้าท์แซ่บกันได้อย่างง่ายดาย หรือดูการถ่ายทอดสดฟุตบอลจากต่างประเทศได้แบบเรียลไทม์หรือแม้แต่ใช้อินเทอร์เน็ตเพื่อเล่น Social Media ในพื้นที่ห่างไกลได้ ทั้งหมดนี้เกิดขึ้นได้เพราะ ‘ดาวเทียมสื่อสาร’
แต่ถ้าไม่มีมันแล้ว การโทรทางไกลระหว่างประเทศจะกลายเป็นเรื่องยากและมีค่าใช้จ่ายสูง เพราะต้องกลับไปพึ่งสายเคเบิลใต้น้ำและเสาอากาศภาคพื้นดินเป็นหลัก การถ่ายทอดสดข้ามทวีปก็อาจจะทำไม่ได้เลย สัญญาณอินเทอร์เน็ตในพื้นที่ทุรกันดารก็คงหายไปด้วย เรียกว่าเหมือนตาบอด หูหนวกกันเลยทีเดียว
2. การเดินทางต้องกลับไปพึ่งแผนที่กระดาษ
ไม่ได้ยินคำว่า ‘แผนที่กระดาษ’ มานานแค่ไหนแล้วเนี่ย เผลอเด็กยุคใหม่บางคนไม่เคยรู้จักมันมาก่อนเลยด้วยซ้ำ เพราะทุกวันนี้เราพึ่งพา GPS (Global Positioning System) จากดาวเทียมเพื่อนำทางในการเดินทางกันจนเป็นเรื่องปกติ ไม่ว่าจะเป็น Google Maps, Grab หรือแม้แต่แอปฯสั่งอาหาร
ถ้าไม่มีดาวเทียม ระบบเหล่านี้ก็จะกลายเป็นอัมพาต เราจะต้องกลับไปพึ่งพาแผนที่กระดาษในการเดินทาง และที่สำคัญกว่านั้นคือ ระบบนำร่องของเครื่องบินและเรือเดินสมุทรก็จะใช้งานไม่ได้ การเดินทางข้ามทวีปจะอันตรายและคาดเดาไม่ได้เลยครับ
3. สภาพอากาศที่คาดเดาไม่ได้
สงสัยกันใช่มั้ยว่าดาวเทียมมันเกี่ยวอะไรกับพยากรณ์อากาศ ซึ่งจริงๆ แล้ว ‘ดาวเทียมอุตุนิยมวิทยา’ คือเครื่องมือสำคัญที่จะช่วยให้พวกเราเห็นภาพการก่อตัวและเคลื่อนที่ของพายุ, ฝน, หรือแม้แต่คลื่นยักษ์สึนามิได้แบบเรียลไทม์
ถ้าไม่มีดาวเทียม การพยากรณ์อากาศจะแม่นยำน้อยลงมาก ทำให้การรับมือกับภัยพิบัติทางธรรมชาติเป็นเรื่องที่ยากและอันตรายยิ่งขึ้น
นี่เป็นแค่ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นในชีวิตประจำวันนะ
ทีนี้เราลองมาดูผลกระทบในมิติอื่นๆกันดูบ้าง เพราะดาวเทียมยังมีบทบาทสำคัญในด้านอื่นๆ ที่เราอาจไม่เคยรู้มาก่อน
⭐️มิติอื่นๆ ของดาวเทียมความมั่นคงและสิ่งแวดล้อม
1. ดาวเทียมในด้านการรบ (ตาที่มองเห็นได้จากทุกที่)
ในเชิงความมั่นคง ดาวเทียมสอดแนม (Spy Satellites) ถือเป็นเครื่องมือสำคัญของกองทัพทั่วโลกในการเฝ้าระวังและเก็บข้อมูลข่าวกรอง การสื่อสารทางทหารก็พึ่งพาดาวเทียมเป็นหลัก ดังนั้น ถ้าดาวเทียมถูกทำลาย ก็จะส่งผลกระทบต่อความมั่นคงของชาติอย่างมหาศาลเลยทีเดียว
2. ผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม
รู้มั้ยว่าการปล่อยดาวเทียมขึ้นไปบนอวกาศแต่ละครั้งต้องใช้พลังงานมหาศาล ซึ่งแน่นอนว่ามันส่งผลเสียต่อสิ่งแวดล้อม และเมื่อดาวเทียมที่โคจรอยู่หมดอายุการใช้งาน ก็จะกลายเป็นขยะอวกาศที่อาจก่อนให้เกิดอันตรายได้ นอกจากนี้ การมีดาวเทียมจำนวนมากในวงโคจรยังก่อให้เกิด มลภาวะทางแสง (Light Pollution) ที่รบกวนการทำงานของนักดาราศาสตร์ที่ต้องการสังเกตการณ์ท้องฟ้าอีกด้วยครับ
จะเห็นได้ว่าดาวเทียมเป็นมากกว่าแค่เทคโนโลยีที่ลอยอยู่บนอวกาศ แต่เป็นโครงสร้างพื้นฐานที่ขับเคลื่อนโลกยุคใหม่นี้เลยก็ว่าได้ครับ ตั้งแต่การสื่อสาร, การเดินทาง, การพยากรณ์อากาศ ไปจนถึงความมั่นคงของชาติ ทุกอย่างล้วนพึ่งพาอาศัยดาวเทียมทั้งนั้นตั้งแต่ตื่นนอนจนไปถึงเข้านอน
ซึ่ง 2 คำถามที่สำคัญที่อยากรู้
คำถามแรกคือ ‘ปัจจุบันนี้มีอะไรที่สามารถใช้ทดแทนดาวเทียมได้มั้ย?’
คำตอบคือ..
“ยังไม่มีครับ!”
แม้จะมีเทคโนโลยีอื่นๆ เช่น ระบบเคเบิลใต้น้ำสำหรับการสื่อสาร หรือโดรนสำหรับการสำรวจพื้นที่ แต่สิ่งเหล่านี้ยังไม่สามารถทดแทนการทำงานของดาวเทียมได้อย่างสมบูรณ์ เพราะดาวเทียมมีความสามารถในการครอบคลุมพื้นที่ขนาดใหญ่และทำงานได้อย่างต่อเนื่องโดยไม่มีข้อจำกัดทางภูมิประเทศ
คำถามที่สองคือ “ต้องเตรียมพร้อมสำหรับโลกที่ไม่มีดาวเทียมยังไง?”
คำตอบคือ..
ฟังดูเหมือนเป็นเรื่องในหนังไซไฟใช่ไหมครับ? แต่ถ้าสมมุติเราต้องเผชิญกับสถานการณ์นั้นจริงๆ เราจะเตรียมตัวอย่างไร และควรมีอุปกรณ์อะไรติดตัวไว้บ้าง? มาดูกันครับ
- ทักษะการเอาตัวรอดขั้นพื้นฐาน : สิ่งแรกที่ต้องทำคือการหวนกลับไปใช้ทักษะที่เราเคยเรียนรู้เมื่อนานมาแล้ว อย่างเช่นการใช้ แผนที่กระดาษ และ เข็มทิศ ในการนำทาง ซึ่งเป็นทักษะสำคัญที่จะทำให้เราไม่หลงทางเมื่อไม่มี GPS
- การสื่อสารสำรอง : เมื่อโทรศัพท์มือถือและอินเทอร์เน็ตใช้งานไม่ได้ เราต้องมีช่องทางสำรองในการติดต่อสื่อสาร ซึ่งอาจจะเป็น วิทยุสื่อสารคลื่นสั้น หรือ วิทยุสมัครเล่น ที่ยังสามารถส่งสัญญาณได้ในระยะไกล นอกจากนี้ระบบโทรศัพท์พื้นฐานก็ยังเป็นทางเลือกที่สามารถใช้งานได้
- การรับข้อมูลข่าวสาร : ในโลกที่ไม่มีดาวเทียม เราจะไม่ได้ดูข่าวสารจากโทรทัศน์หรืออินเทอร์เน็ตอีกต่อไป การพึ่งพา วิทยุ AM/FM จึงเป็นทางเลือกที่ดีที่สุดในการติดตามข่าวสาร, การพยากรณ์อากาศ หรือการแจ้งเตือนภัยต่างๆ จากภาครัฐ
อุปกรณ์สำคัญที่ควรมีติดตัว
- แผนที่กระดาษและเข็มทิศ : นี่คืออุปกรณ์สำคัญที่สุดสำหรับการเดินทางและหาตำแหน่งเมื่อไม่มี GPS
- วิทยุพกพาที่ใช้แบตเตอรี่ได้ : เพื่อรับฟังข่าวสารและข้อมูลที่จำเป็น
- หนังสือและตำราอ้างอิง : ในยุคที่ไม่มีอินเทอร์เน็ต เราอาจจะต้องใช้หนังสือและตำราอ้างอิงแทนการค้นหาใน Google
- พลังงานสำรอง : แบตเตอรี่สำรอง, พาวเวอร์แบงก์ หรือเครื่องปั่นไฟขนาดเล็กก็เป็นสิ่งที่จำเป็นเพื่อให้เราสามารถใช้งานอุปกรณ์ต่างๆ ได้ในยามฉุกเฉิน
ซึ่งถ้าวันหนึ่งดาวเทียมมันหายไปจริงๆ โลกของเราคงจะวุ่นวายกว่าที่เราคิดไว้เยอะเลยครับ
แล้วถ้าสมมุติว่าวันนี้เป็นวันสุดท้ายที่โลกจะมีดาวเทียม..ทุกคนจะทำอะไรก่อนเป็นอย่างแรก?
คอมเมนต์บอกกันหน่อย
จะบอกว่าแชร์โพสต์นี้ให้เพื่อนๆก่อนเลยเป็นอันดับแรกใช่มั้ย แอดรู้ทันนะ ดักไว้ก่อน อิอิ
📊ชวนตอบแบบสำรวจประสบการณ์การใช้งานแอปฯ Blockdit
ใช้เวลาไม่นาน 1 - 2 นาทีเท่านั้นเอง
📌 ทำแบบสำรวจ 👉 https://bit.ly/4iTuZtx
⭐️โปรโมตแบรนด์ให้ตรงเป้า เข้าถึงคนจริง แบบมีคุณภาพ บนแพลตฟอร์ม Blockdit
สนใจกรอกฟอร์ม 📲 https://bit.ly/497KSYM
- 20
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
